#یادداشت
📌
حقوق بشر آمریکایی و سه رهیافت
✍ دکتر سیدطه موسوی میرکلائی
🎓 عضو هیات علمی دانشگاه
1️⃣ حقوق بشر قید و وصف و شرط نمی پذیرد. آب زلالی را ماند بی رنگ و بو که هر افزودنی یا آلایندگی، انحرافی است از ماهیت اصلی اش. حقوق بشر را نشاید که متصف و محدود شود به ملیت و قومیت و دین و تاریخ و جغرافیا. ملابست حقوق بشر به قیود اسلامی و غربی و آمریکایی و ... ، ساز و برگ هایی نامتجانس بر این ارزش ذاتی است:
بس که ببستند بر او برگ و ساز
گر تو ببینی نشناسیش باز
2️⃣ حقوق بشر حاصل تراوش همه فرهنگ های بشری در بلندای تاریخ و پهنه جغرافیا بوده است. حقوق بشر از گونه مرکبات طبیعی است که هر یک از اجزاء پس از ترکیب، نه هویت خود را می بازد و نه استقلال اثر خود را. لذا هیچ یک از فرهنگ های بشری به مثابه اجزای تشکیل دهنده حقوق بشر، در این ارزش ذاتی حل و منحل نمی شوند. اگر در رهیافت نخست، حقوق بشر با آن قیود می آلاید، در مفهوم دوم، هر عنصری از حقوق بشر، با قید مربوطه به خود می بالد. خود می بیند و غیر می نبیند:
منم که شهره شهرم به عشق ورزیدن
منم که دیده نیالوده ام به بد دیدن
3️⃣ حقوق بشر افسانه است و افسون؛ شعاری است خالی از شعور؛ تیغی است بر کف زنگی مست؛ هدفی است موجّه وسیله؛ و ابزاری است در خدمت رویه هایی معین؛ رویه هایی که یا از نظریه رمیده و یا هنجار را سر بریده اند. قید آمریکایی در این رهیافت نه از جهت توسعه ای است که محاکم ایالات متحده فی المثل در فلان حق بشری ایجاد کرده، بلکه از حیث ریشخندی است که این دولت نثار آزادی ها و حیات نموده: قتل و ترور و مداخله و معیارهای دوگانه. چونان که قید اسلامی نیز در این رهیافت و در برخی دول اسلامی، نه حکومت قانون، که حکومت با قانون و بر قانون است؛ گندم نمایی و جو فروشی است. اگر رهیافت اول خاستگاه فرهنگی جهانی است و رهیافت دوم آوردگاه فرهنگ هایی متکثر، رهیافت سوم را باید ندامتگاهی برای فرهنگ حقوق بشر به شمار آورد؛ و استحمار با این فرهنگ:
شیوه چشمت فریب جنگ داشت
ما غلط کردیم و صلح انگاشتیم
🔶️ انجمن علمی حقوق عمومی اسلامی ایران | IPLAI
🌐
@iplai_ir