📿«استخاره» در ادبیات دینی به چه معناست؟
♦️«استخاره» در لغت به معنای «طلب خیر» است؛ این‌که انسان دنبال کار نیک و بهتر باشد. استخاره (طلب خیر) از خداوند نیز به این معناست که انسان از خداوند بخواهد آن‌چه خیر و صلاحش است را برایش مقدّر گرداند.
🔺آن‌چه امروزه با شنیدن واژه «استخاره» به ذهن متبادر می‌شود، این است که وقتی برای انجام کاری مردد شدیم (که آیا انجامش به صلاح است یا خیر)، به سراغ کسی رویم تا با تسبیح یا قرآن استخاره‌ای گیرد و تکلیف ما را در آن مسأله روشن کند.
🔺اما در ادبیات دینی ما، آن‌چه در اکثر موارد از واژه «استخاره» اراده شده است، چیزی است که در ادامه ملاحظه می‌فرمایید...
1⃣از هارون بن خارجه نقل شده است:
🔶امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
🔸«هرگاه یکی از شما قصد انجام کاری را نمود، پیش از آن‌که از خداوند (تبارک‌وتعالی) مشورت جوید، از هیچ‌کس مشورت نگیرد.»
🔷عرض کردم:
🔹مشورت گرفتن از خداوند (تبارک‌وتعالی) چیست، فدایتان شوم؟
🔶حضرت فرمودند:
🔸«ابتدا از خداوند، در مورد آن کار، طلب خیر کند، سپس در موردش (از دیگران) مشورت گیرد؛
زیرا هرگاه او با خداوند (تبارک‌وتعالی) آغاز کند، خداوند آن‌چه برایش خیر است را بر زبان هریک از مخلوقات که بخواهد، جاری می‌نماید.»
📚من‌لايحضره‌الفقيه، ج۱، ص۵۶۲
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
2⃣از مُزارِم نقل شده است:
🔶امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
🔸«هرگاه یکی از شما قصد کاری را نمود،
دو رکعت نماز بخواند، سپس خداوند (عزّوجلّ) را حمد کند و او را ستایش نماید و بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) درود فرستد و بگوید:
🤲«اللَّهُمَّ إِنْ كَانَ هَذَا الْأَمْرُ خَيْراً لِي فِي دِينِي وَ دُنْيَايَ فَيَسِّرْهُ لِي وَ قَدِّرْهُ لِي وَ إِنْ كَانَ غَيْرَ ذَلِكَ فَاصْرِفْهُ عَنِّي»؛ «خدایا! اگر این کار، در دین و دنیایم، برای من خیر است، آن را برایم میسَّر (آسان‌شده) نما و اگر چنین نیست، آن را از من دور گردان.»»
🔷مُزارم گوید: پرسیدم:
🔹در آن دو رکعت چه (سوره‌ای بعد از حمد) بخواند؟
🔶حضرت فرمودند:
🔸«هرچه می‌خواهد، در آن دو رکعت بخواند و اگر خواست، (سوره‌های) «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» و «قُلْ يا أَيُّهَا الْكافِرُونَ» و «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را در آن دو بخواند؛ که معادل یک‌سوم قرآن است.»
📚من‌لايحضره‌الفقيه، ج۱، ص۵۶۲
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
3⃣محمد بن خالد قَسری، در مورد استخاره از امام صادق (علیه‌السلام) سؤال کرد.
🔶حضرت فرمودند:
🔸«در آخرین رکعت از نماز شب، در حالی که در سجده هستی، صد و یک بار از خداوند طلب خیر کن.»
🔷عرض کرد:
🔹چگونه بگویم؟
🔶فرمودند:
🔸«می‌گویی: «أَسْتَخِيرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ أَسْتَخِيرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ»؛ «از خداوند، به‌واسطه رحمتش، طلب خیر می‌کنم.»»
📚من‌لايحضره‌الفقيه، ج۱، ص۵۶۳
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
4⃣از معاویه بن مَیسره نقل شده است:
🔶امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
🔸«هیچ بنده‌ای نیست که با این (عبارات)، استخاره (طلب خیر) کند، مگر این‌که خداوند (عزّوجلّ) خیر را برایش رقم خواهد زد. می‌گوید:
🤲«يَا أَبْصَرَ النَّاظِرِينَ وَ يَا أَسْمَعَ السَّامِعِينَ وَ يَا أَسْرَعَ الْحَاسِبِينَ وَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ يَا أَحْكَمَ الْحَاكِمِينَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ خِرْ لِي فِي كَذَا وَ كَذَا»؛ «ای بیناترین بینندگان! و ای شنواترین شنوندگان! و ای سریع‌ترین حساب‌گران! بهترین حکم‌کنندگان! بر محمد و اهل بیتش درود بفرست و برای من در فلان موضوع خیر را مقدر فرما!»» [به‌جای «کذا و کذا» در دعا، کاری که قرار است انجام شود، ذکر می‌شود.]
📚من‌لايحضره‌الفقيه، ج۱، ص۵۶۳
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️همان‌طور که ملاحظه می‌فرمایید، شیوه‌ی «استخاره»ای که در این روایات تبیین شده است، با شیوه‌ی رایج، متفاوت است. نه‌این‌که روایتی در خصوص روش استخاره با قرآن یا نوشتن روی کاغذ وارد نشده است، اما آن‌چه در اکثر روایاتِ مربوط به استخاره به آن اشاره شده، همین است که ذکر شد.
🔺در این نوع استخاره، انسان متوقف نمی‌شود؛ از خداوند خیر را طلب می‌کند و پیش می‌رود، با اطمینان به این‌که اگر صلاح او در این کار باشد، خداوند کارها را طوری پیش می‌برد که به‌راحتی فراهم شود و اگر صلاحش در آن نباشد، به‌نحوی او را از آن منصرف می‌سازد.
🔺یکی از سبب‌هایی که خداوند خیر و صلاحِ استخاره‌کننده را به‌وسیله آن جاری می‌کند، این است که بر دلش می‌اندازد آن کار را انجام دهد یا ندهد. یکی از سبب‌ها نیز می‌تواند مشورت باشد؛ انسان بعد از استخاره (طلب خیر) با نماز و دعا، با مشاوری دانا و دلسوز مشورت می‌کند و خداوند راه‌نمایی مناسب را بر زبان او جاری می‌کند تا در نهایت برای استخاره‌کننده خیر رقم بخورد.
#امام_صادق_علیه_السلام #استخاره #نماز #دعا #توکل #مشورت #خیر #حدیث
💠 @hadithona