#پرسشوپاسخقرآنی
💮🔶 ❓در قرآن بارها از ایمان و عمل صالح بعنوان شرایط نجات و رستگاری نام برده شده است. اما مراد از #عمل_صالح چيست؟ در چه شرايطي عمل،صالح است؟.
🛑قسمت هشتم::
💮🌸 #عمل_صالح از ديدگاه دكتر شريعتي:تفاوت #صالحات با #حسنات چيست؟
صالحه عملي انقلابي در رابطه با فرد يا در رابطه با جامعه است در مسير ايدئولوژي، و حسنه يک عمل خدماتي در وضع موجود يک انسان يا وضع موجود يک جامعه است.
💮👈در قرآن دو تا کلمه و اصطلاح داريم: يکي حسنات با اشتقاقات مختلفش (يحسنون، محسنين ) و يکي صالحات با اشتقاقات مختلفش (عمل صالح و ...). صالحات و حسنات يعني صالحه و حسنه هر دو در ذهن ما مترادف است: حسنه کار خوب است و صالحه هم کار خوب است. صالحات، يعني کار خوب ميکنند. همه تفسيرهاي ما اينطور معني ميکردند و تا همين حالا هم همينطور معني ميکنند و غلط هم نيست. و بالوالدين احسانا: کسانيکه به پدر و مادرشان کار خوب ميکنند. اين را کار خوب ميگفتند و آنرا هم کار خوب در برابر کار بد ميگفتند. بعد کمکم تکامل اجتماعي بجائي ميرسد که #عمل_صالح را يعني صالحات را در برابر حسنات قرار ميدهد و حسنات را در برابر صالحات. کار نيک خدمت به فرد يا جمع يا جامعه يا بشريت يا همسايه يا پدر آدم يا پسر آدم و يا قوم و خويش آدم در هر سطحي (ميباشد). اينها سطح خدمت و حسنه را تعيين ميکند؛ اما نوع و جوهر حسنه چيست؟ عبارتست از خدمت انسان به يکي از اين ابعاد در حالت بودن آن؛ مثلا مردم يک ده آب ندارند که بخورند؛ خوب، ميرويم ده بيست هزار توماني خرج ميکنيم، يک چاه ميزنيم، لولهکشي ميکنيم تا آب تميز و تصفيه شدهاي بخورند. اين، حسنه است.
💮🔸 بنابراين شما به اين آدم در حالت بودن او(همانطور که هست) خدمت کردهايد، يعني وجودش را پذيرفتهايد، همان حالتش را پذيرفتهايد و در همان مسير به او خدمت کرده ايد. اما #عمل_صالح عوض کردن، تغيير دادن و دگرگون کردن بودن آن فرد يا آن جامعه و يا آن ده است در مسير يک ايدئولوژي خاص؛ مثلا کسي گرسنه از اينجا راه ميافتد و توي جاده دارد ميرود؛ به او نان ميدهيد و ميگوئيد بخور؛ پابرهنه است. پالتوتان را در ميآوريد و تنش ميکنيد، يا سوار ماشينش ميکنيد؛ اينها همه خدمت و حسنه است. اما وقتي که نه پول و لباس داريد که به او بدهيد و نه اصلاً ماشيني داريد که(سوارش کنيد)؛ يقهاش را ميگيريد و جهت و راهش را عوض و کج ميکنيد و ميگوئيد: آقا جان راه از اينور است؛ هيچ کمکي و هيچ حسنهاي به او نکرده ايد، نه پولي به او ميدهيد و نه چيزي داريد به او بدهيد. اما اينجا کاري کردهايد، کار تغيير دهندگي و دگرگون کردن بوده. حسنه در همانگونه که هست، به بودن او خدمت کردن و تقويت کردن است.
🔸💮🔸حالا اينجا، آن جمله معروف را که ميگويد: حسنات الابرار سيئات المقربين، ميشود فهميد که چطور حسنات آدم نيکوکار براي آدم مقرب جزء سيئات ميشود. آدم مقرب کيست؟ آدم مقرب آدمي است که انسان را، جامعهاش را، محيطش را، زمانش را در نزديکي و تقرب به ارزشهاي خدائي ميخواهد بسازد و اصلاح کند و عوض کند. اين، آدم مقرب است ـ زاهد و راهب نيست. آدم مقرب، آدمي است که هستياش را در (راه) #اصلاح گذاشته، نه در کار و کاسبي شخصياش و نه در #حسنات. همه هستياش تغيير دادن محيط زندگيش بوده در رابطهبا خداوند. اين، جزء مقربين است. اگر اين آدم دست به حسنات بزند، (سيئات ميشود) يا حسنات آدمهاي متوسط بيمسئوليت براي اين آدم جزء سيئات است، براي اينکه اين آدم تغييردهندگي بايد بکند.
بجاي اينکه ده را دگرگون و عوض بکند ميرود آب انبار ميسازد، که اين سيئه است. بجاي اينکه من بروم مردم را در مسجد جمع کنم و يک امام حسين ديگر، يک ذکر ديگر، يک ايمان ديگر، يک رابطه اجتماعي و مذهبي ديگري را در آنجا پياده کنم، بروم براي مسجد چراغ توري بخرم، اين، سيئه و خيانت است به رسالت انساني من، بنابراين حسنه تبديل ميشود به سيئه: و تبدلالحسنات بالسيئات، اينطوري است.
💮👈 بنابراين در يک نتيجهگيري کلي، براي انساني که در مسير عمل صالح است ـ به آن معنا ـ، حسنه يک مسير و دعوت انحرافي است، براي اينکه او را از عمل صالح باز ميدارد. اگر اين پنجاه توماني که داري، دادي به يک گرسنه که يک خوراک و غذاي نرم و چرب و گرم بخورد، اين، حسنه است، و اگر همان پنجاه تومان را به انتشار يک جزوه در مسير تغيير فکري جامعه ما کمک کردي، اين #عمل_صالح است.
💮👈بنابراين #صالحه عملي انقلابي در رابطه با فرد يا در رابطه با جامعه است در مسير ايدئولوژي، و #حسنه يک عمل خدماتي در وضع موجود يک انسان يا وضع موجود يک جامعه است.
🖊دکتر علی شریعتی .
http://www.shariati.com/farsi/SalehatHasanat/SalehatHasanat2.html
💫موضوع را می توانید در لینک زیر مطالعه بفرمایید .
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst2695_mrd-z-ml-SlH-chyst.aspx
@quranpuyan