💠 بقایای «مدينة العلم» در آثار شهید
🔹 كتاب «مدينة العلم» صدوق کتاب بزرگی بوده است و شیخ طوسی در فهرست تعبیر میکند: «أكبر من كتاب من لا يحضره الفقيه.» (۱) ابن شهر آشوب میگوید که: «کتاب من لا يحضره الفقيه چهار جزء دارد و مدينة العلم دارای ده جزء است.» (۲)
🔸 کتاب «من لا يحضره الفقيه» چون کتاب فتوایی صدوق بود و برای عمل مقلدین نوشته شده بود، بیشتر از سایر کتب او استنساخ میشد، ولی سایر کتب او اینگونه نبود. شیعه در اقلیت و قدرت هم بیشتر در دست مخالفین بود. سلاجقه، غُزّها، مغول، تیمور، افغان و بخشی از سنیهایی که شیعه به آنها مبتلا بود، بسیاری از کتابهای شیعه را از بین بردند؛ مثلاً نجاشی به ابن جنید حدود سیصد کتاب نسبت میدهد، ولی حتی یک کتاب از وی به ما نرسیده است.
🔹 یکی از کتابهای مهمی که از دست رفته، «مدينة العلم» صدوق است. شهید اول در کتاب «ذکری» از مدينة العلم مطلب نقل میکند. (۳)
🔸 من به یاد ندارم که از مدينة العلم در کتب دم دستی و معمول بعد از شهید اوّل مطلبی نقل شده باشد، البته مرحوم آشیخ آقابزرگ با سندی مطالبی را نقل کرده است. (۴)
1⃣ الفهرست، ص ۴۴۳
2⃣ معالم العلماء، ص ۱۱۲
3⃣ ذكرى الشيعة، ج ۲، ص ۱۶۵
4⃣ رجوع شود به مقاله «در جستجوى مدينة العلم» نوشته حجةالاسلام شیخ حسین کریمی که در مجله آینه پژوهش (ش ۴۸) چاپ شده است. ایشان در مقاله مذکور تنها بیست حدیث از کتاب مدينة العلم در کتب مختلف یافته و نقل کرده است.
📚 جرعهای از دریا ؛ ج ۲ ص ۳۰۹
#محمدبنمکیمعروفبهشهیداول
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
https://eitaa.com/joinchat/1272905738C2804e3683c
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/joinchat/AAAAAEMiQ7jv_Mv4p4KIpw