نقض عهد با پیمانشکنان؛ از تصریحات قرآنی تا دلالتهای عقلانی
نقد جناب استاد شیخ #محسن_فقیهی(مدرس دروس خارج قم) بر اظهارات اخیر آقایان #سروش_محلاتی و #حسن_روحانی
[صفحه ۲ از ۲]
🔸 ثالثا: امر بعد از حظر، ظهور در اباحه خاص ندارد بلکه برای رفع ممنوعیت قبلی است(یعنی اباحه عام را نتیجه میدهد که این با وجوب نیز سازگار است) و اما اینکه الآن چه حکمی دارد، به اقتضای ادله و شرایط بستگی دارد. در بحث ما نیز با توجه به اینکه بنای عقلا در مسأله وجود دارد و آنها در فرض نقض طرف مقابل، نه تنها لزومی در عمل به آن نمیبینند بلکه عمل به آن را مصداق کار لغو و بیهوده میدانند! پس بعد از اینکه آیه توهم حظر را برطرف کرد، طبق قرائن عقلی حکم مسأله روشن میشود.
🔸 عجیبتر از این، اشکال دیگری است که گفته شده کلمه #«فانبذ» در این آیه به معنای اعلام است و در نتیجه آیه دلالت بر لزوم «اعلام» در صورت خروج از معاهده دارد و نسبت به لزوم یا عدم لزوم خروج از آن ساکت است!
⭕️این اشکال نیز وارد نیست زیرا:
🔻 اولا: ماده «نبذ» در لغت به معنای «طرح و القاء» آمده است(کتاب العین، ج8، ص191) که هم با معنای «نقض» سازگار است و هم با معنای «اعلام»؛ اتفاقا کنار هم قرار گرفتن دو واژه #«نبذ» و #«عهد» با معنای نقض سازگارتر میباشد؛ همانگونه که خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: «أوکلُّما عاهدوا عهدا نبذه فریق منهم»(بقره ،100) و در این آیه مشخص میباشد که به معنای نقض عهد آمده است. البته داشتن معنایی که جامع هر دو معنا باشد نیز در آیه مورد بحث ما بعید نیست؛ به این صورت که آیه هم دستور به نقض داده باشد و هم اعلام آن.
🔻ثانیا: بر فرض که آیه در مقام بیان وجوب اعلام بوده و نسبت به اصل نقض، ساکت باشد، قرائن عقلی باعث میگردد حکم نقض مشخص شود. یعنی آیه نسبت به اعلام آن امر میکند که حتما اعلام کنید اما نسبت به نقض ،نکته ای نمیگوید و همین به معنای مفروض گرفتن اصل نقض است که مطابق با بنای عقلاست.
🔸 عجیبتر از تمام آنچه گفته شد این است که برخی #مسئولین، برای توجیه #مذاکره_مجدد بعد از پیمان شکنی طرف مقابل به آیه شریفه «الذین عاهدت منهم ثمّ ینقضون عهدهم فی کلّ مرُّة»(انفال ،56) استناد میکنند و ادعا میکنند پیامبر اکرم(ص) نیز با وجود نقض عهدهای مکرر از طرف مقابل، باز هم عهد میبستند!
🔸 در حالی که مراد از آیه این است که عادت آنها نقض عهد میباشد و صرفا اشاره به یک ویژگی آنها داشته و اعلام این مطلب که در آینده، نقض هایی رخ خواهد داد. شیخ طوسی(ره) در این باره میفرمایند: «و قوله تعالى «ثم ینقضون» عطف المستقبل على الماضی، لأن الغرض أن من شأنهم نقض العهد مرة بعد أخرى فی مستقبل أوقاتهم بعد العهد إلیهم»(التبیان فی تفسیر القرآن، ج5، ص143)
🔸 جالب است که افرادی که به این آیه استدلال نمودهاند، به آیات دیگر توجه نکرده اند! مانند آیه شریفه «و إما تخافنّ من قوم خیانة فانبذ إلیهم علی سواء إنّ الله لایحبّ الخائنین»(انفال ،58) که در این آیه نه در صورت نقض مکرر، بلکه حتی در صورت خوف خیانت، دستور به خروج از عهد میدهد.
🔸 همچنین در روایتی، امیر المؤمنین(ع) میفرمایند: «الوفاء لأهل الغدر غدر عندالله والغدر بأهل الغدر وفاء عندالله»(نهج البلاغه، حکمت259) در این روایت، امیر المومنین(ع) وظیفه ما در مقابل خیانتکاران را مشخص میکنند و میفرمایند نسبت به آنها باید مثل خودشان رفتار کرد.
🔸 خلاصه سخن اینکه؛
این بحث با توجه به صبغه عقلانی آن، واضحتر از آن است که بخواهیم آن را با زحمت از آیات استنباط کنیم!
هرچند دلالت آیات و روایات نیز واضح است و تکلیف ما در مقابل نقض عهد دشمن را روشن کرده است.
🔸 خداوند به همه ما توفیق فهم درست دستورات دینی و #عمل به آنها را عنایت بفرماید.
#جوابیه۱۷
❄️روزنه؛ دریچه ای به تاریخ، سیاست و اندیشه دینی معاصر👇
https://eitaa.com/joinchat/2032861191C0a0a43a053
هدایت شده از دروس آیت الله سیفی مازندرانی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#درس_اخلاق | 🌷کظم غیظ🌷
#گزیده_بیانات
🔹حضرت آیت الله سیفی مازندرانی (حفظه الله):
🔸وقتی انسان مومنِ باغیرت یک فرد بی حجاب با وضع آنچنانی را در خیابان می بیند دلش جریحه دار می شود [و] #غیرت_ایمانی او به جوش می آید، اینجا باید خودش را کنترل بکند [و] نباید عصبانیت را اعلام بکند، چون او مکلف است بر خلاف عصبانیت [عمل بکند، البته این] عصبانیت او در اینجا #مأجور است در نزد خدا [چون] این غیظ و عصبانیتی است که از تعصب دینی است.
🔸اما اگر بخواهد این اجر اول را ضایع نکند [و همچنین اجر نهی از منکر را هم داشته باشد، شرطش] این است که: رعایت حدود نهی از منکر را بکند و در مرتبهی اول با منطق، ملاطفت، #مهربانی [و] احترام گذاشتن به طرف مقابل [برخورد بکند]؛
👈اینجا باید کظم غیظ بکند [و] صورت بشاش پیدا بکند، با عباراتی ملیح و [همراه با] #مهربانی و محبت مطلب را با #منطق و مجادلهی احسن بیان بکند.
✳️ بعضی از مسابقات و برنامه هایی که احیانا توسط #مسئولین هم [برنامه ریزی و برگزار میشوند] - مثل مسابقه دو که در شیراز برگزار شد - عین اشاعه فحشاء و از گناهان کبیره است
⏪ نسبت به مسئولینی که در این ماجرا تقصیر یا قصور داشته اند؛👇
🔴 صرف احضار کردن و در بوق و کرنا کردن در فضای مجازی [با این عنوان] که: «ایشان احضار شد» کافی نیست و باید چنین مسئولینی به اشد وجه #مجازات شوند 🔴
☑️ @ayatollahseyfi