🔻 پيرامون ليلة الرغائب ( ٢ ) 🔸 حدیث لیلة الرغائب به نقل از ( انس بن مالک ) بیان‌ شده است. صرف نظر از اينكه اين روايت در تمام منابع شيعي بصورت مرفوعه و فاقد سند از ( انس ) نقل شده اما مشكل بزرگتر در عدم وثاقت همين راوي است كه به كلي صحت انتساب اين روايت به پيامبر (ص) را مخدوش مي سازد. ⭕️ انس بن مالك بن نضر انصاري علي رغم اينكه خادم رسول خدا (ص) بود اما وثاقتش محرز نيست و بلكه روايات متعددي در مذمت و تقبيح او وجود دارد بطوري كه بر اساس برخي نقلها وي نسبت به امام علي (ع) بغض و كينه خاصي داشته و واقعه غدير را نيز انكار كرده است. از اين رو ابن الغضائري و برخي ديگر از صاحب نظران علم رجال در مورد وي تصريح كرده اند كه او ضعيف است و به رواياتش توجه نمي شود. 🔹 بر اين اساس تعدادي از علماي شيعه به صراحت روايت ليلة الرغائب را فاقد اعتبار دانسته و حتي برخي آن را به حسب محتوا از جعليات شمرده اند. 📌 مرحوم مجلسی در زاد المعاد در اعمال ماه رجب ابتدا می نویسد: و قد ذکروا فی کتب الأدعیه صلاه خاصه لکل لیله من هذا الشهر، و حیث لم أجد لها سندا معتبرا لم أحب أن أوردها، و حیث کانت مشهوره جدا فقد أوردتها علی سبیل الإجمال… يعني در کتب ادعیه برای هر شب از ماه رجب نماز مخصوصی را ذکر کرده اند و چون سند معتبری ندارد دوست ندارم آنها را ذکر کنم اما به جهت آن که جدا مشهور است اجمالا آنها را ذکر می کنم آنگاه در ادامه مي گويد: و ذکر لکل من هذه الصلوات ثواب کثیر لم نذکره بناء علی عدم الاعتماد علی السند، … و بعضها الطویل منها و التی تقع بین صلاتی المغرب و العشاء و یجب أن تقع بعد دخول وقت العشاء لا یخلو أداؤها من إشکال، و لهذا لم نورد فی هذه الرساله صلاه لیله الرغائب المشهوره مع أنها منقوله عن طرق العامة. يعني برای هر یک از این نمازها ثواب فراوانی بیان شده که به دلیل غیر قابل اعتماد بودن سند از ذکر آنها خود داری می کنم، و بعضی از نمازهای ذکر شده طولانی است و باید بین نماز مغرب و عشا خوانده شود و ناچار بعد از داخل شدن وقت نماز عشا خوانده می شود و این خالی از اشکال نیست، به این جهت و به دلیل عامی بودن سند، نماز لیله الرغائب را در این رساله ذکر نکردم. 📌 مرحوم محمد تقي شوشتری نیز این حدیث را به دلیل اینکه صرفا از طريق اهل سنت نقل شده است را،غیر معتبر و غیر قابل اعتماد می داند. 📌 مرجع فقيد مرحوم فاضل لنکرانی نيز در جواب سؤال از مستحب بودن نماز لیلة الرغائب در اولین شب جمعه از ماه رجب و روزه روز پنج‌شنبه قبل از آن مرقوم داشته اند: فضیلت لیلة الرغائب و روزه روز پنج‌شنبه قبل از آن را، علامه مجلسی در اجازه علامه به بنی زهره و از کتاب اقبال روایت کرده است که در اعتبار هر دو روایت تأمل و اشکال است و لذا حکم به استحباب نماز لیلة الرغائب و روزه روز قبل از آن مشکل است. 🔹 در میان محدثان و علمای اهل سنت نیز برخی این حدیث را نپذیرفته‌اند. 📌 ابن جوزی بعد از نقل حدیث با متنی شبیه آنچه سید بن طاووس نقل کرده است، می‌گوید: هذا حدیث موضوع علی رسول الله صلی الله علیه وسلم، و قد اتهموا به ابن جهیم و نسبوه إلی الکذب، وسمعت شیخنا عبد الوهاب الحافظ یقول: رجاله مجهولون، وقد فتشت علیهم جمیع الکتب فما وجدتهم. قال المصنف: قلت: ولقد أبدع من وضعها. يعني این حدیث به نام رسول خدا(ص) جعل شده است و ابن جهیم متهم به این جعل است که او را درغگو می دانند، و من از شیخ مان عبد الوهاب الحافظ شنیدم كه می گفت: تمامی رجال این حدیث از مجاهیل هستند و من تمامی کتب را جستجو کردم و نامی از آنان نیاقتم. بعد ابن جوزی می گوید: واضع این حدیث از بدعت گذاران است. 📌 ابن اثیر از دیگر علمای اهل سنت نيز این حدیث را جعلی می‌داند. 📌 ابن حجر عسقلاني هم سند آن را ضعیف دانسته است. 📌 نووی نيز در شرح صحیح مسلم نوشته است: نماز لیلة الرغائب بدعت و نتیجه آن، گمراهی و جهالت است و در آن امور غیرمشروع و ناپسند روشن و واضح است. این گونه تعابیر از بزرگان شیعه و سنی در رد روايت ليلة الرغائب، اعتبار آن را به كلي زير سوال برده و از حجيت ساقط مي نمايد. ….ادامه دارد 📚 رجوع كنيد به : ١- بحارالانوار طبع بیروت ج ١٠٤ ص ١٢٣. ٢- معجم رجال الحديث ج ٤ ص ١٤٩ و در چاپ ديگر ج ٣ ص ٢٣٩ و ٢٤٠. ٣- رجال ابن الغضائري ص ٣٦. ٤- زاد المعاد - محمدباقر مجلسي - ص ٤٠ و ص ٤٢. ٥- النجعة في شرح اللمعة ج ٣ ص ١٠٣. ٦- جامع المسائل - فاضل لنكراني - ج ٢ ص ١٧٢. ٧- الموضوعات - ابن الجوزی ج۲ ص۱۲۶. ٨- جامع الاصول في احاديث الرسول -ابن اثیر مبارک بن محمد- ج۶ ص۱۵۴ شماره ۴۲۶۸. ٩- لسان المیزان - ابن حجر عسقلانی - طبع بيروت ج ٤ ص ٢٥٥. ١٠- شرح صحیح مسلم - محي الدين نووي - طبع بيروت - ج ۸ ص۲۰. نقل مطالب فقط با ذكر ماخذ آن بلا مانع است. http://eitaa.com/nokaterjalie