💫چند نکته از چند هزارِ بایسته‌ها و شایسته‌های نگارش یادآوری می‌کنم و امیدوارم سودمند باشد. 1⃣ من سال‌هاست می‌نویسم و به نوشتن دل‌بسته‌ام و آموزاندن چیزهایی که آموخته‌ام را ضرورت می‌دانم. 2⃣ برای خوب نوشتن، باید بسیار خوانْد. فروغ فرخزاد گفته بود: «آن اندازه شعر خوانده بودم که راه می‌رفتم شعر می‌گفتم، می‌خوابیدم شعر می‌گفتم، حرف می‌زدم شعر می‌گفتم. آن اندازه شعر در من بود که ناگزیر شدم از شعر گفتن.» کسی که آرزومند نویسندگی است، خوب و بسیار خواندن برایش یک ضرورت است. لابلای نوشته‌های آدم‌های گوناگون، سبک‌های گوناگون و موضوعات گوناگون، علایق خود را پیدا کنید و بسازید. نترسید از پراکنده‌خوانی! به ویژه اگر می‌خواهید داستان‌نویس شوید. داستان‌نویس، آفریدگاری است که نیازمند پرداخت و بازنمایی کوچکترین چیزها در قالب واژگان مناسب است، پس باید واژه‌های خوب را در گزاره‌های خوب و گزاره‌های خوب را در پس‌زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی نوشته‌ها بیابد. 3⃣ گنجینه‌ی واژگان‌تان را پُر کنید! برای زبان آموزیِ پایه، شما نیازمند دانستنِ ۵۰۰ واژه هستید، امّا برای پهن کردن دامن معنا، نیازمند چندین هزار واژه هستید. نگذارید تنگنای واژگانِ مادر‌آموخته، شما را از زیبا و گزین‌گویی دور کند! یا فرهنگ‌های سخن را دست بگیرید و اندک اندک واژه‌ها را بخوانید و هضم کنید، یا در هنگام نوشتن، چند فرهنگ زبان دم دست‌تان بگذارید که به بن‌بست واژه‌گزینی گرفتار نشوید! 4⃣ آیین نگارش بخوانید! مرحوم ابوالحسن نجفی، یک کتابی نوشته به نامِ «غلط ننویسم» و کوشش کرده با شیوه‌ای روشمند، شیوه‌ی درست‌نویسیِ زبان فارسی را نشان دهد. اگر چه ایراداتِ فراوانی به کتاب او هست، با این همه برای کسی که دنبال یک شیوه‌نامه است، دست‌مایه‌ی خوبی است. آیین نگارش، سویه‌های گوناگونی دارد: نشانه‌های سجاوندی، شیوه‌ی واژه گزینی، صفحه‌آرایی، تناسب موضوع و متن، هدف و کارکرد متن و ... ؛ اگر این‌ها را در هنگام نوشتن، پیشِ چَشم داشته باشید، نخستین کسی که از نوشتن و نوشته‌ی شما لَذَّت می‌بَرَد، خود شما خواهید بود. 5⃣ موضوعِ نوشته‌تان را کشف کنید! هر نوشته‌ای یک یا چند هسته‌ی مرکزی دارد که در قالب یک یا چند موضوع، بازتاب داده می‌شود. این هسته، ستاد فرماندهی شماست که نشخوار ذهنی یا پراکندگی دانسته‌ها یا گردش اندیشه‌ها، دشمن آن است. همه چیز باید در خدمت هسته‌ی مرکز و در راستای پرورش و بالندگی آن باشد. این هسته را کشف کنید و شبکه‌ی مفاهیم و واژگان‌تان را دور تا دور آن بچینید، همان جور که یک جورچین را می‌چینید! تصویرِ پایانی، زیبا و پر از جزئیاتِ مرتبط با هم خواهد بود. نویسنده‌های بزرگ که موضوعِ نوشته‌ی خود را می‌دانند، تصویر کلانِ نوشته را در ذهن می‌پرورانند و نقشه‌ی راه رسیدن به آن (پِی‌رنگ) را نیز می‌کشند. دستاورد آن تصویر و این نقشه و واژه‌ها و گزاره‌ها، یک نوشته‌ی پر و پیمان خواهد بود. درباره‌ی شیوه‌ی موضوع‌یابی و معنای موضوع، بیشتر سخن خواهیم گفت. 6⃣ بسیار بنویسید! از نوشتن و از داوری شدن نترسید! آغازِ هر کاری سخت است، امّا تکرار و تمرین و ارزیابی مداوم، کارِ را پخته خواهد کرد. کم، کوتاه، سخت یا نادرست نوشتن، برای پیشرفت کردن، بهتر از هرگز ننوشتن است. داوری دیگران، حتّی اگر به تند زبانی باشد، شما را رشد خواهد داد. نکات دیگری هم هست که اگر فرصت باشد، خواهم نوشت... ✍به قلم استاد فقیهی #آموزش_نویسندگی @ramezan_ghasem110