هدایت شده از راستی گستری
#یادداشت
📝جامعترین فضیلت اخلاقی کدام است؟
📍 خوبی ها و نیکی های اخلاقی بی شمارند اما سوال این است که آیا همه در عرض یکدیگرند؟ یعنی ارزش آنها یکسان است؟ یا برخی از آنان از وسعتی برخوردارند که سایر نیکی های اخلاقی را نیز در برمی گیرد؟ به عبارتی آیا بین دانه های فضایل اخلاقی نخ تسبیحی وجود دارد که با کسب کردن آن، سایر فضایل نیز به همراه آن نصیب شخص شود؟
🔰ثمره بحث آنجاست که اگر برخی صفات را مادر دیگر صفات برشمردید، در تربیت اخلاقی روی آنها سرمایه گذاری می کنیم تا زودتر به نتیجه برسیم؛ چه اینکه با به ثمر نشستن آن فضیلت در درون انسان، نیکی های دیگری در وجود انسان کشت می شود. این سرمایه گذاری روی صفات بنیادین از آن جهت حائز اهمیت است که عمر آدمی محدود، زمینه های تربیتی بسیار و نیاز انسان به زود ثمر بخشی کار تربیت اخلاقی را سخت نموده است.
در جواب باید گفت قرآن دو فضیلت اخلاقی را جامعتر و در بردارنده سایر صفات معرفی نموده است: یکی صداقت و دیگری تقوا که دومی اولی را نیز در بر می گیرد.
💠آیه کریم می گوید: لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ الْكِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ وَ السَّائِلينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرينَ فِي الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حينَ الْبَأْسِ أُولئِكَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره/177) نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به سوى مشرق و [يا] مغرب بگردانيد، بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب [آسمانى] و پيامبران ايمان آوَرَد، و مال [خود] را با وجودِ دوست داشتنش، به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و در راهماندگان و گدايان و در [راهِ آزاد كردن] بندگان بدهد، و نماز را برپاى دارد، و زكات را بدهد، و آنان كه چون عهد بندند، به عهد خود وفادارانند؛ و در سختى و زيان، و به هنگام جنگ شكيبايانند؛ آنانند كسانى كه راست گفتهاند، و آنان همان پرهيزگارانند.
🔰خداوند در این آیه به جای بحث نظری پیرامون نیکی، با هدف تربیتی و هدایتی به مصادیق بر و نیکی می پردازد. نکته جالب آنجاست که بعد از بیان صفات مومنان چه در حوزه باور و چه در حوزه رفتار همه آن صفات را ذیل دو صفت جمع می کند: اولی صداقت و دومی تقوا. چه اینکه آیه بیانگر آنست کسی که حقیقتا به صداقت نائل شود، به تمام آن صفات نیز رسیده است به نحوی که اگر کسی صادق نیست، آن صفات را نیز ندارد.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
👌به عبارت دیگر در میان مفاهیم برخی از آنان دارای وصف چتری هستند و به آنها چتر مفهومی می گویند؛ چتر مفهومی یعنی مفهوم وسیعی که سایر مفاهیم را در دل خویش جای می دهد و آنان را پوشش می دهد. صداقت از این قیبل مفاهیم است.
میرخانی
هدایت شده از راستی گستری
#در_قرآن
#مقعد_صدق
📍تعبیر «مقعد صدق» به معنای قرارگاه راستین تنها یک مورد در قرآن ذکر شده است. در قرآن مجید در آیه آخر سوره قمر آمده است: في مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَليكٍ مُقْتَدِر.(قمر/55)
📍این توصیف یکی از توصیفات والایی است که خداوند برای بهشتیان ذکر کرده است. علت این والایی به خاطر آنست که نهایت قرب را می رساند. خداوند در اینجا از واژه «عند» به معنای نزد استفاده نموده است. این نزدیکی و عندیت در حالی است که برای توصیف خویش از «ملیک مقتدر» استفاده نموده است. ملیک مبالغه برای ملک و پادشاهی است و افزون بر این مبالغه به مقتدر وصف شده است. 💎این عبارت «عند ملیک مقتدر» بیانگر آنست که این افراد در نهایت تکریم مهمانی قرار دارند و هر چه بخواهند، خداوند برای آنان فرو نمی گذارد چرا که هر گونه نعمت و پاداشی در دست قدرت و فرمان اوست که اینان همگی در نهایت تشرف و نزدیکی با وی هستند.💎
📍افاده و بار معنایی عبارت «مقعد صدق» بسته به اینست که ما اضافه این عبارت را از چه سنخ بدانیم؟ برخی آن را اضافه بیانیه و برخی آن را اضافه اختصاصیه برشمرده اند.
✅بر اساس اضافه بیانیه (دربرداشتن معنای «من») معنا چنین است که جایگاه مومنان، جایگاه صدقی است که هیچگونه باطل و بیهودگی در آن راه ندارد؛ تمام آنچه می یابند، همان وعده صدقی است که خداوند در برابر اعمال نیکشان به آنان نوید داده بود. این بار معنایی نظیر آنی است که مومن شهر انطاکیه در برابر وعده صدق الهی گفت: قَالَ يَالَيْتَ قَوْمِى يَعْلَمُون؛ ای کاش قوم من نیز از این وعده های صدق الهی آگاه بودند. (یس/26) علامه طباطبایی در تعمیق این معنا می گوید: قربی که هیچ بعدی در آن نیست و حضوری که در آن هیچ غیبی نیست. (نک:المیزان، ج19، ص89)
✅بر اساس اضافه اختصاصیه (دربرداشتن معنای «ل») معنا چنین است که جایگاه مومنان برآمده از صدق آنهاست. یعنی این پاداش ارزانی و مختص کسانی است که تمام وجود آنها صدق و راستی است؛ بین باور و افعال آنها هیچ دروغ و باطلی راه ندارد. علامه طباطبایی این وجه را هم احتمال عبارت مقعد صدق ذکر کرده و هم سبب تعبیر لسان صدق. (نک:المیزان،ج15، ص286) روایتی که آلوسی از امام صادق علیه السلام در تفسیر خویش نقل می کند، همین معنا را تایید می کند (نک:روح المعانی، ج14، ص95)
✍🏻میرخانی
هدایت شده از راستی گستری
#حکایت
📌برخلاف قول و قرار خود عمل نکنید
🔻عبدالله بن ابی الحمساء عامری گفت:یک روز با پیغمبر اکرم صل الله علیه وآله وسلم طبق یک قول و قرار، وعده کردم فلان روز در فلان مکان،در ساعت معینی به دیدار آمده،ایشان را ملاقات خواهم کرد.
متاسفانه بر خلاف وعده ای که کرده بودم قول قرار خود را فراموش نموده،در آن ساعت معین به محل قرار و ملاقات نرفتم.😶
پس از ساعتها ⏲قراری که با پیامبر اکرم صل الله علیه وآله گذاشته بودم به خاطرم آمد و فردی به محل ملاقات ایستاده است،وقتی نزدیک ایشان رسیدم. حضرت فرمود: «ای جوانمرد،امروز بر من سخت گذشت،زیرا طبق قول و قرارمان ساعتهاست در این محل به انتظار تو ایستاده ام.»
عبدالله عامری با شنیدن این سخن،از رفتار بد خود بسیار شرمنده شده 😔تصمیم گرفت که همیشه طبق قول و قرار خود عمل نموده ،هرگز خلف وعده نکند.💎
📚(محجه البیضاء،ج۵،ص۲۳۸)
هدایت شده از راستی گستری
هدایت شده از راستی گستری
📚 #معرفی_کتاب 📚
عنوان كتاب: صداقت و سيماي صادقين در قرآن و حديث
نویسنده: شكوه چيني فروشان با نظارت محمد بيستوني
ناشر: بيان جوان
سال نشر: ۱۳۸۸.
هدایت شده از راستی گستری
#یادداشت
#صداقت
رفتار اغلب ما در خانه🏚 با بیرون خانه 🏤متفاوت است.
رفتارمان در غم 🏴و شادی🏳 ، سفر و حضر ، عزا و عروسی متفاوت است.
رفتارمان نزد عوام و خواص متفاوت است.
〽️ایکاش این نقص فقط در مورد رفتار بود ، علاوه بر این اعتقادات و احساسات ما هم در همه ی اینها متفاوت است.
این دوگانگی ها، ما را از سیر الی الله باز داشته است.
👈ما در تعارض ها و تضادها گم شده ایم .
👌یکی از علل اینکه فاطمه زهرا س صدیقه نامیده اند، برای این است که تمام رفتار و احساسات و ابعاد وجودی ایشان با اعتقاداتشان یکی بود.
طرید
هدایت شده از راستی گستری
#در_قرآن
#مبوأ_صدق
📍این تعبیر همچون برخی تعابیر گذشته تنها یکمرتبه در قرآن ذکر شده است و آن هم درباره بنی اسرائیل. در سوره یونس چنین آمده است: ⚜وَ لَقَدْ بَوَّأْنَا بَنىِ إِسْرَ ءِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَ رَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُواْ حَتىَ جَاءَهُمُ الْعِلْمُ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضىِ بَيْنهَمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كاَنُواْ فِيهِ يخَتَلِفُونَ(یونس/93) به راستى ما بنىاسرائيل را در جايگاهى [خوش آب و هوا و منطقهاى سرشار از نعمت ها] جاى داديم و به آنان از انواع روزىهاى پاكيزه روزى بخشيديم [ولى آنان در نبوّت موسى و در دين خدا روى به اختلاف آوردند] و اختلاف نكردند مگر پس از آنكه دانش [به حقايق و معارف] براى آنان آمد يقيناً پروردگارت روز قيامت ميان آنان درباره آنچه در آن اختلاف مىكردند، داورى خواهد كرد. (انصاریان)⚜
📍مبوأ به معنای محل سکونت است که بر این اساس «مبوأ صدق» یعنی منزلگاهی راستین. مراد از «مبوأ صدق» یعنی محل زیستی که از نظر آب و هوا و سایر امکاناتی که برای یک زندگی نیاز است، در آنجا فراهم است.
📍علامه طباطبایی برای همه این هفت ترکیب صدق نکته مشترکی را بیان کرده است. طبق نظرگاه ایشان اضافه صدق به این هفت کلمه مفید این معناست که هر یک از این ها دارای آثار مطلوبی که مورد انتظار هستند، می باشد. مثلا وعده صدق بیانگر یک وعده بایسته و مطلوب است. همچنین مبوأ صدق که بیانگر مکانی است که بایسته یک زیست مطلوب است. (المیزان، ج10، ص120)
📍اینکه این مکان با این توصیفات قرآنی کجاست، بین مفسران اختلاف است؛ برخی آن را سرزمین شام و فلسطین برشمرده اند و برخی دیگر آن را مصر که علامه طباطبایی وجه دوم را رد می کند. (همان)
نکته تکمیلی در ذیل این عبارت اینکه برخوردارى از مسکن مناسب، در زمره نعمتهاى الهى و مورد پسند اديان الهى است چرا که خداوند در این آیه آن به عنوان نعمتی بر بنی اسرائیل از سوی خود قلمداد کرده است.
✍میرخانی
هدایت شده از راستی گستری
#حکایت
📌به کودکان دروغ نگویید
🔻شخصی به نام «عبدالله بن عامر» گفت: من کودکی چندساله بودم که در مدینه زندگی می کردم . 🍂روزی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله به منزل ما تشریف آوردند، در آن موقع من مشغول بازی بودم. مادرم چون دید من بازی گوشی 🏃و شلوغی میکنم، گفت :ای عبدالله بیا تا به تو چیزی بدهم.
🔺پیامبر اکرم صل الله علیه و آله به مادرم فرمود:می خواهی به او چه بدهی؟
🔻مادرم گفت :می خواهم به او خرما بدهم.
🔺حضرت فرمودند: اگر بگویی بیا چیزی به تو بدهم (ولی دستت خالی باشد) و چیزی به او ندهی،برای تو یک دروغ نوشته می شود.
📚(میزان الحکمه،ج ۸،ص۳۴۶)
هدایت شده از راستی گستری
هدایت شده از راستی گستری
#یادداشت
📌 #صداقت_در_خانواده
✳️ #مقدمه
خانواده 👨👩👦👦 یکی از مقدسترین نهادهای بشری است که اهمیت و جایگاه والایی در همه ادیان خصوصا در دین مبین اسلام دارد.
زمانی که یک مرد و یک زن پیوند 💞زناشویی میبندند و تشکیل خانواده میدهند، از هر نظر رشد و تکامل پیدا میکنند.
استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب 📖 آزادی معنوی می گوید:
👈بعضی عوامل هستند که انسان تا کلاس آن را طی نکند، آن پختگی مخصوصی را که باید پیدا کند، پیدا نمی کند. مثلا ازدواج از نظر اسلام از چند جنبه مقدس است. یکی از موارد تقدسش جنبه تربیتی روح انسان است. یک نوع پختگی و یک نوع کمال برای روح انسان هست که جز بوسیله تأهل پیدا نمیشود. یعنی اگر یک مرد یا یک زن تا آخر عمر مجرد بماند ولو اینکه تمام عمرش را ریاضت بکشد، نماز بخواند، روزه بگیرد، تمام عمرش را به مراقبه و مجاهده با نفس بگذراند، در عین حال یک نوع خامی در روح این آدم مجرد هست و علتش هم این است که متأهل نشده؛ چه زن مجرد باشد، چه مرد مجرد.( آزادی معنوی، ص۱۷۱)
از سخنان این استاد گرانقدر و عالم وارسته و همچنین آیات و روایات بسیاری که وجود دارد به اهمیت خانواده پی میبریم.
بدیهی است در چنین نهاد ارزشمندی، فضایل اخلاقی نیز ارزش بیشتری 💎دارند همچنانی که دوری از صفات زشت و ناپسند نیز تاکید بیشتری دارند؛ زیرا خانواده در نهایت جامعه را میسازد؛ جامعه ای که اثرات خوب یا بدش نهایتا باز به تک تک افراد آن باز میگردد.
و این مانند یک چرخه ♻️ در جریان خواهد بود.
یکی از این فضیلت های اخلاقی که اهمیت فراوانی دارد، داشتن صداقت و راستگویی در خانواده 👨👩👦👦 است که ما به آن خواهیم پرداخت.
📍صداقت ابعاد مختلفی دارد و از همان ساعات اولیه که بنای شکل گیری یک خانواده نهاده می شود به ظهور و بروز می رسد.
مثلا اگر از جوانان در شرف ازدواج بپرسیم مهم ترین معیار اخلاقی که در نظر شماست برای ازدواج با یک فرد چیست؟ بسیاری از آنان پاسخ خواهند داد"صداقت" .
در این گفتار ان شاءالله سرفصل های زیر را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
1⃣بررسی اهمیت صداقت در جلسه خواستگاری و آشنایی
2⃣اهمیت داشتن صداقت در شروع زندگی
3⃣جایگاه صداقت در تأمین معاش و کسب روزی حلال برای خانواده
4⃣جایگاه صداقت در تداوم پیوندهای عاطفی خانوادگی
5⃣بررسی آثار صداقت در تربیت فرزند و نسل صالح
✍ حسینی