نوابغ یک تیغ دولبه هستند. گاه مبتکرانه می بُرند و جلو می روند و تاریخ ساز می شوند و گاه مانند #نیچه و #صادق_هدایت بریده می شوند. خدا برای اقوام متعمق نسخه خاصی پیچیده است و هشدار داده که بیش از این پیش نروند. علما بر سر #حدیث_اقوام_متعمقون اختلاف نظر دارند و این اختلافی عجیب است که عده ای معتقدند این حدیث مدح متعمقون است و عده ای دیگر معتقدند ذمّ تعمق از این حدیث برداشت می شود. اما شاید بتوان در یک تفسیر گفت این حدیث هم مدح است و هم ذم و می خواهد به همه نوابغ بگوید مواظب باشید تعمق یک تیغ دولبه است که یک سو هلاکت و سویی دیگر هدایت است. *** امام سجاد علیه السلام فرموده اند: « ان الله عزّ و جلّ علم انه يكون فى آخر الزمان اقوامٌ متعمِّقون فأنزل الله عزّ وجلّ:(قل هو الله احد الله الصمد) و الآيات من سورة الحديد الى قوله:(و هو عليم بذات الصدور) فمن رام وراء هنالك هلك». خداى عزّ و جلّ مى دانست كه در آخرالزمان گروه هايى متعمِّق خواهند بود, پس خداى عزّ و جلّ (قل هو الله احد الله الصمد) و آن آيات از سوره حديد تا قول خداوند (وهو عليم بذات الصدور) را فرو فرستاد. پس هركس فراتر از آن را قصد كند, هلاك مى شود. برخی رأى علامه مجلسى را در تفسير اين روايت كه (متعمقون) را حمل بر ذم كرده است, بر صواب می دانند نه رأى صدرالمتألهين و فيض كاشانى را, كه روايت را حمل بر مدح كرده اند. اگر ذم مورد نظر باشد معناي روایت این است كه: خدا می دانست که در آخرالزمان اقوامی متعمق خواهند بود پس (برای جلوگیری از تعمق) سوره توحید و حدید را فرو فرستاد، هرکس از این (معیار) فراتر برود هلاک می شود. درمعنای مدح روایت اینگونه است: خدا می دانست که در آخر الزمان اقوامی متعمق خواهند بود پس برای آنها سوره توحید و حدید را فروفرستاد (این تعمق آخرین حد فکر بشر است) و هرکس از حد تعمق آنها فراتر برود هلاک می شود.