🔖نماز عید غدیر، عمل مستحبی مورد تأکید فقیهان ✍️رضا عطائی بر اساس روایات شیعه، عید غدیر همواره جزء مهم‌ترین اعیاد مسلمانان به‌حساب می‌آید؛ (1) آداب و اعمالی برای این روز مبارک سفارش شده؛ یکی از آن آداب، برگزاری نماز عید غدیر است که اکثر علمای شیعه قائل به استحباب نماز عید غدیر شده‌اند. (2) مرحوم صاحب‌جواهر در استحباب این نماز می‌گوید: «در این نماز اختلافی میان فقهای قدیم و جدید شیعه ندیدم».(3) نماز جماعت عید غدیر بسیاری از فقیهان شیعه قائل به اقامه نماز عید غدیر به‌صورت جماعت هستند؛ شیخ مفید نماز جماعت عید غدیر را مستحب می‌داند و دلیل خودش را سنّت نبوى مطرح می‌کند و دراین‌باره می‌گوید: «در این روز با اقامه دو رکعت نماز و اقتداء بر رسول الله(ص) سنّت جارى شد و فعلِ پیامبراکرم (ص) و عمل به سنّت ایشان، در میان امّت رواج یافت.»(4) «ابوالصلاح حلبی» نیز دراین‌باره می‌گوید: «از سنت‌های سفارش شده، پیروی از رسول‌الله (ص) در روز غدیراست؛ که این پیروی، با خروج از شهر و برگزار کردن نماز غدیر در قبل از زوال خورشید به‌وسیله کسی که دارای شرایط امامت جماعت است، تحقق می‌یابد». (5) «ابن زهره حلبی» از دیگر فقهای شیعه است که نظر بر استحباب نماز جماعت عید غدیر دارد و در توضیح آن می‌گوید: «مستحب است این نماز به جماعت و قرائت نماز با صدایی بلند باشد و قبل از نماز، خطبه کوتاهی شامل حمد و ثنای الهی، صلوات بر محمد و آل محمد و فضیلت این روز و مأموریت رسول خدا در انتصاب امیر مؤمنان به امامت بیان شود». (6) محقق کرکى نیز دراین‌باره مى‏گوید: «نماز غدیر دو رکعت است که اندکی قبل از زوال خورشید خوانده مى‏شود ... این نماز پس از خطبه خطیب است که فضیلت آن روز را بیان مى‏کند». (7) مقدس اردبیلی می‌نویسد: «مشهور میان اصحاب، جواز خواندن نماز -عید غدیر- به جماعت است و این سخن بعید نیست؛ زیرا خواندن نمازهای نافله به جماعت منع مطلقی ندارد که ظاهر این مورد را شامل شود و اجماعی نیز بر منع تحقق‌نیافته است. علاوه بر این، جماعت در نمازها، بخصوص در نماز این روز، مورد تشویق شرع قرارگرفته است».(8) در بین علمای معاصر، حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی با تأکید بر اهمیت این روز می‌گوید: «نماز غدير به كيفيتي كه در كتب ادعيه واردشده است به جماعت مستحب است و اينجانب نيز در مجلس درس به‌طور تفصيل از همه جوانب فقهي و با اشاره به بعض روايات عامه بحث نموده و نوشته‌ام». (9) همچنین حضرت آیت‌الله‌ بهجت می‌گوید: «بعید نیست استحباب جماعت در نماز غدیر که به امید مطلوبیت خوانده شود». (10) حاصل کلام این است که عید غدیر از مهم‌ترین اعیاد مسلمانان است که آدابی هم در روایات برای آن بیان‌شده است؛ اقامه نماز عید غدیر، مستحب تاکید شده در بین فقیهان شیعه است. اقامه این نماز به جماعت در طول تاریخ، همواره بین فقهای شیعه مطرح بوده است اما گاهى به دلایلی ازجمله حکومت‌های جور، کم‌رنگ بوده است و هرگاه دشمنی‌ها و تهدیدها بیشتر بوده، این مسئله کمتر مطرح‌شده است حتی ائمه (ع) نیز امکان برگزارى نماز جماعت عید غدیر را نداشته‌اند بلکه فقط –آن‌چنان‌که از شیخ مفید- نقل‌شده است که رسول‌الله (ص) در روز عید غدیر نماز جماعت غدیر را برگزار کرده‌اند و حضرت على (ع) نیز، درزمانی که عید غدیر و روز جمعه هم‌زمان بوده، خطبه مفصلی ایراد فرمودند و در ابتدای این خطبه به معرفی اهل‌بیت پیامبر (ص) اقدام ‌نموده و سپس به معرفی خویش پرداخته و از این‌که جامعه اسلامی چند سالی از وی روی‌گردان بوده، به‌شدت انتقاد می‌نمایند و سپس با لحنی دیگر، اقدام به معرفی این روز بزرگ کرده را و در همین زمینه، در چندین مورد هم نامی از روز غدیر می‌برند و بدین ترتیب، همگان را به شناخت و درک این روز مهم دعوت می‌نمایند؛ آنگاه حضرت نماز جمعه‌شان را نماز عید قراردادند. (11) لازم به ذکر است که هم‌اکنون این نماز در مراکز متعدد عبادى و با حضور مردم برگزار می‌شود. ادله فقهی و تاریخی استحباب نماز عید غدیر نیز در قالب کتابی با عنوان «سنت جماعت در نماز عید غدیر میثاق با ولایت» منتشرشده است. پی‌نوشت‌ها: 1-شیخ صدوق، الأمالي، ص125. 2- ر.ک: شهید اول، ذكرى الشيعة في أحكام الشريعة، ج4، ص281. 3- محمد حسن نجفی جواهری، جواهر الكلام في ثوبه الجديد، ج6، ص540. 4- شیخ مفید، المقنعة، ص203. 5- ابوصلاح حلبی، الكافي في الفقه، ج1، ص160. 6- ابن زهره، غنية النزوع إلى علمي الأصول والفروع نویسنده، ج1، ص108. 7- محقق کرکی، جامع المقاصد، ج2، ص 485. 8- مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة والبرهان في شرح إرشاد الأذهان، ج3، ص32. 9- برگرفته از سایت: https://www.hawzahnews.com 15 مرداد 1399. 10- محمدتقی بهجت، توضیح المسائل ، مسئله ۱۱۳۲، ص۲۲۲. 11- شیخ طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏2، ص752. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith #عید_غدیر #نویسندگان_حوزوی @howzavian