🔴 #فطریه، انفاق حداقلي يا حداكثري؟
🔸فطریه نوعی زکات است که به میزان حدود سه کیلو -مواد غذایی متعارف- در سال پرداخت میشود و بمصرف فقرا میرسد.
ولی با توجه به گستردگی #فقر و فراوانی نیازمندان، این بودجه چه تاثیر قابل توجهی در رفع نیازهای آنان دارد؟
و آیا میتوان آن را روشی کافی و کارآمد برای #فقرزدایی دانست؟
🔸روشن است که پاسخ این سوال منفی است. البته در گذشته، چنین بودجه ای تاثیر بیشتری در بهبود وضع آنان داشته است ولی امروز بالنسبه این تاثیر کاهش یافته است زیرا در آن اعصار عمدهُ هزینه خانوار هزینه خوراک بوده و در خوراک هم هزینه اصلی همان نان بوده و لذا با تامین نان، مهمترین نیاز خانوار برآورده میشد در حالیکه امروزه نان در سبد هزینه خانوار، کمترین رقم را بخود اختصاص میدهد.
⭕دیروز سه کیلو گندم یا جو چندان مهم بود که عقیل خدمت حضرت علی (ع) بیاید و درخواست یک صاع طعام کند و با برخورد شدید حضرت مواجه شود: «استماحنی من برّکم صاعا»(نهج البلاغه، کلام ۲۱۵)
🔸بنظر میرسد ریشه مشکل آن است که ما درک درستی از جایگاه این حکم نداریم و نمیدانیم که فطریه چرا و چگونه واجب شده است. فطریه وقتی واجب گردید که مسلمانان در سختترین شرایط مالی بوده و از مال و ثروت برای کمک به محرومان و درماندگان بی بهره بودند(سال دوم هجرت). در آن شرایط، فطریه برای عموم مردم "حداکثر" توانشان بود، نه حداقل آن.
این روایت را همه مشایخ حدیثی (کلینی، صدوق، طوسی) با سندهای کاملا معتبر نقل کرده اند که هشام بن حکم از امام صادق (ع) نقل میکند که فرمود: «نزلت الزکاة و لیس للناس اموال و انما کانت الفطرة»
علامه محمدتقی مجلسی در ترجمه آن مینویسد: به ده سند صحیح منقول است ... هشام گفت که حضرت فرمود: آیه زکات نازل شد و مردمان چیزی نداشتند که زکات بر ایشان لازم شود و همین زکات فطر، اول واجب شد(لوامع )
🔸پس در آن شرایط فقر عمومی، فطریه " #حداکثر_انفاق" بود و بعدا با گشایش در معیشت مسلمانان، آنان وظایف بیشتری برای انفاق پیدا کردند و فطریه به "#حداقل" تبدیل گردید.
متاسفانه هنوز بسیاری از ما، فطریه را حداکثر وظیفهمان دانسته و گمان میبریم که با پرداخت آن تکلیف #زکات را انجام داده و وظیفه دیگری در قبال فاجعه فقر نداریم!
استاد سروش محلاتي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#زندگی_قرآنی
شماره 48
سوره #بقره صفحه_25 .
🛍🌺 #وجوب #انفاق_هاي_اجتماعي
🔶وَأَنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (بقره:195)
🔹و در راه خدا [=براي تدارك بودجة دفاعي] انفاق كنيد 414 [=مشاركت مالي نماييد] و به دست خويش خودتان را [با بيتفاوتي در تجهيز قوا] به هلاكت نيندازيد و [با ياري رساندن به مجاهدان،] نيكي كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست ميدارد.
__
-🌸 فريضة #انفاق البته در زمينهها و نيازهاي متنوع مطرح ميشود، اما در اغلب آياتي كه «وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ الله» در قرآن آمده است [بقره 194 (2:194) ، انفال 60 (8:60) ، محمد 38 (47:38) ، حديد 10 (57:10) ] منظور از انفاق، در روزگاري كه بودجة نظامي از پيش مهيا شدهاي وجود نداشت، تدارك مالي جهاد براي تهية تجهيزات نظامي، مَركب و مواد غذايي مجاهدان بوده است.
👌- بديهي است وقتي مردماني حاضر نباشند براي دفاع از آب و خاك و آيين و جان و مال خود خرج كنند، به دست خويش با بيهمّتي و بيغيرتي خود را به هلاكت انداختهاند. به همين نحو مردماني كه در برابر تهاجمات تبليغاتي بيگانه علية ملت و مذهب خويش حاضر نباشند صرف وقت و همّت و خرج و خدمت فرهنگي به صورت فردي و تشكيلاتي كنند، محكوم تحقير و توهين و زبوني و ذلّت خواهند شد.
💫تفسير اقاي بازرگان
👈"در راه خدا انفاق كنيد و با كمكهاي مالي خود كه مانند جهاد في سبيل الله ارزشمند است، افزون بر تأمين هزينههاي ميدانهاي نبرد و فراهم ساختن ساز و برگهاي جنگي، نيازهاي رزمندگان و خانوادههاي آنان را فراهم سازيد تا مجاهدان با قوّت و قدرت از كيان اسلام و مسلمانان جانانه دفاع كنند
💢سياق آيه اقتضا ميكند جامعه اسلامي افزون بر انفاقهاي فردي به #انفاقهاي_اجتماعي نيز اهتمام ورزد؛ به طوري كه همگان خود را موظف بدانند با رعايت اعتدال در انفاق كه نه به تنگدستي خود بينجامد و نه از بخل و شُح سر درآورد، در تأمين هزينههاي جاري حكومت اسلامي نيز شريك و ياور آن در رفع مشكلات باشند وگرنه با در تنگنا قرار گرفتن حكومت، جامعه اسلامي خود را به هلاكت افكنده است،
💢 بر همين اساس يكي از وظايف اجتماعي امت اسلامي #فقرزدايي است تا هم خود و دين خويش را از نابودي حفظ كنند و هم فقرا را از هرگونه انحراف و آشوب بازداشته و آنان بر اثر تهيدستي به گناه و فحشا يا شورش و آشوب كشيده نشوند و سلامت و امنيت عمومي را به خطر نيندازند."
🖋تفسير ايت اله جوادي املي.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛