•••🌸•••༻﷽༺•••🌸••• موضوع: اسماء غیر منصرف 👈تعریف: اسم غير منصرف اسمي است كه تنوين و كسره نمي‌پذيرد. اسم یا با یک سبب یا با دو سبب، غیر منصرف می شود. 🔹اسباب منع صرف با یک سبب : ۱. اسمی که دارای الف تأنیث (ممدوه یا مقصوره) باشد بدون هیچ شرطی غیرمنصرف است؛ مانند: مَرضیٰ، حَمراء، شُعَراء ۲. جمع منتهی الجموع: هر جمع مکسری که پس از الف آن دو حرف، یا سه حرف که دومین آن‌ها ساکن است آمده باشد، منتهی الجموع است. مانند: مَساجِد، مَفاتیح 🔹اسباب منع صرف با دو سبب : 9 سبب باعث غیر منصرف شدن اسم می شود. بايد لااقل دو سبب از این اسباب در يك اسم موجود باشند تا غير منصرف شود. ۱. علمیت ۲. تانیث ۳. جمع ۴. ترکیب ۵. وصف ۶. «ان» زائد ۷. عدل ۸. وزن فعل ۹. عجمه 🔹در این مجال به شرح و توضیح بحث «علمیت» می‌پردازیم. 🌱 عَلَم «عَلَم» هنگامی غیر منصرف است که با خصوصیت دیگری مثل «تأنیث» یا «غیر عربی بودن» جمع شود: الف) عَلَم+ «ان» زائده : هر گاه عَلَم مختوم به «ان» زائد باشد؛ مانند: رَمَضان، رِضوان، زَيدان ب) اگر عَلَم بر وزن فعل يا شبه فعل باشد مانند: يزيد، احمد، تغلب ج) علم + ترکیب مزجی: هر گاه علم تركيب مزجي باشد؛ مانند: بَعلَبَك ، بَيتَ لَحم د) علم + اعجمی: هر گاه علم اعجمي (غير عربي) و زائد بر سه حرف باشد؛ مانند: ابراهيم، يعقوب                نكته اول : اگر علم اعجمي سه حرفي «ساكن الوسط» باشد، منصرف است؛ مانند: نُوْح، لُوْط نكته دوم: نامهاي انبياء به دليل ۱. علم بودن و ۲. اعجمي بودن، غير منصرف مي‌باشند به جز اين شش اسم «محمد، شعيب، صالح، هود، نوح، لوط» نامهاي ملائكه نيز اين چنين ميباشد به جز «رضوان، مالك، نكير، منكر». ه) علم + تأنیث: عَلَم مؤنث، خواه مؤنث لفظی باشد یا معنوی غیر منصرف است، مانند: فاطمة، هبة، مكة، زينب، مريم، هاجر، سقَر و) علم + عدل: عدل عبارت است از از تغيير كلمه از وزن و صيغه اصلي خود 👈جمع عَلَم با عدل، موجب غير منصرف بودن اسم مي شود؛ مانند: عُمَر ، زُمَر •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• ✅در آیه ۹۷ سوره بقره: کلمه «جبرئیل» به دلیل علمیت و اعجمیت ، غیر منصرف است. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی (برمبنای کتب موسوعه‌ النحو و الصرف و الأعراب ) 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin