•••🌸•••༻﷽༺•••🌸••• #آموزشی #صرف_و_نحو #جلسه_دوازدهم ✅ موضوع: حروف جرّ زائد گاهی حروف «لام، باء، مِن، کاف» به عنوان حروف جر زائد واقع میشوند؛ که در اینصورت •معنی کلی جمله را تأکید می کنند. •حذفشان تغییری درمعنی کلمه ایجاد نمی کند. •نیاز به متعلق ندارند. •مجرور این حروف، محلّی از اعراب دارد؛ یعنی نقش ترکیبی دیگری می پذیرد. ✔️ در این بحث به موارد حرف جرّ زائد «باء» اکتفا کرده و به ما بقی حروف زائده در آینده پرداخته خواهد شد. 🔹حرف جر زائد «باء» غالبا، در موارد زیر به کار می رود: ۱- بر سرِ مبتدا مثال: بِحَسبِکَ العِلمُ. 🍃باء:حرف جر زائد حسبِ: لفظامجرور، محلا مرفوع، مبتدا ۲- بر سرِ فاعل«کفی» مثال: وکفی بِاللهِ نصیرا. {نساء ۴۵} 🍃باء:حرف جرزائد الله:اسم جلاله، لفظا مجرور، محلا مرفوع، فاعل ۳-بر سرِ مفعولٌ به مثال: خُذ بِیَدی 🍃باء:حرف جر زائد ید: لفظا مجرور، محلا منصوب، مفعولٌ به ۴-صیغه «أفعِلْ به» تعجبی یعنی در فاعل «أفعِل» تعجب، حرف «با» زائد است. مثال:أجمِل بِالتَّعاون بینَ الاَصدقاء. 🍃أجمِل:فعل ماضی که به صیغه امر می‌آید، مبنی برفتحه ای که سکون عارض از ظهورش ممانعت کرده است. بِالتعاون👈 باء:حرف جر زائد التعاون:اسم، لفظا مجرور، محلا مرفوع، فاعلِ أجمل ۵- بر سرِخبر «کان» مسبوق به نفی و بر سرِ خبر «لیس» و «ما» حجازیِ عامل که عمل «لیس» رامی کند. مثال۱: ماکانَ اللهُ بِظلّامٍ لِلعَبید. 🍃ما:حرف نفی کان :فعل ماضی ناقص الله:اسم کان و مرفوع بِظلّامٍ👈 باء: حرف جرزائد ظلام:اسم، لفظا مجرور، محلا منصوب، خبر کان مثال۲: لستُ بِجاهلٍ. 🍃لستُ: فعل ماضی،مبنی بر سکون.ضمیر بارز و متصل «تُ»، محلا مرفوع، فاعل بجاهلٍ👈باء:حرف جر زائد جاهلٍ: خبر«لست»، لفظا مجرور، محلا منصوب مثال۳: مَاالدّرسُ بِصعبٍ. 🍃ما: حرف نفی، مبنی بر سکون الدرسُ: اسم «ما» حجازی که مانند لیس عمل می‌کند، مرفوع بِصعبٍ👈باء: حرف جر زائد صعبٍ: لفظا مجرور، محلا منصوب، خبر برای «ما» حجازی ۶-بر سرِ الفاظ تاکیدی معنوی مثال: جاء القائدُ بِنَفسِهِ. 🍃باء:حرف جر زائد نفس:اسم، لفظا مجرور، محلا مرفوع، تاکید برای اسم مرفوع ۷-بعد از «علیک» مثال: علیک بِالصّدق. 🍃علیک: اسم فعل امر به معنی «اِلزم» بِالصّدق👈 باء:حرف جر زائد الصدق:اسم لفظا مجرور، محلا منصوب، مفعولٌ‌به برای «علیک» •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• ✅ با توجه به توضیحات مذکور، در آیه ۸ سوره مبارکه بقره: 🍃بِمؤمنین: خبر برای «ما» نفی حجازی است که مانند لیس عمل می‌کند. لفظا مجرور و محلا منصوب است. 🍃حرف جر بر سر « مومنین»، حرف جر زائد است. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• برگرفته از تدریس ارزشمند استاد ارجمند حسینی آل‌مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی ( بر مبنای کتاب موسوعه النحو والصرف والاعراب ) 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. •••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈••• موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin