🔎ریشه‌یابی آموزه‌های جنبش‌های دینی نوپدید در ادیان هند(2) 📌کثرت‌گرایی دینی ✍️یکی از مهم‌ترین آموزه‌های جنبش‌های نوپدید دینی، به‌ویژه سَتهیه‌ سای‌بابا و رامه کریشنه، تبیین نوعی کثرت‌گرایی دینی یا «#پلورالیسم» است. سوامی ویوکاننده، برجسته‌ترین شاگرد رامه کریشنه در کتاب «بنیادهای آیین هندو» می‌نویسد: «برای هندو حرکت از اشتباه و خطا به سوی درستی و راستی نیست، بلکه سیر از مراتب پایین حقیقت به بالاتر آن است. ↩️برای #هندو همه ادیان از انواع پایین فیتش‌گرا تا کامل‌ترین آن‌‌ها،‌ تنها تلاش‌های مختلف انسان برای دست یافتن به حقیقت غایی تلقی می‌شود.» این دیدگاه کثرت‌گرایانه بر مبنای یکی از آموزه‌‌های باستانی هندی است که در آن همه #ادیان و مذاهب و فرقه‌ها راه‌هایی مختلف به سوی حقیقتی واحد هستند و تنها #حقیقت را با رویکردهای مختلف مطابق تجلی‌های مختلف حقیقت یکسان بیان می‌کنند. این نظریه به طور خاص در آیین جَینه تحت نظریه عدم مطلق‌باوری یا انکانتواده عنوان شده. در متون باستانی هندو مانند «ریگ‌وده» نیز آمده: «حقیقت واحد است، ولی حکیمان آن را با نام‌های متفاوت بیان کرده‌اند.»در بهگود‌گی‌تا هم این آموزه چنین مطرح شده: «همه به صورتی راه مرا دنبال می‌کنند و آنان را به نسبتی که به من تسلیم شوند، پاداش می‌دهم.»(1) 💢پلورالیسم برآمده از این آموزه‌ها و مطمح‌نظر جنبش‌های دینی نوپدید، با اشاعه نوعی رویکرد سهل‌ممتنع در باب مبانی اعتقادی، ارزش‌ و جایگاه ادیان آسمانی را متحمل تنزل تدریجی کرده و سِره را با ناسره، ممزوج. کثرت‌گرایی در جنبش‌های دینی نوپدید، به واقع برون‌رفتی برای لاپوشانی فقدان پشتوانه‌های مستحکم تاریخی و بنیادین و راهی برای جذب اعضای تازه است. 📚پی‌نوشت: 1. وکیلی، هادی، شاکرنژاد، احمد، مجموعه مقالات همایش ملی معنویت‌های نوظهور؛ شاخصه‌ها و نقدها، قم: «پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی»، ج اول، 1398، ص129. @Feraghvaadyan