پشت صحنه های فضای مجازی!
در پشت این فضای مجازی، به آسانی میتوان پناه گرفت و در آن نهانگاه، به عالم و آدم بد گفت و فحاشی و هتاکی کرد! میتوان به راحتی بذر کینه و نفرت کاشت! میتوان تیشه به ریشهی امید و آرمان زد. می توان دروغ های فراوان را نشر داد. به آسانی می توان شبهه افکنی و دروغ پراکنی کرد و به انواع شیطنت ها دست زد! چنان که این فضا کمین گاه حملات گوناگون دشمنان ما هم هست!
شاید در گذشتهها، یکی از عوامل رعایت ادبها و احترامها و پاسداشتها و حرمتها، ضرورت برخورد و رویارویی آدمها با یکدیگر بوده است. چه آنکه حضور و رودررو شدن و به اصطلاح چشم در چشم هم انداختن، خودش، نوعی کنترلکنندهی اخلاقی به شمار میرود.
به تعبیری میتوان گفت که حضور، گونهای شرم ویژه را با خویش دارد. فضایی است دوسویه و متقابل و دارای قابلیت گفتوگو و تعدیل و تعامل. حال آنکه در غیاب، از جمله در پناه فضای مجازی، امکان بدگویی، هتک حرمت، دروغبافی، لافزنی و بیان سخنان و مطالب غیرمستند و بدون پشتوانهی دفاعی، به سادگی امکانپذیر است و بر هر رطب و یابسی به راحتی میتوان تأکید ورزید و گاه با تکرار و بازفرستادن آنها، بر یافتهها و بافتههای ذهنی خویش، اصرار ورزید!
تعامل در چنین فضایی، به دشواری صورت میگیرد و به واسطهی مانعی که میان آدمها به وجود میآورد، زمینههای بهتری برای پرخاشگری، پررویی و بیپروایی فراهم میآید.
بر این اساس، مطلوبترین شیوهی تقابلی که میتواند منجر به تعامل بشود، به حل اختلافها مدد برساند و برخی سوءتفاهمها را بزداید، رویارویی افراد با یکدیگر و گفتمان دوسویه است.
خوب است بر این نکته بیفزاییم که اصولاً این فضا ـ فضای مجازی ـ فاقد هرگونه در و پیکری است و آثار منتشر شده در آن ـ به جز در مواردی معدود و اندک ـ فاقد قابلیت استناد و اعتماد و اطمینان است. چه آنکه هر کسی بدون هیچ مانعی میتواند هرچه را که میخواهد نشر دهد یا بازارسال کند!
بر این اساس در چنین فضایی باید بسیار هوش مندانه و تیز بینانه عمل کنیم. این است که بصیرت افزایی، خرد ورزی و جهاد تبیین و روشن گری، در این جا بسیار اهمیت و ضرورت می یابد. هم چنان که تلاش برای احیا و گسترش نیکی ها از این طریق بسیار لازم و مطلوب است...
#جواد_نعیمی