🔘 سقط جنین و چالشهای حاصل از آن
📌 سیدمهدی صدری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 ما سه مدل سقط داریم. یک سقط، سقط قانونی است که زیرنظر پزشک قانونی انجام میشود. یک سقط داریم که تحت عنوان خود به خودی ثبت میشود و یک سقط هم داریم که بهعنوان سقط عمدی یا جنایی یاد میکنند که پدر و مادر بهصورت عمدی برای از بینبردن جنین خود مداخله میکنند.
🔖وقتی ما وارد این عرصه شدیم و رصدهای خودمان را شروع کردیم، متوجه شدیم که بخش زیادی از سقطهایی که بهعنوان خود به خودی در وزارت بهداشت ثبت میشود، جزو همان سقطهای جنایی هستند. به این شکل که مثلاً با خوردن قرصهای خاص، جنین فوت میکند و بعد مادر به بیمارستان میآید و میگوید که بچۀ من تا دیروز تکان میخورد و از امروز تکان نمیخورد و آنها هم معاینه میکردند و میگفتند بچه مرده است. بعد از او میپرسیدند که چه کار کردی که اینجوری شد و او هم جواب میداد که از راهپلهها بالا رفتم و خوردم زمین و اینها هم مینوشتند که بهواسطۀ سقوط مادر، بچه خود به خود سقط شده است.
🔖 یکسری تحولات در رأس وزارتخانه رخ داده است اما در کف میدان و در آن چیزی که در حال انجام است، خیلی رویۀ شایان توجه اصلاح شدهای را نمیبینیم. بهسمت زیرزمینیشدن پیش رفته و چون میدانند که قانون در این زمینه محکم برخورد میکند، دستوپای خود را جمع کردند و قدری فاصله گرفتند و با آن شناعتی که قبلاً وارد میشدند، دیگر رو بازی نمیکنند. ولی بهصورت زیرزمینی همچنان فعال هستند.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سیدمهدی_صدری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 لزوم توجه به کیفیت در فرایند جذب مدیران
📌 دکتر محمدمهدی علیشیری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 در ایران و دنیا یکسری مؤسسات مدیریابی وجود دارد. شما میروید سفارش میدهید که یک مدیر میخواهم. مثلاً آن مدیر حقوقش ماهی 60 تا 100 میلیون تومان است. مؤسسه میگوید بهشرطی برایت مدیر پیدا میکنم که سه ماه حقوقش را به من بدهی. یعنی مثلاً 180 تا 300 میلیون تومان. سازمانها این پول را میدهند. چرا؟ زیرا برایشان میصرفد.
🔖 خیلی از مشکلاتی که ممکن بود بهواسطۀ ضعف این مدیر شکل بگیرد، آن هم در مقیاسهای کلان، با این کار برطرف میشود. حال شما بیایید برای نیرویی که میخواهد سیسال کار کند، مثلاً 10میلیون تومان هزینه کنید؛ یعنی یک ماه حقوقش. آیا این برای سیسال عدد خیلی بزرگی است؟ نه، این کار منطقی است.
🔖 دغدغۀ ما پیش از اینکه بگوییم عدد بزرگی است، باید دغدغۀ کیفیت و نظارت باشد. بله هزینۀ گزینش 100هزار نفر عدد بزرگی است. اما اگر در مقیاس یک نفر حساب کنیم اصلاً چیزی نمیشود، کاملاً توجیهکننده است. در این ماجرا بحران هزینه نداریم، چون عدد سنگینی نیست. اگر چالشی وجود دارد، در این باید باشد که مثلاً کیفیت چقدر است؟ ما دغدغهمان را باید روی این بگذاریم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#محمدمهدی_علیشیری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 الگوی اتحادی برای توسعۀ رشتههای حوزوی و دانشگاهی
📌 حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمیحاجی در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 ما باید بهجای الگوی انضمامی سراغ الگوی اتحادی برویم. فرض کنید ما میخواهیم در حوزه، رشتهها را توسعه دهیم. توسعۀ رشتهها را طبق دو الگو میشود طراحی کرد.
🔖 اول براساس نظاموارۀ دانش. یعنی بر اساس تقسیمبندی منطقی و طبقهبندی علوم، علوم انسانی اسلامی را مثلاً به ۵۰۰ رشته تقسیم کنیم.
🔖 دوم براساس نیاز. یعنی میگوییم جامعه به فلان تعداد متخصص در این عرصهها نیاز دارد. اینجا شاید به ۴۰۰ رشته برسیم. ۴۰۰ رشتهای که مورد نیاز است.
پس یکبار با استفاده از دستهبندی دانش، رشتهها را تقسیمبندی میکنیم و یکبار به حسب نیاز این تقسیمبندی را انجام میدهیم.
🔖 حال سؤال این است که رشتههایی که چه بر محور دستهبندی علوم و چه بر محور نیاز جامعه تقسیمبندی شدهاند، آیا در همۀ این رشتهها آمادگی آموزش بر پایۀ علوم انسانی اسلامی وجود دارد؟ ما اگر میخواهیم در حوزه مثل دانشگاهها این آسیب را نبینیم، دیگر به طلبه نباید مبانی علوم انسانی غربی را آموزش دهیم. پس در اجرا باید ببینیم در کدام رشته، ادبیات متقن و کافی در برابر آن ادبیات باسابقۀ علوم انسانی غرب داریم. جایی که چنین ادبیاتی داشته باشیم، میشود ادبیات علوم انسانی اسلامی. ما فقط این رشتهها را میتوانیم توسعه دهیم. البته این مسئله، هم برای حوزه است هم برای دانشگاهها.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#ابوالقاسم_مقیمی_حاجی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تعلیم و تربیت در نگاه آیتالله مصباح یزدی
📌 حجتالاسلام دکتر عباسعلی شاملی در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 اولین و مهمترین کسی که در مرزبندی بین تعلیموتربیت قدم بزرگی برداشته، مرحوم علامه مصباح یزدی است.
🔖ایشان عقیده داشتند که تمام تعاریفی که راجعبه تربیت شده، دقیقاً بر تعلیم هم منطبق است؛ یعنی تعریف شعاری، شرحاللفظی و غیردقیق است. در تعریف تعلیموتربیت بهنظرم، بهعنوان کسی که عمری است در تعلیموتربیت بودهام، فکر نمیکنم کسی بهتر از ایشان مرزبندی و تفکیک کرده باشد.
🔖 ایشان معتقد است تعلیم عبارت است از مدیریت و مهندسی ذهن و ظرف دانستهها و داشتههای شناختی انسان. ما کسی را میخواهیم تعلیم دهیم، ذهن و ظرف دادههای شناختی و معرفتی و دانستهها را مدیریت و مهندسی میکنیم. تعریف تربیت چیست که با تعلیم تفاوت داشته باشد؟ تربیت عبارت است از مدیریت و مهندسی اراده و خواستهها.
🔖 به گمانم کسی نتوانسته است به این دقت تعریف کند. اولینبار است که در دنیای تعلیموتربیت، فیلسوف و دانشمندی اینقدر دقیق و حسابشده و مرزگذاریشده تعریف کرده است. مدیریت دانستهها تعلیم و مدیریت خواستهها تربیت است. بعد ایشان میگفت اگر میخواهید سادهاش کنید، بگویید تعلیم مدیریت ذهن است و تربیت مدیریت دل و قلب است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#عباسعلی_شاملی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ایجاد صندوق توسعۀ ملی در راستای کاهش وابستگی به نفت
📌 دکتر امید ایزانلو در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 در اواخر دهۀ هشتاد، مجلس و قانونگذاران دیدند که دولت به هر بهانهای درآمدهای ارزی را برداشت میکند یا برای مخارج جاریاش هزینه میکند یا میخواهد نرخ ارز را به این شکل نگه دارد. لذا گفتند باید قاعدهای بریزیم. صندوق توسعۀ ملی را ایجاد کردند.
🔖گفتند باید 30درصد درآمدهای نفتی برود به صندوق توسعۀ ملی و هر سال اضافه شود تا وابستگی ما به نفت کم شود و این صندوق هم دیگر در اختیار دولت نباشد. اتفاقی که افتاد این بود که صندوق توسعۀ ملی عملاً از دست دولت خارج شد و دولت نمیتوانست بهعنوان قلک به آن نگاه کند. دولت تنها سهمی از آن داشت.
🔖هر سال هرچقدر به درصد صندوق اضافه میشد، از درصد دولت کم میشد و این موضوع عملاً باعث کاهش وابستگی ما به نفت میشد. چرا دنبال کاهش وابستگی به نفت بودیم؟ چون درآمدهای نفتی درآمدهای برونزایی است. قیمت این درآمدها و میزان فروشش به ما بستگی نداشت. متغیری برونزاست و بیشتر عوامل بیرونی تأثیر دارند. نوسانات قیمت نفت عملاً دست ما نبوده و برایاینکه تأثیر این نوسانات روی اقتصاد کم شود، تصمیم گرفتیم وابستگی را با ایجاد صندوق توسعۀ ملی کم کنیم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#امید_ایزانلو
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نظام تناسبی در انتخابات به اوضاع سیاسی و اجتماعی کشورها برمیگردد
📌 دکتر سیدمحمدهادی راجی در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 نظام حقوقی ظرفیت تناسبیشدن را دارد. یعنی شما در قانون ظرفیتی را ایجاد میکنید و چهارچوبهایی را مشخص میکنید و میگویید من به این صورت انتخابات را تناسبی در نظر میگیرم. قانونگذار هم تصمیم میگیرد و قانون میشود و به اجرا درمیآید. نظام حقوقی این ظرفیت را دارد.
🔖نکتۀ اصلی این است که آیا نظامهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی ما چنین ظرفیتی را دارند یا نه. چیزی که خیلی محل تردید است همین موضوع است. در انتخابات تناسبی پیشزمینهای بسیار ضروری موضوع احزاب است. اینکه شما احزابی را داشته باشید و آن احزاب فهرست ارائه دهند و به نسبتی که هر فهرست رأی آورد، افرادی از آن فهرست وارد مجلس شوند. این میشود انتخابات تناسبی.
🔖 در انتخابات اکثریتی به حزب کار ندارند و میگویند هرکس بیشتر رأی آورد، وارد مجلس میشود، ولی در انتخابات تناسبی اینطور نیست. چنین چیزی را نداریم که الان در کل کشور احزاب داشته باشیم و آنها فهرستهایی ارائه دهند. ممکن است در بعضی حوزههای انتخابیه چنین چیزی باشد. مثلاً ممکن است در تهران یا شهرهای بزرگ فهرستهایی داشته باشیم، ولی در شهرهای کوچک چنین چیزی نیست. ما به زیرساخت فرهنگی و اجتماعی و سیاسی نیاز داریم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سیدمحمدهادی_راجی
🌐 @rahyaft_andisheh
📘 هشتمین شماره فصلنامۀ رهیافت اندیشه منتشر شد
📌 آنچه در این شماره میخوانید:
🔖 پروندههایی با عناوین:
🔹 مردمیسازی؛ بایدها و نبایدها/ حاکمیت فرهنگی و حکمرانی تربیتی/ ابعاد سیاسی، بینالمللی و اجتماعی الگوی حکمرانی اسلامی/ مسائل اقتصاد ایران در پرتو الگوی پیشرفت/ چالشهای خانواده در دوران جدید/ مطالعات علم و فلسفه.
🔖 گفتوگو با اساتید و کارشناسان:
🔹 دکتر علی رضائیان، حجتالاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحیمقدم، دکتر لیلاسادات زعفرانچی، دکتر رضوان حکیمزاده، حجتالاسلام والمسلمین محسن قنبریان، دکتر عبدالکریم خیامی، دکتر سیدمحمدصالح هاشمی گلپایگانی، دکتر پرویز امینی، دکتر سیدعلی سیدیفرد، دکتر کمیل خجسته، حجتالاسلام مصطفی طالبی، دکتر میثم یاوری، امیرحسین میرمحمدصادقی.
🔖 یادداشتهای تحلیلی
🔲 با ما همراه باشید
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 عوامل اصلی در شکلگیری رفتار
📌 دکتر علی رضائیان در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 هر رفتاری که آدمها انجام میدهند، دلیلی دارد و هدفی. دلیلش عوامل درونیاند؛ یعنی انگیزه نیازها که چراهای رفتارند؛ یعنی چرا رفتاری از کسی سرزده؟ باید ببینیم کدام انگیزه، نیاز و غریزه است که شدید شده و این رفتار را شکل داده است. چون در هر لحظۀ معین ما دهها انگیزه نیاز داریم.
🔖آن انگیزه نیازی رفتار ما را شکل میدهد که شدید است. یعنی شما اگر بهطور همزمان گرسنه و تشنه باشید و خوابتان هم بیاید، اگر خواب شدید بود، علیرغم گرسنگی و تشنگی میروید میخوابید. ولی کمی که خواب برآورده شد، نیاز بعدی جایش را میگیرد. یعنی اگر تشنگی شدید بود، خوابآلوده میروید سر یخچال. باز اگر خواب شدید بود، میروید میخوابید؛ ولی اگر گرسنگی شدید بود، میروید سراغ غذا.
🔖 بنابراین بهنظر مَزلو رفتار ما در هر لحظۀ معین تحتتأثیر انگیزه نیازی است که شدید است. یکی از عواملی که بر شدت این انگیزه نیاز تأثیر میگذارد، همین عوامل بیرونی است. مثل اهداف، محرکهای خارجی. وقتی مثلاً کسی پستی برایش مهم است یا پول برایش مهم است، انگیزهاش برای اینکه برود دنبالش، شدید میشود. عکسش هم صدق میکند، اگر شما خیلی گرسنه باشید، به نان خالی هم رضایت میدهید ولی اگر شکمتان سیر باشد، هر غذایی نمیخورید. این دو دسته عامل روی هم اثر متقابل دارند و رفتار را شکل میدهند. بنابراین ما در رویکرد رفتاری، رفتارها را بررسی میکنیم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#علی_رضاییان
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 اهمیت کلیتگرایی در آگهیهای بازرگانی
📌 دکتر عبدالکریم خیامی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 ما معمولاً در مطالعات رشتۀ خودمان دربارۀ آگهیهای بازرگانی به کلیتگرابودن قائلیم. کلیتگرایی در مطالعات اجتماعی و فرهنگی به این معناست که موضوع موردنظر خود را از زمینههای بزرگتر فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نگاه نکنید؛ یعنی آن را از کلیت جامعه جدا نکنید و جداگانه تحلیل نکنید.
🔖 حرکت کلی جامعه بهسمت تقویت همزمان عناصر ایرانی و اسلامی رفته و همچنین بهصورت دیالکتیکی، عناصر مدرن هم تقویت شدند. اساساً سوژۀ مدرن و ذهنیت مدرن در جامعۀ ما مثل جوامع دیگر تقویت شده و همزمان با آن زیست مؤمنانه یا اندیشۀ توحیدی یا سبک زندگی اسلامی ایرانی هم تقویت شده و توسعه پیدا کرده است.
🔖 شاید علت اینکه برخی تحلیلگران از دو قطبیشدن جامعه صحبت میکنند و دربارۀ آن نگرانند، این باشد که این دو همزمان با هم رشد کردند و ما نتوانستیم بدون اینکه اینها را در مقابل هم ارزیابی کنیم، جامعه را یکپارچه تحلیل کنیم و عوامل مدرن را هم نتوانستیم در سبک زندگی بزرگتری به نام سبک زندگی اصیل ایرانی اسلامی حذف کنیم؛ اگرچه بالقوه این قدرت را داریم و در طول تاریخ فرهنگ ایرانی این قدرت پایش و هاضمه را داشتیم، به دلایل گوناگون درحال حاضر کمتر این توفیقات را داشتیم؛ اگرچه که نباید برخی از توفیقات را نادیده گرفت.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#عبدالکریم_خیامی
🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 حیطه و محدودۀ منافع جمهوری اسلامی ایران
📌 حجتالاسلام و المسلمین دکتر غلامرضا مصباحیمقدم در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 برای منافع جمهوری اسلامی ایران باید به جغرافیای ایران و مسئولیتهای نظام جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان نگاهی کرد. در نگاه به جغرافیای داخلی ایران، میبینیم که اقوام مختلفی در ایران ساکن هستند؛ خصوصاً در مرزها و از پیروان مذاهب مختلف هم داریم. گرچه نسبتشان مثلاً حدود 10درصد است، اثرگذارند و مبنا هم این است که همۀ شهروندان ایرانی باید مورد توجه نظام و مسئولان نظام قرار گیرند. اینطور نباشد که شهروندان ایرانی، درجۀ یک و درجۀ دو تلقی شوند.
🔖 آنچه از اهمیت بسزایی برخوردار است، مسئلۀ رضایت عامه است که این رضایت عامه باید تأمین شود. پس منافع عامه در سطح ملی همۀ جغرافیای کشور و همۀ اقوام را دربرمیگیرد. در سطح منطقهای هم همۀ کشورها و گروههایی که بهنحوی جمهوری اسلامی را محور حرکت انقلابی و مقاومت خودشان قرار دادهاند، باید حمایت کنیم و این در قانون اساسی ما به صراحت آمده است.
🔖 پس منافع ملی اینطور نیست که در جغرافیای ایران محصور باشد و اگر بنا باشد انقلاب اسلامی رو به رشد و پیشرفت و گسترش باشد، حتماً میبایست همۀ کسانی را که به جمهوری اسلامی هوادار و علاقهمندند و در راستای مقاومت گام برداشتهاند، مدنظر قرار داده و تحت پوشش حمایتهای خود بگیرد.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#غلامرضا_مصباحیمقدم
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تربیت؛ کارکرد اصلی رسانه
📌 حجتالاسلام مصطفی طالبی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 من اعتقادم این است که رسانه کارکردش تربیت است. یعنی نمیتوان گفت که رسانه پنج کارکرد دارد؛ سرگرمی دارد، آموزش دارد، تربیت دارد و... . رسانه تربیت میکند، حال یا با سرگرمی تربیت میکند، یا با آموزش تربیت میکند یا با اخبار یا با هر چیز دیگری. اصلاً تربیت در ذات رسانه است و ذات رسانهای که اسلام میگوید، با ذات رسانهای که غرب میگوید، متفاوت است.
🔖 نکتۀ دوم، حال که این رسانه دارد بچههای ما را تربیت میکند، من بهعنوان مربی چه کار باید بکنم؟ بایستم تا رسانه بچههایمان را تربیت کند یا اینکه باید کارهایی انجام دهم؟ معتقدم این رسانه دست هر کسی باشد، یعنی مدیر و مالکش هر کسی باشد، او تربیت میکند. مثلاً در اینستاگرام هفتهای سهبار جمهوری اسلامی سقوط میکند و در ایتا هفتهای سهبار جمهوری اسلامی دنیا را فتح میکند. چرا؟ چون مدیر و مالک هر پلتفرم و رسانهای مخاطبین خود را بهسمت افکار و جریان خود ساماندهی میکند.
🔖 حالا ما در کشوری هستیم که رسانههای غالب دست دشمن است، ما باید چه کار کنیم؟ مهمترین راهبردی که امروز در جامعۀ ما در مواجهه با این رسانه تبیین میشود، سواد رسانه است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#مصطفی_طالبی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 مردمیسازی در پرتو مردمسالاری
📌 دکتر میثم یاوری در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 عبارت مردمیسازی حرف جدیدی در انقلاب اسلامی نیست. مردمسالاری ابعاد و مراتب مختلفی دارد. بخشهای جدیاش اتفاق افتاده است؛ یعنی انقلابی که به ارادۀ مردم محقق شده، قانون اساسی که به ارادۀ مردم روی زمین نشسته و نظامی که ایجاد شده و دولتهایی که بر سر کار آمدهاند، با مکانیزمی بوده که خودشان تعیین کردهاند و اینها چیزهایی است که دارد اتفاق میافتد.
🔖آنچه باید رخ دهد این است که اینها بهصورت حداکثری محقق شود. مردمیسازی بهدنبال این است که ارادۀ مردم را یک گام دیگر بهسمت حداکثرسازی در جاریشدن در همۀ امور پیش ببرد.
🔖 مردمسالاری در این قدمی که از آن به مردمیسازی تعبیر میشود، این است که باید عاملیتها هم دست مردم سپرده شود. حتی ادبیات کوچکسازی دولت هم برای این قضیه مناسب نیست؛ اینکه دولت کوچک و چابک شود تا مردمیسازی یا مردمسالاری تحقق یابد. اینها جزئی از مردمیسازی یا مردمسالاری هستند؛ ولی اصل و ذاتش نیستند. تعبیر حضرت آقا در سال 1400 این بود که همۀ مشکلات کشور به دست مردم حل میشود، دولت فقط پشتیبانی و مانعزدایی کند.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#میثم_یاوری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 عملیات رسانهای و مفهوم رضایتمندی
📌 دکتر کمیل خجسته در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 مفهوم رضایت با مفهوم رقابت و مفهوم انتخابات یکی نیست. مثلاً میگویند امنیت هست؛ ولی احساس امنیت نیست.
🔖 اینکه جامعه از مجلس رضایت ندارد؛ شاید با واقعیت مطابقت نداشته باشد؛ فرض کنید اگر مقام معظم رهبری را بهعنوان کسی مبنا درنظر بگیریم که تعارفی ندارند و حرفهایشان را صریح بیان میکنند، ایشان قضاوت مثبتی از مجلس دارند. اما چرا مردم این قضاوت را ندارند؟
🔖 بخشی از آن به عملیات ذهنی و رسانهای برمیگردد. عملکرد ما بهتنهایی کفایت نمیکند. عملکردها در دورۀ جدید ارتباطاتی در کمپینها ضرب میشوند و شما ممکن است بهترین عملکرد را داشته باشید؛ ولی نارضایتی زیاد باشد. چون رقبا برایتان کمپین منفی تشکیل میدهند. چیز بزرگ را کوچک میکند یا چیز مهم را مسخره میکند. اجازه نمیدهد افراد حرف بزنند. تولید نارضایتی میکند. متأسفانه چون ابزار رسانهایمان عقب مانده و تاکتیکهای رسانهایمان جا مانده است، از این جهت قدرت بیان خودمان را از دست دادهایم. به همین خاطر نارضایتی ایجاد میشود.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#کمیل_خجسته
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 زنان سرپرست خانوار و چالشهای تحولی
📌 دکتر لیلاسادات زعفرانچی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 موضوع زنان سرپرست خانوار که الان تقریباً شکل مسئله به خود گرفته، پدیدهای طبیعی است که در خیلی از جوامع به دلایل طبیعی و نه دلایل غیرمعمول واقع میشود؛ یعنی خانمها ازدواج میکنند و احیاناً همسرشان را از دست میدهند، یا بعضاً ازدواج نمیکنند یا اینکه خانوادهای تشکیل میشود و بعد خانم از همسرش جدا میشود. لذا طرق معمول به اصطلاح ایجاد خانوار زنسرپرست بعضاً طبیعی است.
🔖 ولی آنچه لازم میآید در مقطعی از زمان سراغ آیندهپژوهی حوزۀ خانوار و سرپرستی خانوار برویم، شکل صعودی و به اصطلاح افزایش خانوارهای زنسرپرست در کشور است.
🔖 یعنی اینکه ما در مقطعی مثلاً بین سالهای 90 تا 98 میبینیم که خانوارهای زنسرپرست حدود 26/8درصد رشد داشتهاند؛ درحالی که طی این هشت سال خانوارهای مردسرپرست حدود 20/5درصد رشد داشته است. این امر برای کسی که در حوزۀ سیاستگذاری درحال تصمیمگیری است، علامتی است که نشان میدهد با موضوع تحول در جنسیت سرپرستی خانوار، بهسمت تشکیل خانوادههای زنسرپرست روبهرو هستیم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#لیلاسادات_زعفرانچی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 حجاب، پرتوی از مطالبۀ عدالت در امربهمعروف و نهیازمنکر
📌 دکتر سیدمحمدصالح هاشمی گلپایگانی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 دامنۀ امربهمعروف و نهیازمنکر خیلی گسترده است و در حجاب خلاصه نمیشود.
🔖 جایگاه اصلی حجاب و نسبت آن با امربهمعروف چنین است: موضوع اصلی امربهمعروف و نهیازمنکر عدالت است. در بخش عدالت اجتماعی، انواع عدالت داریم: عدالت سیاسی، عدالت اقتصادی، عدالت آموزشی، عدالت قضائی و... .
🔖 یکی از شقوق عدالت، عدالت اخلاقی است. یکی از محورهای مهم اخلاق، حیاست. زیرشاخۀ حیا، عفاف است. عفاف اقسام گوناگونی دارد: عفت در کلام، عفت در گفتار، عفت در نگاه و منجمله عفت در پوشش. در عفت در پوشش، حجاب حد پوشش است.
🔖 همۀ اینها موضوع امربهمعروف و نهیازمنکر است. با این تفکر ملاحظه میکنید اصل و صدر همۀ مطالبات ما عدالت است که در ذیل آن عفت و حجاب مطرح است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سیدمحمدصالح_هاشمی_گلپایگانی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 شکاف میان امر اجتماعی با امر سیاسی
📌 دکتر پرویز امینی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 یکی از دگرگونیها در جامعه و سیاست ایران، شکاف بین «امر اجتماعی» با «امر سیاسی» است.
🔖 علیالاغلب وجه نظر جامعه به نهاد حکمرانی، ابزاری است؛ یعنی از موضع رفع نیازها، تحقق خواستهها و تمهیدگر و تسهیلگر ارزش و آرمانهای خود به آن نگاه میکند. وقتی نهاد حکمرانی نتواند یا نخواهد در سطح رضایتبخشی به این مسائل پاسخ دهد، رابطۀ امر اجتماعی و امر سیاسی دچار شکاف شده و آن ارتباط معنادار تضعیف میشود.
🔖 در این اوضاع نوعی فرار یا گریز از امر سیاسی، اجتماعی میشود که مثلاً در کاهش مشارکت در انتخابات یا کاهش علایق و انگیزهها برای حضور در تشکلهای سیاسی یا خواندن روزنامهها و رسانهها و دنبالکردن اخبار سیاسی یا از اولویت خارجشدن گفتارها و گفتوگوهای سیاسی در زندگی روزمره تجلی پیدا میکند. از فضای اجتماعی، سیاستزدایی میشود.
🔖 به معنایی دیگر، سیاست اهمیت خود را تا حد زیادی از دست داده؛ چراکه نتوانسته به انتظارات عمومی پاسخ بدهد. گاهی نیز واکنش اجتماعی به این ناامیدی از امر سیاسی بهجای انفعال، از شورش اجتماعی سر درمیآورد.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#پرویز_امینی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 جایگاه سیستم آموزشوپرورش در شکلگیری هویت افراد
📌 دکتر رضوان حکیمزاده در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 سؤال این است که تا چه اندازه سیستم مدرسه و نظام آموزشی در شکلگیری باورها، هویت و تربیت اثرگذار است که ما فقط تمرکزمان را روی آن بگذاریم و بقیه را نادیده بگیریم.
🔖 بهنظر من باید دقیقتر به این موضوع فکر کنیم که اگر تحولی در کلان جامعه و رویکردهایش اتفاق افتاده و بحث دینباوری و خدامحوری و ارزشهای اسلامی محور همۀ فعالیتها شده، از جمله نظام آموزشی، شاید مقداری تأمل لازم است که در کنار مدرسه، نقش سایر عوامل تأثیرگذار را نادیده نگیریم.
🔖 بهنظر میرسد که شاید ما بیش از اندازه روی سهم نظام آموزشوپرورش و مدرسه تأکید کردهایم و به همان اندازه از سایر عوامل تأثیرگذار غفلت کردهایم. شاید این غفلت را نظام قبل از جمهوری اسلامی هم انجام داده است. آن زمان هم شاید تصور این بوده که با برپاکردن نظامی آموزشی و با داشتن اهداف مشخص، تربیتشدگانی خواهند داشت که در راستای دیدگاههای نظام حاکم تربیت شوند و آنگونه عمل کنند که البته اینطور نشد. فکر میکنم آنجا هم از سایر عوامل جانبی تأثیرگذار غفلت شده بود. ما امروز در عصر رسانهها، انفجار اطلاعات و هوش مصنوعی هستیم. شاید لازم باشد کمی وسیعتر به کل موضوع فکر کنیم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#رضوان_حکیمزاده
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 جهات تکثر در علوم اجتماعی
📌 دکتر سیدعلی سیدیفرد در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 علم اجتماعی میتواند از علم طبیعی متمایز باشد، برخلاف دیدگاههای وحدتانگارانه و طبیعتگرایانه.
🔖 ما میتوانیم بگوییم علم اجتماعی ابزارهای نظری، چهارچوب مفهومی و روشهای متفاوتی از علم طبیعی دارد و شما نمیتوانید با مدلهای فیزیکی، انسان را تحلیل کنید.
🔖 اینجا آغاز تکثر است. تکثر درون علم اجتماعی نیست؛ بلکه درون علم است. علم دستهای از ابزارهای نظری برای شناخت پدیدههای طبیعی دارد و دستهای دیگر از ابزارهای نظری برای شناخت پدیدههای انسانی و اجتماعی. بعد وارد خود علم اجتماعی میشویم و علمهای اجتماعی از چند جهت میتوانند متکثر باشند.
🔖 جهت اول از جهات مبادی نظری و فلسفی آنهاست. اینکه شما چگونه انسان و جهان هستی و جامعه را ببینید و مبنای فلسفی شما در اینجا به چه صورت باشد، مؤثر است. مبنای فلسفی در شما تأثیر میگذارد که چگونه با انسان مواجه شوید. جهت دوم تفکیکی است که بین قوانین عام و قوانین خاص وجود دارد. هر علم اجتماعی میتواند ناظر به فرهنگ خاصی باشد. البته مخرج مشترک علمهای اجتماعی میتواند قوانین عام انسانی باشد؛ اما قوانین خاص فرهنگی هم وجود دارد و اینجا یکی از نقاط ضعف علم اجتماعی ماست که به اندازۀ کافی ناظر به فرهنگ درونی خود، دانش و معرفت ارزشمند و مطمئن تولید نکردهایم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سیدعلی_سیدیفرد
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 سطوح مختلف رفتار
📌 دکتر علی رضائیان در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 رفتار سطوح مختلفی دارد. درواقع از نظر سطحبندی میگوییم همیشه بین دانش و نگرشها یا قضاوتها یا عواطف و احساسات ما و همچنین رفتار فردی و رفتار گروهی رابطه وجود دارد.
🔖مثلاً شما اطلاعاتی راجعبه کسی به من میدهید. من آن فرد را نمیشناسم، شما دارید به من اطلاعات و دانش میدهید. مثلاً خوبیهایش، کمالاتش و توانمندیهایش را میگویید. این دانش باعث میشود که نگرش من به او مثبت شود و قضاوت مثبت راجعبه او داشته باشم و احساس خوبی به او پیدا کنم. چون انسان ذاتاً کمالجوست و هر صاحب کمالی را دوست میدارد. بنابراین هم روی احساس من تأثیر میگذارد و هم روی قضاوت من.
🔖 پس بین دانش، نگرش و رفتار ما رابطه وجود دارد؛ یعنی حالا اگر من آن فرد را ببینم، احترامش میکنم. چون شما اطلاعاتی به من دادید که باعث شده نگرش من به او مثبت شود و همین باعث میشود روی رفتارم تأثیر بگذارد. درنتیجه رفتار گروه هم حاصل رفتار افراد در تعامل با هم است.
🔖 بین این چهار سطح رفتار هم از نظر زمان رابطه است؛ یعنی اگر ما دانش افراد را بخواهیم عوض کنیم، زمان کوتاهتری میطلبد تا بخواهیم نگرشها یا رفتارشان را عوض کنیم. البته اگر زور در کار نباشد و بخواهیم از قدرت شخصی استفاده کنیم. از نظر دشواری هم در رفتارها رابطه وجود دارد. یعنی تغییر دانش از تغییر نگرش راحتتر است و تغییر رفتار از هر دوی اینها سختتر است. این یک طبقهبندی از سطوح رفتار است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#علی_رضائیان
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 آسیبها و مشکلات در مواجهه با پیامهای بازرگانی
📌 دکتر عبدالکریم خیامی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 اگر منظور از فرهنگ، فرهنگ روزمره یا فرهنگ زندگی روزمره باشد، پیامهای بازرگانی همیشه تلاش کردهاند به مؤلفههای ملموس زندگی روزمره توجه کنند و آن را در پیامهای خود بهکار گیرند. چرایی این مسئله هم روشن است؛ زیرا پیامهای بازرگانی باید عناصر فهمیدنی و ملموس محیط زندگی را برای مخاطب جانمایی کند تا مخاطبان آن را بپذیرند.
🔖 لذا اگر منظور از مؤلفههای روزمره، خیابانهایی است که ما در آن زندگی میکنیم و ماشینهایی که عمدتاً در خیابانها میبینیم و لباسهایی که خانمهای ما معمولاً میپوشند مثل مانتو و روسری و مقنعه و امثالهم و همچنین لباسهایی که معمولاً آقایان میپوشند و...، اینها نسبت درکپذیری با زندگی روزمرۀ مردم دارند تا مردم آن خدمت و کالایی را که پیام بازرگانی تبلیغ میکند، بپذیرند و از آن استقبال کنند.
🔖 اما اگر منظور فرهنگ بهمعنای مؤلفههای اصیل، تاریخی و هنجارهای اجتماعی و دینی است، باید گفت خیلی کمتر به آنها توجه شده است؛ چون صاحبان کسبوکار در جهت کسبوکار خود تبلیغ میکنند. برای مثال اگر منظور شما مؤلفههای خانوادهمحوری یا عناصری مانند سادهزیستی، قناعت و گذشت و آداب و هنجارهای دینی باشد، به اینها کمتر در پیامهای بازرگانی پرداخته شده است. نهتنها کمتر، بلکه به آن آسیب هم زدهاند.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#عبدالکریم_خیامی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چالش نفت در ایران؛ قبل از انقلاب و بعد از انقلاب
📌 حجتالاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحیمقدم در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 قبل از پیروزی انقلاب، سازمان برنامه دست آمریکاییها بود. اصلاً ایجاد سازمان برنامه در ایران توسط آمریکاییها صورت گرفت. روشن است که آمریکاییها در طراحی سازمان برنامه و در برنامهریزیها منافع خودشان را مدنظر داشتهاند از جمله مسئلۀ نفت. آنها برای تأمین انرژی صنایع غربی روی نفت ما حساب میکردند و دربرابر نفت هم غالباً به ما سلاح میدادند. بنابراین قبل از انقلاب اصلاً نگاه ملی به نفت نبوده است؛ ولو زمان مصدق نفت ملی شده باشد.
🔖 این نشاندهندۀ این است که نفت بهصورت تمام و کمال در خدمت سیاست خارجی دولت رژیم شاه بود؛ آن هم در خدمت آمریکا و اهداف آمریکا. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی بحمدالله نفت در خدمت نظام جمهوری اسلامی درآمد و اتفاقاً چون چنین شد، جنگ را بر ما تحمیل کردند و در صدد متوقفکردن صادرات نفت ما برآمدند.
🔖 پیشرفتهترین هواپیماها و موشکها را دراختیار عراق گذاشتند که بتوانند کشتیها و پایانههای نفتی ما را بزنند. این نشان میدهد که هدف، متوقفکردن صادرات نفت ما توسط رژیم صدام بوده و البته بهگونهای شد که گاهی صادرات نفت ما حتی به 250هزار بشکه در روز کاهش پیدا کرد.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#غلامرضا_مصباحیمقدم
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چیستی و کارکرد سواد رسانهای
📌 حجتالاسلام مصطفی طالبی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 الان رسانههای غالب در کشورمان دست دشمن است؛ انیمیشنها، فیلمهای سینمایی، بازیهای رایانهای، شبکههای اجتماعی و... . آن وقت به تکاپو میافتیم که دشمن آمده رسانهاش را پخش کرده، باید چارهای کنیم. در این میان روشنفکری میآید و راهکاری میدهد. میگوید ما باید کتاب سواد رسانهای را ببریم در مدرسه تا بچهها یاد بگیرند سواد رسانهای چیست.
🔖 سواد رسانهای یعنی چی؟ یعنی بفهمیم طرف مقابل چه دارد میگوید. مثلاً تا حالا در این انیمیشن شخصیتی، رفتاری را تکرار میکرده، من به آن فکر نمیکردم و تفکر نقاد نداشتم، از الان به بعد دقت میکنم. اما آنچه که باعث میشود به درست یا غلطبودن محتوای رسانه پی ببریم، مبانی، اعتقادات، باور و جهانبینی ماست.
🔖 درواقع نهایت خدمتی که سواد رسانهای به ما میکند، این است که ما پیام سازندۀ پیام را بهتر بفهمیم. اما اینکه بفهمیم این پیام درست است یا غلط، با سواد رسانهای نمیتوان به آن رسید. هر چقدر هم این را بیشتر ترویج کنیم، وضعیت بدتر میشود؛ چون مبانی را درست نکردهایم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#مصطفی_طالبی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 حجاب؛ خطمقدم نبردگاه فرهنگی دشمن
📌 دکتر سیدمحمدصالح هاشمی گلپایگانی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 خارج از بقیۀ ادلۀ اهمیت حجاب، اگر بخواهیم دشمنشناسی کنیم، امروز مسئلۀ حجاب به خط مقدم نبردگاه فرهنگی دشمن تبدیل شده است. الان اگر از شما بپرسیم استعمال تنباکو در میان منکرات رتبۀ چندم در اولویتبندی دارد؟ شاید خیلی دور باشد؛ اما زمانی میفرمایند: «الیوم استعمال تنباکو محاربه با امامزمان است»، الیوم وضع حجاب در خط مقدم تقابل تهاجم فرهنگی با دشمن قرار گرفته و خیلی مهم شده است.
🔖 این سؤال جدی است که چرا دشمن شدیداً به مسئلۀ حجاب ورود کرده و دارد کار میکند. چرا حجاب برای دشمن اینقدر مهم است؟ با پژوهشها و تحقیقاتش، برای حجاب برنامهریزی کرده و گفته روی حجاب باید سرمایهگذاری کنیم. اعلام کرده اگر این دیوار نماد اسلامیت نظام را بریزیم، بقیۀ مسائل هم بهتدریج فرو میریزد.
🔖 از ابتدای انقلاب، بحث حجاب بهعنوان نماد اسلامیت، در سطح اذهان عمومی و انظار جامعه مطرح بوده و هست. در طول سالیان پس از انقلاب همیشه مسئولان ما موضع گرفتهاند و مرتب در این خصوص اظهارنظر کردهاند. الان بعد از چهلوپنچ سال از پیروزی انقلاب غیر از اوایل انقلاب سالبهسال، عقبنشینی جدی کردهایم و با فرایند شکستخوردهای در مسئلۀ عفاف و حجاب مواجه هستیم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سیدمحمدصالح_هاشمی_گلپایگانی
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چهار رویکرد در گفتارهای موجود در باب انتخابات
📌 دکتر پرویز امینی در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖 گفتارهای موجود در انتخابات براساس مطالبۀ تغییرخواهی را میتوان در چهار دسته تقسیم کرد.
🔖 یک رویکرد «واپسگرایانه» یا «رویکرد ارتجاعی» است؛ یعنی نسخۀ تغییرخواهی ما بازگشت به عقب و احیای نظم ماقبل نظم موجود است. بخشی از اپوزسیون خارج از کشور نمایندۀ این رویکرد است.
🔖 دیدگاه دومی هم وجود دارد که دیدگاه محافظهکارانهای است که به معنای مخالفت با تغییر است و اوضاع و احوال جامعه را اینگونه جمعبندی میکند که تغییر را ضروری نمیداند.
🔖 دیدگاه سوم دربارۀ تغییرخواهی در اوضاع فعلی، رویکردهای رادیکال است که این رویکردهای رادیکال زمانی در «روش» رادیکال هستند؛ یعنی روشهایی ضد ساختار دارند و از آن امکانات و ظرفیتهایی که در درون ساختار است، برای تغییر استفاده نمیکنند؛ بلکه روشهایی را بهکار میبرند که روشهای ضد ساختار است.
🔖 رویکرد چهارم، گرایشهای رفرمیستی است؛ یعنی روشهای اصلاحطلبانه. اینها با نارضایتی و تغییرطلبی موافق هستند؛ اما معتقدند که باید به سراغ وضعیتها و امکانات ساختار بروند؛ حال چه امکاناتی که در استفاده از آنها کجروی شده و چه امکاناتی که بالقوه بوده و هنوز بالفعل نشدهاند.
🔖 در این چهار رویکرد دو رویکرد ارتجاعی و رادیکال بهدنبال تحریم انتخابات بوده و دو رویکرد محافظهکار و اصلاحطلب بهدنبال مشارکت در انتخابات هستند. بنابراین نزاع اصلی انتخابات در دوگانۀ مشارکت-تحریم شکل خواهد گرفت.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#پرویز_امینی
🌐 @rahyaft_andisheh
◼️ و بشّر الصّابرین الّذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انّا للّه و انا الیه راجعون...
شهادت رئیس جمهور خدوم ملت ایران آیتالله رئیسی و جمعی از همراهان ایشان را به پیشگاه حضرت صاحبالزمان (عج)، رهبر انقلاب و عموم ملت ایران تسلیت عرض مینماییم.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
🌐 @rahyaft_andisheh