*•═•••◈﷽◈•••═•* #آموزشی #تفسیر_تخصصی #جلسه_هشتادوچهارم «حُرِّمَتْ عَلَیْکُمْ أُمَّهاتُکُمْ وَ بَناتُکُمْ وَ أَخَواتُکُمْ وَ عَمّاتُکُمْ وَ خالاتُکُمْ وَ بَناتُ الأَخِ وَ بَناتُ الأُخْتِ وَ أُمَّهاتُکُمُ اللاّتی أَرْضَعْنَکُمْ وَ أَخَواتُکُمْ مِنَ الرَّضاعَةِ وَ أُمَّهاتُ نِسائِکُمْ وَ رَبائِبُکُمُ اللاّتی فی حُجُورِکُمْ مِنْ نِسائِکُمُ اللاّتی دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَکُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلا جُناحَ عَلَیْکُمْ وَ حَلائِلُ أَبْنائِکُمُ الَّذینَ مِنْ أَصْلابِکُمْ وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَیْنَ الأُخْتَیْنِ إِلاّ ما قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللّهَ کانَ غَفُوراً رَحیماً؛ حرام شده است بر شما، مادرانتان، و دختران، و خواهران، و عمه ها، و خاله ها، و دختران برادر، و دختران خواهر شما، و مادرانى که شما را شیر داده اند، و خواهران رضاعى شما، و مادران همسرانتان، و دختران همسرتان که در دامان شما پرورش یافته اند از همسرانى که با آنها آمیزش جنسى داشته اید ـ و چنانچه با آنها آمیزش جنسى نداشته اید، (دختران آنها) براى شما مانعى ندارد و (همچنین) همسرهاى پسرانتان که از نسل شما هستند (نه پسرخوانده ها) و (نیز حرام است بر شما) که جمع میان دو خواهر کنید; مگر آنچه در گذشته واقع شده; چرا که خداوند آمرزنده و مهربان است»(نساء، ۲۳). ✅ موضوع: جمع آوردن محرمات نکاح ❓ به چه علت محرمات نکاح به صورت جمع (أُمَّهَاتُكُمْ وَ بَنَاتُكُمْ وَ أَخَوَاتُكُمْ و ...) ذکر شده است؟ ✍ دو احتمال درباره جمع آوردن (اُمَّهاتُكُم) و جمع‌های پس از آن بيان شده است: 1⃣ برای افاده استغراق در توزيع است؛ يعنی بر هر مردی از شما مادرش و دخترش و... حرام است؛ نه آنكه هر كس عنوان مادر بر او صادق است، ازدواج با او حرام باشد، هرچند مادر ديگری باشد، بلكه بر هر مردی ازدواج با مادر و خواهر و... خودش حرام است. ⬅️ خطاب به جميع است كه هيچ فردی از شما حق ندارد با مادر و دختر و... خود ازدواج كند و چون افراد زيادند، قهراً مادرها، دخترها و... نيز بسيار خواهند بود، زيرا همه زن های جامعه زيرمجموعه يكی از عناوين ياد شده قرار دارند: يا مادرند يا دخترند يا...، از اين رو به صورت جمع بيان فرمود 💥 چنان كه آيه «أَوفوا بِالعُقود» نيز به اين معناست كه هر كسی بايد به عقد خود وفا كند؛ نه اينكه بر هر فردی واجب است به جميع عقود وفا كند. 2⃣ كلمه «أُمهات» افزون بر مادر، شامل جده پدری و مادری نيز می‌شود؛ يعنی هر فردی حداقل دارای سه مادر است: مادر بلافصل كه مادر خود اوست؛ مادر پدرش؛ مادر مادرش. ◀️ همه اين ها مصداق امهات اند. ساير جمع ها يعنی دخترها (دختر دختر و دختر پسر)، عمه ها، خاله ها نيز اين گونه اند؛ يعنی بلافصل و مع الفصل، هر دو را شامل می‌شوند. ◀️ گفتنی است كه مراد از عمه و خاله بافاصله، عمه عمه و خاله خاله نيست، چون عمه عمه يا خاله خاله، گاهی ممكن است نكاحشان جايز باشد، بلكه مراد خواهر جد و خواهر جد جد و خواهر جدّه و خواهر جدّه جدّه است، پس «عمات» و «خالات» نظير مادر و مادرِ مادر يا دختر و دخترِ دختر نيست. 👈 درباره خواهرها، مع الفصل و بلافصل فرض ندارد. 👈 خواهر مصاديقش متعدد است؛ ولی همه در يك رتبه اند و در طول هم نيستند. تعبير (اَخَواتُكُم) خواهر پدری، خواهر مادری و خواهر پدری و مادری هر سه صنف را شامل می‌شود. 🔸 گفتنی است كه از جمع های ياد شده اراده هر دو جهت مزبور نيز ممكن است؛ مثلاً در رضاع، مراد از (واُمَّهاتُكُمُ اللّاتي اَرضَعنَكُم) مادر رضاعی هر فرد، خواه بی‌فاصله يا بافاصله است. ┄┄┄┅••✻••┅┄┄┄ برگرفته از بیانات استاد ارجمند حسینی آل مرتضی در کلاس تفسیر تخصصی طرح مشکات(تفسیر سوره نساء بر مبنای تفاسیر المیزان، تسنیم و مجمع البیان به همراه شرح دقیق و گسترده اصطلاحات) 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin