⭕ آیا میتوانیم از معماری غربی الگو بگیریم؟
🔸 در عمران شهری نباید سازمان و ساختمانها پیروی از شکل و شمایل و نمادهای بیگانگان کنند. مثلاً خانهها را طوری بسازیم که آنها میسازند. این تبعیت در ساختوساز در شکل برونی و درونی ساختمان، روش نمادهای شهری، خیابانها، آنچه از آن به شکل، شمایل، روش و بهطورکلی سیره میتوان تعبیر کرد، نباید اتفاق بیفتد و تبعیت و الگوگیری از سیره شهرسازی آنها شرعاً برای ما ممنوع است.
🔸 مراد از «عدوّ» در قرآن کریم و در زبان ائمه اطهار(علیهم السلام) غیر مُسلِم است: «کل غیر مسلمٍ عدوّ».
🔸 البته مشکلی ندارد که با عدوّ معامله اقتصادی داشته باشیم، از آنها بخریم و به آنها بفروشیم، اما اقتباس فرهنگی نداریم.
🔸 اقتباس اگر به این معنا باشد که اگر چیز خوبی آنها داشتند ما هم از روش خوب آنها استفاده کنیم، اشکالی نداریم اما اگر چیزی شعار آنها شد، یعنی نماد آنها شد و نشاندهنده هویت فرهنگی آنها باشد مشکل دارد؛ چراکه در روایت میگوید: «لَا تُشَاکلُوا بِمَا شَاکلَ أَعْدَائِی» و این اشاره به آن نمادها و شکل و سیرههایی است که هویت آن جامعه را بازگو میکند.
✍️ خب شما اگر بخواهید از هویت جامعه آنها تبعیت کنید، هویت شما به تدریج ذوب در هویت آنها خواهد شد. یک چیزهایی نماد هویت آنها است و نماد هویت آنها را نمیتوان گرفت. بله یک وقت آنها سخن حکمتآمیزی گفتهاند، عیبی ندارد که آن سخن نقل شود.
📌 شبهه ایجاد نشود، تکنولوژی مانند مترو، ماشین، دوچرخه و غیره نماد آنها نیست؛ ما علم و سیره خوب را از آنها میگیریم.
🔸«حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنِ الْحُسَینِ بْنِ یزِیدَ النَّوْفَلِی عَنِ السَّکونِی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَی نَبِی مِنْ أَنْبِیائِهِ قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ لَا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی وَ لَا تَطْعَمُوا طَعَامَ أَعْدَائِی وَ لَا تَسْلُکوا مَسَالِک أَعْدَائِی فَتَکونُوا أَعْدَائِی کمَا هُمْ أَعْدَائِی.»
📚 من لا يحضره الفقيه، ج1، ص: 252. علل الشرائع، ج2، ص: 348.
🔸 در هر دو جا ما اختصاص میفهمیم؛ یعنی اضافه «ما شاکَل» یا اضافه «مسالِک» به «اَعداء» یعنی «ما اختَصّ به الاَعداء» یعنی آنچه مخصوص آنهاست. این «مسالِک الاَعداء»، «مطاعم الاَعداء» و «ملابس الأعداء» میشود. چون «ما یَختَصُّ بِهِم» هست، نشانه هویت و مسلک آنهاست. وقتی نشانه مسلک آنها را پذیرفتیم به تدریج در ما اثر میکند و به تدریج مسلک آنها را در زندگیمان جاری میکنیم؛ بنابراین در عمران شهری باید رعایت شود و آنچه مختص به آنها و نماد هویت ویژه آنهاست را نباید در عمران شهری مورد بهرهبرداری و استفاده قرار دهیم زیرا از آن نهی شده است.
📚 آیت الله اراکی | فقه نظام عمران شهری، جلسه 1، 95/07/01
#معماری_اسلامی_ایرانی
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠
@masaf_memari