«اَلْحَمْدُ لِلِّهِ» جامع‌ترین کلام در بیان توحید افعالی خداوند است. یعنی هیچ فکر شایسته و فعل زیبا از خاک تا افلاک، از ازل تا ابد سر نمی‌زند مگر آنکه منتسب به حضرت باری‌تعالی و ریشه‌گرفته از ذات سبحانی باشد. انسان خردمند، تیرِ افکنده را نمی‌بیند؛ بلکه تیرانداز را می‌بیند و او را عامل افکندن تیر می‌داند: گرچه تیر از کمان همی گذرد از کمان‌دار بیند اهل خرد او می‌داند که اگرچه به‌ظاهر کمان‌دار کمانش را به زه کرده و تیر را به هدف زده است، فاعل حقیقی آن، خداوند است: «وَ مَا رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ وَ لَكِنَّ اللهَ رَمَی‏». «و چون [ریگ یا تیر به سوی آنان] افکندی، تو نیفکندی، بلکه خدا افکند». دیدن خداوند در پسِ آن کمان و بازوی توانای کمان‌دار، به معنای «الْحَمْدُ لِله» است. اگر بادقت در وجود بنگریم، هیچ صنع زیبایی نیست که از حمد خداوند تهی باشد. پس با گفتن «الحمد لله»، تمام مواهب را به‌یک‌باره به خداوند اسناد می‌دهیم. ▫️کتاب شکوه نیایش، شرح صحیفه سجادیه، ج۴، صص ۴۹۳-۴۹۲. @Hedayatnoor