❇️#مفسران_قرآن_از_غرب_مازندران (7) 💐 ✅میرزا محمد تنکابنی یکی از دانشمندان پرکار و پرتلاش غرب مازندران مرحوم ميرزا محمد بن ميرزا سليمان #تنكابنى (م جمادی الثانی 1302 ق.) صاحب اثر معروف #قصص_العلماء می باشند که از اعيان تفسيرى اواخر قرن سيزده و اوائل قرن چهاردهم هجرى بحساب مى آیند. پدرش، میرزا سلیمان تنکابنی از علمای بنام منطقه و مادرش از سادات اصفهان بود. ایشان که شخصیت نسبتاً جامعی بودند در 1234 قمری در تنكابن به دنيا آمده، مقدمات علوم دینی و ادبیات عرب را نزد پدر فرا گرفت و بر کتاب‌های سیوطی و جامی تعلیقه نوشت. پس از ارتحال پدر، به قزوین و سپس به #تهران مهاجرت کرد و در محضر اساتید و علمای آن زمان، تحصیلات خود را ادامه داد. وی پس از چندی عازم #اصفهان شد و در درس اساتید مشهور آن شهر شرکت کرد و رفته رفته به عرضه اندیشه های خود و نوشتن کتاب پرداخته و در رشته های مختلف علوم و معارف اسلامی از جمله #تفسیر و #علوم_قرآنی دارای اثر می باشند. ما در اینجا به آثار ایشان در حوزه معارف قرآن بصورت گذرا اشاره می نماییم: 1️⃣ توشيح التفسير فى قواعد التفسير و التاويل. ايـن تـفـسـيـر در دو مجلد به زبان عربى و شيوه كلامى و استدلالى شامل بخشى از #قرآن_كريم مى باشد. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 4، ص 488) مؤلف محترم در پيشگفتار مى نويسند: غـرض از تـاليف اين تفسير نگاشتن تفسير خالى نبوده است بلكه هدف آن است اثبات شود علم حاصل از سخنان بارى تعالى كه در قرآن كريم آمده است معجزه اى از معجزات خاتم الانبيا محمد (ص) مى باشد. لذا مجلد اول را به قواعد تفسير اختصاص داده و مجلد دوم شامل تفسير سوره الـحمد و 30 آيه از سوره بقره مى باشد. وی همچنین در مقدمه می گویند: لم یسبقنی الیه احد من العامه و الخاصه... کسی از دانشمندان عامه و خاصه در ارائه این مطالب بر من سبقت نگرفت... (طبقات مفسران شیعه، ج 4) اين تفسير با تحقیق جعفر سعیدی #گیلانی و در انتشارات کتاب سعدی #قم به سال 1370 شمسی چاپ شد. محقق در مقدمه از مرحوم آیه الله محمد هادی معرفت نقل می کند که درباره این اثر فرمودند: «این تفسیر بسیار عالی و منظم و قوی است و قابل عرضه است. مؤلف محترم مرحوم تنکابنی انصافاً اثر نفیس از خود به یادگار گذارده و حتما لازم است در دسترس عموم قرار گیرد». 2️⃣ اثر دیگر قرآنی ایشان، کتاب موسوم به «تفسير تنكابنى» است. اين تفسير در 80000 بيت شامل بخشى از قرآن است. از آن ميان تفسير آيه الامانة «انا عرضنا الامانة على السموات...» و آيه 72 از سوره احزاب و آيه 90 از سوره آل عمران «ان اول بيت وضع للناس...» و آيه 16 از سوره آل عمران «شهد الله انه لا اله الا هو و الملائكة» و سوره اعلی و نیز سوره الضحی و سوره الفیل و سوره نصر که هر كدام از اين تفاسير در هزار بيت گنجانده شده اند. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 4 صفحات 268 و324 و 325 و 327 و 338 و 341 ) علاوه بر این، سه تفسیر بر سوره القدر: یكی در هزار بیت و به زبان فارسی (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج4، ص 342) و دومی مفصلا در دو هزار بیت و سوم در سه هزار بیت، كه ایشان مجموعه اين تفاسير را به نام فرهاد ميرزا معتمد الدوله تاليف نموده است. (عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج 4) ✍️ادامه دارد🍀 ○┈•••✾🍀💐☘️✾••┈○ کانال رسمی عبدالرحمان باقرزاده عضو هیئت علمی و دانشیار کلام اسلامی دانشگاه مازندران و مدرس حوزه علمیه 🆔https://eitaa.com/rahman675675/861

❇️ ادامه از قبل💐 3️⃣ الخلجات در تفسير سوره ألاعلى. رساله تفسيرى دیگر ایشان، پيرامون سوره شريفه أعلى بنام الخلجات در چهل و دو «خلجه» و تفسير قرار دارد و در آن از ديـدگـاه ادبـى، فلسفى، عقلى و نقلى سخن رفته است و اين تفسير در زمانى به نگارش رسـيده است كه جز #تفسير_صافى مرحوم #ملامحسن_فيض_كاشانى تفسير ديگرى همراه نويسنده اش نبوده است. آغاز آن: «نـحـمـدك يـا من هدانا الى اعلا لوا ارباب الولا و اقدرنا على افشا اثنية اصحاب الثنا و افاض على ارض قابلياتنا ذروة من معشار ذرات علوم سادات العلما». انجام آن: با افتادگى كه دارد آخرين كلمه: «فهو اسماؤهم ولايتهم كتبت فى ذلك الشيى بقبوله». (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 4، ص 336 ؛ عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه) ايـن رسـاله نيز به خط مؤلف در 21 برگ در #كتابخانه_آية_الله_نجفی_مرعشى موجود و تحت كد 8892 در فهرست آن كتابخانه معرفى گرديده است. همچنین با مقدمه محمد بن‌ ابی‌القاسم‌ #گیلانی‌ در دارالنشر اسلام قم در 200 صفحه منتشر شد. 4️⃣ تفسیر سوره قدر که نام كامل آن «مطلع البدر فى تفسير سورة القدر» می باشد. اين رساله در شصت مقصد قرار دارد و از جـهـات مـخـتـلف، پيرامون آيات بحث و گفتگو نموده است و مدعى است كه پاره اى از مـطـالب مندرجه در خود شب قدر به نويسنده اش الهام شده است كه در تفاسير ديگر نمى توان به آنها دسترسى داشت. اين تفسير در روز چهارشنبه 28 ربيع المولود 1276 قمری به پايان رسيده و در 94 صفحه در انتشارات شمس الضحی قم در سال 1390 چاپ شده است. آغاز آن : «الـحـمـد لله الـذى جـعل ليلة القدر قدرا مقدورا و قرر لها فى كلامه مقاما مسطورا و صيرها بين ليالى الافراد من شهر الصيام مستورا». انجام آن : «و نسأل الله تعالى ان يجعله خالصا لوجهه و ذخيرة عند مطلع الفجر». اين رساله تفسيرى در 46 برگ به خط مؤلف تحت كد 8886 در فهرست نسخه هاى خطى كتابخانه آية اللّه مرعشى معرفى گرديده است. (عقیقی بخشایشی، همان) 5️⃣ اثر دیگر قرآنی مرحوم #تنکابنی، رساله ای لطیف بنام «الفرائد» در موضوع تجوید می باشد که مؤلف به آثار فوق در #قصص_العلماء اشاره نموده است. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 16، ص 131). 6️⃣ یکی دیگر از آثار قرآنی آن مرحوم، کتاب «حجية القرائات السبع» می باشد. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 6 ص 275) آن گونه که از نامش پیداست درباره قابل قبول بودن قرائتهای قاریان سبعه قرآن کریم می باشد. در اين رساله استدلال می شود بر اينكه قاريان معروف (#قراء_سبعه) در عصر ائمه (عليهم السلام) بودند و قرائتهاي آنان حجت می باشد، اين مسأله با ملاعلي اكبر خوانساري در اصفهان بحث شده پس از آن تنكابني ضمن دوازده مقام آنرا نگاشته و روز بيست و دوم ذي القعده 1259 به پايان رسانده است. عناوين مقامها چنين است. المقام الاول: في نقل الاقوال في تواتر القرءات السبع. المقام الثاني: حجيتها عند ثبوت وجود القراء في زمن الائمة. المقام الثالث: سبب اشتهار السبعة. المقام الرابع: في المراد بتواترها. المقام الخامس: في معني تواترها. المقام السادس: هل يعتمد علي تواترها. المقام السابع: في دليل وجوب الاقتصار عليها. المقام الثامن: في نزول القرآن علي سبعة احرف. المقام التاسع: هل يشترط فيها موافقة اهل النحو المقام العاشر: هل يشترط تواتر المادة الجوهرية. المقام الحادي عشر: في حال القرائتين المفضية الي الاختلاف في الحكم. المقام الثاني عشر: في أن الشاذ منها هل هو كخبر الواحد. 7️⃣ حل المشکلات هم از آثار قرآنی ایشان می باشد که درباره صیغه های مشکل در آیات قرآن کریم سخن می گوید. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 7 ص74) 8️⃣ مس الأطفال لخط القرآن، اثر دیگر ایشان در علوم قرآن می باشد که در قصص العلماء آن را ذکر کردند. (الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج16، ص 21) ○┈•••✾🍀💐☘️✾••┈○ کانال رسمی عبدالرحمان باقرزاده عضو هیئت علمی و دانشیار کلام اسلامی دانشگاه مازندران و مدرس حوزه علمیه 🆔https://eitaa.com/rahman675675/862