✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ 🔻 تعیین حکم سوء ظن به وسیله رجوع به ادله قرآنی. ❇️ سومین دلیل قرآنی، آیه « وَلا تَقفُ ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنهُ مَسئولًا». ⬅️ سه احتمال برای معنای علم مطرح است که از نظر ما معنای سوم صحیح است. 1️⃣ علم به معنای قطع حقیقی است. در این صورت شامل همه اطمینان‌ها و ظنون، حتی ظنون معتبر را می‌شود. 2️⃣ علم به معنای قطع و اطمینان است. در این صورت اطمینان داخل علم می‌شود و «ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ» آن را در بر نمی‌گیرد. 3️⃣ مراد علم عرفی است و شامل ظنون خاصه مثل خبر واحد و ظواهر و امثالهم می‌شود. 🔻 مولوی یا ارشادی بودن نهی در آیه ⬅️ نهی‌ دو قسم است یا به داعی زجر حقیقی به کار می‌رود و نتیجه آن حکم تکلیفی است. یا به داعی بیان مانع و حکم وضعی به کار می‌رود که نتیجه‌ آن حکم وضعی می‌باشد. ⬅️ اگر در اینکه نهی مولوی تکلیفی است یا ارشاد به یک حکم وضعی تردید شود، محل جریان دو اصل می‌باشد. نخست اصل تطابق اراده جدیه و اراده استعمالی است و دوم اصل ظهور امرونهی در بعث و زجر. بر اساس این دو اصل انسان‌ها در مراد جدیه خود بر مدار مراد استعمالیشان حرکت می‌کنند؛ از این رو نهی در «لا تقف ما لیس لک به علم»، به لحاظ اراده استعمالیه به معنای زجر حقیقی است که اراده جدیه نیز دال بر همین معنا است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com