💠مروري بر #وصيتنامه_امام_علي ع به امام #حسن ع
🛑قسمت پنجاه:
💢از دست دادن #فرصت، #غصه است
🔶وَ الْعَقْلُ حِفْظُ التَّجَارِبِ، وَ خَيْرُ مَا جَرَّبْتَ مَا وَعَظَكَ، بَادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أَنْ تَكُونَ غُصَّةً،
#عقل، حفظ #تجربه هاست،
و بهترين چيزى كه تجربه كرده اى آن است كه تو را پند دهد.
به جانب #فرصت بشتاب پيش از آنكه غصه و حسرت گردد.
🖋ترجمه انصاریان
🌴امام در پانزدهمين توصيه مى فرمايد: «عقل، حفظ و نگهدارى #تجربه هاست»; اشاره به اينکه هنگامى که تجربه ها جمع آورى شود با توجّه به اينکه «حُکْمُ الاْمْثالِ فيما يَجُوزُ وَفيما لايَجُوزُ واحِدٌ; حوادث مشابه نتيجه مشابه دارند» و حديث معروف «إِنَّ الْمُؤْمِنَ لاَ يُلْدَغُ مِنْ جُحْر مَرَّتَيْنِ; انسان با ايمان از يک سوراخ دوبار گزيده نمى شود») سبب مى شود که انسان، راه صحيح را در برخورد با حوادث آينده پيدا کند و از تجربيات پيشينيان درس بگيرد و از زيان هاى ناشى از خطاها رهايى يابد.
بسيارى از قواعد کلى عقلى از همين تجربيات جزئى برگرفته شده (طبق قاعده استقراى منطقى) البتّه اين تجربه ها گاه مربوط به خود انسان است و گاه از تجربه هاى ديگران استفاده مى کند
در نامه 78 تعبير شديدترى در اين زمينه آمده است مى فرمايد: «فَإِنَّ الشَّقِيَّ مَنْ حُرِمَ نَفْعَ مَا أُوتِيَ مِنَ الْعَقْلِ وَالتَّجْرِبَة; #بدبخت کسى است که از عقل و تجربيات خود سود نبرد».
↩️در شانزدهمين توصيه مى فرمايد: «بهترين تجربه هاى تو آن است که به تو اندرز دهد»; (وَخَيْرُ مَا جَرَّبْتَ مَا وَعَظَکَ).
اشاره به اينکه تجربه ها گاه سود مادى مى آورد و گاه سود معنوى و بهترين تجربه ها آن است که داراى سود معنوى باشد.
در کلمات قصار امام(عليه السلام) آمده است: «لَمْ يَذْهَبْ مِنْ مَالِکَ مَا وَعَظَکَ; آنچه از مال تو از دست برود ولى باعث #اندرز و بيدارى تو شود در واقع از دست نرفته است».
↩️در هفدهمين توصيه مى فرمايد: « #فرصت را پيش از آنکه از دست برود و مايه اندوه گردد غنيمت بشمار»; (بَادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أَنْ تَکُونَ غُصَّةً).
فرصت به معناى فراهم بودن مقدمات براى رسيدن به يک مقصد است; گاه انسان مقصد مهمى دارد و مقدماتش فراهم نيست; ولى ناگهان در يک لحظه فراهم مى گردد که بايد بدون فوت وقت از آن لحظه استفاده کند و خود را به مقصد برساند که اگر غفلت کند و از دست برود چه بسا در آينده هرگز چنان شرايطى براى رسيدن به مقصد فراهم نگردد.
در حديث مشهورى از پيامبر اکرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «إِنَّ لِرَبِّکُمْ فِي أَيَّامِ دَهْرِکُمْ نَفَحَات أَلاَ فَتَعَرَّضُوا لَهَا; (بدانيد) از سوى پروردگار شما در ايام زندگيتان نسيم هاى سعادتى مى وزد از آن استفاده کنيد و خود را در معرض آن قرار دهيد».
👈در حديث ديگرى از آن حضرت آمده: «مَنْ فُتح لَهُ بابٌ مِنَ الْخَيْرِ فَلْيَنْتَهِزْهُ فَإِنَّهُ لا يَدْرى مَتى يُغلَقُ عَنْهُ; کسى که درى از خير به روى او گشوده شود بايد برخيزد و از آن بهره گيرد، زيرا نمى داند چه زمانى اين در بسته مى شود».
با حديثى از امير مؤمنان(عليه السلام) پايان مى دهيم فرمود: «أَشَدُّ الْغُصَصِ فَوْتُ الْفُرَصِ; شديدترين #غصه ها از دست رفتن فرصت هاست».
🖋شرح آیت آلله مکارم شیرازی.
@quranpuyan