📔مباحث علوم قرآنی / ۹ ▫️تلخیص از کتب مرحوم آیت الله معرفت (ره) ☑️ پدیده وحی (۸) - جمع آوری وحی ▪️جمع و تأليف قرآن به شكل كنونى، در يك زمان صورت نگرفته، بلكه به مرور زمان و به دست افراد و گروه‌هاى مختلف انجام شده است. ترتيب، نظم و عدد آيات در هر سوره در زمان حيات پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و با دستور آن بزرگوار انجام شده و توقيفى است و بايد آن را تعبّدا پذيرفت، و به همان ترتيب در هر سوره تلاوت كرد. ▪️هر سوره با فرودآمدن‌ «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ» آغاز مى‌شد و آيات به ترتيب نزول در آن ثبت مى‌گرديد، تا موقعى كه‌ «بِسْمِ اللَّهِ ...» ديگرى نازل مى‌شد و سوره ديگرى آغاز مى‌گرديد. اين نظم طبيعى آيات بود. گاهى اتفاق مى‌افتاد پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله- با اشاره جبرئيل- دستور مى‌داد تا آيه‌اى بر خلاف نظم طبيعى در سوره ديگرى قرار داده شود. بنابراين ثبت آيات در سوره‌ها، چه با نظم طبيعى يا نظم دستورى، توقيفى است و با نظارت و دستور خود پيامبر اكرم ص انجام گرفته است و بايد از آن پيروى نمود. حافظ يا جامع قرآن بودن در آن عهد، دليل نمى‌شود كه ميان سوره‌ها ترتيبى وجود داشته است. و اگر كسى هر آن چه از قرآن كه تا آن روز نازل شده، حفظ و ضبط كرده باشد، حافظ و جامع قرآن خواهد بود. ▪️بنابراين لازمه حفظ همه قرآن ترتيب فعلى آن نيست. امّا اهميت اين مسئله چندان روشن نيست، زيرا آنچه مهم است تكميل سوره‌ها و مستقل بودن هر سوره از سوره ديگر است تا آيه‌هاى هر سوره با آيه‌هاى سوره‌هاى ديگر اشتباه نشود. اين مهم در عهد پيامبر صلّى اللّه عليه و آله صورت گرفت. ▪️بر اين اساس، بيشتر محقّقين و تاريخ‌نويسان بر آنند كه جمع و ترتيب سوره‌ها پس از وفات پيامبر صلّى اللّه عليه و آله براى نخستين بار بر دست على امير مؤمنان عليه السّلام سپس زيد بن ثابت و ديگر صحابه بزرگوار انجام گرفت. I کانال محتوایی اداره قرآنی زنجان I --------------------------------------------- 💠 @mohtava_morabiyan 💠