♻️ #قدم_ششم : نتیجه گیری 🔹 معنای دم مسفوح همانطور که اهل لغت به آن تصریح کردند یعنی ؛ خونی که از رگ های حیوان با شدت و دفعتاً خارج می شود ( پس خونی که بصورت نم خارج شود و خونی که بعد از این خارج شدن در بدن حیوان باقی بماند و خونی که از اول در رگ حیوان چسبیده باشد و یا خونی که در رگ حیوان خشک شده باشد و .... دم مسفوح نیست ) 🔹 ظاهراً ضمیر "ه" در "فاِنّه رجسٌ" به أخیر یعنی لحم خنزیر بر میگردد . ➕اولاً : ظاهر عبارت آن است که ضمیر مفرد به لفظ مفرد مذکور و نزدیک خود ( لحم خنزیر ) برگردد تا اینکه ضمیر مفرد به لفظ مقدر ( کل واحد من المذکورات الثلاثه ) برگردد . ➕ ثانیاً : در آیه ۴ چیز حرام است ( میته ، دم مسفوح ، لحم خنزیر ، مذبوح بغیر اسم الله که بواسطه حرف اَو عطف شده اند ) اگر جمله "فانّه رجسٌ" بعد از حرام چهارم ( مذبوح بغیر اسم الله ) می آمد و ما این جمله را علت برای آخری میدانستیم ، چنین چیزی خلاف ظاهر بود ؛ زیرا تخصیص یکی از چهار تا به تعلیل، خلاف ظاهر است ولی همین که ۴ چیز حرام شمرده می شود و بعد از سومی ( لحم خنزیر ) تعلیل می آید همین قرینه بر آن است که این جمله علت برای خصوص سومی است ؛ زیرا اگر بگوئیم برای سه تای اولی ( میته و دم مسفوح و لحم خنزیر ) است ، لازم می آید که آیه ۴ چیز حرام نام برده و برای سه تا علت حرمت بیان کرده ولی برای آخری علت حرمت بیان نکرده که این خلاف ظاهر است اگر علت آخری ( مذبوح لغیر الله ) رجس بود، باید این جمله بعد از هر چهار تا می آمد و اگر علت آخری ( مذبوح لغیر الله ) رجس نبود ، باید علتش بیان میشد مثلا فَاِنّه فلانٌ ....؛ زیرا ۴ حرام نام برده شود و تعلیل برای سه تا باشد و برای یکی نباشد، خلاف ظاهر است و همین عدم ذکر علت برای آخری قرینه بر آن است که این جمله فقط علت برای سومی ( لحم خنزیر ) است نه اینکه علت برای سه تای اول ( میته و دم مسفوح و لحم خنزیر ) باشد مضافا به اینکه طبق تفاسیری که برای این آیه نازل شده این آیه در رد اعتقاد عرب جاهلیت بود که هر آنچه میخواستند ‌طبق هوای نفسشان حلال و حرام میکردند .... ( تفسیر قمی ج ۱ ص ۲۱۹ ، تفسیر عبد الرزاق ج ۱ ص ۲۱۲ ، تفسیر ابن ابی حاتم ج ۵ ص ۱۴۰۴ ، الدر المنثور ج ۳ ص ۵۰ ، البرهان ج ۲ ص ۴۹۰ ، التفسیر الوسیط ج ۱ ص ۶۲۰ و ..... ) به احتمال زیاد عرب جاهلیت لحم خنزیر را طبق هوای نفسشان حلال میدانستند و خداوند متعال برای رد این اعتقاد ، ۴ چیز حرام نام برد و برای لحم خنزیر علت اورد تا بگوید این لحم خنزیر که حلال میپندارید و میخورید پلید و آلوده است فلذا آن را حرام کرده ام ولی در مورد میته و دم چنین چیزی صدق نمیکند فتامّل جیداً ➕ثالثاً : اگر دقت شود آیاتی مشابه این آیه وجود دارد که عبارت است از : إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیۡكُمُ ٱلۡمَیۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِیرِ وَمَاۤ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَیۡرِ ٱللَّهِۖ این آیه ۱۷۳ سوره بقره می باشد که با کمی تغییر در سوره مائده آیه ۳ و نحل آیه ۱۱۵ آمده است . ( البته قطعا واو در این آیه به معنای واو است ) شباهت آیه مورد نظر با اینها، ذکر محرّمات است که به ترتیب این آیه بیان شده است ولی فقط در این آیه جمله "فاِنّه رجسٌ" بعد لحم خنزیر آمده است باید دید فرق این ۴ آیه چیست که در یکی این تعلیل آمده ولی در آیات دیگر نیامده است! ظاهرا عبارت "علی طاعمٍ یَطعَمُه" در این آیه علاوه بر حکم حرمت و موضوعات حرمت اضافه شده است و این عبارت قرینه بر آن است که در آن زمان لحم خنزیر را عرب طبق هوای نفسشان میخوردند فلذا در این آیه برای لحم خنزیر تعلیل آورده شده که خوردن گوشت خوک حرام است ؛ زیرا گوشت خوک پلید و آلوده است ( که از حیث پزشکی هم اثبات شده است ) ولی اگر بگوئیم ضمیر به سه تای قبلی ( میته و دم مسفوح و لحم خنزیر ) بر میگردد، صحیح نیست ؛ زیرا واضح است که آن زمان عرب خون را نمیخوردند ... و اگر بگوئیم علاوه بر لحم خنزیر شاید میته هم میخوردند، فسادش اظهر است ؛ زیرا در این صورت بین ۲ مرجع ضمیر اجنبی فاصله می شود! و در آیات دیگر (بقره آیه ۱۷۳ و مائده آیه ۳ و نحل آیه ۱۱۵) که عبارت "علی طاعمٍ یَطعَمُه" وجود ندارد ، تعلیلی هم بیان نشده است فتامّل جیّداً و جالب اینکه در برخی تفاسیر ذیل آیه مشابه مثل آیه ۱۷۳ سوره بقره بیان شده که ؛ "حَرَّمَ الاسلامُ تناولَ لحمِ الخنزیرِ ... لاَنّه قذر ...." ( التفسیر الوسیط ج ۱ ص ۷۹ ) ➕ رابعاً : اگر ۳ مطلب گذشته را قبول نکنیم ، و در مورد ضمیری که در جمله ی " فَاِنّه رجسٌ " است شک کنیم که مرجع آن چیست ؟ (آیا أخیر است یا کل واحد من المذکورات الثلاثه) این آیه مجمل می شود و در صورت شک ، قدر متیقن آن را میگیرم که رجوع به أخیر (لحم خنزیر) است . ➕ خامساً : در نهایت باید بیان کرد که ظهور، یک امر وجدانی است و شاید کسی ظهور رجوع ضمیر به أخیر را قبول نکند . 👈 ادامه دارد ... 👇 👉@rahpoyane_eJtehad👈