🔘 ماهیت دوگانه در حقوق بشر غربی 📌 دکتر احمد مؤمنی‌راد در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 حقوق بشر غربی و آنچه که در اعلامیه و سایر اسناد حقوق بشر غربی(شامل اسناد و معاهدات) وجود دارد دارای ماهیت دوگانه است؛ یعنی قدرت‌های بزرگ، حقوق بشر را با معیار دوگانه در عمل به ابزاری علیه بشر مبدل کرده‌اند. 🔖 حقوق بشر در دنیا در شکل عملی دچار سیطرۀ سه مؤلفۀ سیاست، قدرت و ثروت شده است. برخی از کشورها به‌لحاظ سیاسی، خود را قوی می‌پندارند مثل آمریکا. برخی دارای قدرت اقتصادی بالایی هستند همچون اتحادیۀ اروپا و ژاپن و برخی کشورها نیز مثل عربستان تنها ثروت دارند. ولی همین ثروت به‌گونه‌ای در عمل کارکرد خود را نشان می‌دهد که دبیرکل سازمان ملل به‌شکل مفتضحانه می‌گوید که عربستان را در بالای لیست کودک‌کش قرار دادیم ولی چون از ثروت عربستان برخوردار هستیم نمی‌توانیم آن را اعلام کنیم. یا اینکه عربستان در یکی از کمیته‌ها، مسئول می‌شود. 🔖 حال این کشور کودک‌کش، به کشور خوب مبدل می‌شود و ایرانی که با این کودک‌کشی‌ها و جنایت مقابله می‌کند، کشور بدِ جهان نام می‌گیرد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #احمد_مؤمنی‌راد 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تبعات ساختار اقتصاد رانتی و نفتی بر اقتصاد ایران 📌 دکتر موسی شهبازی غیاثی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ساختار اقتصاد رانتی و نفتی تبعات و آثار فراوانی بر اقتصاد ایران داشته و به‌طور مشخص ما را با دولتی به‌شدت گسترده از جهت تشکیلات و بوروکراسی و نظام دیوان‌سالاری و همچنین با کارآیی و اثر‌بخشی و پایین‌بودن خدمات بهینۀ دولتی به مردم مواجه کرده است. 🔖 یعنی این ساختار اداری و دولتی به‌واسطۀ بهره‌مندی از درآمدهای نفتی، ساختاری بسیار عریض و طویل را در طول این سال‌ها برای خودش ایجاد کرده و موجب شده که فضای دیوان‌سالاری خاصی بر اقتصاد ایران حاکم باشد که خودش را در چند واقعیت نشان داده است. 🔖 اولین مورد این است که بهره‌وری در این سیستم و ساختار به‌شدت پایین آمده است. 🔖 دومین مورد این است که پاسخگویی ارکان دولتی و ساختارهای دولتی به مردم و به فعالان اقتصادی کاهش یافته است. به این دلیل که آن ساختار دولتی خودش را وامدار مردم و بخش خصوصی نمی‌داند و به بخش مالیات متکی نیست که بخواهد پاسخگو باشد؛ بلکه در طول دهه‌های مختلف، از درآمد نفتی ارتزاق کرده و به وضعیت اقتصادی وابسته نبوده است؛ یعنی حتی وقتی اقتصاد هم درحال رکود بوده، این ساختار دولتی به گسترش خود ادامه داده است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #موسی_شهبازی_غیاثی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 سیالیت هویت بین تجربۀ زیست جمعی و فردی؛ عاملی مهم در انتخاب الگوهای مختلف 📌 دکتر تینا امین در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 در باب بحث بازنمایی زنان در تلویزیون ابتدا باید به مفهوم بازنمایی توجه کنیم. در فرایند بازنمایی می‌توان تغییراتی را به هویت حقیقی افراد وارد کرد؛ حتی می‌توان این تغییرات را به هویت‌های گروه‌های اجتماعی نیز وارد کرد. سؤال اینجاست که مگر هویت این‌قدر ثابت نیست که تحت‌تأثیر بازنمایی‌ها تغییر کند؟ 🔖 خیر! هویت، سیالیتی دارد که تجربۀ زیستۀ جمعی و تاریخی، بخشی از هویت را می‌سازد. تجربۀ زیستۀ فردیِ زمان حال و روندی که دچار شده و مسیری که در آن قرار گرفته‌ایم نیز بخش دیگری از هویت را می‌سازد. بنابراین این سیالیت هویت بین تجربۀ زیست جمعی و فردی ما در زمان و مکانی که زندگی می‌کنیم، باعث می‌شود بتوانیم الگوهای مختلفی را در آنِ واحد کسب کنیم و در انتخاب این الگوهای مختلف می‌توانیم اختیاری عمل کنیم. 🔖حال، الگوهایی که به ما عرضه می‌شود، هر چقدر الگوهای قوی‌تری باشند یا تکثّر بازنمایی و قدرت اقناع بیشتری داشته باشند و بیشتر در معرض آن قرار بگیریم، در ناخودآگاه ما بیشتر و قوی‌تر صورت می‌گیرد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #تینا_امین 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت استفاده از فرصت‌ها در جهت بهینه‌سازی و کارآمدسازی حکمرانی 📌 دکتر غلامرضا گودرزی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 حکمرانی موضوع مهم و رقابت‌پذیر و به‌نوعی سرمایه‌گذاری در جهان معاصر است. سرمایه‌گذاری در اینجا به معنای سرمایۀ انسانی و ساختاری و سیاستی است. لذا ضرورت دارد که همۀ استادان دانشگاهی که توانمند هستند، با حفظ آن استانداردها در این حوزه کار کنند. 🔖 نکتۀ بعدی این است که هر‌چه به‌سمت آینده حرکت می‌کنیم، اهمیت و مشکلات حکمرانی بیشتر می‌شود و هرچه به‌سمت آینده حرکت می‌کنیم، مشکلات ناظر بر حکمرانی‌های جهانی بر حکمرانی‌های ملی اضافه می‌شود و این بدان معناست که بیشتر چالش‌های ما در حکمرانی داخلی است و بر‌اساس محیط داخل خود را نشان می‌دهد و اگر ما این مسائل را حل نکنیم، در دوره‌ای که دور نیست، مشکلات بین‌المللی هم بر این‌ها اضافه شده و لذا ممکن است سیستم حکمرانی ما به اختلال‌های جدی دچار شود. 🔖بنابراین تا فرصت داریم، باید در جهت بهینه‌سازی، کارآمدسازی، توانمندسازی و تعالی حکمرانی خود کار کنیم که نه‌تنها دچار مشکل نشویم، بلکه بتوانیم با مشکلات هم مقابله کنیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_گودرزی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 دوقطبی‌سازی؛ عاملی مهم در کاهش مشارکت سیاسی 📌 دکتر مصطفی غفاری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از عواملی که می‌تواند در کاهش مشارکت مردم در انتخابات دخیل باشد، سرخوردگی مردم و کاهش انگیزۀ عمومی و بی‌تفاوتی سیاسی است که می‌تواند ناشی از دوقطبی‌های شدیدی باشد که در انتخابات‌های قبلی رخ داده و مثل شوک به جامعه وارد شده است. 🔖 تأثیر شوک در بلندمدت از بین خواهد رفت، هرچند در کوتاه‌مدت می‌تواند عامل برانگیزاننده‌ای باشد و شور انتخاباتی بدهد و فضا را دوقطبی کند اما اثر بلندمدت این دوقطبی‌های حاد و کاذب از نظر جامعه‌شناسی و روان‌شناسی اجتماعی و سیاسی این است که آستانۀ شوک‌پذیری جامعه را بالا می‌برند. 🔖 به‌خصوص اگر کارنامۀ مناسبی در عرصۀ عمل رخ ندهد، مردم در بلندمدت و در میان‌مدت، انگیزۀ مشارکت خود را از دست می‌دهند و دیگر با هر شوکی نمی‌توان آن‌ها را به میدان مشارکت سیاسی فراخواند و من فکر می‌کنم یکی از عواملی که در حال حاضر می‌تواند کاهندۀ مشارکت سیاسی باشد، همین مقوله است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مصطفی_غفاری 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تأثیر انقلاب اسلامی در تحول فرهنگی ایران 📌 دکتر فرشته روح‌افزا در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 وقتی که انقلاب شد یک تحول فرهنگی هم اتفاق افتاد و انقلاب تنها یک تحول سیاسی نبود. خیلی اشتباه است که ما به انقلاب تحول سیاسی صرف بگوییم. تحول این بود که فرد قبول می‌کرد که برود و شهید شود؛ آن هم همان پسری که در دوران شاه، آن‌چنان به فرهنگ اسلامی وقعی نمی‌نهاد و به آن پایبند نبود. 🔖 ما با انقلاب یک تحول فرهنگی داشتیم. مردم ما از روی اعتقاد خود نسبت به شیطان بزرگ که تعبیر امام درمورد آمریکاست، بی‌ایمان شدند. دوران خود را با حکومت امام‌علی علیه‌السلام و جامعۀ زمان امام‌حسین علیه‌السلام مقایسه می‌کردند و این‌ها همه یک کار فرهنگی بود که صورت گرفت. امام هم واقعاً یک تحول فرهنگی در بیشتر مردم ایجاد کرد و بسیاری از آن‌ها هم به‌سمت اسلام قدم برداشتند و در آن هم پابرجا ماندند و به آن اطمینان کردند. 🔖 لذا ما واقعاً یک تغییر فرهنگی داشتیم و این تغییر فرهنگی با انقلاب شکل گرفت و مردم اسلام را باور کردند و دیگر مساجد مثل زمان قبل انقلاب نبود. دیگر روحانیت مثل زمان قبل از انقلاب نبود. شما اگر به مجلس شورای اسلامی نگاه کنید، مردم در آن تماماً به روحانیون رأی می‌دادند، چون دین را باور کرده بودند و حجاب هم یک مقوله‌ای از دین است و نه سیاست و کار فرهنگی سطحی. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #فرشته_روح‌افزا 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 نظارت بر سیاست‌های کلی نظام باید در مرحلۀ قوانین و مقررات باشد 📌 دکتر مرتضی حاجی‌علی‌خمسه در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 نظارت بر سیاست‌های کلی نظام باید در مرحلۀ قوانین و مقررات باشد؛ یعنی اگر ما از انعکاس سیاست‌های کلی نظام در قوانین و مقررات اطمینان حاصل کنیم که البته باید با دو رویکرد «عدم مغایرت» و «انطباق» - هر دو - همراه باشد، دیگر نیازی به پیگیری خاصی از حیث انجام این وظیفۀ نظارتی بر سیاست‌ها وجود ندارد. 🔖 چون نظام‌های حقوقی، دستگاه‌های عریض‌و‌طویلی در تکامل خودشان درست کردند و نظام حقوقی ما هم دارد به صورت اتوماتیک بر اجرای صحیح قوانین و مقررات نظارت می‌کند. 🔖 تنها یک نکته در جهت آسیب نظارت وجود دارد و آن هم این است که همین الآن این سیستم کلی نظام، توسط هیئت عالی نظارت صرفاً دارد بر بخش مصوبات مجلس و آن هم به‌صورت ناقص و گزینشی فعالیت می‌کند. در صورتی که باید بر اساس آیین‌نامه یا مقررات نظارت بر حُسن اجرای سیاست‌های کلی نظام که به پیشنهاد مجمع و ابلاغیۀ مقام معظم رهبری هست و در آن گفته‌اند که هم قوانین و هم مقررات و حتی مراحل اجرایی باید لحاظ شود فعالیت کنند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مرتضی_حاجی‌علی‌خمسه 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت وجود ابزارهای متعارف برای بانک مرکزی در راستای کنترل تورم 📌 حجت‌الاسلام دکتر سیدهادی عربی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر بانک مرکزی بخواهد تورم را کنترل کند، باید ابزار داشته باشد. ابزارهای متعارف هم به دلیل ربوی‌بودن در سیستم مالی ما وجود نداشته و تا همین اواخر هم برای آن ابزارهای جایگزینی طراحی نشده بود. 🔖 بنابراین بانک مرکزی اصلاً نمی‌توانست براساس ورود و خروج در بازار بین بانکی نقشی ایفا کند. لذا ابزارهایی را طراحی کردند. می‌توان گفت طراحی آن‌ها تا حد ممکن شرعی است؛ چون در شورای فقهی بانک مرکزی بررسی شده و آنچه تصویب شده، حداقل به نوعی مشروعیت دارد. 🔖 اما بحث اصلی دربارۀ اجراست که بیشتر مشکل‌ساز می‌شود. باید دید آنچه در عمل اجرا می‌شود، تا چه اندازه با همان چیزهایی که طراحی شده، منطبق است. البته اینکه ما انتظار داشته باشیم این‌ها به‌سرعت بتواند حل و فصل شود، واقع‌بینانه‌ نیست و در اینجا باید فقها و اقتصاددانان مسلمان و مسئولان بانکی و بانک مرکزی کنار هم قرار گیرند و مشکلات و معضلاتی را که در عمل با آن مواجه هستند، توضیح دهند تا روشن شود مشکل و معضل چیست و چگونه باید آن را اصلاح کرد. 🔖 آنگاه این ابزارها در تعامل و گفت‌وگوی مداوم بین طراحان، سیاست‌گذاران و مجریان دائماً در مسیر اصلاح قرار گیرد و اشکالات آن گرفته شود و کار هم جلو برود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #سیدهادی_عربی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تبدیل خانوادۀ مولد به مصرف‌کننده در دولت مدرن 📌 دکتر مریم اردبیلی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 چرا دولت مدرن ما اصلاً به‌سمت خانواده‌محوری نرفت؟ چون تقریباً هرچیزی را که خانواده داشت، از آن گرفت و آن را تهی کرد و خانواده به وضعیتی رسید که دیگر دربارۀ هیچ‌یک از امور خود قدرت تصمیم‌گیری نداشت. 🔖 درحال حاضر تعداد خانواده‌های مولدی که در روستا بودند، کم شده و آن‌هایی هم که باقی مانده‌اند، گسترۀ مولدگری کمی دارند. در اینجا دولت همه‌چیز را تولید می‌کند و خانواده به مصرف‌کننده‌ تبدیل شده است؛ مصرف‌کنندۀ شغل، مصرف‌کنندۀ محتوای رسانه‌ای، مصرف‌کنندۀ محتوای فرهنگی و حتی مسکن؛ یعنی خانواده فقط مصرف می‌کند و هیچ تولیدی ندارد. 🔖 این خانوادۀ بسیار هسته‌ایِ فروکاهیده که در این اقتضائات مدرن شکل گرفت، با وضعیت فعلی خود هم تناسب دارد و حکمرانی هم نمی‌تواند از چنین خانواده‌هایی توقعی داشته باشد. این خانواده دیگر توان مولدگری و توان این را ندارد که بخواهد پایۀ کنش رفع مسئله در جامعه باشد و حتی اگر اقتضائات قانونی آن هم فراهم شود، به‌سختی می‌تواند آن محوریت لازم خود را دوباره به‌دست بیاورد؛ چون در‌حال حاضر ظرفیت این مسئله را ندارد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مریم_اردبیلی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت ایجاد یک رویکرد تلفیقی در مدیریت تعارض منافع 📌 دکتر فتاح آقازاده در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 افرادی که برخی اوقات می‌خواهند در خود دستگاه‌ها تعارض منافع را مدیریت کنند، خودشان تعارض منافع دارند؛ یعنی مثلاً کسی که می‌خواهد دربارۀ وکلا تصمیم بگیرد، خودش وکیل است یا کسی که می‌خواهد دربارۀ تعارض منافع پزشکان صحبت کند، خودش پزشک است. بنابراین یکی از عوامل آن، همین است و ما باید علاوه‌بر اینکه از ظرفیت دستگاه‌ها برای تعارض منافع استفاده کنیم، رویکردی بالا به پایین هم داشته باشیم. 🔖 همواره با اینکه گفته می‌شود در اجرا باید رویکرد پایین به بالا هم باشد، به‌نظر من این امر مسئله‌ای ترکیبی است؛ یعنی اگر همه‌چیز را از پایین به بالا بسپاریم، قطعاً در بحث مدیریت تعارض منافع، خود کسانی که تعارض منافع دارند، به این مباحث ورود پیدا نمی‌کنند یا تنها تعارض منافع‌های جزئی را ملاک قرار می‌دهند که منفعت مالی خیلی کمی دارند. 🔖 به همین دلیل کسانی که تعارض منافع دارند، اگر بخواهند خودشان مدیریت تعارض منافع را بر‌عهده گیرند یا به موارد جزئی می‌پردازند یا قطعاً در‌نهایت تحت فشار همکاران خود قرار می‌گیرند و نمی‌توانند این مسئله را مدیریت کنند. به همین خاطر باید رویکردی تلفیقی وجود داشته باشد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #فتاح_آقازاده 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 لزوم افکارسنجی با یک شیوۀ منطبق با زیست‌بوم ایرانی و اسلامی 📌 دکتر ابراهیم برزگر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ما نیاز داریم که افکار عمومی را با نگاه ایرانی و اقتضائات متناسب با آن و همچنین مفروضات دینی و اسلامی دنبال کنیم. به همین دلیل به نظر من در این حوزه، هنوز جای کار بسیاری وجود دارد تا ما بتوانیم به یک نظریۀ منطبق با زیست‌بوم ایرانی و سازگار با انگاره‌های اسلامی برسیم. 🔖 مثلاً بر مبنای مفروضاتی که در زیست‌بوم غربی وجود دارد که سلطه به‌عنوان اساس و مفروض کار در نظر گرفته شده، اقتضائات فرهنگی و سازوکارهایی تعریف می‌شود؛ اما طبیعی است که وقتی این بحث وارد فضای یک حکومتی مثل جمهوری اسلامی می‌شود که دغدغۀ اخلاقی و تعالی دارد، این نظریات نمی‌توانند به‌خوبی جواب داده شوند. 🔖 ما نیازمندیم که در این حوزه‌ها منطبق با بحث‌های هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، غایت‌شناسی، انسان‌شناسی و اهداف متعالی که به‌عنوان کارکرد تربیتی اسلام در نظر گرفته‌ شده، به یک نظریۀ متناسب با زیست‌بوم ایرانی و اسلامی برسیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #ابراهیم_برزگر 🌐 @rahyaft_andisheh

📘 سومین شماره فصلنامۀ رهیافت اندیشه منتشر شد 📌 آنچه در این شماره می‌خوانید: 🔖 پرونده‌هایی با عناوین: 🔹 نظام‌سازی تربیتی، جمعیت و مهارت‌های زندگی در خانواده، حجاب در آینۀ رسانه، تحول علوم انسانی، فرهنگ‌سیاسی و افکار عمومی، چالش‌ها و آسیب‌شناسی نظام اداری، تعاون و تکافل در نظام تأمین اجتماعی، کیفیت حکمرانی در صنعت نفت و گاز کشور، اقتصاد بین‌الملل در بستر تعامل. 🔖 گفت‌وگو با اساتید و کارشناسان: 🔹 دکتر حسن ملکی، حجت‌الاسلام علی ذوعلم، حجت‌الاسلام مهدی متقی‌فر، دکتر حبیب‌الله قاسمی، دکتر عاطفه خادمی، دکتر کمیل قیدرلو، دکتر عبدالرسول علم‌الهدی، دکتر محمدعلی رمضانی فرانی، حجت‌الاسلام محمدجواد نوروزی، دکتر محمدتقی دلفروز، دکتر محمود کریمی، علی‌اکبر ابراهیمی‌نژاد، رضا محتشمی‌پور، دکتر علی طاهری‌فرد، مصطفی رناسی و دکتر حسین خلف‌رضایی. 🔖 یادداشت‌های تحلیلی 🔲 با ما همراه باشید 🌐 @rahyaft_andisheh