⁉️انسانِ در شرایط یا «انسانِ شرایطساز»
✅ هدف از تشکیل حکومت و طراحی ساختارهای اجتماعی، تسهیل تحقق مطلوبیتهاست.
✅ آنچه فرهنگهای مختلف، از علوم و فناوریهای کاربردی، مطالبه میکنند آن است که فضای اجتماعی را به گونهای طراحی کنند تا مطلوبیتهای مدنظر آن فرهنگ، به شکل آسانتری محقق شود.
===============================
1⃣ یکی از اساتید فلسفه اینطور بیان میکرد که اگر کسی در شهر نیویورک با موازین اسلامی زندگی کند، ارزشی به مراتب بیشتراز کسی دارد که در شهر قم به همان شکل زندگی کرده است.
2⃣ همچنین یکی دیگر از اساتید اخلاق اینطور بیان میکرد که اگر انسان به شکل صحیحی تربیت شود در فاضلاب هم میتواند به بهترین شکل زندگی کند و نیازی به اینهمه طراحی شهر اسلامی و ساختارها و نظامات اجتماعیِ سازگار نیست!
3⃣ یکی دیگر از بزرگان فقه میفرمودند که اگر یک مسلمان به نیویورک هم برود، چون احکام فقهی در همه جا ثابت است، آنجا هم موظف است چشم خود را از گناه نگاه دارد و نماز خود را هم به جای آورد.
✅ نکات هر سه استاد صحیح است اما باید به این نکته توجه داشت که مباحث میتواند در دوساحت مختلف مطرح شود؛ یکی ساحت «انسانِ در شرایط» و دیگری ساحت «انسانِ شرایطساز».
🔸اگر ساحت بحث، «انسانِ در شرایط» باشد مواردی که در بالا ذکر شد کاملاً صحیح است و هر فرد در هر شرایطی موظف است تمام تلاشش را در راستای تحقق میل محوری خود مبذول دارد. او باید همچون آسیه در کاخ فرعون، پاکدامن و باتقوا باقی بماند.
🔸 اما اگر ساحت بحث، انسانِ شرایطساز باشد مباحث کاملاً متفاوت خواهد بود؛ مثلاً گروهی از افراد، سرمایههای خود را جمع کرده و با همکاری هم یک مزرعه را طراحی و بذرپاشی میکنند. سپس یکی از خودشان را بهعنوان مدیر مزرعه انتخاب کرده و روز بعد که به مزرعه مراجعه میکنند، با این صحنه مواجه شوند که مدیر مزرعه تمام زمین را آسفالت کرده و غلطک سنگینی هم بر روی آن کشیده است و وقتی از او علت این کار را میپرسند و به او اعتراض میکنند که چرا سرمایهی ما را به هدر دادی؟، او در پاسخ میگوید: بذری خوب است که بتواند از پس شرایط سخت برآمده و از زیر آسفالت هم جوانه زند! اگر مخاطب شما بذر باشد حرف شما درست است چون بذر موظف است هرآنچه از سختیها بر سر راه اوست را کنار زده و رشد کند! اما وقتی مخاطب شما مدیر مزرعه است مسئله کاملاً برعکس خواهد بود؛ زیرا او موظف است شرایطی را فراهم کند که ضعیفترین بذر هم شرایط رشد را داشته و بهبهترین شکل شکوفا شود؛ زیرا بذرِ قوی، نیاز چندانی به تسهیل شرایط ندارد و حتی اگر زیر آسفالت هم قرار گیرد، میتواند رشد نماید. به عبارت دیگر، اگر تمام بذرهای ما، قوی و مقاوم باشند، دیگر نیازی به مدیریت و سازماندهی و حکومت خاصی نخواهد بود.
✅ بنابراین هدف از تشکیل حکومت و طراحی ساختارهای اجتماعی، تسهیلِ تحقق مطلوبیتهاست. آنچه فرهنگهای مختلف، از علوم و فناوریهای کاربردی مطالبه میکنند آن است که فضای اجتماعی را به گونهای طراحی کنند تا مطلوبیتهای مدنظر آن فرهنگ به شکل آسانتری محقق شود.
💡رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۲۳ دیماه ۱۳۹۲ در جمع شهردار و اعضای شورای شهر تهران دقیقا به همین نکته مهم اشاره فرمودند:
باید هرچه ممکن است، محیط زندگی شهر، به گونهای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی، راحتتر امکانپذیر باشد.
📕مبانی نظری زیستشهر
#انتزاعی_نگری
#انسان_شرایطساز
#بهینهسازی
#ساختارسازی
#نظامهای_اجتماعی
@Asre_jadid_57
@rismansanj