⚡️ عرضه حدیث بر #امام_صادق (علیه‌السلام)
📝 سیدمحمدجواد سیدشبیری
🌸 پدیده #جعل_حدیث و ورود اخبار ساختگی، از همان آغاز و در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نشان دهنده نفوذ سود جویان فرصت طلب در صفوف مسلمان است.
🌸 با شناخت این زمینه و مسائلی دیگر چون وجود #تقیه و #نسخ، امامان خود بر #عرضه_حدیث تاکید ورزیدند و اصحابشان را به این نکته متوجه کردند که پیش از دریافت حدیث، مجرای آن را بررسی کنند.
🌸 #امام_باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید: "هرکس به دین الهی درآید بدون اینکه آن را از شخص صادقی بشنود، خداوند او را تا قیامت دچار حیرت وگمراهی کند".
این هشدار را در کنار احادیثی قرار دهید که شیعیان را به سوی اهل بیت (علیه‌السّلام) فرا می‌خواند و آنان را مصداق‌های بارز هدایت و اهل ذکر و درهای علم و راسخان در آن می‌داند.
🌸 عرضه مجموعه‌های متعدد روایی و احادیث متفاوت فراوان بر امام صادق (علیه‌السّلام) نشانگر تشدید این جریان در عصر امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) است.
🌸 این عرضه موجب گشت، ساده‌اندیشی از دایره حدیث شیعه رخت بربندد و دست جاعلان از دامان حدیث کوتاه گردد.
🌸 از مهمترین جریانات نادرست این دوره، خط #غلو است. #غالیان مورد بیشترین هجوم از سوی #امام_صادق (علیه‌السّلام) و یاران راست‌اندیش ایشان قرار گرفتند؛ به گونه‌ای که نمونه‌های متعددی از آن را در کتاب‌های اصلی رجال و بخصوص رجال کشی در احوال غالیانی چون « #ابوالخطاب» و « #یونس_بن_ظبیان» می‌یابیم.
که #امام_صادق (علیه‌السّلام) از اصحاب خود، اندیشه‌های سرکردگان خط غلو را جویا می‌شود و به رد و انکار آنان می‌پردازد.
برای نمونه، امام از « #عنبسة_بن_مصعب» می‌خواهد که شنیده‌هایش از « #ابوالخطاب» را بازگوید و آنگاه که او گفته‌ها را به پایان می‌برد، امام با قسم جلاله به رد آنها می‌پردازد.
در نمونه‌ای دیگر، « #حمادی» حدیثی مرفوعه را نقل می‌کند که حکایت از عرضه‌ای دیگر دارد؛ راوی، گفته‌های غالیان را که به امام منتسب ساخته‌اند، باور نکرده و آنها را به امام عرضه می‌کند.
🌸 همچنین #غلو و افراط غالیان در #علم_امام، زمینه را برای تردید #راویان_شیعه در احادیث مربوط به این موضوع، فراهم آورد و آنان را ناگزیر از عرضه این احادیث به امام نمود.
🌸 #امام_صادق (علیه‌السّلام) برای عالمان بیرون از حوزه شیعی نیز به صورت پیشوایی بزرگ جهت تایید و رد حدیث، جلوه نموده بود و دگراندیشان بر اثر مراوده و گفتگوی علمی با اصحاب ایشان و دیگر شیعیان، شنیده هایشان را برای امام عرضه می‌کردند و پاسخ می‌گرفتند.
#عرضه_مجموعه_های_روایی
با توجه به جایز دانستن #کتابت_حدیث در نزد شیعه، مجموعه‌های روایی، تدوین و از طریق استنساخ و قرائت، تکثیر و رایج شد.
1⃣ از جمله، اصحاب حضرت علی (علیه‌السّلام) فتواها و قضاوتهای متعدد ایشان را جمع آوری کردند و حضرت آن را به مثابه دستورالعمل حکومتی و اجرایی برای امیران و فرمانداران خود فرستاد. این کتاب را « #عبدالله_بن_سعید بن حیان بن ابجر» مشهور به « #ابوعمرو_المتطبب» به حضور امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند و امام آن را تایید می‌کند. این کتاب به جهت اشتمال بر قضاوتهایی که بیشتر به احکام دیات مربوط بوده به #کتاب_الدیات معروف است و چون در طریق نقل آن شخصی به نام « #ظریف_بن_ناصح» وجود دارد که به کتاب ظریف هم نامبردار است.
گرچه بنا به گفته #نجاشی به همان اسم عرضه کننده یعنی عبدالله بن ابجر مشهورتر است.
2⃣کتاب دیگری که بر #امام_صادق (علیه‌السّلام) عرضه شده، کتاب #عبیدالله_بن_علی بن ابی شعبة مشهور به « #حلبی» است. عبیدالله از #راویان_شیعه و از اصحاب و خواص امام صادق (علیه‌السّلام) است. او روایتهایی را گرد آورده، سپس بر امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند. امام آنها را صحیح می‌داند و به هنگام قرائت آن می‌فرماید: اتری لهولاء مثل هذا؛ آیا برای اینان، مانند این هست؟!
استحسان امام نسبت به این مجموعه را شیخ #طوسی نیز نقل کرده است.
📚 منبع برای مطالعه بیشتر: http://wikifeqh.ir/عرضه_حدیث_بر_امام_صادق
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri
https://eitaa.com/shobeiri
✳️ عبیدالله بن علی حلبی
🔸 به سبب سفارشات حضرت صادق (عليه السلام) مبني بر تدوين حديث ، اولين کتابی که در آن زمان تألیف شد ، کتاب عبیدالله بن علی #حلبی بود که وقتي بر حضرت (عليه السلام) عرضه شد ، فرمود:
«أتری لهؤلاء مثل هذا؟».
🔹 آيت الله #مددی (حفظه الله) اين جمله بدین معناست که : عامه کتابی مدوّن مانند کتاب تو ندارند، نه این که هیچ کتابتی نزد آنان نیست .
🔸به تعبیر ایشان : " الموطّأ مالک که بنابر مشهور نخستین کتاب #اهل_سنت به شمار می‌رود، نخستین کتاب مدوّن در سنن پیامبر(صلی الله علیه و آله) تلقی می‌شود ، وگرنه اصلِ کتابت پیش از آن هم بوده است ".
🔹 به تصریح #نجاشی ، سبب شهرت عبیداللّه بن علی به #حلبی ، رفت و آمد او و برادر و پدرش به شهر حلب ، برای کارهای تجاری ، بوده است وگرنه اصالتا اهل حلب نیستند .
📚 رجال نجاشی ص۲۳۰
@rejal_shobeiri
هدایت شده از درس رجال سید محمد جواد سید شبیری
⚡️ عرضه حدیث بر #امام_صادق (علیه‌السلام)
🌸 پدیده #جعل_حدیث و ورود اخبار ساختگی، از همان آغاز و در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نشان دهنده نفوذ سود جویان فرصت طلب در صفوف مسلمان است.
🌸 با شناخت این زمینه و مسائلی دیگر چون وجود #تقیه و #نسخ، امامان خود بر #عرضه_حدیث تاکید ورزیدند و اصحابشان را به این نکته متوجه کردند که پیش از دریافت حدیث، مجرای آن را بررسی کنند.
🌸 #امام_باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید: "هرکس به دین الهی درآید بدون اینکه آن را از شخص صادقی بشنود، خداوند او را تا قیامت دچار حیرت وگمراهی کند".
این هشدار را در کنار احادیثی قرار دهید که شیعیان را به سوی اهل بیت (علیه‌السّلام) فرا می‌خواند و آنان را مصداق‌های بارز هدایت و اهل ذکر و درهای علم و راسخان در آن می‌داند.
🌸 عرضه مجموعه‌های متعدد روایی و احادیث متفاوت فراوان بر امام صادق (علیه‌السّلام) نشانگر تشدید این جریان در عصر امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) است.
🌸 این عرضه موجب گشت، ساده‌اندیشی از دایره حدیث شیعه رخت بربندد و دست جاعلان از دامان حدیث کوتاه گردد.
🌸 از مهمترین جریانات نادرست این دوره، خط #غلو است. #غالیان مورد بیشترین هجوم از سوی #امام_صادق (علیه‌السّلام) و یاران راست‌اندیش ایشان قرار گرفتند؛ به گونه‌ای که نمونه‌های متعددی از آن را در کتاب‌های اصلی رجال و بخصوص رجال کشی در احوال غالیانی چون « #ابوالخطاب» و « #یونس_بن_ظبیان» می‌یابیم.
که #امام_صادق (علیه‌السّلام) از اصحاب خود، اندیشه‌های سرکردگان خط غلو را جویا می‌شود و به رد و انکار آنان می‌پردازد.
برای نمونه، امام از « #عنبسة_بن_مصعب» می‌خواهد که شنیده‌هایش از « #ابوالخطاب» را بازگوید و آنگاه که او گفته‌ها را به پایان می‌برد، امام با قسم جلاله به رد آنها می‌پردازد.
در نمونه‌ای دیگر، « #حمادی» حدیثی مرفوعه را نقل می‌کند که حکایت از عرضه‌ای دیگر دارد؛ راوی، گفته‌های غالیان را که به امام منتسب ساخته‌اند، باور نکرده و آنها را به امام عرضه می‌کند.
🌸 همچنین #غلو و افراط غالیان در #علم_امام، زمینه را برای تردید #راویان_شیعه در احادیث مربوط به این موضوع، فراهم آورد و آنان را ناگزیر از عرضه این احادیث به امام نمود.
🌸 #امام_صادق (علیه‌السّلام) برای عالمان بیرون از حوزه شیعی نیز به صورت پیشوایی بزرگ جهت تایید و رد حدیث، جلوه نموده بود و دگراندیشان بر اثر مراوده و گفتگوی علمی با اصحاب ایشان و دیگر شیعیان، شنیده هایشان را برای امام عرضه می‌کردند و پاسخ می‌گرفتند.
#عرضه_مجموعه_های_روایی
با توجه به جایز دانستن #کتابت_حدیث در نزد شیعه، مجموعه‌های روایی، تدوین و از طریق استنساخ و قرائت، تکثیر و رایج شد.
1⃣ از جمله، اصحاب حضرت علی (علیه‌السّلام) فتواها و قضاوتهای متعدد ایشان را جمع آوری کردند و حضرت آن را به مثابه دستورالعمل حکومتی و اجرایی برای امیران و فرمانداران خود فرستاد. این کتاب را « #عبدالله_بن_سعید بن حیان بن ابجر» مشهور به « #ابوعمرو_المتطبب» به حضور امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند و امام آن را تایید می‌کند. این کتاب به جهت اشتمال بر قضاوتهایی که بیشتر به احکام دیات مربوط بوده به #کتاب_الدیات معروف است و چون در طریق نقل آن شخصی به نام « #ظریف_بن_ناصح» وجود دارد که به کتاب ظریف هم نامبردار است.
گرچه بنا به گفته #نجاشی به همان اسم عرضه کننده یعنی عبدالله بن ابجر مشهورتر است.
2⃣کتاب دیگری که بر #امام_صادق (علیه‌السّلام) عرضه شده، کتاب #عبیدالله_بن_علی بن ابی شعبة مشهور به « #حلبی» است. عبیدالله از #راویان_شیعه و از اصحاب و خواص امام صادق (علیه‌السّلام) است. او روایتهایی را گرد آورده، سپس بر امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند. امام آنها را صحیح می‌داند و به هنگام قرائت آن می‌فرماید: اتری لهولاء مثل هذا؛ آیا برای اینان، مانند این هست؟!
استحسان امام نسبت به این مجموعه را شیخ #طوسی نیز نقل کرده است.
🍁مطالعه کامل مقاله👇
http://wikifeqh.ir/عرضه_حدیث_بر_امام_صادق
@rejal_shobeiri
💠 شیخ الطائفة محمد بن الحسن #الطوسی
🔹 شیخ طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) از مشهورترین محدثان و فقیهان شیعه، نویسنده دو کتاب از کتاب‌های چهارگانه حدیثی شیعه (تهذیب و استبصار) است و سه کتاب از کتب چهارگانه رجالی (رجال، فهرست و رجال کشی) است، که در ۲۳ سالگی از خراسان به عراق آمد و از اساتیدی چون شیخ #مفید، سید #مرتضی استفاده کرد. خلیفه عباسی، کرسی تدریس کلام بغداد را به او سپرد.
🔸 نظرات و نوشته‌های فقهی او مورد توجه فقیهان شیعه است. وی در سایر علوم اسلامی مثل رجال، کلام و اصول فقه نیز صاحب‌نظر بود و کتاب‌های او جزء کتاب‌های مرجع علوم دینی است. او تحول در اجتهاد شیعی را آغاز کرد و مباحث آن را گسترش داد و در برابر اجتهاد اهل سنّت به آن استقلال بخشید. 300 تن از علما در مجلس درسش شرکت می‌کردند، که نامدارترین شاگرد او ابوالصلاح #حلبی است.
🔹 شیخ طوسی از سرآمدان مکتب کلامی عقلگرای بغداد بود، که از طریق نفوذی که در جامعه علمی شیعه یافت تاثیری دیرپای بر تفکر علمای شیعه گذاشت. اجتهاد و عقلگرایی در فقه و عقاید شیعه با کوشش‌های شیخ طوسی بین شیعیان شیوه غالب شد و به سیطره روش #اخبارگرایی برای چند سده پایان داد. وی را احیاگر علم اصول فقه و اجتهاد و نخستین کسی شمرده‌اند که باعث ورود اجتهاد به فقه شیعه شد.
🔸پس از حمله ترکان سلجوقی به بغداد و حوادث پس از آن مانند آتش‌سوزی در کتابخانه شاپور و نزاع شیعه و سنی در بغداد، شیخ به #نجف مهاجرت کرد و فعالیت علمی خود را در این شهر آغاز کرد و حوزه علمیه نجف با تلاش‌های او پاگرفت و طولی نکشید که شهر نجف مرکزیت علمی و فکری تشیع را از آن خود کرد.
🔹وارد کردن روش #عقلگرایانه و استدلال گرایانه در #استنباط احکام فقهی به عنوان برجسته‌ترین دستاورد شیخ طوسی در تاریخ فقه شیعی شناخته می‌شود. پس از شیخ حتی آرای فقهی وی نیز مورد قبول علما بود و کسی جسارت مخالفت با نظریات وی را نداشت، تا اینکه #ابن_ادریس (متوفی ۵۹۷ ق.) (نوه دختری شیخ) باب اعتراض بر وی را گشود.
🔸 کتاب التبیان شیخ نخستین #تفسیر نوشته شیعیان است که تمام سوره‌های قرآن را در برمی‌گرفت، که ویژگی دیگر آن، رویکرد اجتهادی و عقل گرایانه او در تفسیر قران است که با رویکرد روایی مفسران قبل از او متفاوت بود. شیخ طوسی با استناد به آیات قرآنی، قرآن را متنی قابل فهم برای عقل بشر می‌داند و روایاتی را که تنها راه فهم قرآن را مراجعه به احادیث می‌دانند، نمی‌پذیرد.
📚 ر.ک: طبقات أعلام الشیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج2، ص161؛ سیری در زندگی شیخ طوسی، دوانی، ص20.
#شخصیت_شناسی
#شیخ_طوسی
@rejal_shobeiri