#خلاصه_سخنرانی
زمینه های اقتصادی قیام کربلا
📆جلسه چهارم
محرم۱۴۴۵، هیئت حسین جان ع، رامهرمز
eitaa.com/m_amin_rezai/3645
فصل چهارم:مدینه،عصر پیامبرص (۲)
▪️
ب: منابع دولت اسلامی
این موارد تقریبا مشکلات اقتصادی پیامبر ص را حل کرد.
۱: زکات
۵۹ آیه قرآن و ۲۰۰۰ روایت در این مورد هست
کارکرد زکات ۱: از بین بردن فقر ۲: تعدیل ثروت مثلا از هر ۲۴۰ درهم ۶ درهم زکات گرفته میشود و هر ۴۰ تا یو درهم اضافه میشود. از هر شتر، ۳۰ گاو و ۴۰ گوسفند بر اساس ضریب مشخص زکات گرفته میشود.
معاویه از بیت المال، ولید بن یزید از مهریه و ارث زکات میگرفت( انحراف در توسعه). بنی امیه صله شاعران و... را از طریق زکات تامین میکردند( انحراف در مصرف)
۲: جزیه
بر اساس آیه ۲۹ توبه انهایی که اسلام را نپذیرفتند در قبال امنیتی و... که در جامعه اسلامی نصیب شأن میشود سالی یک دینار مالیات بدهند. اولین درآمد زیاد مسلمان ها سال دهم هجری ۸۰ هزار درهم جزیه از بحرین بود
۳: فیئ
به معنای بازگشت، مال برای خدا و نماینده اوست که در دست کفار غضب شده و وقتی به پیامبر رسید به اصلش بازگشته است.
مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ(۷حشر)
في زمین هایی که بر اساس صلح بدون جنگ به دست آمده که به پیامبر ص میرسد. مثل فدک، بنی نضیر
امام حسین در نقد به بنی امیه: واستئثرو بالفی. بنی امیه في ( مطلق بیت المال یا فی) را برای خودشان برداشتند
۴: غنائم
أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ
یک پنجم غنائم به عنوان خمس به بیت المال برمیگشت؛چهار پنجم برای مجاهدین که برای کسی که اسب داشت دو برابر پیاده سهم میبرد. با پیروزی پیامبر ص در غزوات بخصوص خیبر، فتح مکه و...بواسطه غنائم وضعیت اقتصادی مسلمانان بهتر شد.
با اینکه بعضی درخواست داشتند پیامبر فرق بگذارد بین افراد اما پیامبر ص بیت المال را به صورت برابر بین همه مسلمانان تقسیم میکرد
۵: انفال
♦️انواع مالکیت در اسلام
1⃣: اموال عمومی؛ سرزمین های که مسلمین در جهاد فتح کردند( مفتوح العنوه) این ها برای عموم مردم است تولیت آن دست امام و جانشینی اوست
2⃣: اموال امام( دولتی) مثل انفال،فی؛ خمس و...مخصوص شان حاکمیتی امام است
3⃣: اموال شخصی؛ مساله مهم این است ملکیت شخصی و حق تصرف در منابع طبیعی به واسطه حیازت و کار به دست می آید
🔻نفل به معنای زیادی مثل نمازهای نافله؛مالی که اضافه بر مخارج مرسوم است
🔻صاحب جواهر: بدون شک انفال ملک رسول خدا و جانشین اوست.ثم إنه لا كلام في كون الأنفال ملكا للنبي ص كما يدل عليه الكتاب و السنة و الإجماع، ثم من بعده للقائم مقامه( جواهر الکلام ج ۱۶ ص ۱۳۳)
🔻بنابر نظر مشهور فقها در زمان غیبت انفال برای عموم شیعیان حتی مسلمانان مباح است و به و واسطه کار و حیازت میشود تصرف کرد
🔻 انفال در غیبت امام برای عموم مردم است
صاحب حدائق: و ظاهر جملة من متأخري المتأخرين القول بالتحليل في الأنفال مطلقا و هو الظاهر من الأخبار. (الحدائق الناضرة :الشيخ يوسف بحرانی،ج12 ص 481)
🔻انفال برای غیر شیعیان هم هست
امام خمینی: الأقوى حصول الملك
#لغير_الشيعي أيضا بحيازة ما في الأنفال تحرير الوسيلة، سید روح الله الخميني، ج۱ص369)
در نتیجه بنابر نظر مشهور انفال در زمان غیبت برای عموم مردم است.
🔸
مصادیق انفال:
زمین ها موات؛ زمین های بی مالکه مثل جنگل و دریا و کوه و...
معادن(ظاهری) بعضی همه معادن را میگویند
🔹عدالت بنیادین در دو ساحت1: منابع مثل انفال و... 2:درآمدهاست که طبیعتا اولی مهم تر است. اصل 45 قانون اساسی انفال در اختیار حاکمیت برای مصالح عمومی مردم معرفی کرده است
🔸مساله مسکن که یکی از بزرگترین مشکلات کشور است بنا بر گزارش ها %50 تا۶۰% قیمت آن برای زمین است که با تقسیم عادلانه زمین های موات که بخشی از انفال است تا حد زیادی قابل حل است. امروز انفال در اختیار بعضی سازمان ها و ادارات دولتی است و تبدیل به کالای سرمایه داری شده وفئودالیسم باز تولید شده در حالی که اگر به قواعد فقهی عمل میشد زمین از سرمایه ای بودن خارج و عدالت اجتماعی محقق میشد
▪️
ج: عقود مالی و ظرفیت های فقهی عدالت اقتصادی
علاوه بر اجاره که عقدی برای کسب منفعت ملک ( اجاره خانه) و منفعت نفس( کارگر) است. در اسلام عقود ذکر شده به عادلانه تر شدن روابط و جامعه کمک جدی میکند
۱: مضاربه( سود برای عامل و مالک، ضرر فقط برای مالک)
۲: مزارعه و مساقات( بجای کارگرگری روی زمین کارکر از منفعت زمین ارث میبرد)
۳: عقود رایگان مثل عاریه، ودیعه، قرض، وقف که اقتصاد تبرعی را در جامعه نهادینه کرد
در زمان زمان خلفا از این ظرفیتهای اسلامی سواستفاده کردند و جامعه طبقاتی شد!
🔻
مطالب تفصیلی را در صوت سخنرانی گوش کنید
eitaa.com/m_amin_rezai/3647
🎙
#محمدامین_رضایی
@m_amin_rezai