🔴تبیین اجمالی مصیبت اسارت اهل بیت برای رسیدن به عمق جنایت و سنگدلی بنی أمیة در داستان اسارت، باید به این توجه کرد که برای طی یک مسیر طولانی مانند مسیر کربلا تا شام شرایط حد اقلی یک مسافر باید این گونه می بود: اولا باید بر پشت شتر یک تخت مسطح نهاده شود. ثانیا بر روی آن زیراندازی نرم نهاده شود. ثالثا بر روی آن سطح، کجاوه ای نهاده شود. و رابعا آن کجاوه با پرده هایی پوشانده شود. تا مسافر بتواند تاب این مسیر طولانی را داشته باشد اگرچه با وجود همه این اقدامات طی این مسیر طولانی باز هم بسیار طاقت فرسا خواهد بود خصوصا برای کودکان، بانوان، بیماران و برای خانواده ای داغ دیده و مصیبت زده و جسارت کشیده ماجرای کربلا. جانیان بنی أمیه بر طبق خوی وحشی خود هیچ کدام از این اقدامات اولیه را برای سفر خاندان رسالت انجام ندادند بلکه برعکس: شتران بدون کجاوه و سقف بودند و بر روی آنان تخت مسطحی نیز قرار نداده بودند بلکه حتی بر روی شتران زیرانداز نرمی نیز قرار نداده بودند. علاوه بر این بر تن همه یا برخی از اسیران زنجیرهای آهنین زده بودند، و همچنین اسیران را با طناب بسته بودند. در نتیجه سفر با این شرایط در این مسیر طولانی چند اتفاق به طور طبیعی خواهد افتاد: 1. در اثر اصطکاک دائم بدن انسان با سطح جهاز شتران زخم هایی عمیق بر پوست و حتی گوشت پاهای انسان ایجاد خواهد شد. 2. بر اثر نبود سایه بان و پرده بادهای سوزان بیابان و آفتاب داغ چنان بر صورت انسان اثر خواهد گذاشت که چهره انسان را تغییر خواهد داد. 3. این گونه سفر کردن انسان قوی بنیه را در معرض بیماری شدید و حتی مرگ قرار خواهد داد تا برسد به بیماران و زنان و کودکان داغدیده و کتک خورده و رنج کشیده. 4. وقتی سایه بان و پرده ای نباشد طبعا امکان رعایت درست حجاب برای زنان پاک و عفیفه خاندان رسالت نخواهد بود. 5. در اثر اصطکاک طناب با بدن مشکلات زیادی برای پوست از قبیل تاول و سوختگی ایجاد می شود و همچنین با تابش آفتاب زنجیرها داغ می شود و بر پوست انسان اثر می گذارد و به مرور می تواند باعث سوختگی های شدید و بلکه پارگی پوست یا جراحات عمیق و جاری شدن خون شود. 6. بر روی چنین مرکبی در این مسیر طولانی امکان به خواب رفتن و از مرکب افتادن امری طبیعی خواهد بود. 7. به این مصائب اضافه می شود سنگدلی ها، تازیانه ها، نیزه زدن ها و زخم زبان هایی که در طول این مسیر به اهل بیت پیامبر وارد شد. با این توصیفات نگاه ما به ماجرای اسارت خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) تغییر می کند و حال باید پرسید چگونه این پردگیان حریم عفاف و این کودکان معصوم و امام سجاد (علیه السلام) در حال بیماری شدید در این مسیر زنده مانده اند؟ عجیب نیست اگر حضرت رباب بیش از یک سال بعد از سید الشهدا زنده نماند یا اینکه زینب کبری مدت زیادی در دنیا نماند یا اینکه حضرت رقیه (سلام الله علیها) در شام رحلت فرمود. اگرچه علت اصلی وفات آن عزیزان را داغ های بزرگ عاشورا و شهادت سیدالشهدا دانسته اند اما این سختی های جان فرسا نیز می توانست هر کسی را از پا در آورد. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔰تشریح مصائب اسارت بر اساس متون مقتل در ادامه مصائب این مسیر با تاکید بر وضعیت اسیران و مستند آن ذکر می شود: 🔴1. طی مسیر بر شتران بدون سایه بان این تعبیر در مقاتل با تعابیر مختلفی از جمله واژه «بلا غطاء (بدون سایه بان)» یا «بلا غطاء و لا وطاء (بدون پوشش و زیرانداز)» یا «علی الاقتاب» نقل شده است. همچنین در برخی موارد تعبیر «بغیر وطاء (بدون زیرانداز» به کار رفته است که باید دانست این تعبیر به همان معنای (بلا غطاء و لا وطاء) است زیرا وقتی وطاء یعنی زیر انداز مناسبی نباشد بدون غطاء (سایه بان) بودن آن طبیعی است. یعنی جنایتکارانی که از یک زیرانداز مناسب روی جهاز شتر ابا کرده اند به طور طبیعی از سایه بان نیز دریغ خواهند کرد. گزارش های بسیاری از مقاتل درباره وضعیت اسیران مطلق است و تصریح به شام یا کوفه نشده است یعنی آنان حال اسیران در طول مسیر را گزارش کرده اند. اما برای روشن تر شدن مطلب در اینجا برای هر قسمت از مسیر به یک یا چند نمونه اشاره می شود. طبعا باید در دو مرحله پیگیری کرد: اول مسیر کربلا تا کوفه و سپس مسیر کوفه تاشام. 🔸مسیر کربلا تا کوفه: در مقاتل آورده اند که از کربلا کاروان بدون سایه بان و زیر انداز (بغیر وطاء و لا غطاء) حرکت کرده است. برخی صرفا به این اشاره کرده اند که حرکت کاروان مانند حرکت کاروان اسیران (کما تساق الاساری) بوده است. و برخی با واژه «بر جهاز شتران» (علی الاقتاب) به آن اشاره کرده اند. که واژه قتب در ادامه توضیح داده خواهد شد. برخی گفته اند مانند بردگان ترک و دیلم می بردند. این تعبیر اشاره به بدترین نحوه برخورد با یک انسان در آن زمان دارد که هیچ حرمتی برای خون و جان و مال آن شخص قائل نبودند. نه امکانات غذایی درستی فراهم می شد نه پوشش کاملی و نه ابایی از تازیانه زدن یا کتک زدن این خاندان داشتند. 🔸ورود به کوفه در نقل شیخ مفید و برخی کتب دیگر آورده اند که کاروان وقتی به کوفه رسید بر شتران بدون پوشش (بغیر وطاء) وارد کوفه شد. 🔸مسیر کوفه تا شام در مقتل خوارزمی حرکت کاروان را بر شتران بدون پوشش (بغیر وطاء) توصیف می کند: «از کوفه تا شام حرم رسول خدا را بر مرکب های بدون پوشش از شهری به شهری و از منزلی به منزل دیگر بردند به همان صورت که اسیران و بردگان ترک و دیلم را می بردند.» همچنین برخی نقل ها آنان را بر «اقتاب الجمال» توصیف کرده اند. 🔸ورود به شام در روایت مدینة المعاجز امام سجاد و بانوان حرم را بر شتری بدون زیرانداز و سایه بان توصیف میکند. در نقل تسلیة المجالس از سهل آمده است: «دیدم در پشت سر نیزه زنانی را بر شتران بدون زیرانداز». همچنین باید توجه داشت روایاتی که درباره «مکشفات الوجوه بودن» و «تماشا کردن کاروان توسط مردم» آمده است نیز به نحوی دلالت بر بدون سایه بان بودن مرکب ها دارد. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴2. طی مسیر بدون جهاز مناسب (زیر انداز) چنانکه گفته شد نبودن یک زیرانداز و جهاز مناسب بر روی شتر در یک مسیر طولانی بسیار طاقت فرسا خواهد بود. این معنا نیز گاهی با تعبیر (بلا وطاء) آمده است و گاهی با تعبیر (علی الاقتاب). درباره تعبیر بلا وطاء یعنی «بدون زیرانداز» احتمالا این بدان معنا نیست که هیچ حائلی بین سوار و مرکب نبوده است بلکه به معنای نبود حائل مناسب است چنانکه در واژه «قتب» توضیح داده خواهد شد. در برخی مقاتل نیز تعبیر «بلا غطاء و لا وطاء» آمده است که هر دو معنای بالا را می رساند. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴مصیبت عظیم نهفته در واژه «أقتاب»🔴 «أقتاب» جمع «قَتَب» به معنای جهاز و آن چیزی است که بر پشت شتر می اندازند که در مجمع البحرین و لسان العرب به نقل از صحاح می گوید: قتب آن جهاز کوچکی است که به اندازه کوهان شتر است و از توضیحاتی که در مصباح المنیر در معنای قتب داده است روشن می شود «قتب» به شکل مسطح نبوده است بلکه کیفیت آن مانند کوهان شتر است. به هر حال از مجموع کلام لغویین استفاده می شود قتب جهازی است که مانند برخی محمل ها دارای یک زیرانداز مسطح و یا سایه بان نیست و نشستن بر آن با سختی همراه است (علاوه بر اینکه در مقاتل با واژه هایی مانند «اقتاب بلا وطاء و لا غطاء» و غیر آن به این مساله تاکید شده است که به این مساله اشاره خواهد شد). یکی از مصائب بزرگ کاروان عاشورا همین سوار کردن اسیران کربلا بر «اقتاب» یعنی جهاز شتران است که علت اهمیت آن در اول این نوشته کمی توضیح داده شد. در طول تاریخ در میان ذاکران مصیبت سید الشهدا یکی از مصیبت هایی که در بین مصیبت های اهل بیت بسیار مورد توجه و اندوه اهل بیت و شیعیان آنان قرار گرفته است همین معنا است. در نقل الهدایة الکبری از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) که حضرت در آن روایت به توصیف کربلا و مصیبت های آن می پردازند یکی از معدود مصیبت های مورد اشاره همین سوار شدن اهل بیت بر «جهاز شتران » (أقتاب) است. در روایت دیگر که مثیر الاحزان و بحار الانوار نقل کرده اند، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) خبر از واقعه کربلا و مصیبت های آن می دهد و در بین همه مصیبت ها این مصیبت را نام می برد: «گویا اسیران را می بینم که بر جهاز شتران قرار دارند». در مدینة المعاجز آورده است که امام حسین (علیه السلام) فرمود پیامبر را در عالم رویا دیدم که فرمود: «ای حسین خدا خواسته است که بانوان حرم تو اسیر شوند و بر جهاز شتران قرار گیرند». از تعبیر زیارت ناحیه نیز چنین استفاده می شود که اسیران کربلا بر بالای مرکب حفاظی از سرما و گرما و بادهای سوزان بیابان نداشته اند. صالح بن علی که یکی از بنی هاشم است وقتی در ماجرای قیام خود به بنی مروان دست پیدا می کند آنان را بر این ظلم مذمت می کند. و در بین همه ظلم های بنی أمیه به آن اشاره می کند. همچنین ابن ابی الحدید از علمای عامه از قول جعفر مکی که از شعرای زمان وی بوده است در بین همه مصائب اهل بیت این مصیبت را نقل می کند. سبط ابن جوزی از علمای عامه می گوید و برخی مانند ابن حجر در الصواعق المحرقة از او نقل می کنند: «پیامبر چگونه توان داشت ببیند آن کسی را که امر کرد به کشتن حسین و سوار کردن بانوان حرم بر روی جهاز شتران.» البته این گزارش در کتب بسیاری ذکر شده است که به همین مقدار اکتفا می شود. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴تعابیر گوناگون مقاتل درباره بدون محمل بودن مرکب کاروان🔴 در اینجا نکته دیگری نیز هست که برخی نقل ها در توصیف اسیران در کنار واژه «قتب» از واژه های دیگری نیز استفاده کرده اند که معنا را روشن تر می سازد. 🔸اول: چوب های جهاز (اخشاب الاقتاب) کشف الغمة می گوید: «آنان را بر چوب های جهاز سوار کردند.» 🔸دوم: جهاز بدون زیرانداز (اقتاب بلاوطاء) لهوف و بسیاری از کتب نیز حمل اسیران بر اقتاب بغیر وطاء را نقل کرده اند. مدینة المعاجز از أم کلثوم نقل می کند که اسیران را بر «اقتاب بلا وطاء» سوار کرده اند. 🔸سوم: جهاز لخت (اقتاب عاریة) همچنین مدینه المعاجز نقل می کند که امام سجاد در کنار دیر راهب فرمود:«ما را بر جهاز هایی لخت سوار کرده اید.» 🔸چهارم: شتران لخت در نقل بحار از ام کلثوم آمده است: «ما را بر پشت بدون جهاز شتران سوار کردند.» 🔸پنجم: جهاز خشک (أقتاب یابسة) ابن حبان از علمای عامه می نویسد کاروان را از کوفه بر جهازهای خشک (اقتاب یابسة) سوار کردند و همین طور وارد دمشق شدند. 🔸ششم: پالان های جهاز (احلاس الاقتاب) در نقل لهوف آمده است که بانوان حریم رسالت را بر پارچه های (یا پالان های) جهاز شتران سوار کردند. «حلس» پارچه و پالانی است که زیر قتب و جهاز شتر می انداخته اند. 🔸هفتم: مرکب لاغر بدون زین در روایتی که اقبال از امام سجاد (علیه السلام) نقل می کند آمده است: «مرا بر شتری لاغر و زنان را بر مرکب هایی بدون زین سوار کرده بودند. اینکه تعبیر شده است به «چوب جهاز» یا «جهاز لخت» یا «جهاز بدون زیرانداز (اقتاب بلا وطاء)» نشان می دهد: مصیبت فقط «بر روی قتب و جهاز شتر نشستن» نبوده است که «آفتاب و باد سوزان خوردن و نگاه نا محرمان کشیدن» دارد بلکه این جهاز ها به طوری بوده است که نشستن بر آن در مسیر طولانی بسیار سخت بوده است. به هر حال این جهاز ها خصوصا (جهاز چوبی) یا (بدون زیرانداز مناسب) و به طور کلی (جهازی که با تخته مسطح همراه با زیرانداز مناسب آماده نشده باشد برای مسیر طولانی و خصوصا از جهت حفظ حجاب برای بانوان عفیفه بسیار دردسرساز است. زیرا اولا نشستن در مسیر طولانی روی شتر بدون محمل بسیار مشکل است. ثانیا از جهت رعایت حرمت و پوشش بانوان باید آنان را درون محملی پوشیده قرار می دادند. ثالثا در سرما و گرما و باد های سوزان مسیر، این محمل و پرده است که انسان و خصوصا زنان را محفوظ می دارد. به همین دلیل صالح بن علی که از بنی هاشم بوده است در ماجرایی خطاب به بنی امیه می گوید : «و سقتم نساءه سبايا كما يساق ذراري الروم على الأقتاب‏ إلى الشام‏» این نشان می دهد که رسم بر این بوده است که زنان محترم بر محمل ها سوار شوند و کنیزان و بردگان را بر شتر بدون محمل سوار می کردند. آنچه گفته شد از تعابیر زیارت ناحیه نیز که ذکر آن گذشت قابل استفاده است. نکته دیگر اینکه چنان که گذشت در لغت آمده است که قتب به جهاز های کوچک بر شتر گفته می شود که طبعا هر چه جهاز کوچکتر باشد در مسیر طولانی زحمت بیشتری بر سوار تحمیل می کند. (الا لعنة الله علی القوم الظالمین و بعداً لهم کما بعدت عاد و ثمود) همچنین زینب کبری در خطبه مجلس یزید می فرماید:«أَ مِنَ الْعَدْلِ يَا ابْنَ الطُّلَقَاءِ تَخْدِيرُكَ حَرَائِرَكَ وَ سَوْقُكَ بَنَاتِ رَسُولِ اللَّهِ سَبَايَا قَدْ هَتَكْتَ سُتُورَهُنَّ وَ أَبْدَيْتَ وُجُوهَهُنَّ يَحْدُو بِهِنَّ الْأَعْدَاءُ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ وَ يَسْتَشْرِفُهُنَّ أَهْلُ الْمَنَاقِلِ وَ يَبْرُزْنَ لِأَهْلِ الْمَنَاهِلِ وَ يَتَصَفَّحُ وُجُوهَهُنَّ الْقَرِيبُ وَ الْبَعِيدُ وَ الْغَائِبُ وَ الشَّهِيدُ وَ الشَّرِيفُ وَ الْوَضِيعُ وَ الدَّنِيُّ وَ الرَّفِيعُ لَيْسَ مَعَهُنَّ مِنْ رِجَالِهِنَّ وَلِيٌّ وَ لَا مِنْ حُمَاتِهِنَّ حَمِيمٌ » یعنی: «آیا این عدالت است ای فرزند طلقا که تو آزادگان و کنیزان خویش را در پرده حجاب قرار داده ای اما دختران رسول خدا را به اسارت برده ای؟ در حالیکه به پرده حجاب آنان هتک حرمت کرده ای و چهره های آنان را آشکار کرده ای! دشمنان ايشان را با ذلت و خوارى شهر بشهر ميبرند، مردم به تماشاى آنان ميايند، اشخاص از نزديك و دور، ناكس و شريف متوجه صورت ايشان ميشوند. از مردان دوستى با آنان نيست، احدى از طرفداران آنان نيست كه از آنان دفاع نمايد.» کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴تغییر چهره اسیران کربلا از شدت سختی های مسیر محدث قمی در ذیل این نقل از یکی از زنان کوفه که از اسیران می پرسد: «شما از کدام اسیران و اهل کجا هستید؟» نقلی از ملا احمد نراقی می آورد که در آن از کتاب ارمیای پیامبر اشاره ای به مصیبت عاشورا و اسارت آمده است: «چهره های ایشان از شدت مصیبت های دوران متغیر گشته بود که در کوچه ها شناخته نشدند. زیرا که پوست ایشان به استخوان ها چسبیده بود.» ایشان سپس می فرماید: «این فقره از کتاب آسمانی که ظاهرا اشاره به همین واقعه در کوفه باشد معلوم شد سرّ سوال آن زن.» به هر حال برداشت محدث قمی از سوال این زن کوفی این است که چهره های اسیران چنان از مصائب این اسارت متغیر شده بود که این زن اسیران را نشناخت. 🔸سقط محسن بن حسین در راه دمشق یاقوت حموی در معجم البلدان نوشته است: «در نزدیکی حلب کوهی است به نام جوشن که در آنجا مکانی به نام مشهد السقط است که گفته می شود یکی از همسران امام حسین در مسیر فرزندی به نام محسن را در آنجا سقط کرده است.» #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔰سابقه جنایت سوار کردن مظلومان بر شتران بی محمل در رفتار بنی امیه در روایات ما درباره دو نفر دیگر این جنایت نقل شده است. 🔸نخست درباره صحابی بزرگ رسول خدا ابوذر غفاری (علیه الرحمة و الرضوان) که عثمان دستور داد وی را بر شتری بدون محمل به ربذه تبعید کنند. همچنین درباره ماجرای دستگیری حضرت ابوذر از شام و فرستادن ایشان به مدینه نیز مسعودی نقل کرده است که ابوذر را بر روی جهازی خشک (قتب یابس) بر روی شتر به مدینه آوردند که این باعث شده بود درون ران های ابوذر کنده شود (یعنی گوشت ران های او از پا جدا شده باشد) طوری که به ابوذر گفته شد با این وضع خواهی مرد! ولی وی طبق پیش بینی پیامبر خدا می دانست که از این واقعه نمی میرد. این در حالی است که درباره مرکب های اهل بیت علیهم السلام نیز همین تعبیر اقتاب یابسة یعنی جهاز خشک آمده است. به نظر می رسد منظور از جهاز خشک این است که به طور طبیعی باید زیراندازی که روی شتران می اندازند طوری نرم باشد که بدن و پای سوار خود را آزار ندهد اما جنایتکاران بنی امیه، اهل بیت (علیهم السلام) را بر جهازی این چنین سوار کرده بودند. این یعنی همین یک مورد از جنایات بنی امیه و یزید (علیهم أشد لعائن الله) می توانست باعث تلف شدن بانوان و دخترکان حرم پیامبر (صلوات الله علیه و آله) شده باشد. 🔸دومین مورد معاویه بود که به زیاد دستور داد عبدالله بن هاشم مرقال را از بصره از خانه ای که در آن پناه گرفته بود بیرون کشد و دست او را بر گردنش ببندد و بر جهاز شتر بدون پوشش سوار کنند و بدون غذا به نزد معاویه ببرند. در نقل ابن ابی الحدید است که وقتی عبدالله بن هاشم را به مجلس معاویه رساندند لاغر شده و چهره او تغییر کرده بود. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴3. مکشفات وجوههن یکی از روضه هایی که قلب آل الله را محزون ساخته است و انسان در نقل آن متحیر می شود این است که برخی نقل ها در توصیف حال بانوان حرم اهل البیت (علیهم السلام) تعبیر «مکشفات وجوههن» و برخی تعبیر «مکشفات الشعور» و برخی دیگر تعبیر «مکشفات الوجوه و الرئوس» یا «مکشفات الوجوه و الشعور» دارد: به عنوان نمونه ای از نقل های فراوان به چند نقل از غارت خیام تا ورود به دمشق اشاره می شود. 🔴غارت لباس اهل خیام در عصر عاشورا در جريان غارت خيمه‏ها، نقل شده است كه فاطمه‏ى صغرى- عليهاالسّلام- به امّ‏كلثوم- عليهاالسّلام- عرض كرد: «يا عَمَّتاهُ، هَلْ مِنْ خِرْقَةٍ أَسْتُرُ بِها رَأسى عَنْ أَعْيُنِ النُّظّارِ؟ فَقالَتْ: يا بِنْتاهُ، وَ عَمَّتُكِ‏ مِثْلُكِ‏، فَرَأَيْتُ رَأسَها مَكْشُوفَةً، وَ مَتْنَها قَدِ اسْوَدَّتْ مِنَ الضَّرْبِ.» اى عمّه، آيا پارچه‏اى دارى تا با آن سرم را از چشم بينندگان بپوشانم، پس حضرت- عليهاالسّلام- فرمود: اى دخترم، عمّه‏ى تو نيز مانند تو مى‏باشد [فاطمه صغرى- عليهاالسّلام- مى‏گويد:] ديدم او هم سرش باز است و پشتش در اثر كتك خوردن، سياه شده است‏. 🔴نقل این مصیبت در حرکت کاروان از کربلا سید ابن طاووس در لهوف می نویسد: « و أقام‏ بقيّة يومه‏ و اليوم الثّاني إلى زوال الشّمس، ثمّ رحل‏ بمن تخلّف من عيال الحسين عليه السّلام، و حمل نساءه صلوات اللّه عليه على أحلاس أقتاب الجمال‏ بغير و طاء مكشّفات الوجوه بين الأعداء، و هنّ ودائع الأنبياء، و ساقوهنّ كما يساق سبي‏ التّرك و الرّوم في أشدّ المصائب و الهموم» ‏ همچنین در طرائف می آورد این مصیبت از عراق تا شام ادامه داشته است. 🔴نقل این مصیبت در حرکت کاروان از کوفه مقاتل مختلفی از جمله سبط ابن الجوزی این مصیبت را در ضمن نقل حرکت کاروان از کوفه به شام با تعبیر «مکشفات الوجوه و الرئوس» آورده اند:« در حالی که دست های آنان را با طناب بسته بودند که بین آنان زنان و دختران و کودکان از خانواده رسول خدا بر جهاز شتران، به ریسمان بسته شده، با سر و صورت های گشوده بودند به طوری که مردم چهره آنان را می دیدند. این در حالی است که به نقل مرآة الجنان: «مردم در هر شهری برای دیدن آنان از خانه ها بیرون می آمدند.» همچنین ابن حبان از علمای عامه می نویسد: «ثمّ أركب الأسارى من أهل بيت رسول اللّه صلّى اللّه عليه و سلّم من النّساء و الصّبيان أقتابا يابسة مكشّفات الشّعور، و أدخلوا دمشق كذلك. 🔴نقل این مصیبت در ورود به شام قرب الاسناد نقل می کند: «عن عبد اللّه بن ميمون، عن جعفر بن محمّد، عن أبيه عليهما السّلام قال: لمّا قدم‏ على يزيد بذراري الحسين عليه السّلام ادخل بهنّ نهارا مكشّفات وجوههنّ‏، فقال أهل الشّام الجفاة: ما رأينا سبيا أحسن من هؤلاء، فمن أنتم؟ فقالت سكينة بنت الحسين: نحن سبايا آل محمّد.» 🔴🔴معنای واژه «حواسر» یا «حاسرات» 🔴🔴 برخی از واژه «حاسرات» یا «حواسر» استفاده کرده اند. ابن ابی الحدید نقل می کند: «و حملوا النّساء على الأقتاب حواسر.» همچنین دعبل خزاعی می گوید: « بنفسي من آل النبي خرائد حواسر لم تعرف عليهم بسترة» یعنی جانم فدای دختران و بانوان آل رسول خدا که بر چهره آنان نقاب نبود.» درباره واژه «حاسر» باید توجه داشت ماده «حسر» به معنای کشف و کنار زدن لباس است لذا اگر گفته شود «حاسر الرأس» یعنی سر برهنه و اگر درباره مرد گفته شود «حاسر» باز به همان معنا می آید اما اگر واژه «حاسر» درباره زن به کار رود لزوما به معنای سر برهنه نیست بلکه طبق لسان العرب و برخی کتب دیگر لغت «امرأة حاسرة» را به «مکشوفة الوجه» معنا کرده اند یعنی زنی که نقاب بر چهره نداشته باشد. لذا صرفا بر اساس این واژه نمی توان حاسرة را به معنای سر برهنه معنا کرد. 🔸نظرات مختلف درباره نقل این مصیبت عظما مرحوم دربندی بر خلاف عالمانی که در بالا به برخی از آنان اشاره کردیم در بیانی در کتاب اسرار الشهادة معتقد است نباید اینگونه مصائب را به زینب کبری و ام کلثوم سلام الله علیهما و امثال آنان از خاندان نبوت نسبت داد بلکه احتمال دارد این تعابیر درباره برخی از همراهان ایشان باشد. اما مازندرانی در معالی السبطین معتقد است نقل هایی که درباره حضور اهل بیت در کوفه است در حقیقت درباره دوبار ورود به کوفه است: یکی مربوط بعد از عاشورا است که اهل بیت در حال اسارت و بدون پوشش در کوفه حضور پیدا کردند اما دیگری مربوط به بعد از اربعین است که همراه با احترام و پوشش مناسب وارد کوفه شدند و خطبه هایی که از اهل بیت در کوفه نقل شده است نیز مربوط به همین حضور دوباره در کوفه است. کلام آیت الله سعادت پرور در لزوم افشای این جنایات در ابتدای این نوشته آورده شد. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴4. جمع شدن مردم برای تماشای اسیران در این باره قبل و بعد این عنوان بیاناتی ذکر شده است که در اینجا به همین مقدار اکتفا می شود. 🔸ابن نما درباره ورود کاوران به کوفه نقل می کند:«واجتمع الناس للنظر إلی سبی آل الرسول ...» 🔸حضرت أم کلثوم در مرثیه منسوب به ایشان خطاب به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از جمع شدن مردم برای تماشای اهل بیت شکوه می کند و عرضه می دارد: «فَلَوْ نَظَرَتْ عُيُونُكَ لِلْأُسَارَى‏ عَلَى أَقْتَابِ‏ الْجِمَالِ مُحَمَّلِينَا رَسُولَ اللَّهِ بَعْدَ الصَّوْنِ صَارَتْ‏ عُيُونُ النَّاسِ نَاظِرَةً إِلَيْنَا» یعنی «یا رسول الله ای کاش چشمانت بر اسیران می افتاد آنگاه که بر جهاز شتران برده می شدند! ای رسول خدا بنگر که بعد از عمری در پرده عفاف و حجاب بودن چشمان مردم به تماشای ما نشستند.» 🔸در مقاتل آمده است: « مردم در تمام منازل بین راه و شهرها برای دیدن آنان از خانه ها بیرون می آمدند». 🔸اعتراض زینب کبری به یزید در مجلس آن ملعون نیز در احتجاج طبرسی و سایر مقاتل آمده است:«أَ مِنَ الْعَدْلِ يَا ابْنَ الطُّلَقَاءِ تَخْدِيرُكَ حَرَائِرَكَ وَ إِمَاءَكَ وَ سَوْقُكَ بَنَاتِ رَسُولِ اللَّهِ سَبَايَا قَدْ هَتَكْتَ سُتُورَهُنَّ وَ أَبْدَيْتَ وُجُوهَهُنَّ تَحْدُو بِهِنَّ الْأَعْدَاءُ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ وَ تَسْتَشْرِفُهُنَّ الْمَنَاقِلُ‏ وَ يَتَبَرَّزْنَ لِأَهْلِ الْمَنَاهِلِ‏ وَ يَتَصَفَّحُ‏ وُجُوهَهُنَّ الْقَرِيبُ وَ الْبَعِيدُ وَ الْغَائِبُ وَ الشَّهِيدُ وَ الشَّرِيفُ وَ الْوَضِيعُ وَ الدَّنِيُّ وَ الرَّفِيعُ لَيْسَ مَعَهُنَّ مِنْ رِجَالِهِنَّ وَلِيٌّ وَ لَا مِنْ حُمَاتِهِنَّ حَمِي‏» یعنی: «اى پسر كسانى كه جدّمان (پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم در فتح مكّه) آنها را آزاد نمود، آيا از عدالت است كه تو زنان و كنيزان خود را پشت پرده بنشانى و دختران رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله و سلم را به صورت اسير به اين سو و آن سو بكشانى، پرده حجاب آنان را کنار زده و هتک کرده ای و چهره آنان را آشکار نموده ای تا دشمنان آنان را از شهرى به شهرى ببرند و بومى و غريب چشم به آنها دوزند و نزديك و دور، شريف و پست، چهره آنها را بنگرند، در حالیکه نه از مردان آنها یاوری مانده است و نه از حامیان آنها نگهدار و كمك‏كننده‏اى؟» به خصوص این مصیبت بزرگ در شهر دمشق به اوج خود می رسد، که از شروع روز تا رسیدن به مجلس یزید اهل بیت را در ميان تماشاگران بگردانند تا آن‏كه آنان را به دروازه دمشق آوردند و در پله ‏هاى در مسجد جامع به پا داشتند. يعنى همان‏جا كه اسيران را نگه مى‏داشتند. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴5. گرداندن اسیران در بازارها در نقلی که از زیارت ناحیه مقدسه آمده است فرمود: «یطاف بهم فی الاسواق» همچنین از نقل هایی که درباره حرکت اسیران در دمشق آمده است روشن می شود که حضرات را در شهر گرداندند و حتی در جایی که اسیران را برای تماشا نگاه می داشتند اهل بیت را متوقف کردند. از کلمات حضرت زینب در محاجه با یزید نیز همین معنا استفاده می شود که آن عزیزان را شهر به شهر و کوچه به کوچه می بردند. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴6. پابرهنگی اسیران در گزارش لهوف در هنگام حمله به خیام چنین آورده است: «قَالَ الرَّاوِي ثُمَّ أُخْرِجَ النِّسَاءُ مِنَ الْخَيْمَةِ وَ أَشْعَلُوا فِيهَا النَّارَ فَخَرَجْنَ حَوَاسِرَ مُسَلَّبَاتٍ حَافِيَاتٍ‏ بَاكِيَاتٍ يَمْشِينَ سَبَايَا فِي أَسْرِ الذِّلَّةِ» یعنی سپس زنان از خیمه بیرون رانده شدند و خیمه ها به آتش کشیده شد و زنان در حالیکه پوشش نداشتند و چادر و زیور آنان به غارت رفته بود و پابرهنه و گریان بودند از خیمه با حالت اسارت بیرون آمدند. در نقل تسلیة المجالس درباره حرکت کاروان در روز یازدهم تعبیر «پابرهنه (بدون کفش و پاپوش)» نیز برای اسیران به کار رفته است. کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub

🔴7. بستن اسیران با طناب و زنجیر آهن یکی از مصائب دیگر اهل بیت در سفر از کربلا تا کوفه و از کوفه تا شام بستن بازوی اسیران با طناب و زنجیر است. با این تفاوت که در برخی نقل ها تعبیر «حبل» یعنی طناب آمده است و در برخی نقل ها تعبیر «حدید» یعنی آهن آمده است. شاید وجه جمع بین این دو گروه از نقل ها این باشد که برخی اسیران با طناب و برخی دیگر را با زنجیر بسته و می بردند. (اللهم العن أول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد و آخر تابع له علی ذلک) 🔴در ادامه به برخی از نقل ها اشاره می شود. این نقل ها نشان می دهد در تمام این مسیر این جنایت استمرار داشته است 🔸نقل زیارت ناحیه مقدسه (و صفدوا فی الحدید ... ایدیهم مغلولة الی الاعناق) در زیارت ناحیه مقدسه درباره آغاز حرکت از کربلا این تعبیر آمده است: «و صفدوا فی الحدید فوق أقتاب المطیات تلفح وجوههم حرورالهاجرات، يساقون في الفلوات‏، أيديهم مغلولة إلى الأعناق، يطاف بهم في الأسواق.» یعنی «اهل بیت را با زنجیر آهنی بر بالای جهاز شتران بسته بودند در حالیکه دستهای آنان با زنجیر آهنی به گردن بسته شده بود.» واژه «صفد» را به معنای بستن با زنجیر آهنی دانسته اند که تقریبا مرادف با واژه «غلّ» است. البته علامه طباطبایی صفد را به «زنجیری که دست را به گردن وصل می کند یا هر زنجیری که دو چیز را به هم وصل می کند» معنا کرده اند. در این نقل دو نکته نهفته است اول اینکه بستن با زنجیرهای آهنی بوده است و دوم اینکه دست ها به گردن بسته شده بود. 🔸نقل شیخ مفید (غل جامعه) درباره کوفه شیخ مفید روایت می کند: وقتی امام سجاد (علیه السلام) وارد کوفه شد به گردن مبارک ایشان «غل جامعه» بود دستهای ایشان به گردن بسته شده بود. در مجمع البحرین آورده است: غل جامعه یعنی زنجیری که دست ها را به گردن وصل می کند. 🔸خونریزی از رگ گردن امام سجاد در کوفه (به نقل از مسلم جصاص) در بحار به نقل از مسلم جصاص آمده است که: «دیدم از رگهای گردن علی ابن الحسین (علیهما السلام) خون جاری است.» در تفسیر علی ابن ابراهیم به نقل از امام صادق علیه السلام آمده است این غل جامعه تا مجلس یزید بر گردن امام سجاد علیه السلام بود و وی آن را باز کرد. 🔸غل زدن به حضرت در حرکت از کوفه به شام ابن زیاد در زمان حرکت از کوفه دستور داد زنجیری را به گردن امام سجاد (علیه السلام) زدند. این احتمال هست که در مدتی که حضرات در زندان کوفه بوده اند غل و زنجیرها باز شده باشد و دوباره برای حرکت به شام زنجیرها را بسته باشند. #مقتل_شام #مصائب_اسارت #مصائب_شام #قافله_کربلا کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub