⭕️ از موءودة تا محرّرة! چکیده ای از سه شب فاطمیه هیات صاحب العصر اراک/ دی ۱۴۰۱/ حجت الاسلام قنبریان (بخاطر استقبال مومنین از جلسه اول فاطمیه اول در مسجد دانشگاه تهران ، این بحث به تفصیل بیشتر در سه جلسه فاطمیه دوم تعقیب شد. چکیده مطالب تکمیلی): #بخش_اول • جعل تشریعی آزادی برای انسان حضرت امیر(ع) در نامه۳۱ نهج البلاغه با دستور شرعی می فرماید: لا تَکُن عبدَ غیرِک و قد جَعلکَ الله حُراً: خود را برده دیگری قرار نده که خداوند برایت آزادی قرار داده است. این غیر از جعل تکوینی و سرشت آزاد آدمی است. این آزادی در حوزه تشریع و قانونگذاری است. اگر منظور این بود که تو تکویناً مختار یا آزاد هستی، دستور نمی داند عبد دیگری نشو! چون تکوین و سرشت که قابل سلب نیست. معلوم است این حریت مقابل آن رقیت و عبدیت است و هردو در نظام ارزشی رخ می دهد.(دقت کنید) ⬅️ پس آزادی کلمه نحسی نیست، خانه زاد امیرالمومنین(ع) و تشریع خداوند و دین الهی است. • دو بردگی بر سر راه آزادی! 1⃣ بردگی ظاهری: ادبیات دینی آنرا "رقیّت" می خواند. این بردگی بخاطر نبودِ عدالت شکل می گیرد! فرعونها و نمرودها عده ای را برده خود می کنند! قارونها عده ای را برای بردگی می خرند! در دنیای جدید هم وجود دارد فقط "بردگی سیاه"(سیاهپوستان) شده "برده سفید"(برده های جنسی/ زنان)! یک سرچ ساده اعداد و رقم های حیرت آور آنرا جلوی چشمتان می آورد. 2⃣ برده مناسبات جاهلی! این کمی توضیح می خواهد: - آزادی ملازم مسئولیت است؛ آزادی بیشتر، مسئولیت بیشتر طلب می کند. بچه ای که والدین دارد آزادی عمل کمتری از بچه خیابانی دارد اما همه مسئولیت بچه خیابانی هم با خودش هست! شما وقتی شریک اقتصادی می گیرید، آزادی تان کم میشود اما مسئولیتتان هم نصف می شود! - مقداری از این محدودیت ها و مسئولیت ها طبیعی زندگی اجتماعی ماست. ما فرزند کسی، همسر یا شوهر کسی، همسایه و همکار کسی هستیم و از این حیثیت های ضروری زندگی اجتماعی، متعهد با آنها میشویم و از آزادی مطلق در می آییم. - اما برخی از محدودیت ها، صناعی و ساختگی است. ضرورت زندگی اجتماعی ما نیست، منفعت طبقه ای خاص است. وقتی در گذشته، فرزندان طبقاتی از اجتماع از تحصیل منع می شدند ضرورت اجتماعی مثل مورد قبل نبود، منافع یک طبقه برخوردار در وسط بود! در جامعه ای که زن، عار و نقطه ضعف بود؛ نوزاد دختر توسط پدرش کشته میشد! این سلب آزادی و گرفتن حیات، چه اش از بردگی قبل کمتر است؟! بطور کلی رسوم و مناسبات جاهلی که زن و دختر ظاهراً آزاد را مثل برده رقّ می کرد، بردگی صناعی بود. • اسلام برای آزادی زن اسلام مقابل آن دو بردگی، دو آزادی داشت: 1⃣ عِتق: آزاد کردن برده ظاهری (مقابل رقیّت). اغلب راه های برده شدن را بست و راه های آزادی برده را باز کرد. کفارات خود را آزاد کردن برده قرار داد. بر آزاد کردن برده بعنوان یک ارزش پا فشرد. امیرالمومنین با مزد کار دستش به تنهایی ۱۰۰۰برده خرید و آزاد کرد... - کسانی مثل صعصعة بن ناجیه در زمان بعثت بودند که نوزادان دختر را از زنده به گور شدن نجات می دادند به پدران فریه می دادند و آنها را می خریدند. در خانه اش ۱۰۴دختر نجات یافته از زنده به گوری بود! قبل از او عمر بن نفیل هم چنین بود! ❓اما آیا بعثت و پیامبر اسلام(ص) برای این سطح از کار آمده بود؟! ❗️نه! اسلام بیشتر از این را نشانه کرده بود! امیرالمومنین درباره پیامبر فرمود: خداوند اورا به حق مبعوث کرد تا بندگان را از عبادت بندگان دیگر خارج کند و به عبادت خدا برساند. از تعهد بندگان دیگر خارج و به تعهد الهی برساند...(الکافی ج۸ص۳۸۶) یعنی مرتبه دوم آزادی را موجب شود: 2⃣ آزاد کردن آزاد! آزاد کردن از مناسبات و رسوم جاهلی (آنرا تحریر می نامیم) یضع عنهم اصرهم و اغلال التی کانت علیهم: (مبعوث شد که) بار گران و احکام پر رنج و زنجیرهایی که بر آنها بود را بردارد. ⬅️ پس پیامبر(ص) هم "مُعتِق" (آزاد کننده برده ظاهری) است؛ هم "مُحَرِّر" (آزاد کننده ی آزاد از رسوم و مناسبات اسیر کننده) است. - در آیه۳۵ آل عمران مادر مریم نذر می کند نوزاد خود را برای خدا آزاد کند(ربِّ انّی نذَرتُ لک ما فی بطنی مُحَرَّراً) ⬅️ همسر عمران، مریم را از مناسبات و تعهدات طبیعی (فرزند-مادری) آزاد می کرد او در کنیسه می رفت و جای خدمت به مادر و در خانه، به کنیسه خدمت می کرد. در این آیه مریم، مُحَرَّر (آزاد شده) و همسر عمران، مُحَرِّر (آزاد کننده) نام می گیرد. مریم، برده نبود؛ آزاد بود. آزاد کردنِ آزاد، تحریر است. ادامه در بخش دوم ☑️ @m_ghanbarian