#یادداشت_روز
▫️ناقد سالک
🔹نصایح سالکانه بیدآبادی به محقق قمی
✍️میرزای قمی، قرابت بسیاری با وادی سلوک داشت و شاید همین جستجوی حقیقت، قمی را به نقد بازیهای سلوکمآبانه و اجناس بدلی #عرفان سوق داد تا تعالی معنوی خود را با ایفای رسالت اجتماعی، محقق سازد. مرحوم قمی، ارتباط با جامعه بر سبیل امر به معروف و نهی از منکر و ارشاد افرادی چون فتحعلیشاه را از ارکان سلوک عملی خود میدانست تا با مشخص ساختن سره از ناسره، مسیر حقیقی عرفان و #سلوک را برای آحاد اجتماع روشن ساخته و مانع از آلودگی این راه توسط سودجویان در ردای عرفان شود. البته باید اذعان داشت که این «#ناقدسالک» به سالکان واقعی احترام میگذاشت و با عارفان کاملی چون «آقا محمد بیدآبادی» ارتباط دوستانه داشت و از جانب ایشان، شایسته دریافت مسیر هدایت شناخته شد؛ امری که در رساله موسوم به «آداب السیر والسلوک»، اثر بیدآبادی نمود یافتهاست.
🔺چنانکه از متن این رساله برمیآید، میرزا قصد زیارت مشاهد متبرکه #عراق را داشته و دستوری خواسته تا مشوقی برای طاعات و عبادات باشد. بیدآبادی نیز که سائل را فردی آماده و مستعد برای تذکر یافته، تازیانههای سلوک را در قالب الفاظ پی درپی بر جان طالب کمال به نوازش درآوردهاست:
«ای برادر! شخص فهیمی مانند جنابعالی، بهخوبی واقف است که توجه و دلبستگی به دنیا و علاقه به ماندگار شدن در آن و بند و بارهای گران بر نفس نهادن با روی آوردن به ابزار طبیعی و جسمانی و مشغول شدن به لذتهای نفسانی و خواهشهای پست حیوانی، مانع از رشد و ترقی و رسیدن به مرتبه والای معارف حقیقی و الهی هستند؛ بلکه بالاتر از آن، صرف نمودن تمام لحظات عمر در تدریس علوم رسمی و چشمپوشی از طریقه تهذیب و تزکیه نفس با ریاضتهای شرعی و تقلید از پدران و استادان در مسائل اصلی و فرعی نیز مانع از عروج به آسمان #معارف حقیقی و رسیدن به واقعیات هستی است.
➕بعد از آنکه از علوم لازم به اندازه نیاز تحصیل کردی، به پاکسازی #روح و روانت بپرداز، زیرا که علم بستگی به زیادی تحصیل ندارد، بلکه آن نوری است که در قلبها و دلهای مستعد که صلاحیت افاضه آن را داشته باشند، میتابد. همچنین نهاد دلها و قلبها با علم سرشته شده، اگر به آداب شایسته الهی آراسته شوی، آن را خواهی یافت... با به جا آوردن نمازهای نافله به خدای تقرب جوی تا …در زمره مردانی باشی که...امانت را به صاحب آن برگردانیدهاند... در زیر آسمانهای خدا، اولیا و بندگان محبوبی میزیند که کسی غیر حق، آنان را نمیشناسد. زینهار از طلب ریاست!...زیرا کسی که بدون داشتن صلاحیت، ادعای ریاست کند ...[و] در آرزوی رسیدن به آن باشد، از رحمت الهی به دور است. ریاست، [شایسته] ...مؤمنانی[است] ... که خواهشهای نفسانی را مهار نموده و نفس خود را رام ساخته و دلهای خود را به یاد آخرت و با ذکر و یاد الهی، زنده نموده و ضمیر خود را، چندان که قلبها و دلهای آنان محل جلوه مشیت و خواست الهی گردیده و جز خواست خدا چیزی نمی خواهند.»(۱)
📚1. بیدآبادی، محمد بن محمد رفیع، حسن دل، تصحیح علی صدرایی خویی، قم: نهاوندی، 1380.
👥 https://eitaa.com/joinchat/2125070336Cb3c07ddb09 👥