🔻 پيرامون ليلة الرغائب ( ٤ ) 🔸روايت ليلة الرغائب را سيد بن طاووس بصورت مرفوعه و بدون سند در اقبال ذكر كرده و پس از ايشان مرحوم علامه حلي به تاسي از استادش آن را در منهاج الصلاح آورده است. بعد از مرحوم علامه نيز فقط سه نفر به نقل مجدد اين روايت اقدام كرده اند ( كفعمي - شيخ حر عاملي - مرحوم مجلسي ) در يادداشت قبل به بررسي نقل سيد بن طاووس و علامه حلي پرداختيم و اينك به بررسي سه نقل ديگر مي پردازيم. ج) بررسي نقل کفعمی بر اساس پژوهش هاي صورت گرفته ، كفعمي در نقل ادعيه غالبا به نقل هاي سيد بن طاووس متكي است از اين رو نقل كفعمي را بايد آن روي ديگر سكه نقل سيد بن طاووس بحساب آورد كه نيازمند بررسي مستقلي نيست. براي توضيح و اطلاع بيشتر رجوع كنيد به مقاله ( ادب دعا در شيعه ) نوشته استاد رسول جعفريان و منتشر شده در نامه مفيد شماره ٥ بهار ١٣٧٥. جهت دسترسي به متن مقاله ( ادب دعا در شیعه ) از طريق لينك زير اقدام فرماييد. ‏http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426174610-5192-42.pdf د) بررسي نقل علّامه مجلسی علامه مجلسي روایت ليلة الرغائب را با سلسله سند اجازه‌ نامه علّامه حلّی به بنی‌ زهره، از انس بن مالک نقل كرده و نام تک‌تک راویان را با شرح حال برخی از آنها در جلد ١٠٤ بحار آورده است که عبارت‌اند از:
 ١- علّامه حلي = حسن بن یوسف بن مطهر معروف به علامه حلّي از فقهاي بزرگ شيعه در قرن هشتم هجري. 
٢- الحسن بن الدربی = امامي و جليل القدر. ٣- مسعود بن محمد بن ابی الفضل رازی = از فقهاي شيعه. 
٤- علی بن عبد الجلیل بیاضی رازی = از متكلمين شيعه و متقي و اهل مناظره بوده است. 
٥- شرف‌الدین المنتجب بن الحسن بن علی الحسنی = از فقهاي شيعه بوده. ٦- سدیدالدین ابو الحسن علی بن الحسن = اين عنوان مشترك بين چند نفر است از اين رو تشخيص هويتش بطور قطع امكان پذير نيست. ٧- عبد الرحمن بن احمد النیسابوری = از واعظان اهل ري بوده است. 
٨- ابو عبدالله الحسین بن علی = مجهول و ناشناخته است. ٩- مسموسم كه در برخي اسناد با عناوين ( سموسم و سمرسم ) نيز به ثبت رسيده = اين فرد نيز مجهول و ناشناخته است. 
١٠- ابی الفتح نورخان عبد الواحد اصفهانی یا ابو الفتح بن رجاء = اين فرد مهمل است و وثاقتش محرز نيست. 
١١- عبد الواحد بن راشد الشیرازی یا عبد العزیز بن راشد بندار = اين فرد مهمل است و وثاقتش محرز نيست. 
١٢- علی بن جهضم، ابو الحسن الحمدانی یا همدانی = اين فرد ظاهرا از عامه و البته مهمل است. يعني در منابع رجالی اهل سنت نیز فقط به نام وی اشاره شده و توثيق صريح ندارد. علاوه اينكه از اين شخص فقط ٤ روایت نقل شده است که یکی از آنها حديث لیلة الرغائب است! که آن هم جعلی دانسته شده است. برخي نيز او را از صوفیه دانسته اند. 
١٣- علی بن محمد بن سعید البصری = اين فرد مجهول است و نامش در کتاب‌های رجالی شیعه ثبت نشده و غیر از حدیث لیلةالرغائب، روايت ديگري هم از او نقل نگرديده. ظاهرا وي از اهل تسنن بوده است. 
١٤-پدرش = ظاهرا از عامه و مهمل است. و از او فقط سه يا چهار مورد روایت نقل شده است. 
١٥- خلف بن عبد الله یا خلف بن عبید الله الصنعانی = اين فرد مجهول و ناشناخته است و غير از روايت ليلة الرغائب ، حديث ديگري از او وجود ندارد. ١٦- حمید طوسی = اين شخص با عناوين ( حمید الطویل ) و ( حمید بن تیرویه ) نیز شهرت دارد. در مورد وثاقتش اختلاف نظر است و برخی او را اهل تدلیس دانسته اند. 
١٧- انس بن مالک = وی از بیعت با علي (ع) خودداري كرد و واقعه غدير را نيز انكار نمود. و بر اساس روايتي از امام صادق(ع) نام انس بن مالك در كنار نام ابو هريرة از جمله افرادي است كه به پيامبر(ص) دروغ مي بست، ذكر شده است. از اين رو حتّی با چشم‌ پوشی از ١٦ نفر قبلی در اين سند، باز هم نمي توان به درستي اين خبر حكم نمود زيرا وجود ( انس بن مالك ) و عدم وثاقت او در جهت تضعيف روايت ليلة الرغائب كفايت مي كند. ه) بررسي نقل شيخ حر عاملي روایت شیخ حرّ عاملی در وسائل الشيعة دقيقا بر اساس همان سند ضعيفي است که علامه مجلسی در بحار ذكر كرده است و لذا نيازي به بررسي مستقل ندارد. ….ادامه دارد 📚 رجوع كنيد به : ١- بحار الأنوار ج ٩٥ ص ٣٩٥. ٢- بحار الانوار ج ١٠٤ ص ١٢٣. ٣- وسائل الشيعة آل البيت ج ٨ ص ٩٨ باب ٦ روايت ١ شماره ١٠١٧٢. نقل مطالب تنها با ذكر ماخذ آن بلا مانع است. http://eitaa.com/nokaterjalie