✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (4)
✔️آیت الله جوادی آملی:
🔻دليل قائلان به ترجيح قرائت ملك، اضافه آن به ظرف زمان (يوم ) است ؛ مالك به زمان اضافه نمى شود؛ بر خلاف ملك كه در تعبيراتى همچون ملك عصر ملك دهر و... به زمان اضافه مى شود؛ اما گفته نمى شود: مالك عصر.
🔸پاسخى كه به اين استدلال داده شده، اين است كه فرق ميان مالك و ملك در اضافه به زمان، در مالكيتهاى اعتبارى است. نه حقيقى ؛ اما خداى سبحان كه مبداء و منشاء حقيقى اشياست همان گونه كه تعبير ملك درباره او درست است تعبير مالك نيز صحيح است و خداى سبحان منشاء هستى هر موجودى است ؛ چه زمان و چه غير زمان و همه معلول او هستند؛ پس ملك و ملك همه اشيا، زمان و غير زمان، از آن اوست. او هم مالك زمان است و هم مالك غير زمان.
🔹كلمه يوم و يومئذ در بيشتر استعمالهاى قرآنى آن، مربوط به جهان آخرت (برزخ و قيامت ) است و در همه آن موارد به صورت ظرف مطرح شده است، نه مملوك و اين زمينه اى است براى استيناسى قرآنى كه بر اساس آن مى توان در آيه كريمه (مالك يوم الدين ) نيز آن را ظرف دانست، نه مملوك ؛ مانند اين كه گفته شود: قاضى يوم الدين ، شفيع يوم الدين ؛ پس سخن در اين نيست كه خدا مالك يوم الدين و يوم الدين مملوك خداوند است، بلكه سخن در اين است كه مالكيت مطلق خداى سبحان نسبت به همه اشيا در آن ظرف خاص ظهور مى كند و اين معنا با قرائت مالك سازگارتر است.
🔸بنابراين، معناى آيه كريمه اين است كه در آن روز خدا مالك اشياست و مالكيت او در آن روز بر همگان ظاهر مى شود، نه به اين معنا كه خداوند مالك آن روز است.
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (5)
▪️الْعَیَّاشِیُّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: أَنَّهُ کَانَ یَقْرَأُ مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ وَ یَقْرَأُ اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ.
🔸محمد ابن علی ابن حلبی نقل کرده است که امام صادق علیه السلام این گونه قرائت میکرد: «مالک یوم الدین» و قرائت میکرد: «إهدنا الصراط المستقیم».
▪️وَ مِنْهُ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقْرَأُ ما لَا أُحْصِی مَلِکِ یَوْمِ الدِّینِ.
🔸داود ابن فرقد گفته است، از امام صادق علیه السلام به دفعات بسیار زیادی که قابل شمارش نبود شنیدم این گونه قرائت میکرد: «ملک یوم الدین. »
✔️علامه مجلسی می فرماید:
🔸عاصم و کسائی «مالک» قرائت کرده اند و بقیه قاریان «ملک»...در روایات ما هر دو قرائت آمده است، هر چند مالک بیشتر است و این از چیزهایی است که مالک را بر ملک ترجیح میدهد، چرا که ظاهر روایت این است که او از حضرت شنیده است که حضرت در نماز بیشتر مالک و در غیر نماز بیشتر ملک میخوانده است. البته طبق روایتی که در ادامه میآید، احتمالا منظور، تکرار آیه در یک نماز باشد تا بر جواز تکرار بعضی از آیات دلالت کند و این آیه از جمله آیاتی نباشد که از تکرار قرائت آن نهی شده است.
📚بحارالانوار، ج۸۲،ص۲۳
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (6)
🔸وأخرج وَكِيع فِي تَفْسِيره وَعبد بن حميد وَأَبُو دَاوُد وَابْنه عَن الزُّهْرِيّ،أَن رَسُول الله صلى الله عَلَيْهِ وَسلم وَأَبا بكر وَعمر كَانُوا يقرؤونها {مَالك يَوْم الدّين} وأوّل من قَرَأَهَا ملك يَوْم الدّين بِغَيْر ألف مَرْوَان.
🔹وأخرج ابْن أبي دَاوُد عَن ابْن شهَاب، أَنه بلغه أَن النَّبِي صلى الله عَلَيْهِ وَسلم وَأَبا بكر وَعمر وَعُثْمَان وَمُعَاوِيَة وَابْنه يزِيد كَانُوا يقرؤون {مَالك يَوْم الدّين} قَالَ ابْن شهَاب: وأوّل من أحدث ملك مَرْوَان.
📚الدر المنثور في التفسير بالماثور، ج1، ص36
🔻نکته:
1️⃣ آوردن نام یزید ملعون با آن که اکثر علمای اهل سنت حکم به کفر او کرده اند شاید برای نشان دادن این باشد که همگان مالک خوانده اند حتی یزید ملعون وگرنه برای تمسک به فعل صحابه یا خلفا، یزید را هم در کنار آنها ذکر کردن بسیار مستهجن است.
2️⃣ ابن کثیر در کتاب تفسیر خود از قرائت مروان دفاع کرده است که آیت الله معرفت این گونه می نویسند:
▪️و لقد تعصّب ابن كثير لمروان قائلا: مروان، عنده علم بصحّة ما قرأوه و لم يطّلع عليه ابن شهاب. و لكن أين مروان و معرفته باصول القراءات؟! و لم تثبت قراءة «ملك» عمّن سبقه من كبار الأصحاب المعروفين!
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
التفسير الأثرى الجامع-آیت الله معرفت.pdf
184K
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (7)
✔️آیت الله معرفت در کتاب «التفسير الأثرى الجامع» ذيل آيه کريمه (مالک يوم الدين)، قرائت «مالک يوم الدين» را که قرائت جمهور مسلمانان است، صحيح دانسته و قرائت «ملک يوم الدين» را بدون اعتبار و از اختراعات مروان معرفی مي کند.
🔻برش هایی از کتاب:
🔸أنّ القراءة توقيف ولا مجال للاجتهاد فيها ، فما ذكروه من تعاليل وحجج في الترجيح هنا ، عليلة لا اعتبار بها.
🔹أنّ علماء الفنّ وأهل الدقّة في علم القراءات أسندوا القراءة بالألف إلى الرواية عن النبيّ(ص) و كبار السلف مضافا إلى كونها قراءة العامّة جمهور المسلمين. أمّا القراءة بغير ألف فلم يسندوها إلى رواية ذات اعتبار ، سوى تعاليل وحجج ذكروها وراجت عند المتأخّرين.
♦️فالصحيح الثابت هي قراءة (مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ).
💠 فایل پیوست، بخشی از کتاب است که مرتبط با بحث ما می باشد.
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (8)
🔻برخی برای ترجیح قرائت مختار خود به قرآن استشهاد کرده اند به این معنا که برای مثال چون در قرآن مالک نیامده پس این جا ملک است نه مالک یا این که در يك آيه ديگر مالك آمده پس اينجا هم مىتوانيم مالك بخوانیم و از این دست موارد که به یک نمونه در ذیل اشاره می کنیم:
🔹از سه ناحیه در قرآن کریم میتوانیم استدلال بر أقربیت «مَلِک یوم الدِّین» بنمائیم:
1️⃣اوّل از گفتار خداوند: لمن المُلْك اليوم لله الواحد القهّار که در اینجا مُلک که به یوم نسبت داده شده است، از آن خداست و عیناً بمثابه مَلِك يوم الدِّين است؛ زیرا ألف و لام الیوْم بمعنای عهد و راجع به روز قیامت است چون قبلاً میفرماید:يومَ هُم بَرِزونَ لا يخفي علي اللَه مِنهم شَيءُ (آیه ١٦، از سورة ٤٠: غافر)
2️⃣در قرآن کریم فقط و فقط یکجا خداوند را با صیغۀ «مالِک» بیان کرده است: (قُلِ اللَّهُمَّ مالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشاء)، و در اینجا مالک به معنای مَلِک است؛ چون به مُلک نسبت داده شده است و در حقیقت (مالِكَ الْمُلْكِ) همان قدرت و سیطره بر حکومت و أمر و فرمان است و به معنای مَلِک میباشد. و در بقیّۀ جاهای قرآن همگی مَلِک آمده است؛ مانند: (فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَق)؛ و مانند: (هُوَ اللَّهُ الَّذي لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوس)؛ و مانند: (الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزيزِ الْحَكيمِ)؛ و مانند: (مَلِكِ النَّاسِ).
3️⃣در قرآن کریم، همیشه نسبت مُلْک به خداوند داده شده است نه نسبت مِلْک؛ مانند: (أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض)؛ و مانند (وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض)؛ و مانند: (تَبارَكَ الَّذي بِيَدِهِ الْمُلْك). و در هیچ جای قرآن دیده نمیشود که نسبت مِلک به خداوند داده شده باشد.
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
رهجو
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (8) 🔻برخی برای ترجیح قرائت مختار خود به قرآن استشه
🔻آیت الله سبحانی در نقد این گونه استدلالات بیان می دارند:
🔸فلا يصحّ ترجيح واحد على الآخر بهذه الوجوه لأنّ لكل من القراءتين شاهداً قرآنياً، فلا بدّ من الترجيح بالتتبع في القراءة المرويّة عن النبي (ص) بطريق أصحّ.
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (9)
✔️امام خمینی:
🔹قوله تعالی: مالِکِ یَومِ الدِّینِ ؛ بسیاری از قرّاء «مَلِک»، به فتح میم و کسر لام، قرائت کرده اند و برای هر یک از این دو قرائت ترجیحاتی ادبی ذکر کرده اند. حتّی بعضی از بزرگان علما- رحمه الله- رساله نوشته در ترجیح «مَلِک» بر «مالک»؛ و چیزهایی که طرفین گفته اند طوری نیست که از آن اطمینانی حاصل شود.
🔸آنچه به نظر نویسنده می رسد آن است که «مالک» راجح بلکه متعیّن است؛ زیرا که این سوره مبارکه و سوره مبارکه «توحید» مثل سایر سور قرآنیّه نیست، بلکه این دو سوره را چون مردم در نماز فرائض و نوافل می خوانند، در هر عصری از اعصار صدها میلیون جمعیّت مسلمین از صدها میلیون جمعیتهای مسلمین شنیده اند و آنها از صدها میلیون سابقیها، همین طور به تسامع، این دو سوره شریفه به همین طور که می خوانند بی یک حرف پس و پیش و کم و زیاد از ائمّه هدی و پیغمبر خدا- صلّی الله علیه و آله- ثابت است؛
🔸و با اینکه اکثر قرّاء «مَلِک» خواندند و بسیاری از علما ترجیح «مَلِک» داده اند، مع ذلک این امور در این امر ثابت ضروری و متواتر قطعی، ضرری نرسانده و کسی از آنها متابعت ننموده؛ و با اینکه علما تبعیّت هر یک از قرّاء را جائز می دانند، هیچ یک- الّا شاذی که اعتنا به قول او نیست- در مقابل این ضرورت، «مَلِک» در نمازهای خود قرائت ننموده اند و اگر کسی هم «مَلِک» را قرائت کرده، من باب احتیاط بوده و «مالک» را نیز گفته؛ چنانچه شیخ علّامه ما در علوم نقلیّه، حاج شیخ عبد الکریم یزدی - قدّس سرّه- به خواهش یکی از علمای اعلام معاصر «مَلِک» را نیز می گفتند؛ ولی این احتیاط بسیار ضعیفی است، بلکه به عقیده نویسنده مقطوع الخلاف است.
📚تفسیر سوره حمد از کتاب آداب الصلاة
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ "مالِکِ یَومِ الدّین" یا "مَلِک یَومِ الدّین"؟ (10)
✔️ آیت الله مظاهری:
🔸شخص مىتواند ملك يا مالك بخواند، چرا؟ دليل ندارد و لذا وقتى مىخواهند استدلال بكنند مىگويند ملك را كسانى خوانده و مالك را يعقوب خوانده است يا ابى خوانده است پس چون آن دو تا اديب خواندند ما هم مىتوانيم هم ملك و هم مالك بخوانيم و اينها راستى از عجايب است و يك دفعه مثلاً بگوييم ملك چون امام باقر مىخواندند و يا مالك چون امام صادق اينجور مىخواندند كه اين خيلى عالى مىشود يعنى تعبد به ما مىگويد و روايت به ما مىگويد. بعضى (از قُراء) ملك و بعضى مالك خواندند و گويا مثل اينكه كسايى اين امام ما هست در اينكه بگويد مالك بخوان و بگوييم چشم يا مثلاً ابب ابن كعب بگويد ملك بخوان و بگوييم چشم.
🔹و بعد هم استدلال مىكنند يك استدلال عجيبى يعنى قياس مىكنند مىگويند چون در يك آيه ملك آمده پس جايز است ملك بخوانيم و در يك آيه ديگر مالك آمده پس اينجا هم مىتوانيم مالك بخوانيم و اينها خيلى عجيب است يعنى انسان يك چيزى را بخواهد درست بكند كه خدا نكند اينجور چيزهايى باشد كه يك كسى يك چيزى را مىخواهد درست بكند و اين مخلوق ذهن او هست و بايد اين درست بشود و آنوقت مىافتد در توجيه گرىها و در استدلال مىافتد و بالاخره هر چه كه جلو بيايد مىگويد.
📚درس خارج فقه
#فقه
#قرائت
#مالک_یوم
@rahjoo_213
✅ هل لباس علماء الدين منصوص عليه شرعاً؟
✔️استاد حیدر حب الله:
❓السؤال: ذكرتم في جوابكم عن سؤال سابق أنّ مسألة تعمّم طالب العلم الديني موضوع يتبع الظروف الموضوعيّة، لكن هنا لديّ سؤال من نوع آخر حول نفس الموضوع: هل أن تعمّم رجال الدين أمرٌ منصوص عليه في الشرع وفي القرآن والسنّة الشريفة أم لا؟
🔸الجواب: لم أعثر في حدود تتبّعي على وجود نصّ في الكتاب الكريم أو في السنّة الشريفة يفيد التمييز في اللباس بين علماء الدين وغيرهم، بل قد كانت سيرة الرسول الأكرم (ص) وأهل البيت النبويّ وصحابة الرسول وأصحاب الأئمّة يلبسون ما يلبس الناس، ولم يكونوا ليتمايزوا عن الآخرين في ذلك.
🔹 ولعلّ بدايات هذا التمييز ظهرت ـ على ما يقال ـ في العصر العباسي الأوّل، وذلك في النصف الثاني من القرن الثاني الهجري. إلا أنّ ذلك لا يمنع تمايز الناس عن بعضها في لباس خاصّ بطبيعة نشاطهم، كما هي ألبسة القضاة أو الأطباء في عملهم، شرط أن لا يعتبر ذلك التمايز في اللباس أمراً دينيّاً فيصير ابتداعاً في الدين، ولا يؤدّي إلى ممارسة حالة طبقيّة مرفوضة إسلاميّاً وأخلاقيّاً، ومن دون ذلك ليست هناك أيّ مشكلة في الموضوع، بل قد يكون راجحاً كما ذكرنا في السؤال المشار إليه.
#فقه
#لباس_روحانیت
#لباس_دین
@rahjoo_213
✅ سه حدث از يك مخرج !
🔻 آیه الله منتظری درباره نقش استعمار در ایجاد فرقه ها می نویسد:
🔹يك زماني دست هاي استعمار بخصوص انگلستان تلاش داشتند در ميان مسلمانان ايجاد اختلاف كنند و به مذهب سازي و فرقه تراشي روي آوردند، مرحوم آسيد علي نجف آبادي كه از علماي بزرگ بود و تا آخر عمر هم منبر ميرفت يك روز به طنز ميگفت:
🔸صوفيه و شيخيه و بهائيه سه حَدَث هستند از يك مخرج !
📚مبانى فقهى حكومت اسلامى، حسینعلی منتظری، ج ۸، ص ۳۴۹
#علماء
#صوفیه
#شیخیه
#بهائیه
@rahjoo_213
✅به بند كشيده شدن شيطانها در ماه رمضان (1)
1️⃣عنه صلى الله عليه و آله: إذا دَخَلَ شَهرُ رَمَضانَ فُتِّحَت أبوابُ الرَّحمَةِ، و غُلِّقَت أبوابُ جَهَنَّمَ، و سُلسِلَتِ الشَّياطينُ؛ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: چون ماه رمضان وارد شود، درهاى رحمت، گشوده، و درهاى دوزخ، بسته شوند و شياطين به بند كشيده شوند.(فضائل الأشهر الثلاثة: ص 142 ح 153)
2️⃣قال رسول الله (ص): إذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت أبوابُ النارِ، و فُتِحَت إبوابُ الجِنانِ، و صُفِّدَتِ الشَّیطانُ؛ حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: چون هلال ماه رمضان پديد آيد، درهاى دوزخ بسته گردد و درهای بهشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر كشیده شوند.(بحار الانوار (ط-بیروت) ج 93 ، ص 348)
❓با نگاهی به این دست روایات که بیان کننده آن هستند که در ماه رمضان شياطين نسبت به انسان سلطه ندارند، سؤالی مطرح مىشود كه پس این گناهان که در این ماه اتفاق می افتد، چیست؟مگر شیاطین در بند نیستند؟ حتی مىبينيم روزهداران هم در اين ماه دچار غفلت و گناه مىشوند. تشريع كفّارههايى كه براى درمان اين حالتهاست نيز گواه آن است.
🔸سيّد ابن طاووس رحمه الله در تصوير اين نكته مىگويد: يكى از دينداران از من پرسيد: «من از به بند كشيده شدن شياطين بهره چندانى نمىبرم؛ چون همان حالت غفلت را كه پيش از ماه رمضان داشتم، دارم و گويا فرقى نكرده است و با زنجير شدن ياران شيطان، از آن كاسته نشده است...».
#رمضان
#شیاطین
@rahjoo_213
✅به بند كشيده شدن شيطانها در ماه رمضان (2)
✔️علامه محمد تقی مجلسی:
🔸این که آمده است شیاطین در غل هستند یا حقیقت است یا کنایه از این که شیاطین منع شده اند که بر مومنین تسلط پیدا کنند.
تخلفاتی که در ماه رمضان رخ می دهد، یا از جانب شیاطینی غیر مَرَدَة است زیرا در این روایات آمده «مَرَدَة الشیاطین» در غل و زنجیر هستند، لذا ممکن است انحراف توسط غیر ایشان باشد. یا ممکن است از نفس اماره باشد یا کنایه از روزه داری مؤمنین است که باعث میشود شهوت انسان شکسته شود و قوه عاقله تقویت گردد و شخص قدرت بر ترک امور مخالف با امر الهی پیدا میکند. سپس ایشان روایتی را از نبی مکرم اسلام (ص) نقل میکنند که شیطان مانند خون در رگهای بنی آدم جریان دارد. با روزه داری راه را بر او تنگ کنید.
▪️و الغل (إما) حقیقة (و إما) کنایة من منعهم من التسلط علی المؤمنین و المخالفات الحاصلة فی شهر رمضان (إما) من غیر المردة منهم (و إما) من النفس الأمارة بالسوء (و إما) لأجل الصوم و انکسار القوی الشهوانیة فیه و قوة القوی العاقلة به و قدرتها علی ترک المخالفات کما روی عن النبی صلی الله علیه و آله و سلم أنه قال: إن الشیطان یجری من ابن آدم مجری الدم فضیقوا مجاریه بالجوع، و روی عنه صلی الله علیه و آله و سلم أن وجاء أمتی الصوم.
📚روضه المتقین، ج3، ص271
#رمضان
#شیاطین
@rahjoo_213