#روش_تدریس #برنامه_ریزی_برای_فرایند_تدریس 🔻تعیین هدف‌های آموزشی و تهیه درس 🔻مقدمه 🔹فرایند تدریس را می‌توان به سفری تشبیه کرد که نیازمند برنامه‌ریزی است. پیش از عزیمت باید مبدأ و مقصد آن تعیین شود، و اینکه مسیر و روش رسیدن به هدف، و مراحل حرکت کدام است و چه نتایجی خواهد داشت؛ مسافر این راه به چه امکانات و ابزارهایی نیاز دارد و چه کسانی در این سفر او را همراهی می کنند و.... 🔹در فرایند تدریس برای رسیدن به هدف، که حصول تغییراتی در وجود یادگیرنده است، باید روش، مسیر، مراحل و امکانات لازم را مشخص کرد و چون بیشتر این تغییرات در زمان یادگیری مشهود نیست، لازم است با استفاده از شیوه‌های خاص، از میزان موفقیت و دستیابی به اهداف ارزیابی‌هایی صورت گیرد تا میزان تغییرات صورت گرفته مشخص شود. نقشه‌ای که این عناصر در آن مشخص شده است، «طرح درس» نام دارد. 🔹تهیه طرح درس نیازمند دانش و مهارت است. معلم و دیگر دست‌اندرکاران برنامه‌ریزی آموزشی و درسی باید به روانشناسی تربیتی، جامعه شناسی تربیتی، فلسفه تعلیم و تربیت و روشها و فنون تدریس به اندازه کافی آگاه بوده، مهارت برنامه ریزی را نیز کسب کرده باشند. وظیفه معلم در این میان تنها برنامه ریزی برای تدریس یک موضوع درسی در یک مقطع خاص است و طراحی دوره های آموزشی و برنامه‌ریزی کلان برای یک سازمان یا نهاد آموزشی و پرورشی به عهده او نیست. 🔹طرح درس در حقیقت برنامه و نقشه‌ای است که در آن، روشها، مواد و امکانات لازم، مراحل کار و فعالیت‌های معلم و شاگردان برای انتقال دانش‌ها و مهارت‌های مشخص به یک فرد یا گروه در یک جلسه درسی تعیین می‌شود. البته برای یک ترم یا دوره آموزشی نیز باید نقشه ای تهیه کرد که مراحل و محتوای آموزش در آن دوره به طور کلی در آن مشخص باشد. قالب و اجرای طرح درس و چگونگی تهیه آن را در همین بخش معرفی خواهیم کرد. 🔻برخی از نتایجی که معلم با تهیه طرح درس به آنها دست می‌یابد، عبارت اند از: 🔸آگاهانه و حساب شده وارد کلاس می‌شود و از قبل می‌داند که در هر لحظه و هر موقعیت از کلاس چه برنامه‌ای باید اجرا کند. بدون طرح درس، به ویژه معلمان تازه کار، ممکن است در ضمن تدریس سردرگم شوند. 🔸با اعتماد به نفس بیشتری وارد کلاس می‌شود و تدریس می‌کند؛ . در جریان تهیه طرح درس می تواند مشکلات احتمالی و راه حل آنها را پیش بینی کند. 🔸می‌تواند پرسش‌های احتمالی شاگردان و پاسخ آنها را از قبل آماده کند؛ 🔸تهیه طرح درس به معلم کمک می‌کند روش‌ها و ابزارهایی مناسب برای تدریس انتخاب کند؛ 🔸می‌تواند کار خود را آسان‌تر ارزیابی کند؛ چنان که بازرسان نیز با بررسی طرح درس بدون حضور در کلاس تا حدود زیادی می‌توانند کیفیت تدریس او را ارزیابی کنند؛ 🔸شاگردان نیز تسلط معلم بر فرایند تدریس را احساس می‌کنند و در نتیجه، اعتماد و آرامش آنها در جریان یادگیری بیشتر خواهد بود. 📚 روش تدریس (هادی رزاقی) ص ۱۹۴، ۱۹۵. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#روش_تدریس #برنامه_ریزی_برای_فرایند_تدریس 🔻تعیین هدف‌های آموزشی و تهیه درس 🔻انواع طرح درس 🔹طرح درس گاه نقشه‌ای کلی برای تمام دروس و جلسات درسی است که در یک ترم تحصیلی برگزار می‌شود، که آن را طرح درس ترمی یا سالانه می‌نامند، و گاه نقشه‌ای است برای تدریس در یک جلسه درسی با اشاره به همه عناصر، امکانات و فعالیت‌های مربوط به آن یک جلسه، که به آن طرح درس روزانه می‌گویند. تهيه هر دو نوع طرح از وظایف معلم است. 🔻عناصر طرح درس سالانه 🔹یک طرح درس سالانه از این عناصر تشکیل می شود: 🔸الف) عناوین دروس در طول یک ترم؛ 🔸ب) هدف کلی هر درس؛ 🔸ج) اشاره به محتوای کلی هریک از این اهداف؛ 🔸د) حجم هر درس با اشاره به شماره صفحات آن؛ 🔸ه) تاریخ برگزاری جلسه مربوط به هر درس با در نظر گرفتن تعطیلات و آزمون‌ها. 🔺به این ترتیب، اگر در هر ترم شانزده جلسه درس و یک جلسه آزمون برگزار شود، برای تهیه طرح درس یک ترم می‌توان جدولی با پنج ستون و هفده ردیف ترسیم کرد و به ترتیب از ردیف اول تا شانزدهم در هر ردیف اطلاعات کلی مربوط به یک جلسه درس را نگاشت و در ردیف هفدهم تاریخ آزمون، محتوای کلی آن و منبع یا منابع مورد نظر را درج کرد. 📚 روش تدریس (هادی رزاقی) ص۱۹۵، ۱۹۶. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#روش_تدریس #برنامه_ریزی_برای_فرایند_تدریس ↪️🔻تعیین هدف‌های آموزشی و تهیه درس ↪️🔻انواع طرح درس ↪️🔻طرح درس روزانه ↪️🔻اجزای طرح درس روزانه 🔹در طرح درس روزانه، که برای یک جلسه درسی نوشته می‌شود، باید نکات زیر را به ترتیب مشخص کرد: 🔸۱. عنوان درس و نشانی آن: یعنی جایگاه این درس نسبت به درس‌های پیشین، به گونه‌ای که رابطه موضوعی آن با درس‌های گذشته مشخص شود. برای مثال روانشناسی عمومی> روانشناسی شخصیت> عوامل مؤثر> محیط؛ 🔸۲. تعيين هدف‌های درس: نخستین و شاید مهم‌ترین جزء طرح درس، تعیین انواع هدف‌های آموزشی است که در واقع همان یادگیری‌هایی است که در یک جلسه باید تحقق یابد. در ابتدا نیز هدف کلی درس، که جهت‌گیری اصلی و روح درس را نشان می‌دهد، باید تعیین شود. محوری‌ترین جمله‌ای که نشان دهنده خلاصه درس است، در اینجا باید نوشته شود؛ 🔸٣. سپس فهرست ریز و شفاف هدف‌های جزئی، در سه جنبه شناختی، عاطفی و روانی - حرکتی تعیین می‌شود. برای هرچه کامل‌تر شدن یادگیری هدف‌های درس، باید تا آنجا که شرایط کلاس اجازه می‌دهد. این اهداف در سطوح بالاتر شناختی، عاطفی و روانی - حرکتی تعیين شود. البته ممکن است برخی از دروس، فاقد هدف‌های روانی - حرکتی باشند؛ 🔸۴. تعیین آمادگی‌های لازم برای ورود به کلاس و این درس خاص: این آمادگی‌های پیشین را حداقل‌های ورودی یا رفتارهای ورودی می‌نامند و منظور از آنها پیش نیازهای لازم، اعم از شناختی، عاطفی، و روانی - حرکتی، برای یادگیری این درس است؛ 🔸۵. تعيين شیوه احراز این آمادگی‌ها: در اینجا باید چگونگی آزمودن این آمادگی‌ها مشخص شود تا معلم بتواند میزان آمادگی شاگردان را تشخیص دهد. این ارزشیابی را که پیش از آغاز درس جدید انجام می‌شود، ارزشیابی تشخیصی می‌نامند؛ 🔸۶. تعیین روش تدریس و مراحل تفصیلی اجرای آن: در این بخش باید مشخص شود که درس با چه روشی قرار است تدریس شود و اجرای این روش را با چه سؤال، یا بیان چه نکته‌ای باید آغاز کرد، چه فنونی باید به کار رود و چه مراحلی باید طی شود، همچنین فعالیت‌هایی که خود معلم و فعالیت‌هایی که شاگردان باید انجام دهند. این قسمت از طرح درس غالبا بیشترین حجم را اشغال می‌کند و شاید نیاز به تأمل بیشتری نیز داشته باشد؛ 🔸۷. تعيين مدت زمان لازم برای هر هدف جزئی: این کار معلم را در مدیریت زمان و تسلط بر اجرای درست تدریس کمک می کند؛ 🔸۸. مشخص کردن فضا، ابزارها و رسانه‌های لازم برای تدریس هر هدف: این کار مستلزم آشنایی کافی معلم با تکنولوژی آموزشی و کاربرد هریک از ابزارها در جای مناسب خود است؛ 🔸۹. تعيين جملاتی که باید روی تخته نوشته، یا روی پرده نمایش داده شود و نکاتی که معلم باید بر آنها تأكید کند؛ 🔸۱۰. مشخص کردن شیوه کسب اطمینان از اینکه دانش آموزان در حال یادگیری هستند و تغییرات لازم در آنها در حال تکوین است (تعیین چگونگی ارزشیابی میانی یا تکوینی)؛ 🔸۱۱. تعيين امتحان مناسب برای این درس که در پایان باید گرفته شود تا میزان یادگیری به دست آید؛ (تعیین شیوه ارزشیابی پایانی) 🔸۱۲. مشخص کردن تمرین‌ها و فعالیت‌هایی که شاگردان پس از درس باید انجام دهند؛ 🔸۱۳. تعيين منابعی که برای کسب اطلاعات بیشتر باید به آنان معرفی شود. 📚 روش تدریس (هادی رزاقی) ص۱۹۶- ۱۹۸. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#روش_تدریس #برنامه_ریزی_برای_فرایند_تدریس ↪️🔻تعیین هدف‌های آموزشی و تهیه درس ↪️🔻انواع طرح درس ↪️🔻طرح درس روزانه ↪️🔻اجزای طرح درس روزانه ↪️🔻دشواری تهیه طرح درس روزانه 🔹تهیه طرح درس با جزئیات فوق در آغاز کار برای بسیاری از معلمان تازه کار وقت گیر و دشوار به نظر می‌رسد؛ اما با توجه به ضرورت و فواید غیر قابل اغماض آن، پس از مدتی تمرین و کسب مهارت می‌توانند با سرعت، دقت و جامعیت خوبی برای هر جلسه درس خود، طرح درس مناسب تهیه کنند. معلمان در شروع کار نیاز به نوشتن جزئیات طرح درس خود در جدولی مانند جدول صفحه بعد دارند؛ اما پس از کسب مهارت، می‌توانند این کار را به صورت نیمه ذهنی و تنها با یادداشت‌های کوتاه نیز انجام دهند. 🔻جدول طرح درس روزانه اصلی ترین 🔹عناصر و اجزایی که باید در طراحی برای هر جلسه درسی در نظر گرفته و برای آنها تصمیم گیری شود، در جدول بالا آمده است. البته این جدول می‌تواند شکل‌های دیگری نیز داشته باشد که ترتیب و چینش آنها تا حدود زیادی به سلایق معلمان بستگی دارد. 📚 روش تدریس (هادی رزاقی) ص ۱۹۸، ۱۹۹. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#روش_تدریس #برنامه_ریزی_برای_فرایند_تدریس ↪️🔻هدف نویسی برای تدریس 🔻ضرورت تعیین هدف برای درس 🔹 پیش از آنکه معلم درباره چگونگی آموزش تصمیم بگیرد، باید تعیین کند که چه چیزی را می‌خواهد آموزش دهد. اگر معلم مطمئن نباشد به کجا می‌رود، ممکن است به جای دیگری برسد که حتی آن را نمی‌شناسد. بنابراین گام اول در برنامه‌ریزی، تعیین هدف مناسب است. 🔹تعیین هدف‌های آموزشی به معنای مشخص کردن نوع تغییراتی است که باید در یادگیرنده رخ دهد. این کار در تدریس، دست کم سه فایده دارد: 🔸اول اینکه معلم را از سردرگمی و بلاتکلیفی در جریان درس نجات می‌دهد سردرگمی در تدریس ممکن است به تصمیمات لحظه‌ای و نسنجیده منجر شود. مشخص بودن هدف‌های یادگیری، هم در آغاز دوره آموزشی، و هم در ابتدای ترم تحصیلی لازم است؛ در غیر این صورت، آموزگار به راحتی از مسیر اصلی منحرف شده، وقت بسیاری را صرف مباحثی می‌کند که برای ترم تحصیلی ضروری نیست؛ 🔸دوم اینکه آگاهی از هدف، هم در معلم و هم در شاگردان انگیزه می‌آفریند؛ زیرا - درس درحقیقت تغيير و افزایشی است که در علم، آگاهی و توانایی آنان می‌شود. از این رو، توصیه می‌شود معلم هدف‌های درس را در ابتدای درس به شاگردان اعلام کند؛ 🔸سومین فایده تعیین هدف آن است که ارزیابی را ممکن و آسان می‌کند. با نگاه به اهداف می‌توان در پایان کار بررسی کرد که فعالیت‌ها تا چه اندازه به نتیجه رسیده و اهداف چقدر محقق شده‌اند. ↩️ ادامه دارد. 📚 روش تدریس (هادی رزاقی) ص ۲۰۱، ۲۰۲. 👉 @raveshsonnati