شش روز، روزه بعد از عید فطر مکروه یا مستحب؟ #کراهت_روزه_بعد_از_عید_فطر ✍️ رضا عطائی در روایتی منسوب به رسول الله صلی الله علیه و آله چنین آمده است که «مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثم صَامَ سِتَّهً أیام مِنْ شَوَّالٍ فَکَأَنَّمَا صَامَ السنهَ» (1) یعنی هر کسی که ماه رمضان را روزه بگیرد سپس شش روز از ماه شوال را هم روزه بگیرد چنان است که یک سال تمام روزه داشته است. اولین منبع حدیثی شیعه که این حدیث را نقل کرده است کتاب «الغارات» است و سپس منابع حدیثی متاخر مانند «عوالي اللئالي العزيزية في الأحاديث الدينية»، «البلد الأمين و الدرع الحصين»، «مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل» و «بحار الأنوار» نیزآن را بیان کرده اند، اما این منابع، حدیث مورد نظر را یا از طریق کتاب الغارات نقل کرده اند و یا از طریق کتاب های اهل سنت آورده اند. ابراهيم بن محمد بن سعيد بن هلال‏ ثقفى (متوفی 283ق) در کتاب «الغارات»، نامه ای را از امیرالمؤمنین علیه‌السلام آورده است؛ بنابر نقل ایشان، حضرت نامه را برای محمد بن ابی بکر نوشته است. این نامه منسوب به حضرت علی علیه السلام از جهت سند ضعیف است. از جهت محتوا نیز دارای اشکالات اساسی می باشد از جمله این که در قسمتی از آن، کیفیت وضو گرفتن برخلاف عقیده مذهب شیعه، بیان شده است. نکته دیگر این که نویسنده کتاب در پایان نامه می گوید: بعد از کشته شدن محمد بن ابی بکر، این نامه به دست عمرو عاص و معاویه افتاد. معاویه از این نامه بسیار شگفت زده شد و از خواندش لذت برد، در نتیجه آن را از بین نبرد بلکه دستور داد به همگان بگویند که این نامه از نوشته‏هاى ابوبكر است كه در نزد پسرش محمد بود و ما بر طبق آنها قضاوت مى‏كنيم و فتوا مى‏دهيم. با توجه به این دو اشکال یعنی «وجود مطالبی مخالف عقائد شیعه و همچنین تسلط معاویه بر این نامه»، نمی شود اطمینان حاصل کرد که تمام متن حدیث از امیرالمومنین علیه السلام باشد. بلکه احتمالا قسمتی از نامه توسط دشمنان حضرت به این نامه اضافه شده باشد. از سوی دیگر روایات متعدد و معتبری در کتاب های حدیثی شیعه وجود دارد که روزه گرفتن در روزهای ابتدایی ماه شوال (بعد از عید فطر) را مکروه می دانند و آن ایام را برای خوردن و آشامیدن معرفی کرده‌اند. (2) به عنوان مثال حَرِيزٍ به نقل از ائمه علیهم السلام روایت می کند که فرمودند: «هنگامی که ماه رمضان را (در پایان آن) افطار نمودی، پس بعد از روز عید فطر روزه تطوع (مستحبی) نگیر مگر بعد از اینکه سه روز (از ماه شوال) بگذرد». (3) بسیاری از فقها و محدثان شیعه نیز با تمسک به این روایات، بیان کرده اند که روزه گرفتن در سه روز ابتدایی ماه شوال هیچ فضیلتی ندارد و اولی این است که ترک شود. مثلا مرحوم کاشف‌الغطاء در این رابطه می‌نویسد: «‌صوم ستّة أيّام بعد عيد الفطر وتركه أولى» (4) ملاصالح مازندرانی نیز روایات استحباب شش روز، روزه اول ماه شوال را به دلیل این که از طریق اهل سنت وارد شده اند و علاوه بر آن روایات معتبر بر مخالفت آن وجود دارد، مردود می داند. (5) مجلسی اول نیز استحباب روزه در شش روز اول شوال را مشهور بین اهل سنت می داند و روزه گرفتن بعد از دو یا سه روز بعد از عید فطر را افضل می داند. (6) شیخ حر عاملی نیز اعتقاد به کراهت را در «بَابُ كَرَاهَةِ صَوْمِ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ بَعْدَ عِيدِ الْفِطْر» نقل می کند. (7) بنابراین روزه گرفتن در شش روز ابتدایی ماه شوال (بعد از عید فطر) بر اساس دیدگاه اهل سنت است و بر اساس دیدگاه احادیث شیعه، روزه گرفتن در سه روز ابتدایی ماه شوال (بعد از عید فطر) مکروه است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 📚 1. الغارات، ج 1، ص 250. 📚2. الکافي، ج‏4، ص148. 📚3. ‏تهذيب الأحكام، ج‏4، ص 298. 📚4. کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغرّاء، ج 4، ص 51. 📚5. شرح الکافی، ج‏4، ص 92. 📚6. روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص 235. 📚7. وسائل الشيعة، ج‏10، ص519. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith