❇️محاكمه و 💠وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ وَ ما يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّـهِ فَيَقُولُ أَ أَنْتُمْ أَضْلَلْتُمْ عِبادِي هؤُلاءِ أَمْ هُمْ ضَلُّوا السَّبِيلَ (۱۷/فرقان) 🌱‏(و ياد كن) روزی كه خداوند مشركان و آن‌چه را به جای خدا می‌پرستيدند (در يك جا) محشور كند، پس (به معبودهای آنان) گويد: آيا شما بندگان مرا گمراه كرديد، يا خودشان راه را گم كردند؟ 🔷‏از آنجا كه در آيات گذشته، سخن از سرنوشت مؤمنان و مشركان در قيامت و پاداش و كيفر اين دو گروه بود، آيات مورد بحث همين موضوع را به شكل ديگری ادامه می‌دهد و سؤالی را كه خداوند از معبودهای" مشركان" در قيامت می‌كند همراه جواب آنها به عنوان يك هشدار بيان می‌فرمايد: ‏نخست می‌گويد:" به ياد آور روزی را كه خداوند همه آنها و معبودهايشان را كه غير از" اللَّه" پرستش می‌كردند جمع و محشور می‌كند" (وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ وَ ما يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّـهِ‌). ‏و از آنها" سؤال می‌كند: آيا شما اين بندگان مرا گمراه كرديد يا خود آنها راه را گم كردند"؟! (فَيَقُولُ أَ أَنْتُمْ أَضْلَلْتُمْ عِبادِي هؤُلاءِ أَمْ هُمْ ضَلُّوا السَّبِيلَ‌). 🔷اما آنها در پاسخ" می‌گويند: منزهی تو ای پروردگار برای ما شايسته نبود كه اوليائی غير از تو برگزينيم" (قالُوا سُبْحانَكَ ما كانَ يَنْبَغِي لَنا أَنْ نَتَّخِذَ مِنْ دُونِكَ مِنْ أَوْلِياءَ). ‏نه تنها ما آنها را به سوی خود دعوت نكرديم، بلكه ما به ولايت و عبوديت تو معترف بوديم و غير از تو را معبود برای خود و ديگران برنگزيديم! علت انحراف آنها اين بود كه" آنان و پدرانشان را از نعمتها و مواهب دنيا برخوردار نمودی (آنان به جای اينكه شكر نعمتت را بجا آورند در شهوات و كامجوئيها فرو رفتند) تا ياد تو را فراموش كردند" (وَ لكِنْ مَتَّعْتَهُمْ وَ آباءَهُمْ حَتَّی نَسُوا الذِّكْرَ). " و به همين دليل فاسد شدند و هلاك گشتند" (وَ كانُوا قَوْماً بُوراً). ‏🔷 در اينجا خداوند روی سخن را به مشركان كرده، می‌گويد:" اين معبودانتان شما را در آنچه می‌گوئيد تكذيب كردند" (می‌گفتيد: اينها شما را از راه منحرف كردند و به سوی عبادت خود دعوت نمودند در حالی كه آنها گفته شما را دروغ می‌شمرند) (فَقَدْ كَذَّبُوكُمْ بِما تَقُولُونَ‌). ‏و چون چنين است و خود مرتكب انحراف خويش بوده‌ايد،" قدرت نداريد عذاب الهی را از خود بر طرف سازيد و خويش را ياری كنيد و يا از ديگران ياری بطلبيد" (فَما تَسْتَطِيعُونَ صَرْفاً وَ لا نَصْراً). ‏" و كسی كه از شما ستم كند، عذاب شديد و بزرگی به او می‌چشانيم" (وَ مَنْ يَظْلِمْ مِنْكُمْ نُذِقْهُ عَذاباً كَبِيراً). 👈‏بدون شك" ظلم" مفهوم وسيعی دارد هر چند موضوع بحث در آيه" شرك" است كه يكی از مصداقهای روشن ظلم می‌باشد، اما با اين حال كلی بودن مفهوم آيه را از بين نمی‌برد. 📚تفسیر نمونه ༻🍃‌🌸🍃༺ 🆔@quranpuyan