🔺🔺🔺🔺🔺 💠مقدمه انسان شناسی تقسیمات حکمت (۲) 🔰استاد #آیت_الله_فرحانی : 💠گفتیم اگر کسی انسان را اینگونه شناخت که معجون و مخلوطی از دو چیز است. از یک جهت تجرد و از یک جهت تعلق برخوردار است. اول صورت معنویه أمریه است که عالم أمر است و دوم آن ماده ی حسیه خلقیه است که عالم خلق می باشد. ▪️بر همین اساس حکمت به دو فن تقسیم شد. چرا که در صدد اصلاح دو نشئه است؛ یکی اصلاح نشئه تجرد بواسطه ارتباط با عالم بالا و دیگری اصلاح نشئه تعلق بواسطه ارتباط و توجه به عالم پایین. حال اگر قرار است که حکمت عملی و نظری را بر اساس غایت تفکیک کنیم و قرار است در حکمت نظری به دنبال «صیروره العالِم عالَماً عقلیاً مضاهیاً للعالم العینی» باشیم و سپس حکمت عملی را با غایت عمل جدا کرده. ⁉️سوال این است که چرا تنها این سه شاخه خاص ـ اخلاق, تدبیر منزل و سیاست مدن ـ را جدا می کنیم و حال آن که تعداد زیادی از علوم مرتبط با عمل می باشند؟ اگر بحث از عمل است خیلی از علوم مرتبط با عمل انسان هستند. ✅در پاسخ به این سوال باید دانست حکمت عملی آن جهتی از نفس است, که تدبیر بدن بوده و مربوط به فعل اختیاری انسان است. در حکمت علمی قرار است عمل خیر یا همان بایدها را انجام دهیم تا نفس بر بدن استعلا پیدا کند و اراده نفس در بدن جاری و ساری شود. به تعبیر بسیار زیبای حضرت امام ، نفس باید بتواند اراده اش را جاری کند. جاری شدن ارادۀ نفس در قوۀ خیال آسان نیست و نفس باید اراده کند و آن را در بدن جاری کند تا بدن عبد نفس گردد. 🔹مرحوم امام در تفسیر روایت «المؤمن وحده جماعه» می فرمود: آدم مومن وقتی به نماز می ایستد, باید همه قوایش به او اقتدا کنند. یعنی زمانی این هیئت انقیاد به وجود می آید و انقهار نفس برای بدن درست می شود که هرگاه به نماز می ایستم, گوشم, چشمم, و هر کدام از اعضای بدنم حظشان را از این عبادت ببرند. اینجاست که «المومن وحده جماعة» معنا می یابد. 📌به همین دلیل هم در روز قیامت قوای نفس شهادت می دهند؛ اگر حظشان را از عبادت بردند، شاهد و شافع اند و اگر حظشان را از این عبادات نبردند شاکی اند. لذا اینکه در روایات می گویند: «قرآن را از روی عبارت آن بخوانید» ، برخی گفته اند تا باصره شما هم حظی ببرد. اراده روح در بدن جاری می شود و بدن بر این روح اقتداء می نماید. 🌀با درست معنی کردن انسان در این فضا، در عین حال که از جهت نظری همه موضوعات در حکمت نظری جا می گیرند اما از جهت عملی تنها با اموری کار می شود که موضوع آن «فعل اختیاری» انسان بوده باشد و با آن بتواند بدن را اداره کند. 👈🏻بنابراین توجه ذاتی مبنای این تقسیم می باشد منتهی توجه ذاتی ما در واقعیت های عینی, توجه نظری است و توجه ذاتی ما در جایی که فعل اختیاری وجود دارد, توجه عملی است. #فقه_الخمینی #انسان_شناسی #امتداد_حکمت @albayann