کانال خادمان قرآن و عترت نورالیقین
•••🌸•••༻﷽༺•••🌸••• ✅ موضوع: فعل معتل‌اللام (ناقص) 👈تعریف: فعل معتل ناقص، فعلی است که سومین حرف اصلی آن حرف علّه (واو-یاء-الف منقلبه) باشد . 🔹انواع فعل معتل ناقص :  ۱. ناقص واوی     مثال: دَعَوَ ۲. ناقص یائی  مثال: رَمَیّ 🔹اعلال در فعل ناقص : ۱. در فعل های ماضی ناقص بر وزن «فَعَلَ» در صیغه اول آن (للغائب) حرف علّه به الف تبدیل می شود.   👈 حرف عله متحرک ماقبل مفتوح، قلب به الف می شود (اعلال به قلب) مثال۱: دَعَوَ 👈 دَعَا            مثال۲: هَدَیَ 👈 هَدیٰ ۲. در فعل‌های مضارع ناقص بر وزن «یَفْعُلُ، یَفعِلُ» در صیغه‌های «بدون ضمیر بارز» حرکت ضمه، حذف می شود . مثال۱: یَدعُوُ 👈 یَدْعُو               مثال۲: اَدْعُو 👈 اَدْعُو   ۳. در فعل امر و مضارع مجزوم ناقص در صیغه‌های «بدون ضمیر بارز» حرف عله حذف می شود. مثال۱: تَدْعُو 👈 اُدْعُ (امر مخاطب)  مثال۲: یَهْدِی 👈 لَمْ یَهْدِ (فعل جحد) مثال۳: نَخشیٰ 👈 لا نَخشَ (فعل نهی) 🔹با لحاظ کردن پنج مورد زیر می‌توانیم فعل‌های معتل ناقص را شناسایی کنیم. ۱. اگر فعلی، سه‌حرفی باشد، در صیغه چهارم ماضی، حرف علّه حذف می شود. مثال۱: رَمَت (رمیٰ) مثال۲: دَعَت (دَعَوَ) ۲. مصادری که آخرشان به «اءِ» ختم می‌شود. مثال: استدعاءِ (دَعَوَ) ۳. فعل مضارع مجزوم اگر آخرش متحرک باشد. مثال۱: لِیَرمِ (یَرمِی)  مثال۲: لا یَخشَ (یَخشیٰ) ۴. اگر فعلی سه حرفی و حرف سوم «ا» باشد. مثال: دعا (دَعَوَ) ۵. اگر فعلی سه حرفی و حرف سوم به «ی» ختم می شود. مثال: رَمی •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• ✅ در آیه ۱۰۶ سوره بقره: 🍃«نُنْسِ» فعل مضارع مجزوم بنابر تبعیت (معطوف به فعل شرط)، علامت جزم حذف حرف علّه 🍃«نَأ‌ْتِ» فعل مضارع مجزوم، جواب شرط، علامت جزم حذف حرف علّه •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل‌مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف ونحو تخصصی، ونحو متوسطه ونحو سرآغاز و موسوعه 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin
141 مشاهده