*•═•••◈﷽◈•••═•* «إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلًا كَرِيمًا؛ اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم؛ و شما را در جایگاه خوبی وارد می‌سازیم»(نساء، ۳۱). ✅ موضوع: نسبت گناه کبیره و صغیره ❓تقسیم گناهان به دو قسم کبیره و صغیره از منظر منطقی چگونه اثبات می شود؟ ✍ نسبت كبيره و صغيره نسبت دو ضدّی است كه ثالث ندارند، از اين رو قضيه مؤلف از آن ها در حكم منفصله حقيقی است (و آن اينكه معصيت يا صغيره است يا كبيره) نه منفصله مانعة الجمع و نبايد در جست‌وجوی حدّ وسطی بود كه نه صغير باشد و نه كبير. 🔸 بنابراین از آنجایی که اجتماع دو نسبت یعنی «معصیت هم صغیره است و هم کبیره»، امری محال است و ارتفاع دو نسبت بدان معنا که «معصیت نه صغیره است نه کبیره» نیز امری محال است و حالت سومی هم به جز معصیت صغیره و کبیره وجود ندارد پس قضیه شرطیه منفصله، از نوع حقیقیه است. یعنی معصیت یا صغیره است یا کبیره. ✅ موضوع: منهی عنه ❓تقسیم گناهان به صغیره وکبیره برپایه چه آیاتی از قرآن اثبات می شود؟ ✍ تقسیم گناهان به صغیره و کبیره در قرآن بر پایه آیات ذیل اثبات می شود: 1⃣ آیه ۳۱ سوره نساء: آمدن عنوان «سيئه» در برابر «كَبائِرَ ما تُنهَونَ عَنه» می‌نماياند كه منهی عنه دو قسم است: ◀️ معصيت كبيره و صغيره و هر دو حرام اند و نهی تكليفی مولوی متوجه همه آن هاست. 2⃣ آیه ۴۹ سوره کهف: «و وُضِعَ الكِتابُ فَتَرَي المُجرِمينَ مُشفِقينَ مِمّا فيهِ ويَقولونَ ياوَيلَتَنا ما لِهذا الكِتابِ لايُغادِرُ صَغيرَةً ولاكَبيرَةً اِلاّاَحصها؛ هنگامی كه كتاب اعمال مجرم گشوده می‌شود، همه گناهان كوچك و بزرگ خود را در آن می‌يابد». ⬅️ در اين آيه از كلمه معصيت و سيئه سخنی به ميان نيامده؛ ليكن روشن است كه به قرينه «الكتاب» (نامه اعمال) و «المجرمين» ناظر به معصيت است. 3⃣ آيه ۳۲ سوره نجم: «لَمَم» در «اَلَّذينَ يَجتَنِبونَ كَبآئِرَ الاِثمِ والفَواحِشَ اِلاَّ اللَمَم» ناظر به گناهان كوچك است. ✅ موضوع: حصر گناهان کبیره ❓حصر گناهان کبیره به برخی از مصادیق در آیات و روایات از چه نوعی است؟ ✍ حصر گناهان كبيره به شماری از گناهان در برخی از آیات و روايات، حصر اضافی است نه حقيقی. 👈 بعضی هم كه بيان ضابط است معيار جامع و مانع و ضابط كلی برای تشخيص صغيره از كبيره نيست، بلكه در حدّ علامت و نشانه و فی‌الجمله مؤثر است. 👈 برای مثال قرآن كريم از برخی گناهان به عنوان «إثم كبير» ياد كرده (سوره بقره، آيه ۲۱۹) و نسبت به بعضی از گناهان با آوردن عناوينی مانند مهلك، فتنه و فساد درباره آن ها، كبيره بودن آن ها را می‌فهماند. مانند: 💥 «كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَكُلٌّ كَانُوا ظَالِمِينَ». 🔸اما باید توجه داشت که مراد خداوند متعال از ذکر این موارد از باب مصداق است و گناهان کبیره منحصر به موارد مذکور نیست. ┄┄┄┅••✻••┅┄┄┄ برگرفته از بیانات استاد ارجمند حسینی آل مرتضی در کلاس تفسیر تخصصی طرح مشکات(تفسیر سوره نساء بر مبنای تفاسیر المیزان، تسنیم و مجمع البیان به همراه شرح دقیق و گسترده اصطلاحات) 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin