🔰۲۴۱- آيا علم خدا به اعمال و سرنوشت ما باعث نمیشود که ما به همان چيزی عمل کنيم و همان سرنوشتی را داشته باشيم که خداوند به آن علم دارد؟
🔹در پاسخ به اين سؤال بايد گفت: علم خداوند به اعمال ما هرگز جبرآفرين نيست و ما را بدون اراده، به سوی کارهای سعادتبخش و شقاوتآفرين سوق نمیدهد؛ زيرا خداوند به آنچه ما در آينده و در طول زندگی میخواهيم برگزينيم و عمل کنيم آگاه است. حضرت حق به انتخابهای ما اشراف و علم دارد و میداند که بر سر هر دوراهی يا چندراهی، ما با اراده و اختيار خود، کدام راه را انتخاب میکنيم و کدام مسير را برمیگزينيم. بنابراين علم خدا تعيينکنندۀ اعمال ما نيست و اراده و اختيار آدمی را نفی نمیکند. او به جای ما تصميم نمیگيرد، بلکه به انگيزهها و نيّتها و مقدماتِ عمل و به اسباب و عللِ کارها، آگاهي و اشراف دارد. درنهايت اين ما هستيم که با اختيار خود عملی را شکل میدهيم و به واسطۀ اسباب و علل، کاری را صورت میبخشيم.
با هزاران هزار مرتبه تنزل، معلمی کاربلد و باتجربه بعد از سی سال تدريس، در ميانههای ترم تحصيلی، میتواند دريابد که فلان دانشآموز به چه ميزان تلاش میکند و در نهايت مشروط میشود يا نمرۀ قبولی میگيرد. آيا پيشبينی معلم باعث شده است که دانشآموز خوب يا بد درس بخواند و نمرۀ کم يا زياد بگيرد؟ روشن است که تلاش دانشآموز تعيينکنندۀ سرنوشت اوست و پيشبينی معلم در اين جهت هيچ تأثيری ندارد.
▫️کتاب مشکاة، تفسیر قرآن کریم، ج۲۱، صص ۶۰۴-۶۰۲.
#پرسشازمشکاة
#کتاب_مشکاة_جلد21
@Hedayatnoor