#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #پلورالیزم #تکثرگرایی #دینی #پلورالیسم 🌷🌷🌷 🔰پلورالیزم و قرآن (6) 📌دیدگاه قرآن کریم درباره نظریه «پلورالیزم » (تکثرگرایی دینی ) چیست ؟ ⏪۴ـ ادله نقلی استاد شهید در تأیید مدعای خویش و ردّ تعدد ادیان در مواضع مختلف به آیات الهی تمسک کرده‏اند که برخی از آن‏ها ذکر شد. در این جا به آیات دیگر اشاره می‏کنیم: "وَمَن یَبْتَغِ غَیْرَ الاْءِسْلَـمِ دِینًا فَلَن یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْأَخِرَةِ مِنَ الْخَـسِرِینَ؛ (آل‏عمران، ۸۵) هر کس غیر از اسلام دین بجوید، هرگز از او پذیرفته نشود و او در جهان دیگر از جمله زیانکاران خواهد بود". آیه دیگر که خطاب به اهل کتاب است که اگر آنان اسلام آورند در هدایت و صراط مستقیم هستند. "فَإِنْ أَسْلَمُواْ فَقَدِ اهْتَدَواْ" (آل‏عمران، ۲۰). خداوند "اسلام" را دین حقیقی در نزد خود توصیف می‏کند: "إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللَّهِ الاْءِسْلَـمُ" (آل‏عمران، ۱۹). "وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَ إِبْرَ هِیمَ وَ جَعَلْنَا فِی ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَ الْکِتَـبَ فَمِنْهُم مُّهْتَدٍ وَ کَثِیرٌ مِّنْهُمْ فَـسِقُونَ * ثُمَّ قَفَّیْنَا عَلَی ءَاثَـرِهِم بِرُسُلِنَا؛ (حدید، ۲۶و۲۷) یعنی ما قبلاً نوح و ابراهیم را فرستادیم و در نسل این دو "پیامبری" و کتاب قرار داده‏ایم، بعضی از اینها هدایت شده و بیشترشان فاسق بودند، سپس ما پیغمبران خود را یک یک پشت سر یکدیگر قرار دادیم". استاد شهید از این آیه چنین نتیجه‏گیری می‏کند: "کلمه فَفّینا مصدرش تقفیه و از ماده فقا است، قفا پشت گردن را می‏گویند. وقتی که افرادی ردیف و پشت گردن دیگری بایستند، مثل یک صف نظامی، چهره هر یک از آن‏ها به پشت گردن دیگری است... جمله "ثم قفیّنا علی ءاثرهم" متضمن این نکته است که هر پیغمبر بعدی از همان راه رفته است که پیغمبران قبلی رفته‏اند؛ یعنی کسی خیال نکند پیغمبران راههای مختلف دارند؛ راه یکی بوده، از نوح تا خاتم‏الانبیاء راه یکی است... "آثار" جمع "اثر" است و اثر یعنی جای پا، پیغمبران هر کدام آمدند پا جای پای دیگران گذاشتند... راه انبیا یک راه بیشتر نیست." ادامه دارد... ======== 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #پلورالیزم #تکثرگرایی #دینی #پلورالیسم 🌷🌷🌷 🔰پلورالیزم و قرآن (7) 📌دیدگاه قرآن کریم درباره نظریه «پلورالیزم » (تکثرگرایی دینی ) چیست ؟ 🔰نقد ادله پلورالیستیکی در این بخش از نوشتار، به تحلیل و نقد علامه شهید از شبهات طرفداران پلورالیسم می‏پردازیم. ⏪1- تمسک به آیات الهی بعضی روشنفکران اسلامی برای توجیه نظریه پلورالیسم خواستند به اصطلاح برای مدعای خود دلیل قرآنی بیاورند و یا آیاتی را که خط بطلان بر پلورالیسم می‏کشد توجیه نمایند۱۵ که در اینجا به دو آیه اشاره می‏شود: الف: "إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَالَّذِینَ هَادُواْ وَالصَّـبِـ?ونَ وَالنَّصَـرَی مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْأَخِرِ وَعَمِلَ صَــلِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ؛ (مائده، ۶۹) یعنی آنان که ایمان آورده‏اند (مسلمانها) و یهودیان و صابئین و نصرانی‏ها، همه کسانی که ایمان به خدا و روز رستاخیز داشته باشند و کار شایسته به جا آورند، بی‏ترس و واهمه خواهند بود و غمگین نیز نمی‏گردند". وجه استدلال: "در این آیه برای رستگاری و ایمنی از عذاب خدا سه شرط ذکر شده است: ایمان به خدا، ایمان به رستاخیز و عمل نیک، قید دیگری [مثل اسلام] نشده است."۱۶ 🔹در پاسخ به استدلال به آیه فوق باید گفت که بین حق بودن یک دین و در صراط مستقیم گام برداشتن پیروان آن دین با رفع عقاب (حزن و خوف) نباید خلط کرد. آن‏چه از آیه فوق مستفاد می‏شود نه صحه گذاشتن قرآن کریم بر طریق اهل کتاب و صراط مستقیم خواندن آن، بلکه دلالت بر رفع عقاب در روزقیامت از اهل کتاب و حداکثر دلالت بر اعطای ثواب و پاداش به مؤمنان اهل کتاب است که در دنیا به خاطر روشن نشدن نور اسلام بر دین خود باقی ماندند؛ با این شرط که در اعتقادات خود مثل اکثر مسیحیان و یهودیان امروزه دچار شرک نشدند و از نظر اخلاقی نیز اعمال صالح انجام دادند. 🔘شهید مطهری می‏گوید: "باید بگوییم که عدالت و نیکوکاری حتی از مردمان کافر به خدا و قیامت هم مقبول است. بنابراین کسانی که منکر خدا و قیامتند ولی خدمات بزرگ فرهنگی، بهداشتی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به بشریت تقدیم می‏دارند، دارای اجر بزرگی خواهند بود." 🔹ب: "لا اِکراهَ فِی الدّین" شاید بعضی برای اثبات عدم اجبار در گرویدن به اسلام و آزادی انتخاب ادیان دیگر به آیه فوق استناد کنند که هرگونه اجبار و اکراه را در دین نفی نموده است. مرحوم مطهری با اشاره به آیه مذکور می‏نویسد: "این آیه به این معنا نیست که دین خدا، در هر زمان متعدد است و ما حق داریم هر کدام را که بخواهیم انتخاب کنیم، چنین نیست، در هر زمانی یک دین حق وجود دارد و... در این زمان اگر کسی بخواهد به سوی خدا راهی بجوید باید از دستورات دین او راهنمایی بجوید." ادامه دارد... ======== 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #پلورالیزم #تکثرگرایی #دینی #پلورالیسم 🌷🌷🌷 🔰پلورالیزم و قرآن (8) 📌دیدگاه قرآن کریم درباره نظریه «پلورالیزم » (تکثرگرایی دینی ) چیست ؟ ⏪۲ـ اسلام به معنای مطلق تسلیم بعضی طرفداران تعدد ادیان برای به کرسی نشاندن مدعای خود، "اسلام" را در آیات قرآن کریم به "مطلق تسلیم" در برابر خداوند معنا و تفسیر کردند، یعنی آن‏چه خداوند حکیم از انسان خواسته است انقیاد و تسلیم در برابر او و التزام به یکی از ادیان آسمانی است. 🔹شهید مطهری در پاسخ به این اِشکال، با پذیرفتن معنای "مطلق تسلیم" برای "اسلام"، معتقد است مصداق پیدا کردن و تحقق حقیقت تسلیم در گرو تسلیم انسان است به هر آن‏چه خداوند از او خواسته است. "اگر گفته شود که مراد از اسلام، خصوص دین ما نیست بلکه منظور تسلیم خدا شدن است، پاسخ این است که البته اسلام همان تسلیم است و دین اسلام همان دین تسلیم است ولی حقیقت تسلیم در هر زمانی شکلی داشته و در این زمان شکل آن همان دین گرانمایه‏ای است که به دست حضرت خاتم‏الانبیاء ظهور یافته است و قهرا کلمه اسلام بر آن منطبق می‏گردد و بس." به دیگر سخن گوهر و ماهیت ادیان همان تسلیم محض در برابر خداوند است که با تسلیم در برابر انبیاء و گوش جان سپردن به پیامهای آنان عینیت می‏یابد. ⏪۳ـ عذاب اکثریت مردم یکی از دستاویزهای مهم طرفداران پلورالیزم ادعای لزوم عذاب اکثریت مردم در جهنم بنا بر انحصار حق به یک دین است؛ چرا که لازمه حقانیت یک دین و باطل بودن دیگر ادیان، قول به ضلالت و گمراهی اکثریت مردم است که پیروان ادیان دیگر هستند و اعمال چنین انسانهایی هر چند که دارای ابتکارات و اختراعات عظیمی باشند، به خاطر کفرشان محکوم بطلان است، امّا اگر پلورالیزم را بپذیریم و پیروان جمیع ادیان را از ره‏یافتگان و سالکان راه نجات تلقی کنیم؛ تصویری از خوش‏بینی و سعادت مطلق به اکثریت مردم را ترسیم کرده‏ایم که مطابق با حکمت و هدایت و خیرخواهی خداوند است. اشکال فوق را بیشتر جان هیک فیلسوف معاصر طرح و تقویت نموده است. بعضی معاصران نیز آن را در مقالات خود دنبال کردند. البته اصل این اشکال چهار دهه پیش در جزوه‏ای چنین تقریر شد: "اگر پیروان هر یک از مذاهب این طور فکر کنند که فقط خودشان رستگارند، چنین طرز تفکری با روح عدالت خداوند منطبق نخواهد بود." متفکر برجسته معاصر در کتاب گرانسنگ خود، عدل الهی، به تفصیل و مستدل رفع شبهه کرده است. شبهه مذکور از دو جهت قابل طرح است یکی مربوط به اعمال نیک کفار در دنیا و همچنین سرنوشت نهایی آنها در آخرت؛ دوم مربوط به اهل کتاب که متأله امّا منکر نبوت پیامبر اسلام هستند. ادامه دارد... ======== 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #پلورالیزم #تکثرگرایی #دینی #پلورالیسم 🌷🌷🌷 🔰پلورالیزم و قرآن (9) 📌دیدگاه قرآن کریم درباره نظریه «پلورالیزم » (تکثرگرایی دینی ) چیست ؟ 🔘اعمال نیک کفار چه بسا کفاری که اعمال زیبا مانند اختراعات عام‏المنفعه انجام می‏دهند. آیا به صرف این‏که کافرند، اعمالشان فاقد ارزش و اثری در قیامت است؟ استاد با طرح شرایط اصل حسن فعلی با حسن فاعلی، معتقد است که اگر عملی از فاعل صادر شود که کننده آن نیّت خیر و حسنی نداشته است، چنین عملی فاقد ارزش خواهد بود و فاعل آن نیز سزاوار ستایش نیست؛ امّا اگر نیّت فاعل خیر و صلاح و خدمت به خدا و یا حداقل به مردم باشد، عملش دارای ارزش خواهد بود و نمی‏توان به صرف این‏که فاعل آن کافر است، عمل او را نستود. چه آن عمل کوچک باشد و چه عمل بزرگ مانند اختراعات دانشمندان کافر. امّا این‏که چگونه اعمال نیکوی کفار در قیامت به درد آن‏ها خواهد خورد؟ "اعمال خیر افرادی که به خدا و قیامت ایمان ندارند و احیانا برای خدا شریک قائل‏اند، موجب تخفیف و احیانا رفع عذاب آن‏ها خواهد بود." "هرگاه عملی به منظور احسان و خدمت به خلق و به خاطر انسانیت انجام گیرد، در ردیف عملی که انگیزه‏اش فقط برای خود است، نیست. البته خداوند چنین کسانی را بی‏اجر نمی‏گذارد." متفکر شهید در تعبیری جالب و تا اندازه‏ای اختصاصی می‏گوید اعمال کفاری که به انگیزه خدمت و احسان باشد، روایتگر وجود نور معرفت خداوند در ضمیر آنهاست. 🔘سرنوشت کفار در قیامت اشکال مهم مدعیان تعدد ادیان، متوجه عذاب کفار در قیامت بود. در پاسخ به این اشکال، استاد معتقد است اکثریت مردم روی زمین که به دین اسلام نگرویده‏اند، به خاطر جهل و عدم اتمام حجّت است؛ یعنی نور اسلام بر آن‏ها اصلاً نتابیده است؛ نه این‏که تابیده و آن‏ها از آن روی برگردانده‏اند. لذا عقابی متوجه آن‏ها نیست. 🔹شهید مطهری در تأیید مدعای خویش با استناد به آیه شریفه "وَ ما کُنّا مُعَذَّبینَ حَتّی نَبْعَث رسُولاً". (اسراء، ۱۵) می‏نویسد: "محال است که خدای حکیم کسی را که حجت بر او تمام نشده است، عذاب کند." 🔘اهل کتاب امّا اعمال صالح و نیکوی اهل کتاب که معتقد به خداوندند مورد قبول درگاه الهی می‏تواند باشد به شرط این‏که آفت تحریف و شرک در اندیشه آنان راه نیافته باشد، و در این صورت می‏توانند به بهشت نیز داخل گردند. "افرادی که به خدا و آخرت ایمان دارند و اعمالی با انگیزه تقرب به خدا انجام می‏دهند و در کار خود خلوص نیت دارند، عمل آن‏ها مقبول درگاه الهی است و استحقاق پاداش و بهشت می‏یابند اعم از آن‏که مسلمان باشند یا غیر مسلمان." البته پیش از شهید مطهری حکما و عرفای بزرگی مانند بوعلی‏سینا و صدرالمتألهین قایل به نجات اکثریت مردم و نیل آنان به سعادت در قیامت بودند. به دیگر سخن ما نباید مردم را در دو دایره "مسلمان" و "کافر" جمع کنیم؛ بلکه باید دایره سومی نیز ترسیم کنیم که انسانهایی با عنوان "قاصران" "جاهلان" و "مرجوّ عنداللّه‏" در آن قرار می‏گیرند که اعضاء آن به مراتب بیشتر از اعضای دو دایره پیشین است. از رحمت آمدند و به رحمت روند خلقاین است سرّ عشق که حیران کند عقول خلقان همه به فطرت توحید زاده‏انداین شرک عارضی بود و عارضی یزول گوید خرد که سر حقیقت نهفته داربا عشق پرده در، چه کند عقل بوالفضول؟ حاصل این‏که مدعیان پلورالیزم که عذاب اکثریت مردم را دستاویز مدّعای خود قرار داده بودند، خلع سلاح شدند؛ چرا که برای رهایی از اشکال فوق، لازم نیست که ما ملتزم به صراط مستقیم و حقانیت ادیا ن بگردیم بلکه کافی است به آیات الهی و احادیث معصومین خودمان عنایت داشته باشیم که چگونه این سرچشمه‏های زلال معرفت دینی اشکال مذکور را چهارده قرن پیش حل نمودند. شرح مجموعه گل مرغ سحر داند و بسکه نه هر کو ورقی خواند، معانی دانست 📚(به نقل از مجله وارش / سال دوم / شماره اول / مقاله آقای جعفر محقق) 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #خدمت #مردم #دنیا #آخرت 🌷🌷🌷 📌دستورات قرآنی، در زمینه «خدمت به مردم» را بیان کنید و پیامدهای مثبت دنیایی و آخرتی آن را توضیح دهید؟ با توجه به مفهوم «نهضت خدمت رسانی» و خدمت به مردم، که عام بوده و هم خدمت رسانی از جانب مسئولان و کارگزاران حکومتی را شامل شده و هم خدمت رسانی اقشار مردم نسبت به یکدیگر را، چند مطلب قابل ذکر است: 🔘۱. «خدمت»، تنها در حوزه خدمات اقتصادی، صنعتی و یا خدمات اجتماعی به مردم، خلاصه نمی شود، بلکه این واژه، خدمات فرهنگی، تربیتی و نظامی یا انتظامی و حتی خدمات قضائی را نیز شامل می گردد. بنابر این، می توان گفت: قرآن کریم، بزرگ ترین خدمت را همان خدمت فرهنگی انبیاء الهی به مردم می شمارد، پیامبرانی که هر یک در راه هدایت مردم به سوی حق از هیچ چیز دریغ نکرده و تمامی آزارها را تحمل نموده و تا پای جان، برای «اقامه دین» الهی ایستادند. بزرگ ترین خدمت آنان، همان «تزکیه و تعلیم» انسان ها و هدایت آنان از تاریکی جهان و کفر به سوی نور بوده، خداوند می فرماید: «او کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان بر انگیخت که آیاتش را بر آن ها می خواند و آن ها را تزکیه کرده و به آنان کتاب ]قرآن[ و حکمت می آموزد، هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند.» (جمعه، ۲) در همین راستا، یکی دیگر از خدمات سیاسی، فرهنگی آنان، آزادی انسان ها، از بند اسارت بوده; می فرماید: «ویَضَعُ عَنهُم اِصرَهُم والاَغلالَ الَّتی کانَت عَلَیهِم; (اعراف، ۱۵۷) و بارهای سنگین و زنجیرهایی را که به آن ها بود ]از دوش و گردن شان[ بر می دارد.» 🔘۲. افزون بر مطلب فوق، در مورد «خدمت به مردم» در قرآن کریم، به چند دسته از آیات می توان اشاره کرد: ▫️الف) آیه تعاون; می فرماید: «وتَعاونوا عَلَی البِرِّ والتَّقوی ولا تَعاونوا عَلَی الاِثمِ والعُدوانِ; (مائده، ۲) ]و همواره[ در راه نیکی و پرهیزکاری با هم تعاون کنید و ]هرگز[ در راه گناه و تعدّی، هم کار یک دیگر نباشید.» روشن است که خدمت به مردم، نوعی تعاون و هم کاری با آنان در رفع مشکلات آن ها است. ▫️ب) آیه احسان; می فرماید: «واَحسِنوا اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُحسِنین; (بقره، ۱۹۵) و نیکی کنید که خداوند، نیکوکاران را دوست دارد.» ]ملاحظه کنید: (اسراء، ۷); (یونس، ۲۶); (قصص، ۷۷)[ روشن است که خدمت کردن به مردم، یکی از مصادیق «نیکی کردن به آنها است» ▫️ج) آیه انفاق; خداوند، در آیات بسیاری سفارش به این امر می فرماید و یکی از اوصاف پرهیزکاران را انفاق در حال توانگری و تنگدستی معرفی کرده می فرماید: «بهشتی که وسعت آن آسمان ها و زمین است، برای پرهیزکاران آماده شده است * همان ها که در توانگری و تنگدستی، انفاق می کنند.» (آل عمران، ۱۳۳ و ۱۳۴) هر چند انفاق، دارای اقسام و درجه های مختلفی است، که یک نوع آن صدقه، زکات و خمس است، که از نوع انفاق مالی است و نوع دیگر انفاق جان و یا انفاق وقت می باشد، به هر جهت انفاق و رسیدگی به محرومان و مساکین، یکی از بزرگ ترین خدمت اجتماعی به مردم است. ]ملاحظه کنید: (بقره، ۲۶۷); (توبه، ۱۰۳); (ذاریات، ۱۹).[ ....ادامه دارد... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #خدمت #مردم #دنیا #آخرت 🌷🌷🌷 🔰خدمت به مردم (حمایت های مومنانه) 2-در مورد «خدمت به مردم» در قرآن کریم، به چند دسته از آیات می توان اشاره کرد: 🔹د) آیه اطعام; قرآن کریم، یکی از عوامل مهمّ عبور از گردنه دشوار قیامت را «اطعام دادن» شمرده می فرماید: «و تو نمی دانی آن گردنه چیست! آزاد کردن برده ای * یا غذا دادن در روز گرسنگی * یتیمی از خویشاوندان * یا مستمندی خاک نشین را.» (بلد، ۱۲ ـ ۱۶) و در مقابل، اطعام نکردن و عدم رسیدگی به مستمندان را یکی از عوامل رفتن به جهنم محسوب فرموده.]ملاحظه کنید: (مدثّر، ۴۲ ـ ۴۴).[ 🔹هـ) آیه قرض الحسنه; خداوند قرض الحسنه به مردم را قرض به خود قلمداد کرده و می فرماید: «مَن ذَا الَّذی یُقرِضُ اللّهَ قَرضـًا حَسَنـًا فَیُضـاعِفَهُ لَهُ اَضعافـًا کَثیرَةً; (بقره، ۲۴۹) کیست که به خدا «قرض الحسنه ای» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ 🔹و) امر به معروف و نهی از منکر; یکی دیگر از مصادیق خدمت فرهنگی تربیتی، به مردم را می توان این مورد شمرد; زیرا افزون بر جلوگیری فساد و فحشا و اعمال زشت در میان جامعه، یک نوع آرامش و امنیّت اجتماعی را، برای مردم به ارمغان می آورد; خداوند می فرماید: «کُنتُم خَیرَ اُمَّة اُخرِجَت لِلنّاسِ تَأمُرونَ بِالمَعروفِ وتَنهَونَ عَنِ المُنکَرِ وتُؤمِنونَ بِاللّهِ; (آل عمران، ۱۱۰) شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده اید; ]چه این که[ به کار پسندیده فرمان می دهید و از کار ناپسند باز می دارید و به خدا ایمان دارید.» که این در واقع یک وظیفه عمومی تمام اقشار جامعه می باشد و از طرفی از شئون و وظایف حکومت اسلامی و کارگزاران آن است، در مواردی که نیاز به شدت عمل دارد. 🔹م) آیه ایثار: خداوند در مدح انصار چنین می فرماید: «آنان کسانی را که به سوی شان هجرت کنند درست دارند و دل خود نیازی به آن چه که مهاجرین داده شده احساس نمی کنند و آن ها را بر خود مقدم می دارند هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند.(حشر،۹) ....ادامه دارد... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #خدمت #مردم #دنیا #آخرت 🌷🌷🌷 🔰خدمت به مردم (حمایت های مومنانه) ⏺خدمات مادی پیامبران 🔳۳. در قرآن مجید، آیاتی بیانگر این معنا است که برخی از انبیاء(علیهم السلام)، افزون بر وظیفه تبلیغی و خدمت هدایتگری مردم، خدمات دیگری نیز داشته اند، که بخشی از آن عبارت است: ▪️الف) زره سازی حضرت داوود(علیه السلام); می فرماید: «وعَلَّمنـاهُ صَنعَةَ لَبوس لَکُم لِتُحصِنَکُم مِن بَأسِکُم فَهَل اَنتُم شاکِرون; (انبیاء، ۸۰) و ساختن زره را به خاطر شما به او تعلیم دادیم، تا شما را در چنگ هایتان حفظ کند، آیا شکر گزار (این نعمت های خدا) هستید؟» ▪️ب) خزانه داری حضرت یوسف(علیه السلام); می فرماید: «(یوسف) گفت: «مرا سرپرست خزاین سرزمین (مصر) قرار ده، که نگهدارنده و آگاهم.» و این گونه ما به یوسف در سرزمین (مصر) قدرت دادیم.» (یوسف، ۵۵ ـ ۵۶) حضرت یوسف(علیه السلام)، در جریان کمک به مردم و مدیریت بحران اقتصادی شدیدی که کشور مصر را تحدید می کرد، به یاری مستضعفان شتافت تا از تبعیض ها بکاهد و حق مظلومان را از ظالمان بستاند و به وضع آن کشور سروسامان بخشد. ▪️ج) خدمت رسانی حضرت موسی(علیه السلام) به دختران حضرت شعیب(علیه السلام); قرآن می فرماید: «فَسَقی لَهُما ثُمَّ تَوَلّی اِلَی الظِّـلِّ; (قصص، ۲۴) موسی برای (گوسفندانِ) آن دو زن، آب کشید، سپس رو به سایه آورد.» که و به وسیله این خدمت، فصل تازه ای در زندگانی حضرت موسی(علیه السلام) گشوده شد. ▪️د) قرآن کریم، یکی از اهداف مهم نهضت انبیاء را برقراری و بسط عدالت اجتماعی در میان مردم ذکر کرده ]حدید،۲۵[ و یکی از وظایف آنان را رفع اختلاف و قضاوت و داوری بین مردم، بیان می دارد; می فرماید: «خداوند، پیامبران را برانگیخت، تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی، که به سوی حق دعوت می کرد را، با آنان نازل نمود تا در میان مردم، در آن چه اختلاف داشتند داوری کند.» (بقره، ۲۱۳) و یکی از دستورهایش به حضرت داوود این است: «ای داوود! ما تو را خلیفه ]و نماینده خود[ در زمین قرار دادیم، پس در میان مردم به حق داوری کن.» (ص،۲۶) بنابر این، یکی از راه های خدمت رسانی به مردم، خدمت قضائی است. هـ ) در قرآن، از خدمات «ذوالقرنین» نیز سخن به میان آمده ـ هر چند او از انبیاء الهی نیست ـ در بخشی از آیات به ظلم ستیزی او اشاره شد و در بخش دیگر به بیان سدسازی او در برابر هجوم قوم یأجوج و مأجوج می پردازد و می فرماید: «(ذوالقرنین گفت:) قطعات بزرگ آهن را برای من بیاورید (و آن ها را به روی هم چیند) تا کاملاً میان دو کوه را پوشانید، سپس، گفت: (آتش در اطراف آن بیافروزید و) در آتش بدمید. (آنها دمیدند) تا قطعات آهن را سرخ و گداخته کرد، گفت (اکنون) مس ذوب شده برای من بیاورید تا به روی آن بریزم.» (کهف، ۹۶) ....ادامه دارد... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #خدمت #مردم #دنیا #آخرت 🌷🌷🌷 🔰خدمت به مردم (حمایت های مومنانه) ⏪۴. در آیاتی از قرآن کریم، خداوند انسان ها را تشویق به کار و تلاش فرموده است و بدیهی است که خدمت به مردم در ضمن کار و تلاش است; می فرماید: «او کسی است که دریا را مسخّر (شما) ساخت تا از آن، گوشت تازه بخورید و زیوری برای پوشیدن (مانند مروارید) از آن استخراج کنید و کشتی ها را می بینی که سینه دریا را می شکافند تا شما (به تجارت پردازید و) از فضل خدا بهره گیرید، شاید شکر نعمت های او را به جای آورید. (نحل، ۱۴)۷ قرآن کریم، تلاش برای معاش و خدمت به مردم را همردیف جهاد در راه خدا بیان می کند; می فرماید: «گروهی دیگر برای به دست آوردن فضل الهی (و کسب روزی و خدمت به مردم) به سفر می روند و گروهی دیگر در راه خدا جهاد می کنند...» (مزمل، ۲۰) و این اهمیت اسلام به این موضوع را نشان می دهد. 🔹در سیره انبیاء و اولیاء خداوند، می خوانیم که آنان با کار و تلاش خویش و ارائه خدمتی به مردم، ارتزاق می کردند; مثلاً در حدیثی از امام علی(علیه السلام) می خوانیم که: «حضرت داوود(علیه السلام) با دست خویش، از برگ خرما بوریا می بافت و به همنشینانش می گفت: کدام یک از شما برای فروش آن، مرا یاری می کند؟ و آن گاه، از بهای آن، قرص نان جو می خورد.» و یا حضرت ادریس(علیه السلام) و یا لقمان دو زندگی می کردند. 🔹افزون بر این، در روایات اهل بیت(علیهم السلام) سفارش اکیدی نسبت به بجاآوردن درخواست برادران ایمانی شده، به طوری که یکی از مهم ترین حقوق برادری، در پی حوایج و خدمت به مردم شمرده شده است. که پرداختن به آن خارج از این پاسخ نامه می باشد. فقط به روایتی از «جمیل» بسنده می کنیم که از امام صادق(علیه السلام) نقل می کند: «مؤمنان خدمت کار یکدیگرند، (جمیل گوید:) عرض کردم: چگونه خدمتکار یکدیگرند؟ فرمود: به یکدیگر سود می رسانند.» ....ادامه دارد... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #خدمت #مردم #دنیا #آخرت #جهاد_تبیین 🌷🌷🌷 🔰خدمت به مردم (حمایت های مومنانه) ⏪۵. پیامدهای دنیوی و اخروی خدمت به مردم: از آن جا که زندگی بشر، به طور اجتماعی است و با توجه به مختلف بودن استعداد و توان و ذوق هر فرد اجتماع در زمینه های مختلف، ناگزیر از تعامل صحیح افراد یک جامعه با هم هستیم و این همان در خدمت یک دیگر بودن و تعاون داشتن در زمینه های مختلف را می طلبد. قرآن کریم در این مورد می فرماید: «نَحنُ قَسَمنا بَینَهُم مَعیشَتَهُم فِی الحَیوةِ الدُّنیا ورَفَعنا بَعضَهُم فَوقَ بَعض دَرَجـات لِیَتَّخِذَ بَعضُهُم بَعضـًا سُخریـًّا; (زخرف، ۳۲)، معیشت آن ها را در زندگی دنیا، در میان آن ها تقسیم کردیم و بعضی را بر بعضی برتری دادیم تا یکدیگر را مسخّر کرده (و با هم تعاون و خدمت نمایند).» ▫️در مورد پیامدهای دنیوی خدمت رسانی به مردم، می توان گفت: از برخی آیات قرآن کریم چنین استفاده می شود که خداوند برای مردم آرامش، امنیت، رفاه را در این دنیا می خواهد، تا در سایه آن ها به عبادت و بندگی خداوند بپردازد و از همین روست که آسمان ها و زمین را مسخّر انسان قرار می دهد. ▫️خدمات مالی به انسان ها، کمترین پیامدش در این دنیا، رفع نیاز مندی مستمندان و درماندگان است، افزون بر این که یک حالت قرب معنوی را در همین دنیا، برای خادمین آن به دنبال دارد. و همچنین است در مورد خدمات فرهنگی که سعادت دنیوی را به همراه داشته و یک نوع آرامش روحی و روانی به انسان ها عطاء می کند. ▫️پیامدهای اخروی آن، با توجه به آیات و روایات، بهشت جاویدان است (البته اگر برای خدا باشد) و تمام ثواب های مطرح شده برای انفاق و قرض الحسنة و صدقه و جهاد در راه نجات مستضعفان و... را می توان به عنوان پیامدهای اخروی بیان داشت. 🔘در روایتی از رسول اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) آمده است: «هر مسلمانی که گروهی از مسلمانان را خدمت کند، خداوند به تعداد آنان در بهشت به او خدمتکار دهد.» 📝خلاصه: از منظر آیات و احادیث اهل بیت(علیهم السلام) دسته ای دلالت بر تشویق و ترغیب مردم به کار و تلاش و خدمت گزاری می کند، حتی اگر ارائه آن خدمت برای گذران زندگی باشد، به طوری که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) دست سعد انصاری را ـ که در اثر ریسمان و بیل رشته رشته شده بود ـ می بوسند. برخی از روایات، بیان گر پاداش های اخرویِ خدمت گزاری است که به آن اشاره شد. بعضی دیگر از احادیث، به پاره ای از راه های خدمت گزاری اشاره دارد، مثلاً امام علی(علیه السلام) در بیان وضع زندگی مردم، در روزگار پیشوایی خودشان می فرمایند: «در کوفه کسی نمانده جز آن که از نعمت برخوردار بوده و زندگی آسوده ای دارد; فرومایه ترین مردم، نان گندم می خورد، زیر سایبانی مَسکن دارد و از آب گوارای فرات می نوشد. و در نامه مشهورشان به مالک اشتر، آن گاه که وی را به گارگزاری مصر می گمارند; می فرماید: «باید بیش از آن که به گردآوری خراج (و مالیات) بیندیشی، در اندیشه عمران و آبادسازی زمین باشی; زیرا خراج گرد نیاید مگر به آبادانی و روایات فراوانی که حکایت از برآوردن نیاز مردم و محتاجان دارد; امام علی(علیه السلام) در نامه ای به یکی از کارگزاران خویش چنین آورده اند: «پس از دل و جان با مردم انصاف ورزید و برای برآوردن نیازهایشان شکیبا باشید، که همانا شما خزانه دارانِ مردم، وکیلان أمت و سفیران پیشوایان هستید و... .» و . . . ▫️آن چه بیان شد ، بخشی از ویژگی های جامعه اسلامی و کارگزاران آن است . در جامعه ایدآل اسلامی همه این ویژگی ها تحقق می یابد و آن در زمان ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است ، که قرآن کریم وعده تحقق چنین روزی را داده است .(نور ،۵۵; توبه ،۳۲; صف ، ۸) 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #حق مداری #عدالت محوری #قانون گرایی #حکومت #جهاد_تبیین 🌷🌷🌷 🔰مولفه ها و ویژگی های قرآنی جامعه آرمانی و سالم چیست؟! جامعه ایده آل قرآنی به گونه ای کامل در زمان ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تحقق می یابد و آرزوی دیرینه بشریت جامعه عمل می پوشد. برخی از مؤلّفه ها و ویژگی های جامعه آرمانی از دیدگاه قرآن: ⏪۱. حق مداری; اولین مؤلفه جامعه دینی، پیروی از حق در فکر و عمل است. در حوزه فکری، حاکمیت عقل و اندیشه و تبعیت از حق و حق مداری را توصیه و ترغیب می کند و کسانی که از این نعمت خدائی استفاده نمی کنند را مذمت می نماید و می فرماید «أَفَلاَ تَعْقِلُونَ ;(بقره،۴۴) چرا تعقل نمی کنید.» در حوزه عملی نیز توصیه به حق محوری می نماید و می فرماید حق مدار باشید گرچه به ضرر خودتان یا بستگان تان باشد. «یَـأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَآءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَی أَنفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالاْقْرَبِین;(نساء،۱۳۵) ای کسانی که ایمان آورده اید به عدالت قیام و عمل کنید و برای خدا شهادت دهید گرچه به زیان شما یا نزدیکانتان باشد.» جامعه دینی پیرو حق است گرچه اکثریت با آن سرناسازگاری داشته باشند. ⏪۲. عدالت محوری دومین شاخصه جامعه مطلوب، عدالت محوری است که هدف اجتماعی بعثت پیامبران نیز همین اقامه قسط و عدل بوده است از این رو تحقق بخشیدن به این هدف محوری باید در سرلوحه جامعه ایده آل قرآنی قرار بگیرد. «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط;(حدید،۲۵) ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آن کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم به عدالت قیام کنند.» رعایت عدالت اجتماعی در عرصه اقتصاد، حقوق و... و رعایت عدالت در منابع و منافع از شاخصه های جامعه ایده آل قرآنی است. ⏪۳. قانون گرایی; جامعه ایده آل قرآنی، قانون گراست و از هرج و مرج پرهیز دارد. امّا تنها قانون الهی را می پذیرد و وحی و تعالیم انبیا را منبع قانون گذاری در جامعه می داند و خود را پای بند آن می داند. «اسلام چون دامنه حیات انسانی را منحصر به همین زندگی دنیا ندانسته و حیات واقعی را حیات آخرت می داند قانون را بر این اساس و بر اساس توحید وضع کرده است و در مرحله قانون گذاری، تنها به تعدیل اراده ها در اعمال و افعال مردم بسنده نکرده بلکه آن را با یک سلسله وظایف عبادی و معارف حقه و اخلاق فاضله تکمیل کرده است. بر خلاف تمدن امروز که قانون را بر اساس بهره مندی از لذائذ مادی وضع می کند.۱ ⏪۴. حکومت دینی; یکی دیگر از مؤلفه های جامعه ایده آل قرآنی، برپایی حکومت دینی است که بدون شکل گیری آن، احکام و اهداف دین محقق نخواهد شد. حکومت دینی در سایه زمامدار دینی میسر است و تفسیرهای ناصواب از حکومت دینی منهای زمامدار دینی در حقیقت، رد و طرح اصل حکومت دینی است. قرآن مجید می فرماید: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ ءَامَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَوةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ ;(مائده،۵۵) سرپرست و رهبر شما تنها خداست و پیامبر او و مؤمنانی که نماز به پا می دارند و در حال رکوع زکات می پردازند.» روشن است که منظور از ولی در آیه فوق به معنای سرپرستی و تصرف و رهبری مادی و معنوی است.۲ این ها نگاهی گذرا به شاخصه ها و ویژگی های کلی جامعه ایده آل از منظر قرآن بود شاخصه های دیگری نیز وجود دارد که از حوصله یک پاسخ مختصر خارج است.۳ ____________________________________________ ۱. المیزان، علامه طباطبایی رحمه‏الله، ج ۴، ص ۱۲ـ۱۱۱. ۲. تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج ۴، ص ۴۲۴، دارالکتب الاسلامیة. ۳. برای کسب آگاهی بیشتر ر.ک: جامعه برین، میر مدرس / حکومت در قرآن، احمد بهشتی، ص ۷۹ـ۹۱، دفتر نشر پیام، قم. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #روابط_اجتماعی #عدالت_محوری #عدالت #قسط #تساوی #جهاد_تبیین 🌷🌷🌷 🔰تبیین نقطه محوری روابط اجتماعی انسان ها در قرآن 1 ▫️از امتیازات بزرگ اسلام ، توجّه شدیدی است که به موضوع عدالت دارد ، تا آن جا که عدل ، یکی از پایه های مهّم اسلام به شمار می آید . اسلام ، برای ایجاد جامعه ای سالم که در آن ، برادری و برابری ، مهر و محبت ، صفا ، و صمیمیت ، عشق و دوستی حاکم باشد ، از همه پیروان خود خواسته که در تمام مراحل زندگی ، عدالت را رعایت کنند ، و هرگز از مسیر عدل خارج نشوند . ▫️در سوره نساء می خوانیم: «یَـأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَآءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَی أَنفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالاْقْرَبِین;(نساء ،۱۳۵) ای مؤمنین ! نگه دار عدالت باشید و برای خدا ]موافق حکم خدا [گواهی دهید ، هر چند بر ضرر خود یا پدر و مادر و خویشان شما باشد .» اسلام برای تأمین عدالت اجتماعی ، هر نوع تبعیض و محرومیت را منع کرده ، و همه مؤمنان را برادر هم دیگر می داند: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ;(حجرات ،۱۰) همانا مؤمنین با هم دیگر برادرند . ▫️ اسلام ، به این مطلب عنایت فراوانی دارد که روابط اجتماعی ، براساس عدل باشد; از این رو ، حقوقی برای همه افراد وضع کرده است که حق خدا ، پدر و مادر ، فرزند ، همسر ، همسایه ، یتیم ، فقیر و جامعه را شامل می شود . 🔘امام سجّاد(علیه السلام) در رساله حقوق ، برای هر فردی ، پنجاه حق مشخّص ، کرده اند . بدیهی است اگر مسلمانان به این حقوق عمل می کردند ، رفاه و آسایش ، صفا و صمیمیت در جامعه برقرار می شد ، و زندگی برای انسان ، بسیار شیرین و لذّت بخش می گشت . ▫️ اسلام ، همه افراد را در برابر قانون ، مساوی می داند ، و هرگز فرقی بین ثروتمند و فقیر ، شهری و روستایی ، زن و مرد ، نمی گذارد . از دیدگاه اسلام ، همه انسان ها از یک پدر و مادرند: «یَـأَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَر وَ أُنثَی;(حجرات ،۱۳) ای مردم ! ما همه شما را از مرد و زنی آفریدیم .» 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom 👇🏾👇🏾👇🏾

#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #قرآن #فهم_قرآن #روابط_اجتماعی #عدالت_محوری #عدالت #قسط #تساوی #جهاد_تبیین 🌷🌷🌷 🔰تبیین نقطه محوری روابط اجتماعی انسان ها در قرآن 2 ▫️اهمیّت اصل تساوی همه انسان ها در برابر قانون ، به اندازه ای است که قرآن اطاعت ، و تسلیم در برابر قانون را ، از شرایط تحقق ایمان می داند .۱ اسلام برنامه اقتصادی خود را براساس عدالت وضع کرده است و بر حاکم اسلامی واجب نموده که عدالت را در تمام زمینه های اقتصادی و با تمام وسایل ممکن گسترش دهد . و از هر نوع ظلم و تجاوز اقتصادی ، مانند ربا ، اِحتکار ، کم فروشی ، منع کرده ، با وضع قوانین جزایی ، دستور مجازات متخلفان را صادر نموده است . 🔹 قرآن مجید ، برای ایجاد عدالت اجتماعی ، به مسلمانان دستور می دهد که اگر بین دو طایفه ، اختلافی شد و جنگی درگرفت ، وظیفه دیگران است که میان آن ها ، صلح و آشتی برقرار سازند: «وَ إِن طَـآئفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُواْ فَأَصْلِحُواْ بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَی الاُْخْرَی فَقَاتِلُواْ الَّتِی تَبْغِی حَتَّی تَفِیءَ إِلَی أَمْرِ اللَّه;(حجرات ،۹) اگر دو طایفه از اهل ایمان با هم به قتال و دشمنی برخیزند ، البته شما مؤمنان بین آن ها صلح برقرار سازید و اگر یکی از آن ها بر دیگری ظلم کرد ، با آن ظالم قتال کنید تا به فرمان خدا باز آید .» 🔹در احادیثی که از امامان معصوم(علیهم السلام) درباره حقوق مؤمنان و رابطه مردم در اجتماع آمده ، چند نمونه بیان می شود: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «مسلمان ، برادر مسلمان است . به منزله چشم اوست .]خوبی ها و بدی هایش به او می نمایاند .[ همانند آینه او است . ]زشتی ها و زیبایی هایش را نشان می دهد . [راهنمای او است . هرگز شخص مسلمان ، به برادر خود خیانت نمی کند ، به او ستم روا نمی دارد ، در کارش نیرنگ و خدعه به کار نمی برد ، به او دروغ نمی گوید ، و عیب جویی و غیبت او را جایز نمی شمارد .»۳ هم چنین آن حضرت در حدیث دیگری فرمود: «مسلمان ، برادر مسلمان است ، به او ظلم نمی کند ، او را خوار و کوچک نمی شمرد ، به او خیانت نمی کند ، و سزاوار است بر مسلمین که سعی و کوشش کنند در هم کاری نمودن و مساعدت و یاری هم دیگر و کمک به کسانی که نیازمند هستند و عنایت و توجّه نمایند بعضی بر بعضی دیگر ، تا آن که چنان باشند که خداوند بدان امر کرده .»۴ «رُحَمَآءُ بَیْنَهُم» اشاره به آیه ۲۹ سوره فتح است که می فرماید: «محمد فرستاده خداست و یاران و همراهانش بر کافران بسیار قوّی دل و سخت و با یک دیگر بسیار مشفق و مهربانند .» 🔹باز آن حضرت در روایت دیگری امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «برای برادر مسلمانت دوست بدار ، آن چه را برای خودت دوست داری ، اگر به چیزی احتیاج پیدا کردی ، از او بخواه; و اگر او به چیزی احتیاج پیدا کرد ، از او مضایقه مکن . از خدمت و احسان در حق او خودداری و اظهار ملال مکن ، و او هم نسبت به تو از نیکی ها ، خودداری نکند . پشتیبان او باش که او نیز پشتیبان تو است; وقتی غایب است ، آبرویش را حفظ کن ، چون او از سفر برگردد ، به دیدنش برو . او را تجلیل کن و گرامی بدار . او از تو و تو از او هستی .»۵ ____________________________________________ ۱. نساء، آیه ۶۵. ۲. ر.ک: مبانی‏حکومت‏اسلامی، جعفرسبحانی، ص ۳۸۹. ۳. اصول کافی، شیخ کلینی، ج۲، ص ۱۶۶ و ۱۷۴. ۴. همان. ۵. همان، ص ۱۷۰. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom