امر به معروف و نهی از منکر تخصصی ✍محسن ریسمان سنج در گذشته جامعه انسانی سادگی و بساطت داشت و این همه نهاد و دستگاه تخصصی ذیل عنوان دولت و دیگر نهادها وجود نداشت. دنیای مدرن و دولت مدرن پیچیدگی های برای جامعه به ارمغان آورده که برای فهم درست مسائل اجتماعی باید به این پیچیدگی ها توجه کرد. امر به معروف و نهی از منکر به عنوان سامانه خداوند متعال برای پیشگیری، اصلاح و پیشرفت جامعه انسانی، در دوران سادگی و بساطت جامعه، ساده و عمومی و فردی بود یعنی نه نیاز به تخصص خاصی داشت، نه نیاز به مجوز خاصی و نه نیاز به تشکل و گروه. در جامعه ای که همه چیز ساده و بسیط بود فریضه هم همینگونه بود. اما در دوران مدرن به نسبت به پیچیدگی هایی که دولت و جامعه پیدا کرده است امر به معروف و نهی از منکر هم می بایست پیچیدگی پیدا کند و نمی شود مسائل پیچیده جامعه امروز رو با امر به معروف و نهی از منکر ساده و سطحی حل کرد. پیشگیری و اصلاح و پیشرفت جامعه ابعاد و التزامات دیگری پیدا کرده است. اینجاست که ما در زمانه ای که زندگی می کنیم همزمان به دو نوع امر به معروف و نهی از منکر نیاز پیدا می کنیم: ۱. امر به معروف و نهی از منکر عمومی_مردمی: در این نوع از امر به معروف و نهی از منکر در جامعه که به #ولاء_طرفینی قرآنی برمی گردد هم آمر به معروف و ناهی از منکر و هم مخاطب فردی از آحاد مردم هستند که حق و تکلیف دارند نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت کنند و از رواج گناه و خطا جلوگیری کنند. این دو فریضه وظیفه همه آحاد مردم مسلمان اند و مورد اتفاق همه مذاهب اسلامی. لذا برای انجام آنها نیازی به مجوز وجود ندارد، نیازی به گروه و تشکل نیست و همه وظیفه دارند در تمام طول روز و در تمام طول زندگی در شرایطی که با یک ناهنجاری روبه رو می شوند یا هنجاری را در حال ترک می بینند به اجرای این واجب الهی مقید باشند. (البته شرایط و ضوابطی دارد که در رساله ها مورد بحث قرار گرفته است و البته هنوز هم جای بحث و گفتگو دارد) و ستاد امر به معروف و نهی از منکر هم از سازماندهی و کار ستادی در این زمینه نهی شده و وظیفه دارد کاری کند که همه مردم این دو واجب را واجب بدانند. ۲. امر به معروف و نهی از منکر تخصصی: در جامعه امروز ریشه بسیاری از امورات زندگی انسان ها به دولت ها و سیاستهایشان برمی گردد شخصی ترین مسائل جامعه دیروز مانند ازدواج و فرزندآوری امروز موضوع دو قانون مهم در کشور هستند که در حال اجرا می باشند. در این نوع از امر به معروف و نهی از منکر برای اصلاح گری جامعه باید به مصاف مسائلی رفت که جنسشان تخصصی هست و مخاطب آن هم سیاست‌گزاران و مسئولان جامعه هستند. اگر چه اصل امر به معروف و نهی از منکر به عنوان واجب کفایی وظیفه فرد فرد مسلمانان است اما در امر به معروف و نهی از منکر تخصصی مانند مسائل مرتبط با بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، مسکن سازی، بانکداری، اقتصاد و... اولا همه نمی توانند معروف و منکر در آن عرصه را تشخیص دهند و در صورت تشخیص هم راهبری اصلاح گری در آن عرصه کار ساده و همگانی نیست. اینجاست که ضرورت پیدا می شود در مقابل نهادهای حقوقی (دستگاههای حاکمیتی) مجری، نهادهای حقوقی ناظر و اصلاح گر (تشکل) و مردمی تشکیل شود و بصورت تخصصی با رویکرد حل مسئله برای اصلاح و پیشرفت کشور تلاش کند. امر به معروف و نهی از منکر در دیگر یک فعل در یک لحظه گذرا نیست ک تذکر لسانی به صورت بگو و برو نیست بلکه یک فرآیند زمان دار مشتمل بر شناخت نظام مسائل عرصه، اولویت بندی مسئله ها، پیدا کردن راه حل و مطالبه گری اصلاح است . انجام این واجب الهی توسط نخبگان هر عرصه از ضروری ترین و واجب ترین نیازهای امروز ماست. #ولاء_طرفینی #تذکر_لسانی #نظارت_مردمی #مطالبه_گری #احساس_مسئولیت #هم_سرنوشت @rismansanj