✅✅✅✅✅✅✅✅✅✅ ✅ ✅ پرســـ❓ــش ⁉️ من پاک گیج‌شدم از یه طرف دین میگه انسان مختارِ از اون طرف خدا به اعمالی که ما هنوز انجام ندادیم و قراره در آینده اختیاری انجامشون بدیم علم داره، چطور چنین چیزی ممکنه؟ ⁉️ اینکه برخی میگن علم خدا به اعمال ما مثل علم استاد به نمره‌ شاگردانشِ که هیچ تاثیری در نمره‌ اونا نداره. آیا این مثال قیاسِ مع‌الفارقِ؟ پاســـ🖊ــــخِ استادحیــــــدرے زیدعزه برای فهم معنای "علم پیشین" و "قضا و قدر" الهی به این نکات توجه فرمائید: 1️⃣ چون علم الهی مطلق است، به وقوع افعال انسانی نیز تعلق می‌گیرد. در این صورت، علم الهی به افعال انسانی با تمامی خصوصیاتش تعلق می‌گیرد؛ یعنی خدا علم دارد به این که فلانی در فلان موقعیت خاص زمانی و مکانی، فلان کار را که ناشی از اراده‌ی اوست انجام می‌دهد و اراده‌ی او نیز ناشی از تأملات تمایلات اوست. 📚سبحانی،جعفر، محاضرات فی الالهیات، مؤسسه‌امام‌صادق،1428ق،ص217-219 2⃣ علم ازلی الهی به هر فعلی، با شرایط خاص خودش تعلق می‌گیرد: 〽️علم الهی به فعلی که به صورت غیراختیاری تحقق می‌یابد؛ مثلا اگر علم الهی به وقوع زمین لرزه تعلق بگیرد، به وقوع آن با تمام خصوصیاتش تعلق می‌گیرد؛ یعنی به این که این زمین لرزه در فلان موقعیت زمانی یا مکانی رخ می‌دهد و ناشی از این دلیل خاص است. 〽️علم الهی به فعلی که به صورت اختیاری است هم تعلق می‌یابد، از این رو چون علم الهی مطلق است، به وقوع افعال انسانی نیز تعلق می‌گیرد. در این صورت، علم الهی به افعال انسانی با تمامی خصوصیاتش تعلق می‌گیرد؛ یعنی به این که فلانی در فلان موقعیت خاص زمانی و مکانی این کار را انجام می‌دهد؛ کاری که ناشی از اراده‌ی اوست و اراده‌ی او نیز ناشی از تأملات تمایلات و ... اوست 📚سبحانی، جعفر، محاضرات فی الالهیات، مؤسسه امام صادق،1428ق،ص217-219 3⃣ علم الهی به وقوع چیزی در آینده، بدین معنا است که آن چیز لزوما محقق می‌شود اما این مطلب بدین معنا نیست که چون خداوند چنین علمی داشته است، پس آن چیز لزوما محقق می‌شود. استادی را فرض کنید که می‌داند فلان شاگردش که مشارکت کلاسی و مطالعه کافی ندارد، در کنکور موفق نمی‌شود. علم این استاد شاگردش را مجبور به عدم موفقیت نمی‌کند. علم الهی نیز از این قبیل است؛ یعنی خداوند مقدر کرده است که اگر مثلا فلانی صله‌ی رحم کند، عمرش طولانی‌تر می‌شود و در هشتاد سالگی می‌میرد اما اگر صله‌ی رحم نکند، در شصت سالگی از دنیا می‌رود. آری، خداوند می‌داند که فلانی چنین نمی‌کند و در شصت سالگی می‌میرد. اینطور نیست که خداوند مقدر کرده بود که فلانی حتما صله‌ی رحم نکند و در شصت سالگی بمیرد. آری، چون او در آینده صله‌ی رحم نخواهد کرد و خداوند نیز به آینده آگاهی دارد، علم دارد که فلانی در شصت سالگی می‌میرد. ✨ اما در مورد قیاس مع‌الفارق بودن علم خدا و علم معلم باید متذکر شد: هر تمثیلی که برای درک یک حقیقت معقول ارائه می‌شود، از یک جهت ما را به فهم آن حقیقت نزدیکتر می‌کند اما از چندین جهت ما را از آن دورتر می سازد. پس توجه به این‌ نکته ضروری است که بدانیم قرار نیست در تمثیل، میان دو طرفِ مثال از تمامیِ جهات عینیت برقرار باشد بلکه همین که از یک جهت بین‌شان مشابهت باشد کافی‌ست. آن جهتی که در این دو مورد مشترک است، این است که علم به چیزی، مستلزم جبری شدن آن چیز نیست. برای درک مطلب، به علم استاد به شاگرد مثال می زنند چرا که در این مورد نیز استاد به نتیجه امتحان آگاه است اما علم او نتیجه را محقق نساخته است بلکه شاگرد خودش بوده که چنین کاری را رقم زده است. برای این مطلب، مثالهای دیگری هم می شود ارائه داد نظیر این مثال: علم من به این که ضرورتا بعد از رنگ قرمز چراغ راهنمایی، رنگ سبز را نمایش می‌دهد اما علم من علت تغییر رنگ چراغ نیست. 4⃣ اگر انسان در تغییر سرنوشتش تاثیرگذار نبود و فعل و اراده و سرنوشتش از پیش تعیین شده بود، خداوند در آیات و روایات به تاثیر اختیار در تعیین سرنوشت، اهتمام ویژه نمی‌داشت که «إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِم»رعد/ 11 خداوند سرنوشت هيچ قوم(و ملّتى) را تغيير نمى‏دهد مگر آنكه آنان آنچه را در خودشان است تغيير دهند. ♻️نتیجه‌اینکه: ✳️علم الهی به وقوع فعل، همراه است با علم به آن فعل با تمامی خصوصیاتش. در این صورت، هیچ ناسازگاری میان اختیار آدمی و علم الهی نیست بلکه اگر علم الهی به آنها تعلق بگیرد، نه تنها اختیاری بودن آن افعال را منتفی نمی‌سازد بلکه ضرورتا به اختیاری بودن آن افعال منتهی می‌گردد. ✳️علم الهی به هیچ وجه مانع اختیار انسان نمی‌شود. #عقائد #علم_الهی #جبر_و_اختیار 🆔 @javadheidari110 ✅✅✅✅✅✅✅✅✅ @ramezan_ghasem110