••🌸•••༻﷽༺•••🌸••• #آموزشی #اعراب_آیات #جلسه_صد_و_بیست_و_هفتم ✅ موضوع:جملاتی که محل اعراب ندارند. با توجه به اینکه در چند جلسه به طور پراکنده موارد جملاتی که محل اعراب ندارند مطرح شده اکنون به طور کامل این مبحث را مرور می کنیم. جملاتی که محل اعراب ندارند عبارتند از : 1-جمله مستأنفه. 2- جمله معترضه. 3- جمله تفسيريّه. 4- جمله صله موصول. 5- جمله‌اى كه جواب قسم باشد. 6- جمله‌اى كه جواب شرط جازم باشد. 7- جمله‌اى كه تابع جمله‌اى باشد كه محلّ از اعراب ندارد. 🔹 جمله مستأنفه‌ جمله مستأنفه بر سه قسم است: 👈جمله‌اى كه كلام به آن ‌شروع شود. مثال: انّ زيداً قائم. 👈 جمله‌اى كه در وسط كلام بوده ولى از ماقبلش منقطع باشد. مثال: فلا يَحزُنكَ قَولهُم، إنَّ العِزَّةَ لِلّهِ جَميعاً. 👈 جمله مستأنفه بيانى و آن اين است كه در جواب سؤال مقدّر آورده شود. مثال: أكرِم زيداً، انَّ العالِمَ واجبُ الإكرامِ. 🍃جمله «انَّ العالِمَ واجبُ الإكرامِ » در واقع جواب است براى سؤال مقدّر، زيرا وقتى گفتيم: أكرِم زيداً ممكن است سؤال شود: «لِمَ؟» لذا در جواب اين سؤال فرضى گفتيم: انَّ العالِمَ واجبُ الإكرامِ. پس اين جمله را جمله مستأنفه خوانند. 🔹 جمله معترضه‌ جمله معترضه جمله‌اى است كه در وسط دو كلام يا دو جمله و يا دو كلمه‌اى واقع شود كه شأن آن دو نباشد كه بينشان فاصله ای قرار گيرد همچون مبتداء و خبر، مضاف و مضاف اليه... 🔹جمله مفسّره‌ : عبارت است از جمله‌اى كه معناى ماقبل خود را كشف و ظاهر مى‌سازد. مثال : إنَّ مَثَلَ عيسى عِندَ اللّهِ کَمَثَلِ آدم خَلَقَهُ مِن تُراب‌ . 🍃 در آیه شریفه « خَلَقَهُ مِن تُراب‌ » مفسّر «کَمَثَلِ آدم » مى‌باشد. 🔹جمله صله موصول‌: جمله‌اى است كه موصول را از ابهام بيرون مى‌آورد و شرط است كه جمله خبريّه و معلوم براى مخاطب و مشتمل بر ضميرى بوده كه با موصول در افراد و تذكير و تأنيث و تثنيه و جمع مطابق باشد مثال: جائَني الّذي قامَ أبُوهُ. 🔹 جمله جواب قسم‌: مثال: یس و القُرءانِ الحکِیم إِنّک لمِن المُرسلِین 🍃در آیه شریفه «إِنّک لمِن المُرسلِین» جمله جواب قسم است که محل اعراب ندارد. نکته مهم : هر گاه در كلامى شرط و قسم جمع شوند اكتفاء مى‌كنيم بجواب هر كدام كه مقدّم آمده و بقرينه آن جواب دوّمى را حذف بايد كرد مگر در يك صورت و آن فرضى است كه قبل از آنها كلمه‌اى كه محتاج به خبر است آمده باشد كه در اينصورت لازم است جواب شرط را آورد چه مقدّم بوده و چه مؤخّر آمده باشد. 🔹جواب شرط غير جازم‌ مثال: إذا جِئتَنى أُكرمُكَ. نکته: جمله‌اى كه جواب شرط جازم بوده ولى مقرون بفاء نباشد نیز محلّ از اعراب ندارد مثال: إن تَقُم أقُم. 🔹 جمله‌اى كه تابع جمله‌اى باشد كه محل از اعراب ندارد. مثال: جائَنى َزيدٌ فَاَكرَمتُهُ. 🍃چون جمله اوّل يعنى «جائَنى َزيدٌ» مستأنفه است و محّل از اعراب ندارد جمله دوّم يعنى « اَكرَمتُهُ » نيز كه با « فاء » بآن عطف شده محل از اعراب ندارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• ✅در آیه 113 سوره بقره : جمله «لا یَعلَمونَ» جمله صله است و محل اعراب ندارد؛ همچنین جمله «فَاللّهُ یَحکُمُ بَینَهُم» هم جمله مستأنفه است و محل اعراب ندارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل‌مرتضی و اساتید موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی و کتاب موسوعة النحو و الصرف و الأعراب 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin