اجتهاد و وظیفه مجتهد در عصر حاضر
اجتهاد از مهمترین اهداف طلبگی است. لذا مهم است که دیدگاه ما به اجتهاد و شاخصه ها و وظیفه های آن خصوصا در عصر حاضر، صحیح باشد. از جهت آموزشی، این وظیفه بر عهده علم اصول است که دیدگاه صحیح به اجتهاد را به ما بدهد. اما نوعا این دیدگاه با صرف تحصیل علم اصول ایجاد نمی شود.
از بهترین آثاری که می تواند در کنار علم اصول، این جایگاه و اهداف آن را در ذهن ما به خوبی تثبیت کند، آثار شهید مطهری در این موضوع است. ایشان هم در مورد خود اجتهاد به عنوان مستقیم بیانات و مکتوبات ارزشمندی دارند و هم ایشان این وظیفه را در برخی آثار خود، پیاده سازی کرده اند و به نوعی به صورت غیر مستقیم، اجتهاد را معنا کرده اند.
در ادامه فهرست آثار مستقیم و غیر مستقیم ایشان در مورد اجتهاد را ذکر می کنم و پیشنهاد می کنم که حتما پس از خواندن اصول پایه 4 و یا حتی قبل از آن، این آثار را خصوصا آثار مستقیم را بخوانید.
آثار مستقیم:
1- اصل اجتهاد در اسلام (کتاب ده گفتار)
2- الهامی از شیخ الطائفه
3- ختم نبوت
4- خاتمیت
5- اسلام و مقتضیات زمان
6- خدمات آیت الله بروجردی
7- حق عقل در اجتهاد
8- اصول فقه و فقه (در ضمن کلیات علوم اسلامی)
آثار غیر مستقیم:
-مسئله حجاب و پاسخ های استاد
-زن و مسائل قضایی و سیاسی
- نظام حقوق زن در اسلام
-نظام اقتصادی اسلام
-بیمه و بانک
@rooz_fiq
096-almizan-02.04.05.mp3
14.62M
#المیزان
متن خوانی تفسیر المیزان
جلسه نود و ششم
جلد1/سوره بقره/ ادامه آیات ۴۷ و ۴۸/ ادامه شفاعت/ چه کسانی مورد شفاعت قرار میگیرند؟
دوشنبه 02.04.0۵
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
💠«وحدت» به چه معناست؟؟؟
▫️رهبر معظم انقلاب امروز در پیام مهمی که به مناسبت حج امسال صادر کردند، در جمله بسیار مهمی چنین فرمودند: «#وحدت و #معنویّت، ضامن ارتقاء #مادّی و #معنوی جهان اسلام و نورافشانیِ آن به همهی گیتی است.»
▫️مسئله وحدت جهان اسلام، به عنوان یکی از ارکان اصلی سازنده تمدن اسلامی از ابتدای انقلاب اسلامی مورد تاکید رهبران حکومت اسلامی بوده است.
▫️ویژگیها و معنای وحدت، گاهی در بین نخبگان و اندیشمندان دچار ابهام می شود. اما در این پیام شاخصه های مهمی از وحدت را برمی شمرند که توجه به آنها در مشخص تر شدن و واضح تر شدن این مسئله لازم است.
‼️نکته قابل توجه این است که رعایت این شروط و ویژگیها فقط بر عهده مسلمانان سایر کشورها نیست بلکه علما و دانشمندان و سیاستگذاران ایرانی نیز باید این نکات را در تحقق وحدت مراعات کنند.
👈اشاخصه هایی که ایشان ذکر کردند، عبارتند از:
🔹ارتباط فکری و عملی
🔹نزدیک شدن دلها و اندیشهها و جهتگیریها
🔹همافزایی علمی و تجربی
🔹پیوند اقتصادی کشورهای اسلامی
🔹اعتماد و همکاری دولتهای مسلمان
🔹همیاری در برابر دشمنان مسلّم و مشترک
🔹نقشهی طرّاحیشدهی دشمن نتواند فرقههای اسلامی، یا ملّتها و نژادها و زبانها و فرهنگهای متنوّع جهان اسلام را در برابر یکدیگر قرار دهد
🔹ملّتهای مسلمان یکدیگر را، نه از راه معرّفیِ فتنهانگیز دشمن، بلکه از راه ارتباط و گفتگو و رفت و آمد بشناسند؛ از امکانات و ظرفیّتهای یکدیگر آگاه شوند و برای بهرهبرداری از آن برنامهریزی کنند
🔹دانشمندان و دانشگاههای جهان اسلام دست در دست یکدیگر نهند
🔹علمای مذاهب اسلامی با حُسن ظن و مدارا و انصاف به یکدیگر بنگرند و سخنان یکدیگر را بشنوند
🔹نخبگان در هر کشور و هر مذهب، آحاد مردم را با مشترکات یکدیگر آشنا و آنان را به همزیستی و برادری تشویق کنند
🔹پیشروان سیاسی و فرهنگی در کشورهای اسلامی، به گونهای هماهنگ، خود را آمادهی شرایط نظم جهانیِ پیش رو کنند؛ جایگاه شایستهی امّت اسلامی را در تجربهی جدید جهان که سرشار از فرصتها و تهدیدها است، به دست خود و به ارادهی خود تعیین کنند؛ نگذارند تجربهی تلخِ «مهندسی سیاسی و سرزمینیِ غرب آسیا به دست دولتهای غربی پس از جنگ جهانی اوّل» تکرار شود.
@rooz_fiq
💠فقه و مصلحت بی اعتباری معاملات غیررسمی
▫️رهبر معظم انقلاب روز گذشته در دیدار مسئولین قوه قضائیه چنین فرمودند: «یک مسئلهی دیگر که اینجا من یادداشت کردهام و جزو مناشئ #فساد است و ....همین مسئلهی **سلب اعتبار از معاملات غیر رسمی در اموال غیرمنقول**؛ این چیز مهمی است. خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود میآید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و واقعاً اینجوری است که اگر حالا به فرض از دیدگاه #شورای_محترم_نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، #مصلحت_قطعی #نظام و #کشور در این است که این قانون دنبال بشود»
🔹این مسئله مدتهاست که توسط پژوهشگران و محققان به عنوان یکی از عوامل فسادزا معاملات مطرح شده است، اما فقهای شورای نگهبان با آن مخالفت می کردند. تا اینکه دیروز رهبری مطلب فوق را بیان فرمودند.
🔹در مورد این بیان رهبری، نکات مختلف فقهی و اصولی وجود دارد که می توان مورد بررسی قرار گیرد:
1️⃣در بیان ایشان دو پله وجود دارد. پله اول: «به فرض از دیدگاه #شورای_محترم_نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد» در پله اول این است که شورای نگهبان که فقهی بودن این حکم را بررسی می کند، این دیدگاه را داشته باشد که از جهت فقهی، حکم معاملات غیررسمی بطلان است. این همان است که حضرت امام از آن به «رعایت عنصر زمان و مکان» تعبیر می کردند. در این پله، در واقع به دلیل تغییر موضوع در عصر حاضر، حکم نیز تغییر می یابد. تغییر موضوع از این طریق است که یا موضوع حکم در زمان صدور، ذیل عنوان عامّی بوده است و اکنون از ذیل آن عنوان خارج شده است (همانند مسئله شطرنج) و یا اینکه قیدی در موضوع وجود داشته است که آن قید امروزه وجود ندارد. در فرض اول باید به نوعی بتوان ملاک حکم را کشف کرد، مثل اینکه مکتوب کردن معاملات به قصد، جلوگیری از فساد بوده است و در آن دوران صرف نوشتن و شاهد گرفتن از فساد جلوگیری می کرده است، اما امروزه آن مقدار کفایت نمی کند.
2️⃣در پله دوم می فرمایند: «مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال بشود». در فرضی که به هیج طریقی فقه نتواند، بطلان آن معامله را بپذیرد، مصلحت، حاکم بر آن است و باید طبق مصلحت عمل کرد. نسبت بین مصلحت و فقه از بحث های دامنه داری است که از ابتدای انقلاب بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. مطلب دیگر ارتباط بین مصلحت و عدالت است. آیا مصلحت بازگشت به عدالت دارد یا برعکس؟ همچنین این نکته قابل توجه است که معمولا اختلافات شورا و مجلس به مجمع ارجاع داده می شود اما در این مورد، رهبری معظم شخصا و در تریبون عمومی این مسئله را بیان می کنند.
3️⃣ایشان دلیل مصلحت داشتن این حکم را فسادزا بودن آن می دانند. این سوال وجود دارد که آیا فساد، از مصادیق ظلم است که به این دلیل قبح دارد و یا اینکه خودش از احکام مستقل عقل و هم عرض با ظلم است؟ اگر بتوان آن را مصداق ظلم بدانیم و عادلانه بودن حکم را از شروط شرعی بودن بدانیم، به همان پله اول برمی گردیم و می توان گفت در شرایط فعلی چون موضوع ظالمانه است، اساسا موضوع تغییر کرده است و لذا حکم سابق بر آن جاری نیست. در این موضوع، می توان به کتاب نظام حقوق زن در اسلام شهید مطهری و نقش عدالت و تشخیص مصداق آن در شریعت مراجعه کرد.
4️⃣در مورد مسائل اقتصادی و تجاری توجه به این جمله از شهید (ره) حائز اهمیت است: «سرمايه دارى در دنياى امروز يك پديده نو و بىسابقهاى است كه دو سه قرن از عمر آن بيشتر نمىگذرد، و يك پديده اقتصادى و اجتماعى نوى است كه محصول پيشرفت و ترقى تكنيك جديد است؛ ازاينرو مستقلًا به عنوان يك مسئله مستحدث بايد از آن بحث شود. فقهاى عصر از مسائل بانك و بيمه و چك و سفته به عنوان مسائل مستحدث كم و بيش بحثهايى كرده و مىكنند ولى توجه ندارند كه رأس و رئيس مسائل مستحدثه خود سرمايه دارى است، زيرا ابتدائاً چنين تصور مىرود كه سرمايه دارى يك موضوع كهنه و قديمى است كه شارع اسلام براى آن حدود و موازينى مقرر كرده است؛ تجارت، اجاره، مستغلّات، مزارعه، مضاربه، مساقات، شركتها، همه اينها سرمايه دارى است كه در اسلام براى آنها احكام و مقرراتى تعيين شده است، اما اينكه مقدار سرمايه كمتر يا بيشتر باشد ربطى به مطلب ندارد. ولى حقيقت مطلب اينطور نيست؛ سرمايه دارى جديد يك پديده جداگانه و مستقل و بىسابقهاى است و جداگانه و مستقلًا بايد درباره آن اجتهاد كرد؛ همچنان كه تجارت در دنياى جديد سرمايه دارى با تجارت ساده قديم از لحاظ ماهيت ممكن است متفاوت باشد».
5️⃣حضرت امام (ره) در نامه تشکیل مجمع تشخیص مصلحت چنین می نویسند: « مصلحت نظام از امور مهمهاى است كه گاهى غفلت از آن موجب شكست اسلام عزيز مىگردد. امروز جهان اسلام نظام جمهورى اسلامى ايران را تابلوى تمام نماى حل معضلات خويش مىدانند. مصلحت نظام و مردم از امور مهمهاى است كه مقاومت در مقابل آن ممكن است اسلام پابرهنگان زمين را در زمانهاى دور و نزديك زير سؤال برد، و اسلام امريكايى مستكبرين و متكبرين را با پشتوانه ميلياردها دلار توسط ايادى داخل و خارج آنان پيروز گرداند.»
6️⃣بخشی از پیام امام (ره) درباره شورای نگهبان: «تذكرى پدرانه به اعضاى عزيز شوراى نگهبان مى دهم كه خودشان قبل از اين گيرها، مصلحت نظام را در نظر بگيرند، چرا كه يكى از مسائل بسيار مهم در دنياى پر آشوب كنونى نقش زمان و مكان در اجتهاد و نوع تصميمگيريها است. حكومتْ فلسفه عملىِ برخورد با شرك و كفر و معضلات داخلى و خارجى را تعيين مى كند. و اين بحثهاى طلبگى مدارس، كه در چهارچوب تئوريهاست، نه تنها قابل حل نيست، كه ما را به بنبستهايى مى كشاند كه منجر به نقض ظاهرى قانون اساسى مىگردد. شما در عين اينكه بايد تمام توان خودتان را بگذاريد كه خلاف شرعى صورت نگيرد- و خدا آن روز را نياورد- بايد تمام سعى خودتان را بنماييد كه خداى ناكرده اسلام در پيچ و خمهاى اقتصادى، نظامى، اجتماعى و سياسى، متهم به عدم قدرت اداره جهان نگردد. خداوند به همه اعضاى محترم مجمع تشخيص مصلحت توفيق دهد تا هر چه بهتر به اسلام خدمت كنيد».
7️⃣همچنین در بخشی از نامه به آقای منتظری می فرمایند: «طلاب عزيز، ائمه محترم جمعه و جماعات، روزنامه ها، و راديو- تلويزيون، بايد براى مردم اين قضيه ساده را روشن كنند كه در اسلام مصلحت نظام از مسائلى است كه مقدم بر هر چيز است، و همه بايد تابع آن باشيم»
8️⃣حضرت امام در بخشی از منشور روحانیت چنین می نگارند: « اين جانب معتقد به فقه سنتى و اجتهاد جواهرى هستم و تخلف از آن را جايز نمىدانم. اجتهاد به همان سبك صحيح است ولى اين بدان معنا نيست كه فقه اسلام پويا نيست، زمان و مكان دو عنصر تعيينكننده در اجتهادند. مسئلهاى كه در قديم داراى حكمى بوده است به ظاهر همان مسأله در روابط حاكم بر سياست و اجتماع و اقتصاد يك نظام ممكن است حكم جديدى پيدا كند، بدان معنا كه با شناخت دقيق روابط اقتصادى و اجتماعى و سياسى همان موضوع اول كه از نظر ظاهر با قديم فرقى نكرده است، واقعاً موضوع جديدى شده است كه قهراً حكم جديدى مىطلبد. مجتهد بايد به مسائل زمان خود احاطه داشته باشد»
9️⃣از مقایسه مورد 6 و 8 این سوال به ذهن می رسد که دخالت «زمان و مکان» فقط در تشخیص موضوع است (با توجه به مورد8) یا اینکه رعایت مصلحت هم از فروع دخالت «زمان و مکان» در استنباط است (با توجه به مورد 6)؟؟؟
@rooz_fiq
097-almizan-02.04.07.mp3
12.12M
#المیزان
متن خوانی تفسیر المیزان
جلسه نود و هفتم
جلد1/سوره بقره/ ادامه آیات ۴۷ و ۴۸/ ادامه شفاعت/ چه کسانی مورد شفاعت قرار میگیرند؟
چهارشنبه 02.04.07
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
فقه روز | محسن ابراهیمی
#المیزان متن خوانی تفسیر المیزان جلسه نود و هفتم جلد1/سوره بقره/ ادامه آیات ۴۷ و ۴۸/ ادامه شفاعت/
098-almizan-02.04.08.mp3
12.96M
#المیزان
متن خوانی تفسیر المیزان
جلسه نود و هشتم
جلد1/سوره بقره/ ادامه آیات ۴۷ و ۴۸/ ادامه شفاعت/ چه کسانی شفاعت می کنند؟
پنجشنبه 02.04.08
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
حاشیه رهبر انقلاب بر کتاب سفر به قبله:
«این کتاب مرا باز در شور و حال حسرتآلود زیارت خانهی خدا و حرم رسولالله(ص) فرو برد. شور و حال و اشتیاقی که دیگر امیدی هم با آن نیست. تا به یاد دارم -از سالهای دور جوانی- هرگز دل خود را از آتش این اشتیاق، رها نیافتهام. اما حتی در دوران سیاه اختناق که هر روحانی بامعرفت و بی معرفتی، با رغبت و یا حتی از سر سیری، آسان میتوانست در خط حج قرار بگیرد .. و من نمیتوانستم! یا بهتر بگویم: هیچ حملهدار و رئیس کاروانی از ترس ساواک شاه، نمیتوانست و جرأت نمیکرد نام مرا در فهرست حاجیهای خود -چه رسد به عنوان روحانی کاروان- بگذارد. بله، حتی در آن دوران سخت هم دلم از امید زیارت کعبه و بوسه زدن بر جای پای پیامبر(ص) در مکه و مدینه، خالی نمانده بود .. و این امید، اگرچه با حج ده روزهی سال 58 که به فضل شهید محلاتی قسمتم شد، برآورده گشت، اما آتش آن شوق سوزندهتر و مشتعلتر شد .. در سالهای ریاست جمهوری چشم امید به پس از آن دوران دوخته بودم .. اما امروز ..؟ شور و اشتیاقی بیسکون و امیدی تقریبا فرو مرده .. تنها تسلا به خواندن اینگونه سفرنامهها یا شنیدن آنها است که خود بازافزایندهی شوق نیز هست.
این کتاب، شیرین، موجز، با روح و هوشمندانه نوشته شده است. زیارت قبول؛ عزیز نویسنده!
زیارت قبول
70/12/10»
@rooz_fiq
014-daneshesarf-02.04.09.mp3
9.33M
#دانش_صرف_ابراهیمی
کتاب دانش صرف
جلسه چهاردهم
معتل و قواعد مشترک اعلال ص130 تا 142
جمعه 02.03.09
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
015-daneshesarf-02.04.10.mp3
14.3M
#دانش_صرف_ابراهیمی
کتاب دانش صرف
جلسه پانزدهم
مثال و اجوف ص 143 تا 161
شنبه 02.04.10
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
099-almizan-02.04.10.mp3
12.04M
#المیزان
متن خوانی تفسیر المیزان
جلسه نود و نهم
جلد1/سوره بقره/ ادامه آیات ۴۷ و ۴۸/ ادامه شفاعت/ شفاعت به چه اموری و در چه زمانی تعلق می گیرد؟
شنبه 02.04.10
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
هدایت شده از روایت فتح (شهید آوینی)
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷 ورود شهید آوینی و دوربین «روایت فتح» به شهر مهران بلافاصله پس از آزادی آن توسط رزمندگان جبهه حق
♦️گفتاری فوق العاده زیبا از این واقعه و پیوند آن با تکالیف اسلامی توسط شهید آوینی
#روایت_فتح_آوینی_عضو_شوید👇
@ravayatefathavini
هدایت شده از المرسلات
💢 پيام معنوى شيعه به جهانیان
🔰علامه طباطبایی
🔅پيام معنوى شيعه به جهانيان يك جمله بيش نيست آن اين است كه «خدا را بشناسيد» و به تعبير ديگر "راه خداشناسى را پيش گيرید تا سعادتمند و رستگار شوید" واين همان جملهاى است كه پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله براى نخستين بار دعوت جهانى خود را با آن افتتاح فرمود: «اى مردم خدا را به يگانگى بشناسيد و اعتراف كنيد تا رستگار شويد» درتوضيح اين پيام بهطور اجمال مىگوييم:
🔅ما افراد بشر به حسب طبع، دلداده بسيارى از مقاصد زندگى و لذايذ مادى هستيم. خوردنىها و نوشيدنىهاى گوارا و پوشيدنىهاى شيك و كاخها و منظرههاى فريبنده، همسر زيبا و دلنواز، دوستان صميمى و ثروت سنگين يا از راه قدرت و سياست مقام و جاه و بسط سلطه و فرمانروايى و خورد كردن هر چيزى كه با خواستههاى ما مخالفت مىكند مىخواهيم و دوست داريم.
🔅ولى با نهاد خدادادى خود مىفهميم كه اين همه لذايذ ومطالب براى انسان آفريده شده نه انسان براى آنها، و آنها به دنبال انسان بايد باشند نه انسان به دنبال آنها.
🔅هدف نهايى بودن شكم و پايينتر از شكم منطق گاو و گوسفند است و دريدن و بريدن و بيچاره كردن ديگران منطق ببر و گرگ و روباه است. منطق انسان منطق فطرى خرد مىباشد و بس.
🔅منطق خرد، با واقع بينى خود، ما را به سوى پيروى حق هدايت مىكند نه به سوى دلخواه انواع شهوترانى و خودبينى و خودخواهى.
🔅منطق خرد، انسان را جزئى از جمله آفرينش مىداند كه هيچگونه استقلال و سرخودى ندارد، و برخلاف آنچه انسان خود را فرمانرواى آفرينش پنداشته به گمان خود، طبيعت سركش را به خواستههاى خود رام مىكند و به زانو در مىآورد، خودش نيز آلت دست طبيعت و يكى از دستياران و فرمانبرداران آن است.
🔅منطق خرد، انسان را دعوت مىكندكه در دركى كه از هستى اين جهان گذاران دارد دقيق شود تا روشن گردد كه هستى جهان و هر چه در آن است از پيش خودشان نيست بلكه جهان و هر چه در آناست از يك منبع نامتناهى سرچشمه مىگيرد تا روشن گردد كه اين همه زشت و زيبا و موجودات زمينى و آسمانى كه در صورت واقعيتهاى مستقل در ديده انسان جلوه مىكند، در پناه واقعيت ديگرى واقعيتدار مىنمايند و در زير پرتو آن پيدا و هويدا شدهاند نه از خود و نه از پيش خود و چنانكه واقعيتها و قدرتها و عظمتهاى ديروزى، امروز، افسانهاى بيش نيستند، واقعيتهاى امروزى نيز همچنانند و بالاخره همه چيز در پيش خود افسانهاى بيش نيست.
🔅تنها خداست كه واقعيتى است غير قابل زوال و همه چيز در پناه هستى او رنگ هستى مىيابند و با روشنايى ذات او روشن و پيدا مىشوند.
🔅هنگامى كه انسان با چنين دركى مجهز شود آن وقت است كه خيمه هستى او در پيش چشمش مانند حباب روى آب فرو مىخوابد و عياناً مشاهده مىكند كه جهان و جهانيان به يك هستى نامحدود و حيات و قدرت و علم و هرگونه كمال نامتناهى تكيه زدهاند و انسان و هر پديده ديگر جهانى مانند دريچههاى گوناگونى هستند كه هر كدام به اندازه ظرفيت خود ماوراء خود را كه جهان ابديت است نشان مىدهند.
🔅آن وقت است كه انسان اصالت و استقلال را از خود و از هر چيز گرفته به صاحبش رد مىكند و دل از هر جا كنده به خداى يگانه مىپيوندد و در برابر عظمت و كبرياى وى به چيزى جز وى سر تعظيم فرود نمىآورد.
🔅آن وقت است كه انسان تحت ولايت و سرپرستى پروردگار پاك قرار مىگيرد. هر چه را بشناسد با خدا مىشناسد و باهدايت و رهبرى خدا با اخلاقى پاك و اعمالى نيك (آيين اسلام و تسليم حق كه آيين فطرت است) متلبس مىگردد.
🔅اين است آخرين درجه كمال انسانى و مقام انسان كامل يعنى امام كه به موهبت خدايى به اين مقام رسيده و كسانىكه از راه اكتساب به اين كمال نائل شوند با اختلاف درجاتى كه دارند پيروان حقيقى امام مىباشند.
🔅و از اينجا روشن مىشود كه خداشناسى و امامشناسى هرگز از هم جدا نمىشوند چنانكه خداشناسى و خودشناسى از هم جدا نمىشوند، زيرا كسى كه هستى مجازى خود را بشناسد هستى حقيقى خداى بى نياز را شناخته است.
📚 شيعه در اسلام، ص: 199
#در_محضر_علامه_طباطبایی
#المرسلات #استاد_علی_فرحانی
🌐المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد
https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b