🔰 #یادداشت | الگویِ ژرفاندیشی، شاگردپروری و تواضع
❇️ نگاهی به خصوصیات علمی و روشِ تدریس حجتالاسلاموالمسلمین سیدمجتبی خامنهای
📝 «خط رهبری» به مناسبت انتشار خبر تعطیلی درس حجتالاسلاموالمسلمین سیدمجتبی خامنهای و طرح برخی روایتها و تحلیلهای نادرست یا مغرضانه در این زمینه، در این یادداشت به قلم یکی از طلاب و #شاگردان علمی ایشان، ویژگیهای علمی و شیوهی تدریس این استاد حوزه را بررسی و تحلیل کرده است.
✏️ نویسنده: حجتالاسلام حسن مردانی
* امیدی برای جویندگان دانش و معرفت
🔸 در میان عالمان اندیشمند حجتالاسلاموالمسلمین سیدمجتبی خامنهای نمونهی بارزی از شخصیتهای برجستهی علمی است که در بیان بزرگان حوزه و شاگردان برجستهی خویش، استادی فقیه و صاحب نظر و آگاه به مبانی اصیل و متخلق به اخلاق اسلامی و مؤدب به آداب شریعت است و در دلسوزی و توجه به عموم مؤمنین کارآمد و در میدان #فقاهت موجب امید حوزهها و در محفل تدریس نسبت به شاگردان منار و منیر است.
* استادی ژرفاندیش، شاگردپرور و متواضع
🔹 در بحث علم و دانش و در ارتباط با شاگردان و مستفیضان درس خود به زبان طلاب و اهل علم همچون #عقل_فعال_منفصل است. در این سالیان متمادی تدریس درس خارج فقه و اصول، فضائل برجستهی اخلاقی این فقیه اندیشمند و شیوه ژرفاندیشانه و محققانهی ایشان در ارائه دروس و شاگردمحوری او در تدریس، در ذهن و ضمیر شاگردان ایشان نقش بسته است. اگر از منش محققانه، عمق اندیشه، کثرت مطالعه، وسعت آگاهی و تسلط چشمگیر ایشان در علوم مختلف چشمپوشی کنیم و از تواضع بی مثال او در مواجه با اطرافیان بگذریم و از احتیاط فوقالعاده ایشان در بیت المال عبورکنیم، شاید بتوان #شاگردپروی و توجه ویژه به رشد و تعالی شاگردان و مستفیضان محضرش را مهمترین شاخصهی این استاد فرزانه در شیوه تدریس دانست. چرا که کریمانه و مشفقانه اندوختههای گرانسنگ و عمیق علمی خود را در اختیار خوشهچینان درس خویش قرار میدهد. شاگردانشان بارها تجسم تقوای ایشان را در اهتمام به پرسشهای علمی نظارهگر بودهاند چرا که به آسانی از آنها عبور نمیکرد و از پرسشگر فرصت میطلبید تا با تحقیق و تأمل بیشتر در موضوع _ گرچه فترت زمانی پدید میآمد _ به پاسخ بپردازد.
* کوثری در روزگار تکاثر!
🔸 تشویق و تجمیدهای گاه و بیگاه استاد از پرسشها و اشکالات باربط و بیربط، ذوق شاگرد را در تلاشهای علمی و احساس مفید بودن در درس افزون میکرد. هیچ #سؤال و اشکالی بی پاسخ نمیماند. اینک ثمرات آن نگاه بلند در شاگردپروری درطول سالیان متمادی، وجود دهها استاد برجسته در سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم است که همگی مفتخر به عنوان شاگردی از خرمن پربار آن استاد خوشفهم و کمنظیر هستند. شاید بتوان در یک جمله گفت در این روزگار تکاثر که برخی به دنبال بیشتر دیده شدن و افزودن دنبالکنندهاند، او کوثر بودن را برگزید تا مبدأ خیر و فیض به دیگران بوده باشد حتی به قیمت گذشت از درس خود!
* مسلط به روح فقاهت و اندیشه راهگشا در استنباط
🔹شخصیت علمی و #شیوه_تدریس حضرت استاد سرشار از ویژگیهای برجسته و قابل تأمل بود، از این میان به چند صفت بارز میتوان اشاره کرد؛ تکلّفی از ناحیه استاد و شاگرد در رفت و برگشتهای علمی نبود، به گونهای که هیچ عامل خارجِ از بحثی مانع ارتباط آسان شاگردان با ایشان در درس نبود. نکته دیگر اهتمام به موضوع درس و صیانت از هرگونه حاشیهپردازی غیردرسی بود. حفظ کرامت آحاد متعلمین حاضر در درس، روش همیشگی ایشان بود. بیان علمی متقن و استخدام واژگان دقیق، شیوا و رسا از اوصاف ویژه جلسه درس ایشان بود. ارائه نگاه جدید و راهگشا به حقیقت علم اصول و نظر جامع به مسائل فقهی، توجه به ارتکازات عرفی و عقلی در مراحل #استنباط حکم شرعی، رد تقسیم بندیهای صوری و معرفی تصویرِ جدید از مباحث اصولی کارآمد، اشراف کامل به مبانی و اقوال قلههای فقهی و اصولی، اهل نظر بودن در علم رجال و حدیث و تسلط بر منابع و اسناد روایات، همگی قوت علمی ایشان را به نمایش میگذارد.
🔸 خوشا به حال آنان که از شخصیت علمی و اخلاقی ایشان بهرهمند شدند. امید است که باب فیض، دوباره باز گردد و فرصت بهرهجویی از شخصیت علمی و اخلاقی این استاد فرزانه برای جویندگان علم و معرفت فراهم گردد.
@rahbari_plus
🔰 #گفتار | تشریح شیوه تفسیر قرآن رهبر انقلاب توسط آیتالله دژکام:
❇️ حضرت آیتالله خامنهای مباحث عمیقِ تفسیری را با زبان قابل فهم برای عموم مطرح میکنند
🔹 رهبر عظیمالشأن انقلاب اسلامی به عنوان یک صاحب سبک و اسلوب ویژه در کار قرآنی و #تفسیر، از سالهای پیش از انقلاب شناخته شده بودند، یعنی به نظر میرسد شخصیت ایشان به عنوان مفسر، قبل از شخصیت ایشان به عنوان یک فقیه، مطرح بوده و این مسئله خصوصا در حوزه #مشهد که حیطه فعالیت ایشان در یک مدت قابل توجهای بوده و بعدا در محیطهای علمی تهران و قم مشهود و برداشتهای عمیق ایشان از مفاهیم #قرآن_کریم در اذهان علماء و اهل فضل مطرح بوده است.
رهبر عزیز ما در این راستا، سبک خاص خود را دارند، گرچه میدانیم که ایشان در #فقاهت و در ادبیات عرب_که تفسیرهای ادبی خود سِنخی از تفاسیر هستند_ نیز خبره هستند، خصوصا در زمینه #ادبیات ایشان شاگرد ادیب نیشابوری بودهاند و واقعا توانمند هستند.
🔸رهبر معظم انقلاب، نقاد ادبی هستند و در زمینه تفسیر میتوانستند وارد این سبک و عرصه شوند، اما وقتی متون تفسیری رهبری را میخوانیم یا سخنرانیهای ایشان را بررسی میکنیم، میبینیم که معمولا ایشان از #آیات قرآن، استفاده و بهرهبرداری میکنند، ادبیات را حجاب و فیلتر نمیکنند که تفسیرشان از این کانال بگذرد، بلکه برای فهم عمیقتر قرآن کریم، ادبیات را ابزار میکنند و به همین شکل #فلسفه را، که ایشان در این زمینه هم بحمد الله بسیار قَدَر هستند، لذا فلسفه حجاب نمیشود بلکه ابزار است.
🔹رهبر انقلاب مطلب را با بیان اصطلاحات پیچیده به سمتی نمیبرند که عموم وقتی میشنوند متوجه نشوند و نیاز باشد کسی برای آنها توضیح دهد، بنده خصوصا در مباحث عرفانی میبینم که یک نکته خیلی ناب عرفانی را ایشان با زبانی بیان کرده که انسان اصلا در خط اصطلاح عرفانی نمیرود و نکته را میگیرد و این کار خیلی مهارت میخواهد؛ یعنی اگر کسی توانست حرفهای بسیار #عمیق را با بیانی بزند که عموم بفهمند، این اوج تسلط است وگرنه اصطلاحات را میتوان پشت سر هم ردیف کرد. این جهت هم در تفسیرات و هم در #بیانات ایشان خیلی برای بنده قابل توجه است و انسان به شعف میآید که حرف عالی عرفا را ایشان تبیین فرموده، اما از اصطلاحات سنگین استفاده نشده و مطلب از خود #آیه برداشت میشود.
«ابن هِشام انصاری» از دانشمندان ادبیات عرب در مقدمه کتاب «مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب» گفته آمدهام مرواریدهایی که باید در #عمق دریا صید کنید در ساحل به شما بدهم تا زحمت نکشید؛ این تعبیر را شایسته است درباره تفاسیر ایشان به کار ببریم.
🔸بنده خیلی اوقات نگاه که میکنم میبینم که رهبری آن #برداشت_عمیق و عالی خود در باب مسائل مربوط به #اداره_کشور و اجتماع و مسائل مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی را از نگاه قرآن کریم و با برداشت از آیات مبارک قرآن انجام دادهاند.
امروز رأی رهبر معظم انقلاب حجت است، همانطور که در زمان امام خمینی (رحمت الله علیه)، رای امام (ره) حجت بود و خود رهبر معظم انقلاب (دام ظله)، نسبت به رای ایشان تسلیم بودند.
جامعه ما نیاز به این کار #ترویجی دارد که عدهای این اندیشههای والای رهبری را #تبیین کنند.
@rahbari_plus