🔴«اخلاق» و «مسأله‌شناسي» 🖊احمدحسين شريفي 🔸نخستين گام هر نوع و هر سطحي از تحقيق علمي، مسأله‌شناسي و انتخاب مسألة تحقيق است. مسائل بي‌شماري در عالم وجود دارد، اما همة آنها براي تحقيق انتخاب نمي‌شوند. هر محققي مسأله يا مسائل خاصي را براي پژوهش خود انتخاب مي‌کند. 🔸انتخاب مسأله را نمي‌توان ضابطه‌مند کرد؛ زيرا متأثر از شبکه‌اي از عواملي غيراختياري و غيرانتخابي مثل عوامل محيطي، سازماني، جغرافيايي، تاريخي، اجتماعي و امثال آن است؛ اما جاي اين سؤال هست که از ميان انبوه مسائل موجود، چرا مسأله يا مسائل خاصي از سوي يک محقق براي تحقيق و بررسي انتخاب مي‌شود و چرا بعضي از مسائل آگاهانه يا ناآگاهانه از سوي يک محقق طرد مي‌شوند؟ 🔸عامل اصلي انتخاب يک مسأله، «نياز» است؛ اعم از نيازهاي دروني (يعني نياز‌هاي قواي مختلف انساني) و نيازهاي بيروني که به يک معنا بازگشت به همان نيازهاي دروني مي‌کنند. از ابتدايي‌ترين شناخت‌ و ادراک‌ها و دانش‌هاي آدميان تا پيچيده‌ترين آنها همگي معلول «نياز»‌اند، اعم از نيازهاي واقعي يا پنداري. 🔸«نياز» هم، به عنوان نخستين عامل حرکت علمي، حقيقتي «وابسته» است. معلول و محصول عوامل غريزي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي، رواني، ارزشي و حتي اقليمي‌ است. در اين ميان، يکي از مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار در شکل‌گيري يک نياز، عوامل اخلاقي است. تخلق به فضايل و دوري از رذايل اخلاقي نيازهاي ما را به سمت و سويي خاص جهت‌دهي مي‌کنند. 🔸نقش اخلاق در اين مرحله از فرايند پژوهش و نظريه‌پردازي، به اين شکل است که اخلاق فاضله، با تعديل قواي مختلف دروني، موجب مي‌شود، نيازهاي قواي آدمي نيازهايي واقعي باشند. اخلاق فاضله موجب مي‌شود، مسير حرکت علمي و فرايند تشخيص نيازهاي واقعي، به انحراف کشيده نشود. زيرا اگر قواي انساني به درستي تعديل نشوند يا توجه ناعادلانه‌اي به برخي از آنها شود، و برخي ديگر ناديده گرفته شوند، انحراف در انديشه رخ خواهد داد. 🔸از طرفي، توجه ويژه به احساسات و اميال و خواسته‌هاي شهواني و غضبي موجب برجسته‌سازي غيرواقعي نيازها و خواسته‌هاي حيواني و متداني خواهد شد و به تبع آن مسائل تحقيقي نيز از همان سنخ خواهند شد و در نتيجه مسير علم و تحقيقات علمي در خدمت توسعة بُعد حيواني انسان خواهد بود. اما اگر شهوت و غضب در خدمت عقل قرار گيرند و خواسته‌ها و نيازهاي آنها، خواسته‌ها و نيازهايي عقلاني شود، در آن صورت مسائل علمي نيز در خدمت توسعه عقلانيت، حکمت و انسانيت خواهند بود. #اخلاق #اخلاق_پژوهش #روش_تحقيق 🆔کانال استاد احمدحسین شریفی 🆔https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964 🔹ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹‌