هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دیدگاه امام علی (ع) درباره تربیت فرزند (بخش چهارم و پایانی)
💠تربیت همه جانبه فرزند
🔹در وجود انسان، انگیزهها و گرایشهایی است که برخی از آنها از جنبه جسمی او سرچشمه میگیرند و برخی از بعد روحش. در حقیقت، انسان هم نیازهای مادی و جسمی دارد و هم نیازهای معنوی و روحی. #والدین_موفق کسانی هستند که به هر دو نیاز #فرزند توجه کنند و با برآوردن نیازهای روحی و جسمی او، هم به پرورش روح او اهتمام ورزند و هم به پرورش جسمش. بنابراین، هم پدران و مادرانی که تنها به تربیت جسمانی فرزند خویش همت میگمارند، در انجام وظیفه خویش کوتاهی کرده اند، و هم پدران و مادرانی که تنها به پرورش روحی فرزند خود توجه میکنند.
🔹«باید بدانیم که از یکسو، برای داشتن یک #کودک_سازگار و متعادل، ناگزیریم که وضع بدنی او را تحت مراقبت قرار دهیم، و در حفظ و تقویت آن بکوشیم؛ چرا که ما برای انجام کارهای مفید و ضروری زندگی، به سلامت جسمانی و قدرت بدنی نیازمندیم، و غرایز و استعدادها نیز در سایه رشد و پرورش بدنی سالم، بهتر تعدیل مییابند. از سوی دیگر باید بدانیم که وظیفه اصلی خانواده، تنها تغذیه و پرورش جسمی کودک نیست، بلکه رشد و پرورش روحی و روانی او نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. این نکته در خور توجه است که به علت ناآگاهی و سهل انگاری های والدین نسبت به تربیت روحی و روانی فرزند، نه تنها زمینه بروز انواع ناهنجاریها و بِزِهها در فرزند به وجود میآید، بلکه چه بسا نابسامانیهای روانی، خود، موجب بیماریهای جسمانی آنان میشود و در نتیجه، جسم و روحی بیمار خواهند داشت». [۱]
🔹 #امام_علی (ع) به عنوان #بهترین_الگو در #تربیت_فرزند، هم به تربیت روحی فرزند سفارش کرده است و هم به تربیت جسمی او. آن حضرت به فرزندش امام حسن (ع) فرمود: «پسرم! آیا تو را چهار نکته نیاموزم که به کمک آنها از طب بینیاز شوی؟» گفت: «آری امیرمؤمنان!» حضرت فرمود: «تا گرسنه نشدی، بر سر سفره منشین؛ تا کاملاً سیر نشدی، دست از غذا بکش؛ غذا را خوب بجو و پیش از خواب، رفتن به بیت الخلا را فراموش مکن». [۲]
پی نوشتها؛
[۱] تربیت و بازسازی کودکان، ص ۹۷ و ۹۸
[۲] خصال، شیخ صدوق، ترجمه: یعقوب جعفری، ج ۱، ص ۳۳۷
نویسنده؛ سیدمحمود طاهری
منبع: راسخون به نقل از سایت سازمان تبلیغات اسلامی
#تربیت #تربیت_فرزند #فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️نقش و جایگاه خانواده در شیوع بی حجابی در جامعه (بخش دوم)
🔸بدون شک اولین و مؤثرترین جایی که هویت دینی و اجتماعی انسان در آن شکل می گیرد #محیط_خانوادگی است، از این رو اگر #والدین گرامی در #تربیت_دینی_فرزند خود کوتاهی نمایند، و هیچ گونه دغدغه و یا برنامه ای برای هدایت و سالم سازی رفتار کودکان و #فرزندان خود نداشته باشند، فرزندان آنان عملکرد منفی و در مواردی خلاف عرف و اخلاق را از خود بروز خواهند داد.
💠نقش و جایگاه خانواده در شیوع بی حجابی در جامعه
2⃣فقدان معرفت و جهل والدین
🔹گاهی اوقات #والدین گرامی مسأله ای به نام #حجاب را می پسندند، اتفاقاً رعایت آن از جمله ضروریات زندگی خود می دانند، ولی راهکار مناسب تربیتی و آموزشی برای فرزندان خود ندارند، به طوری که با سوء رفتار و عملکرد خود موجب می شوند در محیطی مذهبی، فرزندانی بی حجاب تربیت کنند؛ علت و ریشه این مسأله چیزی جز فقدان معرفت و آگاهی و دانش نیست، موضوع مهمی که اهمیت و ضرورت آن در هر حرکت دینی و آموزشی این چنین مورد تذکر قرار گرفته است. در منابع روایی نقل شده است که امیرالمؤمنین (علیه السلام) خطاب به جناب کمیل فرمودند: «یا کُمَیْلُ مَا مِنْ حَرَکَةٍ إِلَّا وَ أَنْتَ مُحْتَاجٌ فِیهَا إِلَى مَعْرِفَةٍ الْخَبَرَ؛ [۱] ای کمیل، هیچ حرکتی نیست، جز آنکه تو در آن نیازمند معرفت هستی». #تربیت_فرزند هم یکی از این موارد است که نیاز به #آگاهی، آشنایی و توجه دارد.
🔹در واقع #والدین می بایست با #دانش_کافی برنامه ده سالهی متقنی از ابتدای تولد کودک برای #تربیت_دینی، بخصوص در مقوله #حجاب و عفاف داشته باشند، تا اینکه کودک زمانی که به سن بلوغ و رشد فکری و عقلی رسید در مواجهه با چالشی به نام چهارشنبه های سفید، مقهور و مغلوب انسان های خود فروخته ای همچون «مسیح علی نژاد» نشوند، البته این آموزش و تربیت باید با کمال متانت، صبر و بردباری و خوش اخلاقی همراه باشد، چرا که هرگونه تندی و شدت و خشکی در امر تربیت چه بسا عکس العمل منفی بر فرزندان بر جای بگذارد؛ کما اینکه باری تعالی در قرآن کریم می فرماید: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ؛ [آل عمران، ۱۵۹] [ای پیامبر!] پس به مهر و رحمتی از سوی خدا با آنان نرم خوی شدی، و اگر درشت خوی و سخت دل بودی از پیرامونت پراکنده می شدند». #ادامه_دارد...
پی نوشت؛
[۱] تحف العقول، النص، ص۱۷۱
نویسنده؛ علی بیرانوند
منبع؛ راسخون
#حجاب #عفاف #خانواده #والدین #فرزند #تربیت #تربيت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دوستی و تکریم نوجوانان توسط والدین، چه نقشی در تربیت صحیح آنها دارد؟ (بخش اول)
🔹 #دوران_نوجوانی بهترين و مناسبترين زمان برای #آموزش و #تربيت نوجوانان است. در اين دوران که نوجوان - اگر نه به اندازه کودکی، ولی به هر حال به ميزان بسيار زياد - از والدين خود متأثر است، فرصت بسيار مناسبی برای تربيت او مهيا می شود. امام علی (ع) در ضمن سفارش به فرزند خود امام حسن مجتبی (ع)، به زمينه بسيار مستعد روح نوجوانان برای رشد و تکامل اشاره کرده، میفرمايد: «وإِنّما قَلبُ الحَدَثِ کَالأرضِ الخالِيه ما أُلقِي فِيها مِن شَی ءٍ قَبِلَتهُ فَبادَرتُکَ بِا لأدَبِ قَبلَ أن يقسُوَ قَلبَکَ و يشتَغِلَ لُبُکَ؛ بی ترديد دل نوجوان چون زمين آماده و بدون کشت است و آماده پذيرش هر بذری است که در آن افکنده شود؛ پس به تربيت تو شتافتم، پيش از آن که دلت سخت شود و خاطرت به چيزى مشغول گردد». [۱]
🔹 #اسلام به عنوان يک دين جامع در اينجا نيز ما را تنها نگذاشته و با ارائه راهکارهايی به #والدين، برای تعامل مؤثر و مثبت با فرزندان شان، از ما دستگيری کرده است، تا عبور توأم با معرفت و پاکی از اين دوران داشته باشيم. دين مبين اسلام در مسير تربيت نوجوانان راهنمايی های مختلفی را به والدين آنها ارائه ميکند، که يکی از اين آموزه ها تاکيد بر #تکريم_نوجوان است. اسلام با به رسميت شناختن نوجوانان، به عنوان انسان هايی «مکلف»، از همان بدو بلوغ آنها را در قبال رفتارهايشان «مسئول» معرفی میکند و آغاز شدن مرحله جديد و باارزشی از زندگی شان را به آنان اعلام می نمايد، تا بيش از بزرگسالان قدر باقی مانده خود را بدانند و با انتخاب هايی درستتر در مقايسه با آن ها، برای امور زندگی شان تصميم بگيرند و در همه رفتارها و رفت و آمدها و نشست و برخاست های شان، حريم و حدود الهی را رعايت کنند و به تدريج در همه ابعاد زندگی شان رشد کنند.
🔹از همين رو است که در تاريخ میخوانیم که بسيارى از بزرگان و علما با برگزاری مراسم هايی باشکوه، دوران بلوغ فرزندان نوجوان شان را جشن می گرفتند، تا به آنها ارزش و اهميت دوران جديد زندگی شان را اعلام کنند. در احوالات سيد بن طاووس نقل شده که به فرزندش توصيه می کرد دوران بلوغ خود را به واسطه اينکه شايستگی مواجهه با خداوند متعال را به عنوان انسانی کامل پيدا کرده قدر بداند، و تاريخش را ثبت کرده و آن را به عنوان عيدی هميشگی به ياد بسپارد. [۲] اسلام در مسير «تربيت و تکريم نوجوانان» با توصيه والدين به مؤلفه هايی چون محبت، احترام، چشم پوشی و...، نقش مؤثر اين امور را در شکلگيری صحيح_شخصيت آنها مورد تأکيد قرار داده است. #ادامه_دارد...
پینوشتها
[۱] نهج البلاغه، شريف الرضى، قم، نشر هجرت، چ ۱، ص ۳۹۳
[۲] كشف المحجة لثمرة المهجة، سيد ابن طاووس، نجف، منشورات المطبعة الحيدرية، ۱۳۷۰هـ.ق، ص ۹۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #تربیت_فرزند #فرزند #نوجوان #والدين
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دوستی و تکریم نوجوانان توسط والدین، چه نقشی در تربیت صحیح آنها دارد؟ (بخش دوم)
🔸 #اسلام در مسير «تربيت و تکريم نوجوانان» با توصيه #والدين به مؤلفه هايی چون محبت، احترام، چشم پوشی و...، نقش مؤثر اين امور را در شکلگيری صحيح شخصيت آنها مورد تأکيد قرار داده است. گفتارها و رفتارهای معصومين عليهم السلام، گنجينه پايان نايافتنى اين توصيه ها و معارف سازنده است که در ادامه برخی از آنها را به صورت اجمالی مرور میکنیم.
💠نقش «محبت» در تربيت نوجوانان
🔹 #پيشوايان_دينی همواره به فرزندانشان محبت میکردند و از هر فرصتی برای ابراز اين محبت استفاده مینمودند؛ چنانکه #قرآن_کريم نصايح لقمان حکيم به فرزندش را با خطاب زيبای «يا بُنَی» [۱] ؛ (ای پسرکم) گزارش میکند و امام علی (ع) نيز در نامه ای ده بار اندرزهای خود به امام حسن (ع) را با همين تعبير همراه می کند. [۲]
🔹رسول اکرم (ص) نيز درباره مردی که گفته بود هرگز کودکی را نبوسيده فرمود: «هذا رجُلُ عِندی إنَّه من أهلِ النّارِ؛ اين مردی است که در نزد من از اهل دوزخ است» [۳] و در بيان ديگری نيز برای #والدين وظيفه شناس اين گونه دعا فرمود که: «رَحِمَ الله عَبداً أعانَ وَلدَهُ عَلَی بِرِه بِالإِحسانِ إِليهِ و التَألفِ لَه وَ تَعليمِهِ و تَاديبِهِ؛ خداوند رحمت کند بنده ای را که #فرزندش را بر نيکی و سعادتش يارى کند به اينکه به او احسان نمايد و با او رفتار دوستانه داشته باشد و به #آموزش و #تربيت او بپردازد». [۴]
🔹چنين سخنی نشان از جايگاه بسيار مهم #محبت و مهرورزی به #فرزندان دارد. عاملی که از پديد آمدن عقده و حقارت نزد آنها جلوگيرى میکند و موجب پديد آمدن احساس عزت و اعتماد به نفس در آنها میشود و می تواند سهمی در جلوگيرى از اقدام آنها برای #معصيت داشته باشد. امام علی (ع) میفرماید: «من کَرُمت عَلَيهِ نَفسُهُ لَم يَهِنها بِالمَعصيةِ؛ کسی که خود را گرامی می دارد آن را با گناه خوار نمیکند ». [۵] #ادامه_دارد...
پی نوشت:
[۱] سوره لقمان، آيات ۱۳ و ۱۶ و ۱۷
[۲] نهج البلاغة، فیض الاسلام، نشر هجرت، ص ۳۹۱
[۳] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۶، ص ۵۰
[۴] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البيت (ع)، چ ۱، ج ۱۵، ص ۱۶۹
[۵] غرر الحكم و درر الكلم، دارالكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۶۳۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربیت #تربیت_فرزند #فرزند #نوجوان #والدین
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دوستی و تکریم نوجوانان توسط والدین، چه نقشی در تربیت صحیح آنها دارد؟ (بخش سوم)
🔸 #اسلام در مسير «تربيت و تکريم نوجوانان» با توصيه #والدين به مؤلفه هايی چون محبت، احترام، چشم پوشی و...، نقش مؤثر اين امور را در شکلگيری صحيح شخصيت آنها مورد تأکيد قرار داده است. گفتارها و رفتارهای معصومين عليهم السلام، گنجينه پايان نايافتنى اين توصيه ها و معارف سازنده است که در ادامه برخی از آنها را به صورت اجمالی مرور میکنیم.
💠احترام به نوجوانان، زمينه شکوفايی آنها
🔹توصيه ديگر اسلام در «تربيت نوجوانان» احترام به شخصيت و انتخاب هايشان، و تقويت اعتماد به نفس در نهادشان است. امام علی (ع) در حديثى که بايد «الگوی تعامل نرم خويانه و عقلانی» با #فرزندان باشد، می فرمايد: «لا تَقسِرؤُا أولَادَکُم عَلي آدابِکُم فَإنَّهُم مخلوُقوُنَ لِزَمَانٍ غَيرَ زَمانِکُم؛ #فرزندان خود را بر آداب و رسوم خود مجبور نسازيد، زيرا آنان بر روزگاری غير از روزگار شما تعلق دارند». [۱] در بيان مشهوری از رسول اکرم (ص) نيز میخوانیم که: «الْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِين؛ #فرزند هفت سال سروَر، هفت سال فرمانبردار و هفت سال وزير است». [۲]
🔹در اين حديث می بينيم که به #والدين سفارش شده که در #دوران_بلوغ و #نوجوانی به فرزندشان به عنوان يک شخصيت بزرگسال بنگرند و به او اعتماد نمايند و در کارها با وی مشورت کنند و به نظر او احترام بگذارند و به او مسئوليت دهند تا شخصيتش شکوفا گردد. والدينی که چنين تعاملی با نوجوانان داشته باشند، می توانند با کاشتن دانه های اخلاق و آداب اسلامی در نهاد فرزندانشان، تأثيرات بسيار عميقی در هدايت آنها داشته باشند. #ادامه_دارد...
پی نوشت ها
[۱] شرح نهج البلاغة لابن أبى الحديد، قم، مكتبة آية الله المرعشی النجفی، چ اول، ج ۲۰، ص ۲۶۷
[۲] مكارم الأخلاق، طبرسى، حسن بن فضل، قم، نشر شريف رضى، چ چهارم، ص ۲۲۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربیت #تربیت_فرزند #فرزند #نوجوان #والدین
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دوستی و تکریم نوجوانان توسط والدین، چه نقشی در تربیت صحیح آنها دارد؟ (بخش چهارم و پایانی)
🔸 #اسلام در مسير «تربيت و تکريم نوجوانان» با توصيه #والدين به مؤلفه هايی چون محبت، احترام، چشم پوشی و...، نقش مؤثر اين امور را در شکلگيری صحيح شخصيت آنها مورد تأکيد قرار داده است. گفتارها و رفتارهای معصومين عليهم السلام، گنجينه پايان نايافتنى اين توصيه ها و معارف سازنده است که در ادامه برخی از آنها را به صورت اجمالی مرور میکنیم.
💠چشم پوشی و بخشش، راهکار مقابله با خطاهای احتمالی نوجوانان
🔹همچنين بايد اين نکته را نيز مد نظر قرار داد که #نوجوانان به خاطر ارتکاب خطا در اموری که - به تَبَعِ آشنايی کمشان با معارف دينى - اطلاعات کمی در موردشان دارند، مؤاخذه و عقاب نمی شوند. در حديثى امام علی (ع) میفرماید: «جهلُ الشَبابِ معذورٌ، علمُهُ مَحُقُور؛ ناآگاهی نوجوانان پذيرفته و آگاهی و دانش آنان ناچيز است». [۱] اين روايت بيان می کند که عذر نادانی نوجوان مقبول است؛ زيرا علم او در نوجوانی محدود و نارساست. به همين خاطر خداوند متعال توبه جوانان را راحت تر می پذيرد. در حديثى از پيامبر اکرم (ص) می خوانيم: «ما مِن شی أحَبُّ إلَی اللهِ من شابٍ تائِبٍ؛ چيزى محبوبتر از توبه کننده در نزد خداوند نيست». [۲]
🔹درباره برخورد والدين با خطاهای نوجوانان در تعليم و تربيت اسلامی، مفهوم و ترجيعبند #تغافل بسيار مورد استفاده قرار گرفته است. يعنی والدين چنين وانمود کنند که اشتباهات و خطاهای فرزندان نوجوانشان را نديده اند. با بکارگيری اين روش، ديگر احساسات نوجوان با تذکرهای پی در پی جريحه دار نمیشود و لجاجت و ستيزه جويی در او زمينهی رشد نمی يابد. امام علی (ع) نيز آن را از برترين کمالات انسان های بزرگوار میشمارد و میفرمايد؛ «أشرَفُ أخلاقِ الکَريم تَغافُلُهُ عَمَّا يعلَم؛ از برترين اخلاق انسان بزرگوار، تغافل او از دانسته های خويش است». [۳] با رعايت اين نکات و ديگر نکاتی که در کتاب های اخلاق و تربيت اسلامی تفصيلا بيان شده اند، والدين می توانند زمينهیِ گذارِ سالمِ نوجوانانشان را از اين دوران حساس و پرالتهاب فراهم کنند.
پی نوشتها؛
[۱] غرر الحكم و درر الكلم، تیمی آمدی، دارالكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۳۳۹
[۲] شرح نهج البلاغة لابن أبی الحديد، مکتبة آیه الله المرعشی النجفی، چ اول، ج ۱۱، ص ۱۸۱
[۳] غرر الحكم و درر الكلم، همان، ص ۲۰۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربیت #تربیت_فرزند #فرزند #نوجوان #والدین
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«استقلال فرزندان» چه نقشی در تربیت آن ها دارد؟
🔹گرچه #محبت شدید #پدر و #مادر به #فرزند، ایجاب مى کند او را همواره در کنار خود نگه دارند، ولى پیدا است فلسفه این محبت از نظر قانون آفرینش، همان #حمایت بى دریغ از فرزند به هنگام نیاز به آن است، روى همین جهت، در سنین بالاتر باید این حمایت را کم کرد، و به فرزند اجازه داد به سوى #استقلال در زندگى گام بردارد؛ زیرا اگر همچون یک نهال نورس براى همیشه در سایه یک درخت تنومند قرار گیرد، رشد و نمو لازم را نخواهد یافت.
🔹شاید، به همین دلیل بود که #یعقوب_نبی (علیه السلام) در برابر پیشنهاد فرزندان با تمام علاقه اى که به #حضرت_یوسف (عليه السلام) داشت، حاضر شد او را از خود جدا کند، و به خارج شهر بفرستد، گرچه این امر، بر حضرت یعقوب (عليه السلام) بسیار سنگین بود، اما مصلحت یوسف (عليه السلام) و رشد و نمو مستقل او ایجاب مى کرد تدریجاً اجازه دهد، او دور از پدر ساعت ها و روزهایی را به سر برد. این یک #مسألهمهمتربیتى است که: بسیارى از #پدران و #مادران از آن غفلت دارند و به اصطلاح فرزندان خود را «عزیز دردانه» پرورش مى دهند، آنچنان که هرگز قادر نیستند، بیرون از چتر حمایت پدر و مادر زندگى داشته باشند.
🔹چنین افرادى در برابر یک #طوفان_زندگى به زانو در مى آیند، و #فشارحوادث آنها را بر زمین مى زند. و باز به همین دلیل است که بسیارى از شخصیت هاى بزرگ کسانى بودند که در کودکى، پدر و مادر را از دست دادند، و به صورت #خودساخته و در میان انبوه مشکلات پرورش یافتند. مهم این است که، #والدین به این مسأله مهم تربیتى توجه داشته باشند، و #محبتهای_کاذب مانع از آن نشود که آنها #استقلال خود را باز یابند. جالب این است که: این مسأله به طور غریزى درباره بعضى از #حیوانات دیده شده است،
🔹اینکه، مثلاً جوجه ها در آغاز در زیر بال و پر #مادر قرار مى گیرند، و مادر چون جان شیرین در برابر هر حادثه اى از آنها دفاع مى کند. اما کمى که بزرگتر شدند، مادر نه تنها #حمایت خود را از آنها برمىدارد، بلکه اگر به سراغ او بیایند، با نوک خود آنها را به شدت مى راند، یعنى بروید و راه و رسم #زندگی_مستقل را بیاموزید، تا کى مى خواهید #وابسته و غیر مستقل زندگى کنید؟ شما هم براى خود کسى هستید؟!. ولى، این موضوع هرگز با مسأله پیوند خویشاوندى و حفظ #مودت و #محبت منافات ندارد، بلکه محبتى است عمیق و پیوندى است حساب شده بر اساس مصالح هر دو طرف.
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دار الکتب الإسلامیه، چاپ سی و سوم، ج ۹، ص ۴۰۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربیت #تربیت_فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش اول)
🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همينجاست كه نخستين درس هاى فضيلت يا رذيلت را مى آموزد؛ و اگر مفهوم #تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم نخستين مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است، كه آثار خود را بطور غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى #فضيلت و #رذيلت آماده مى سازد. در احاديث اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود:
1⃣امام على(ع) فرمود: «حُسْنُ الأخْلاقِ بُرْهانُ كَرَمِ الأعْراقِ؛ [۱] #اخلاق_پاك و نيك، دليل #وراثتهایپسنديده انسان [از پدر و مادر] است». به همين دليل در خانواده هاى پاك و با فضيلت غالباً #فرزندانى با فضيلت پرورش مى يابند، و بعكس افراد شرور غالباً در خانواده هاى شرور و آلوده اند.
2⃣در حديثديگرى حضرت میفرماید: «عَلَيْكُمْ فى طَلَبِ الْحَوائِجِ بِشَرافِ النُّفُوسِ وَ ذَوِى الاُْصوُلِ الطَيِّبَةِ فاِنَّها عِنْدَهُمْ اَقْضى وَ هِىَ لَدَيْهِمْ اَزْكى؛ [۲] در طلب حوائج به سراغ #مردمشريفالنّفس كه در خانواده هاى پاك و #اصيل پرورش يافته اند برويد، چرا كه نيازمنديها نزد آنها بهتر انجام مى شود و پاكيزه تر صورت مى گيرد!».
3⃣در عهدنامه مالك اشتر در توصيه اى كه #امام_على (ع) به مالك درباره انتخاب افسران لايق براى ارتش اسلام مى كند، چنين مى خوانيم: «ثُمَّ الْصَقْ بِذَوى الْمُروُءاتِ وَالأحْسابِ وَ اَهْلِ الْبُيُوتاتِ الصالِحَةِ وَالسَّوابِقِ الْحَسَنَةِ ثُمَّ اَهْلَ النَّجَدَةِ وَ الشُّجاعَةِ وَالسَّخاءِ وَ السَّماحَةِ فَاِنَّهُمْ جِماعٌ مِنَ الْكَرَمِ وَ شُعَبٌ مِنَ الْعُرْفِ؛ [۳] سپس پيوند خود را با #شخصيّتهایاصيل و خانواده هاى صالح و خوش سابقه برقرار ساز و پس از آن با مردمان شجاع و سخاوتمند و بزرگوار، چرا كه آنها #كانون_فضيلت و مركز نيكى هستند».
4⃣تـأثير #پدر و يا #مادر آلـوده در شخـصيّت اخلاقى #فرزندان تا آن اندازه است كه در حديث ديگرى از امام صادق (ع) آمده است: «اَيـُّما اِمْرأَة اَطاعَتْ زَوْجَها وَ هوَ شارِبُ الْخَمْرِ، كانَ لَها مِنَ الْخَطايا بِعَدَدِ نُجُوُمِ السَّماءِ، وَ كُلُّ مَوْلوُد يَلِدُ مِنْهُ فَهُوَ نَجسٌ؛ [۴] هر زنى اطاعت از همسرش كند در حالى كه او شراب نوشيده [و با او همبستر شود] به عدد ستارگان آسمان مرتكب گناه شده است و فرزندى كه از او متولّد مى شود آلوده خواهد بود!». در روايات متعدد ديگرى نيز از قبول خواستگارى مرد شرابخوار و بداخلاق و آلوده نهى شده است. [۵]
5⃣تأثير #تربيتپدرومادر در فرزندان تا آن پايه است كه در حديث مشهور نبوى آمده است: «كُلُّ مَوْلُود يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ حتّى يَكُونَ اَبَواهُ هُمَا اللَّذانِ يُهَوِّدانِهِ وَ يُنَصِّرانِهِ؛ [۶] هر #نوزادى بر فطرت پاك توحيد [و اسلام] متولّد مى شود، مگر اينكه پدر و مادر او را به آئين يهود و نصرانيّت وارد كنند». جايى كه #تربيت_خانوادگى، ايمان و عقيده را دگرگون سازد چگونه ممكن است در اخلاق اثر نگذارد؟
6⃣همين امر سبب شده است كه مسأله #تربيت_فرزندان به عنوان يكى از اساسى ترين #حقوق آنها بر پدر و مادر شمرده شود؛ در حديث نبوى (ص) مى خوانيم: «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوالِدِ اَنْ يُحْسِنَ اِسْمَهُ وَ يُحسِنَ اَدَبَهُ؛ [۷] #حقّ_فرزند بر پدر اين است كه نام نيكى بر او بگذارد و او را به خوبى #تربيت كند». روشن است #نامها آثار تلقينى بسيار مؤثّرى در #روحيّه_فرزندان دارد؛ نام شخصيّت هاى بزرگ و پيشگامان تقوا و فضيلت، انسان را به آنها نزديك مى كند، و نام سردمداران فجور و رذيلت، انسان را به سوى آنها مى كشاند؛ در #اسلام حتّى از اين مسأله ظريف روانى غفلت نشده و فصل مبسوطى درباره نامهاى خوب و نامهاى بد در كتب حديث آمده است. [۸] #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] غررالحكم و دررالكلم، تميمى آمدى، ص۳۴، ح۵۲ [۲] همان، ص۴۴۹، ح۱۳ [۳] نهج البلاغة (صبحی صالح)، فيض الإسلام، ص۴۳۵، خ ۵۳ و من كتاب له ع كتبه للأشتر النخعی... [۴] إرشاد القلوب إلى الصواب، ديلمی، ج۱، ص۱۷۵ [۵] وسائل الشيعة، ج۲۵، ص۳۰۹ تا ۳۱۳ [۶] مجمع البيان فى تفسير القرآن، طبرسى، ج۸، ص۴۷۴، ذيل آيه ۳۰ سوره روم [۷] كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، علی بن حسام الدين المتقی الهندی، ج۱۶، ص۵۴۴، ح ۴۵۱۹۲ [۸] وسائل الشيعة، ج۲۱، ص ۳۸۸ تا ۴۰۱
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #تربیت_فرزند #خانواده #والدین #پدر #مادر #فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همين جا است كه نخستين درسهاى #فضيلت يا #رذيلت را مى آموزد. و اگر مفهوم تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم #نخستين_مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است كه آثار خود را بطور #غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى فضيلت و رذيلت آماده مى سازد. در #احاديث_اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود:
7⃣در حديثی #پيامبر_اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرماید: «ما نَحَلَ والِدٌ وَلَدَهُ اَفْضَلَ مِنْ اَدَب حَسَن؛ [۱] بهترين بخششى يا ميراثى كه #پدر براى فرزندش مى گذارد، همان #ادب و #تربيت_نيك است».
8⃣#امام_سجّاد (عليه السلام) در همين زمينه تعبير رسایی فرموده است؛ حضرت ميفرمايد: «وَ اِنَّكَ مَسُؤُولٌ عَمّا وَلِّيْتَهُ بِهِ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ الدَّلالَةِ عَلى رَبّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَعُونَة لَهُ عَلى طاعَتِهِ؛ [۲] تو در برابر آنچه ولايتش برعهده تو گذارده شده است [از خانواده و فرزندان] #مسئول هستى نسبت به #تربيتنيكویآنها و هدايت به سوى پروردگار و اعانت او بر اطاعتش».
9⃣#اميرالمؤمنين (عليه السلام) در يكى از كلمات خود تعبيرى دارد كه نشان مى دهد خُلق و خوى #پدران ميراثى است كه به #فرزندان مى رسد؛ حضرت ميفرمايد: «خَيْرُ ما وَرَّثَ الاْباءُ اَلاَْبْناءَ اَلاَْدَبَ؛ [۳] بهترين چيزى كه #پدران براى فرزندان خود به ارث مى نهند #ادب و #تربيت_صحيح و #فضائل_اخلاقى است».
🔟#امام_على (عليه السلام) در نهج البلاغه، به هنگام شرح شخصيّت و بيان موقعيّت خود براى ناآگاهانى كه او را با ديگران مقايسه مى كردند مى فرمايد: «وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعى مِنْ رَسُولِ اللهِ بِالْقِرابَةِ الْقَريبَةِ وَ الْمَنْزِلَةِ الْخَصيصَةِ وَضَعَنى فى حِجْرِهِ وَ اَنَا وَليدٌ يَضُمُّنى اِلَى صَدْرِهِ ... يَرْفَعُ لى كُلَّ يَوْم عَلَماً مِنْ اَخْلاقِهِ وَ يَأمُرُنى بِالاِْقتِداءِ؛ شما قرابت و نزديكى مرا با پيامبر (ص) و منزلت خاصّم را نزد آن حضرت به خوبى مى دانيد؛ كودك خردسالى بودم پيامبر (ص) مرا در دامان خود مى نشاند و به سينه اش مى چسباند... او هر روز براى من پرچمى از #فضائل_اخلاقى خود مى افراشت و مرا امر مى كرد كه به او اقتدا كنم و اين #خلقوخوى من زائيده آن تربيت است».
🔹جالب اينكه امام در لابهلاى همين سخن، هنگامى كه از #خلقوخوىپيغمبراكرم (ص) بحث مى كند، چنين مى فرمايد: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللّهُ بِهِ (ص) مِنْ لَدُنْ اَن كانَ فَطيماً اَعْظَمَ مَلَك مِن ملائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمكارِمِ وَ مَحاسِنَ اَخْلاقِ الْعالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ؛ [۴] از همان زمان كه #رسول_خدا (ص) از شير بازگرفته شد، خداوند بزرگترين فرشته از فرشتگان خويش را مأمور ساخت تا شب و روز وى را به راههاى #مكارم_اخلاق و #صفات_نيك جهان سوق دهد».
🔹بنابراين #پيامبر (ص) خود نيز از تربيت يافتگان فرشتگان بود. درست است كه اخلاق و صفات روحى انسان اعم از خوب و بد، از درون او برمیخیزد و با اراده او شكل مى گيرد، ولى انكار نمى توان كرد كه زمينه هاى متعدّدى براى شكل گيرى اخلاق خوب و بد وجود دارد، كه يكى از آنها #وراثت از پدر و مادر و همچنين #تربيت_خانوادگى است؛
🔹و اين مسأله قطع نظر از تحليل هاى علمى و منطقى، #شواهد_عينى و تجربى فراوان دارد كه قابل انكار نيست. به همين دليل براى ساختن فرد يا جامعه آراسته به زيورهاى اخلاقى، بايد به مسأله #وراثت_خانوادگى و تربيت هايى كه از نونهالان در دامن مادر و آغوش مادر مى بينند توجّه داشت و اهمّيّت اين دوران در ساختار شخصيّت انسانها را هرگز فراموش نكرد.
پی نوشتها؛
[۱] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، علی بن حسام الدين المتقی الهندی، ج ۱۶، ص ۶۲۴
[۲] بحارالأنوار، مجلسى، ج ۷۱، ص ۶، باب ۱
[۳] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، ص ۳۵۹، ح ۸۸
[۴] نهج البلاغة (صبحی صالح)، شريف الرضى، فيض الإسلام، ص ۳۰۰، خ ۱۹۲ (خطبه قاصعه).
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #تربیت_فرزند #خانواده #والدین #پدر #مادر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دیدگاه اسلام در مورد تعلیم و تربیت فرزندان چیست؟
🔹دستور «امر به معروف» و «نهى از منکر»، یک دستور عام است، که همه مسلمین نسبت به یکدیگر دارند؛ ولى از آیات قرآن، و روایاتى که درباره #حقوق_فرزند و مانند آن در منابع اسلامى وارد شده، به خوبى استفاده مى شود که انسان در مقابل #همسر و #فرزند خویش، مسئولیت سنگین ترى دارد، و موظف است تا آنجا که مى تواند، در #تعلیم و #تربیت آنها بکوشد، آنها را از #گناه بازدارد و به #نیکیها دعوت نماید، نه این که تنها به تغذیه جسم آنها قناعت کند.
🔹در حقیقت، اجتماع بزرگ از واحدهاى کوچکى تشکیل مى شود که #خانواده نام دارد، و هرگاه این واحدهاى کوچک، که رسیدگى به آن آسانتر است اصلاح گردد، کل #جامعه اصلاح مى شود، و این مسئولیت در درجه اول بر دوش #پدران و #مادران است. مخصوصاً در عصر ما که امواج کوبنده #فساد در بیرون خانواده ها بسیار قوى و خطرناک است، براى خنثى کردن آنها از طریق تعلیم و تربیت خانوادگى، باید برنامه ریزى اساسى تر و دقیق تر انجام گیرد. نه تنها آتش هاى قیامت، که آتش هاى دنیا نیز از درون وجود انسان ها سرچشمه مى گیرد، و هر کس موظف است #خانواده خود را از این آتش ها حفظ کند.
🔹در حدیثى مى خوانیم: هنگامى که آیه: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النّاسُ وَ الْحِجارَةُ؛ [تحریم، ۶] اى کسانى که #ایمان آورده اید! #خود و #خانواده_خویش را از آتشى که هیزم آن انسان ها و سنگ ها هستند نگاه دارید»، نازل شد، کسى از یاران پیامبر (ص) سؤال کرد: چگونه #خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ کنم؟ حضرت فرمود: «تَأْمُرُهُمْ بِما أَمَرَ اللّهُ، وَ تَنْهاهُمْ عَمّا نَهاهُمُ اللّهُ، إِنْ أَطاعُوکَ کُنْتَ قَدْ وَقَیْتَهُمْ، وَ إِنْ عَصُوکَ کُنْتَ قَدْ قَضَیْتَ ما عَلَیْکَ؛ [۱] آنها را #امر_به_معروف و #نهى_از_منکر مى کنى، اگر از تو پذیرفتند آنها را از آتش دوزخ حفظ کرده اى، و اگر نپذیرفتند وظیفه خود را انجام داده اى».
🔹در حدیث جامع و جالب دیگرى از رسول اکرم (ص) آمده است: «أَلا کُلُّکُمْ راع، وَ کُلُّکُمْ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ، فَالاْ َمِیْرُ عَلَى النّاسِ راع، وَ هُوَ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ، وَ الرَّجُلُ راع عَلى أَهْلِ بَیْتِهِ، وَ هُوَ مَسْؤُلٌ عَنْهُمْ، فَالْمَرْئَةُ راعِیَةٌ عَلى أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِها وَ وَلَدِهِ، وَ هِىَ مَسْؤُلَةٌ عَنْهُمْ، أَلا فَکُلُّکُمْ راع، وَ کُلُّکُمْ مَسْؤُلٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ؛ [۲] بدانید! همه شما نگهبانید، و همه در برابر کسانى که مأمور نگهبانى آنها هستید، #مسئولید، امیر و رئیس حکومت اسلامى نگهبان مردم است و در برابر آنها مسئول است، #مرد، نگهبان خانواده خویش است و در مقابل آنها مسئول، #زن نیز، نگهبان خانواده شوهر و فرزندان است و در برابر آنها مسئول مى باشد؛ بدانید! همه شما نگهبانید و همه شما در برابر کسانى که مأمور نگهبانى آنها هستید مسئولید!».
🔹این بحث دامنه دار را با حدیثى از اميرالمؤمنين (ع) پایان مى دهیم؛ امام علی (ع) در تفسیر آیه فوق فرمود: «عَلِّمُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلِیکُمُ الْخَیْرَ، وَ أَدِّبوُهُمْ؛ [۳] منظور این است که خود و #خانواده_خویش را نیکى بیاموزید و آنها را ادب کنید».
پی نوشتها؛
[۱] «نور الثقلين»، ج ۵، ص ۳۷۲
[۲] «مجموعه ورّام»، ج ۱، ص ۶
[۳] «درّ المنثور»، ج ۶، ص ۲۴۴
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دار الکتب الإسلامیه، چاپ بیست و ششم، ج ۲۴، ص ۳۰۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تعلیم #تربیت #خانواده #فرزند #تربیت_فرزند #امر_به_معروف #نهى_از_منکر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️نقش و جایگاه خانواده در شیوع بی حجابی در جامعه (بخش دوم)
🔸بدون شک اولین و مؤثرترین جایی که هویت دینی و اجتماعی انسان در آن شکل می گیرد #محیط_خانوادگی است، از این رو اگر #والدین گرامی در #تربیت_دینی فرزند خود کوتاهی نمایند، و هیچ گونه دغدغه و یا برنامه ای برای هدایت و سالم سازی رفتار کودکان و فرزندان خود نداشته باشند، فرزندان آنان عملکرد منفی و در مواردی خلاف عرف و اخلاق را از خود بروز خواهند داد.
💠نقش و جایگاه خانواده در شیوع بی حجابی در جامعه
2⃣«فقدان معرفت و جهل والدین»
🔹گاهی اوقات #والدین گرامی مسأله ای به نام #حجاب را می پسندند، اتفاقاً رعایت آن از جمله ضروریات زندگی خود می دانند، ولی راهکار مناسب تربیتی و آموزشی برای #فرزندان خود ندارند، به طوری که با سوء رفتار و عملکرد خود موجب می شوند در محیطی مذهبی، #فرزندانی_بیحجاب تربیت کنند؛ علت و ریشه این مسأله چیزی جز فقدان معرفت و آگاهی و دانش نیست، موضوع مهمی که اهمیت و ضرورت آن در هر حرکت دینی و آموزشی این چنین مورد تذکر قرار گرفته است.
🔹در منابع روایی نقل شده است که #امام_علی (علیه السلام) خطاب به جناب کمیل فرمودند: «یا کُمَیْلُ مَا مِنْ حَرَکَةٍ إِلَّا وَ أَنْتَ مُحْتَاجٌ فِیهَا إِلَى مَعْرِفَةٍ الْخَبَرَ». [۱] (ای کمیل، هیچ حرکتی نیست، جز آنکه تو در آن نیازمند #معرفت هستی). #تربیت_فرزند هم یکی از این موارد است که نیاز به آگاهی، آشنایی و توجه دارد. در واقع #والدین می بایست با #دانش_کافی برنامه ده سالهی متقنی از ابتدای تولد #کودک برای «تربیت دینی»، بخصوص در مقوله #حجاب و #عفاف داشته باشند؛
🔹البته این آموزش و تربیت باید با کمال متانت، صبر و بردباری و خوش اخلاقی همراه باشد، چرا که هرگونه تندی و شدت و خشکی در امر تربیت چه بسا عکس العمل منفی بر #فرزندان بر جای بگذارد؛ کما اینکه خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ». [۱] ([ای پیامبر!] پس به مهر و رحمتی از سوی خدا با آنان نرم خوی شدی، و اگر درشت خوی و سخت دل بودی از پیرامونت پراکنده می شدند). #ادامه_دارد...
پی نوشت؛
[۱] تحف العقول، النص، ص۱۷۱
[۲] سوره آل عمران، آیه ۱۵۹
نویسنده؛ علی بیرانوند
منبع؛ راسخون
#حجاب #عفاف #خانواده #فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸بى شك نخستين مدرسه هر انسانى دامان #مادر و آغوش #پدر اوست، و در همين جا است كه نخستين درسهاى «فضيلت» يا «رذيلت» را مى آموزد؛ و اگر مفهوم #تربيت را اعم از «تكوينى» و «تشريعى» در نظر بگيريم نخستين مدرسه، رحم مادر و صلب پدر است كه آثار خود را بطور غيرمستقيم در وجود #فرزند مى گذارد، و زمينه ها را براى #فضيلت و #رذيلت آماده مى سازد. در احاديث اسلامى تعبيرات بسيار لطيف و دقيقى در اين قسمت وارد شده كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى شود:
7⃣در حديثی پيامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرماید: «ما نَحَلَ والِدٌ وَلَدَهُ اَفْضَلَ مِنْ اَدَب حَسَن». [۱] (بهترين بخششى يا ميراثى كه #پدر براى فرزندش مى گذارد، همان #ادب و #تربيت_نيك است).
8⃣امام سجّاد (عليه السلام) در همين زمينه تعبير رسایی فرموده است؛ حضرت ميفرمايد: «وَ اِنَّكَ مَسُؤُولٌ عَمّا وَلِّيْتَهُ بِهِ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ الدَّلالَةِ عَلى رَبّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَعُونَة لَهُ عَلى طاعَتِهِ». [۲] (تو در برابر آنچه ولايتش برعهده تو گذارده شده است [از خانواده و فرزندان] مسئول هستى نسبت به تربيت نيكوی آنها و هدايت به سوى پروردگار و اعانت او بر اطاعتش).
9⃣اميرالمؤمنين (عليه السلام) در يكى از كلمات خود تعبيرى دارد كه نشان مى دهد خُلق و خوى #پدران ميراثى است كه به #فرزندان مى رسد؛ حضرت ميفرمايد: «خَيْرُ ما وَرَّثَ الاْباءُ اَلاَْبْناءَ اَلاَْدَبَ». [۳] (بهترين چيزى كه #پدران براى فرزندان خود به ارث مى نهند ادب و تربيت صحيح و فضائل اخلاقى است).
🔟امام على (عليه السلام) در نهج البلاغه، به هنگام شرح شخصيّت و بيان موقعيّت خود براى ناآگاهانى كه او را با ديگران مقايسه مى كردند مى فرمايد: «وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعى مِنْ رَسُولِ اللهِ بِالْقِرابَةِ الْقَريبَةِ وَ الْمَنْزِلَةِ الْخَصيصَةِ وَضَعَنى فى حِجْرِهِ وَ اَنَا وَليدٌ يَضُمُّنى اِلَى صَدْرِهِ ... يَرْفَعُ لى كُلَّ يَوْم عَلَماً مِنْ اَخْلاقِهِ وَ يَأمُرُنى بِالاِْقتِداءِ». (شما قرابت و نزديكى مرا با #رسول_خدا و منزلت خاصّم را نزد آن حضرت به خوبى مى دانيد؛ كودك خردسالى بودم #پيامبر مرا در دامان خود مى نشاند و به سينه اش مى چسباند... او هر روز براى من پرچمى از #فضائل_اخلاقى خود مى افراشت و مرا امر مى كرد كه به او اقتدا كنم و اين خلق و خوى من زائيده آن تربيت است).
🔹جالب اينكه امام در لابهلاى همين سخن، هنگامى كه از خلق و خوى پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله) بحث مى كند، چنين مى فرمايد: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللهُ بِهِ مِنْ لَدُنْ اَن كانَ فَطيماً اَعْظَمَ مَلَك مِن ملائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمكارِمِ وَ مَحاسِنَ اَخْلاقِ الْعالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ». [۴] (از همان زمان كه #رسول_خدا از شير بازگرفته شد، خداوند بزرگترين فرشته از فرشتگان خويش را مأمور ساخت تا شب و روز وى را به راه هاى #مكارم_اخلاق و صفات نيك جهان سوق دهد).
🔹بنابراين #پيامبر (صلی الله علیه و آله) خود نيز از تربيت يافتگان فرشتگان بود. درست است كه اخلاق و صفات روحى #انسان اعم از خوب و بد، از درون او برمیخیزد و با اراده او شكل مى گيرد، ولى انكار نمى توان كرد كه زمينه هاى متعدّدى براى شكل گيرى اخلاق خوب و بد وجود دارد، كه يكى از آنها #وراثت از پدر و مادر و همچنين #تربيت_خانوادگى است؛
🔹و اين مسأله قطع نظر از تحليل هاى علمى و منطقى، شواهد عينى و تجربى فراوان دارد كه قابل انكار نيست. به همين دليل براى ساختن فرد يا جامعه آراسته به زيورهاى اخلاقى، بايد به مسأله #وراثت_خانوادگى و تربيت هايى كه از نونهالان در دامن مادر و آغوش مادر مى بينند توجّه داشت و اهمّيّت اين دوران در ساختار شخصيّت انسانها را هرگز فراموش نكرد.
پی نوشتها؛
[۱] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ج ۱۶، ص ۶۲۴. [۲] بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۶، باب ۱. [۳] غرر الحكم و درر الكلم، ص ۳۵۹، ح ۸۸. [۴] نهج البلاغة (صبحی صالح)، شريف الرضى، فيض الإسلام، ص ۳۰۰، خ ۱۹۲ (خطبه قاصعه).
📕اخلاق در قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، مدرسه الامام على بن ابيطالب(ع)، چ اول، ج ۱، ص ۱۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تربيت #تربیت_فرزند
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد