🔺جان لاک (John Locke)
- تولد - وفات: (۱۶۳۲ - ۱۷۰۴) میلادی
- تعلق مکتبی: امپریسم(حسگرایی)
- روش: لیبرالیسم
لیبرالیسم جان لاک بر این جملهاش بنا شده:
"don't tell me what I can do."
«کسی نباید بگه که من میتونم چیکار کنم و چیکار نکنم»
* اندیشمندان بسیاری تحت تاثیر جان لاک قرار گرفتند یا آثارشان در قالب مکتب و روش جان لاک بود مانند: دیوید هیوم، ایمانوئل کانت، آدام اسمیت، ژان ژاک روسو، مالتوس، داروین و...
#جان_لاک
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
📌بیوگرافی
▪️#جان_لاک (به انگلیسی: John Locke) (زادهٔ ۲۹ اوت ۱۶۳۲ – درگذشتهٔ ۲۸ اکتبر ۱۷۰۴) از فیلسوفان سده ۱۷ میلادی انگلستان بود که بهطور گسترده به عنوان پدر لیبرالیسم شناخته میشود.
◾️لاک، پدر فلسفه تجربهگرایی جدید و پدر دموکراسی در دنیای مدرن، در سال ۱۶۳۲ در دورینگتن نزدیک بریستول در انگلستان زاده شد. لاک تا سال ۱۶۴۶ در خانه آموزش دید و سپس به مدرسه وست مینستر رفت و تا سال ۱۶۵۲ آنجا ماند. در آن سال وارد دانشکده کرایست جرج در دانشگاه آکسفورد شد. پس از آنکه دانشنامههای لیسانس و فوق لیسانس را به هنگام مقرر گرفت، در ضمن ادامه تحصیل در دانشکده کراست چرچ به تدریس پرداخت. سال بعد مقام مدرس زبان یونانی و سپس به تدریس ادبیات و فلسفه اخلاق گماشته شد. [۱]
◼️لاک در سال ۱۶۶۶ به خدمت نخستین ارل شفتسبری در آمد و سمت طبیب مخصوص، دوست صمیمی و مشاور این سیاستمدار پرنفوذ را به دست آورد. با سقوط شفتسبری از مسند قدرت، لاک از انگلستان خارج و در هلند سکنی گزید. با جلوس ویلیام اورانژ به تخت سلطنت، ستاره اقبال سیاسی لاک درخشیدن گرفت. او بار دیگر کمی پس از انقلاب ۱۶۸۸ به انگلستان بازگشت و عهده دار شغل مهمی در خدمات دولتی شد. [۲]
لاک به دلیل بیماری از قبول منصب سفیری در دربار امیر براندبورگ تن زد، ولی به کار مختصری در لندن مشغول بود تا آنکه در سال ۱۶۹۱ از کارش دست کشید و به اوتس واقع در اسکس به مهمانی خانواده مسم رفت، هرچند در ۱۶۹۶ تا ۱۷۰۰ وظایفش در سمت کمیسر بازرگانی ناگزیرش میکرد که بخشی از سال را در پایتخت بگذراند. لاک در اکتبر ۱۷۰۴ در گذشت.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ترجمه امیر جلال الدین میذ اعلم، انتشارات علمی فرهنگی و سروش، ۱۳۸۲، جلد پنجم، ص۸۱.
۲. لازی، جان، درآمدی تاریخی به فلسفه علم، ترجمه علی پایا، انتشارات سمت، ۱۳۷۷، ص۱۱۱-۱۱۲.
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
resaleh-John Locke.jpg
1.57M
📥 نسخهی با کیفیت نظام برداری رسالههای #جان_لاک
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
📌 توضیحی مختصر از رسالههای #جان_لاک
🔺رسالهی ”حکومت“ و رسالهی ”دولت“ جانلاک، سیری مشخص دارد؛
▪️سعی میکند از وضعیت طبیعی با انسانهای اولیه شروع کند و در انتها به جامعه مدنی(Civil society = سیویل سوسایتی) برسد.
▫️وضعیت طبیعی که تعریف میکند مؤلفه اصلیاش بیقانونی و صرفاً محدود شدن به قوانین طبیعت است.
▪️اما در انتها به جامعه مدنی میرسد که در آن انسانها برای حفظ جان و مال خود باید تن بدهند به یکسری قراردادهای اجتماعی یا همان قانون مدنی، که فقط آن قوانین، برای حفظ جان و مال از هرگونه تهدید داخلی و خارجی منعقد میگردد.
▫️در جامعهی مدنی جان لاک، مجری قانون نیز صرفاً موظف به حفظ جان و مال اعضای جامعه است و حقی در سرپرستی اعضای جامعه ندارد و نمیتواند به شهروندان بگوید چه کاری انجام بدهند یا چه کاری انجام ندهند و فقط موظف است تهدیدات داخلی و خارجی را از آنها خنثی کند.
▪️در این دو رساله تصویر جامعه مدنی، به صورت یک جامعهای ”آزاد از هرگونه سرپرست“ است و همهی اعضاء جامعه مختارند ”هر کاری دلشان میخواهد“ انجام دهند، بجز تجاوز به مال و جان دیگر اعضاء.
📸 نسخهی با کیفیت نظام برداری رسالههای جانلاک
http://yon.ir/JohnLocke
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
🌐 وضعیت طبیعی رسالهی #جان_لاک؛
🔸از منظر جانلاک از زمانی که آدم و حوا روی زمین بودند، وضعیت طبیعی بود![یعنی هیچ حکومتی وجود نداشت، هیچ اجتماعی وجود نداشت، هیچ آمریتی وجود نداشت، هیچ حکومتی وجود نداشت، هیچ داوری و قانونگذاریای وجود نداشت. همه خود مختار بودند. نسبت به طبیعت آزادی نداشتن اما آزادی طبیعی داشتن، در همه چیز آزاد بودند.]
🔹اولین بار وضعیت طبیعی در ”لِوِیاتان توماس هابز“ مطرح شد و بعداً ”جان لاک“ و ”ژان ژاک روسو“ و دیگران آن را بکار بردند.
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 #جان_لاک در رسالهی حکومت خود از طریق وضعیت طبیعی قانون مالکیت را اثبات میکند؛
⭕️ سوپر پارادایم اُمانیسم، یعنی یک نَفْسی هست، این نَفْس در مرکز است و تمام عالم و کائنات حول مرکز(نَفس) تعریف میشوند. و مفهوم #مالکیت در سوپر پارادایم اُمانیسم پیرامون این نَفْس تعریف میشود.
🔸از زمان هبوط حضرت آدم(ع) و حوّا، آنهایی که نفس را مرکز قرار دادند، مالکیت را در نسبت با نفس تعریف کردند. و آنهایی که خدا را مرکز عالم و کائنات قرار دادند، مالکیت را در نسبت با خداوند تعریف کردند.
همیشهی تاریخ این مقوله بوده است.
🔹اما از حدود ۴۰۰ سال گذشته یک نفر میآید مفهوم مالکیت را تئوریزه میکند. (شما مالکیت را هم میتوانید در نسبت با خداوند تعریف کنید هم میتوانید در نسبت با نَفْس). اما این فرد میآید مالکیت در نسبت با نَفس در سوپر پارادایم اُمانیسم را تئوریزه میکند. و مشکل زمانی متوجه ما میشود که جوامع بشری بر اساس این نوع مالکیت(که در نسبت با نفس است) شکل میگیرند و ایجاد میشوند، و امروز میبینیم تمام جوامع، چه شرقی چه غربی، زیرساخت آن براساس مفهوم مالکیتِ مبتنی بر نَفْس شکل گرفته است.
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
روند اثبات مالکیت در نگاه #جان_لاک (در رسالهی حکومت، پاراگراف ۲۶):
۱. خداوند جهان را مشترکاً به انسان عطا فرمود.
۲. برای رسیدن انسان به آسایش، بهرمند شدن، بقاء و راحتی از جهان اشتراکی.
۳. خِرَدِ استفاده از آن را نیز در اختیار انسان قرار داد.
۴. در وضعیت طبیعی کسی را حق مالکیتی نیست.
۵. [پس] قبل از بهرمند شدن از جهان اشتراکی باید مالک آن شد.
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💢 روند اثبات #مالکیت_خصوصی (Ownership)
💠 جملهی کلیدی #جان_لاک در باب مالکیت:
«Every man has a “Property” in his own “Person”».
۱. هرکس مالک شخص خویش است.
۲. [پس] هرکس مالک کارِ بدن(Labour of Body) و کارِ دستانِ(Work of Hands) خویش هم هست.
۳. هرکس با کار بدن و دستهای خویش چیزی را از جهان اشتراکی بهدست آورد آن چیز را با کارِ خود تلفیق نموده است.
۴. بنابراین آن را از وضعیت طبیعی خارج نموده و مالک آن نیز خواهد بود.
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
📍پس از بررسی ”فلسفهی مالکیت از نگاه #جان_لاک“، به ”حکمت مالکیت“ خواهیم پرداخت.
☑️ حکمت مالکیت = (مالکیت از نگاه الله)
🔸در قرآن مفهومی به لفظ «مُلْلک» است که مشتقاتی دارد. مانند: مِلْک، مملوک، مَلَکوت، مَلِک و...
🔹برای فهم درست مالکیت در قرآن، باید نسبت این مفاهیم را با هم معین کنیم.
🖇 پیوست:
- فلسفه مالکیت از نگاه جان لاک - یک
https://eitaa.com/reba_kalan/15
- فلسفه مالکیت از نگاه جان لاک - دو
https://eitaa.com/reba_kalan/16
- فلسفه مالکیت از نگاه جان لاک - سه
https://eitaa.com/reba_kalan/17
✅کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 در قرآن کلمهای داریم؛
«مِلْک» که یکی از آیات مورد نظر آن از سورهی یونس است:
🔅قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ ﴿۴۹﴾🔅
🔸 بگو برای نفس خودت ضرر و سودی مِلکیت نداری مگر اینکه خدا بخواهد (ملکیتی در نفع و ضرر برای خودت نداری مگر اینکه خدا بخواهد).
▪️کلمهی «مِلْک» مصداقهایی دارد، مانند:
- آسمانها و زمین و هرچیزی که مابین آسمان و زمین است.
- ثروت و فرزند(مال و بنون)
*هرچیز دنیایی که متعلَق باشد میشود مِلک.
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 اما کلمهی دوم، کلمهی «مُلْک» است.
▫️هر مِلکی، مُلکی بر آن مترتب میشود.
▪️مُلک چیست؟ هرگونه تسلط و ولایت بر مِلک، مُلک پدیدار میشود.
- در سورهی نور میفرماید:
🔅وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ﴿۴۲﴾🔅
🔸و برای خداست مُلک آسمانها و زمین. مُلک این مِلک برای خداست، تسلط و ولایت آسمانها و زمین برای خداست.
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 کلمهی بعدی «ملکوت» است که به صورت خاص برای خداست، یعنی ملکوت، مِلکی که مملوکِ خداست.
▪️ملَکوت یعنی مالک، اما مالکی که ویژهی خداست، بهصورت خاص برای خدا استفاده شده. ملکوت مترادف مالک است. اما در قرآن کلمهی ملکوت برای غیر الله بهکار برده نشده، ویژهی خداوند بهکار رفته.
- در سورهی یٰس میفرماید:
🔅فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۸۳﴾🔅
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 در قرآن کریم داریم:
🔸آسمانها و زمین و مابین آنها، قدرت، فرماندهی، پادشاهی و.. همهی اینها میشود «مِلْک»، حال این مِلْک، مُلکی برایش مترتب است. کسی که بر آن مِلک تسلط و ولایت پیدا کند مالک مِلک هست و آن تسلط و ولایت میشود «مُلک» او بر آن "مِلک" که در قرآن به کَرّات آمده:
🔅وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا🔅
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 و در سورهی آلعمران داریم:
🔅قلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲۶﴾🔅
🔸بگو خدایا مالک مُلک تویی. در اینجا مُلک بهصورت مطلق آمده، یعنی خداوند علاوه بر مالکیت بر مِلک، مالک مُلک هم هست.
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
💠 و همچنین در سورهی آلعمران داریم:
🔅قلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲۶﴾🔅
🔹بگو خدایا مُلک را به هر که بخواهی ءاتی میکنی. اینجا ءاتی کننده مُلک خداوند است و به صورت منتشاء ءاتی میکند.
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
📸 http://yon.ir/zT9pC
💠 شاهد مثال «تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ»
- در سورهی بقره آمده:
🔅فهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاءُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿۲۵۱﴾🔅
🔸خداوند مُلک را به داوود ءاتی کرد. و جالوت توسط داوود به قتل رسید، خداوند به او مُلک و حکمت و علم را ءاتی کرد و به او یاد داد که چگونه این را به دیگران تعلیم بدهد.
- و در آیهی ۲۵۸ داریم:
🔅ألَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْرَاهِيمَ فِي رَبِّهِ أَنْ آتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّيَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا أُحْيِي وَأُمِيتُ قَالَ إِبْرَاهِيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتِي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِهَا مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ﴿۲۵۸﴾🔅
🔹خداوند مُلک را به نمرود ءاتی کرد.
⭕️ اینجا قید ندارد، خداوند مُلک را هم به داوود ءاتی کرد هم به نمرود، پس ءاتی کردن مُلک قید ندارد، خداوند به هر کس که بخواهد مُلک را ءاتی میکند.
✅ تبیین ربای کلان
@reba_kalan
🌀 ترتیب و توالی سلسله مباحث مطرح شده؛
⚫️ فلسفهی مالکیت:
۱. شناسنامه جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/4
۲. بیوگرافی جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/5
۳. نظام برداری رسالههای جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/9
۴. توضیحی مختصر از رسالههای جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/12
۵. وضعیت طبیعی رسالهی جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/13
۶. مالکیت نفسانی
https://eitaa.com/reba_kalan/14
۷. روند اثبات مالکیت در نگاه جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/15
۸. قانون مالکیت جانلاک
https://eitaa.com/reba_kalan/16
۹. روند اثبات مالکیت خصوصی(Ownership)
https://eitaa.com/reba_kalan/17
⚪️ حکمت مالکیت الله در قرآن:
۱۰. مفهوم مِلک
https://eitaa.com/reba_kalan/20
۱۱. مفهوم مُلک
https://eitaa.com/reba_kalan/21
۱۲. مفهوم ملکوت
https://eitaa.com/reba_kalan/22
۱۳. مفهوم مَلِک
https://eitaa.com/reba_kalan/23
۱۴. رابطهی مِلک و مُلک
https://eitaa.com/reba_kalan/24
۱۵. مالکیت الله بر مِلک و مُلک
https://eitaa.com/reba_kalan/27
۱۶. من تشاء بودن ءاتی مُلک
https://eitaa.com/reba_kalan/28
۱۷. شاهد مثال تؤتی المُلک من تشاء
https://eitaa.com/reba_kalan/29
✅ کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan
🌐 مثالی برای فهم رابطهی مِلک و مُلک در قرآن کریم؛
🔸فرض کنید یک نفر خانهای را اجاره میکند، بهطور موقت مالکِ(مُلک) خانه(مِلک) میشود، اما در مالکیت خانه محدودیت دارد یعنی حق ندارد خانه را کلاً تخریب کند یا با خراب کردن دیوارها متراژ سالن یا اتاقها را کم یا زیاد کند یا برای آشپزخانه که اُپن هست دیوار و دَر بگذارد، مگر به اجازه صاحب خانه.
◾️مواردی که گفته شد بدین معنیست که مستأجری که بهطور موقت مالکِ(مُلک) خانه(مِلک) شده است تسلط و ولایت(مُلک) محدود بر خود خانه(مِلک) دارد!
🔹مستأجر مالک موقتی و محدود مُلک هست اما مِلک برای اون نیست، یعنی مالکِ مِلک(خانه استیجاری) نیست، بلکه فقط مالکِ موقتی و محدود مُلک آن است.
✅ کانال تبیین ربای کلان
@reba_kalan