#آسیب_شناسی_روانی
۲_: ملاک های تشخیص رفتار نابهنجار:
ویژگی های رفتار نابهنجار عبارت اند از :
1-ندرت وقوع آماری
2-تخطی از هنجارها
3-پریشانی شخصی
4-ناتوانی و کژکاری
5-پیش بینی ناپذیری
6-ناراحتی اجتماعی
7-خطرناک بودن
🌸1-ندرت وقوع آماری (انحراف آماری)
یکی از جنبه های رفتار نابهنجار، ندرت وقوع (statistical infrequency) آن است. مثلأ، وقوع دوره های افسردگی و مانیا تنها در یک درصد از جامعه شایع است. در منحنی طبیعی یا منحنی زنگوله شکل، اکثر افراد از لحاظ یک ویژگی در وسط منحنی قرار دارند و تعداد بسیار کمی از افراد در دو طرف منحنی قرار می گیرند. وقتی می گوییم که فردی طبیعی است، تلویحأ اظهار داریم که فرد مزبور آن قدرها هم از حد متوسط یک صفت یا الگوی رفتاری خاص انحراف ندارد.
از ندرت وقوع آماری می توان به صراحت در تشخیص کم توانی ذهنی استفاده نمود. به رغم آنکه از چندین معیار برای تشخیص کم توانی ذهنی استفاده می شود، اما هوش پائین معیار است. وقتی که بهره هوشی فردی پائین تر از 70 است، چنین فرض می شود که عملکرد ذهنی او آنقدر کم است که بتوان تشخیص کم توانی ذهنی را برای او مطرح کرد.
🌸2-تخطی از هنجارها (تخلف از معیارهای اجتماعی)
ویژگی دیگری که در تعریف نابهنجاری باید مد نظر داشت، این است که آیا رفتار مورد نظر از هنجارهای اجتماعی تخطی می کند، یا باعث تهدید و تشویش کسانی می شود که شاهد آن رفتار هستند. به این ترتیب، رفتاری که از لحاظ اجتماعی و فرهنگی غیرقابل قبول است، رفتار نابهنجار خوانده می شود.
در اینجا ذکر این نکته الزامی است که، برخی از رفتارهایی که در یک فرهنگ یا جامعه عجیب و غریب محسوب می شود، در جای دیگری می تواند کاملأ عادی باشد. برای مثال، برخی افراد فرهنگ های مدیترانه به پدیده ای به نام mal de ojo (چشم اهریمنی) اعتقاد دارند، به طوری که ادعا می کنند سوء نیت دیگران می تواند تأثیر عمیقی بر آنها بگذارد. اگر کسی این گونه عقاید را در فرهنگ آمریکا ابراز کند، نابهنجار، احتمالأ پارانوئید، یا بیش از حد هیجانی انگاشته می شود.
🌸3-پریشانی شخصی (رنج بردن)
پریشانی (distress) که تجربه ی عذاب هیجانی یا جسمانی است، در زندگی متداول است.
یکی دیگر از ویژگی های برخی از نابهنجاری ها، احساس درد و رنج شخصی (personal suffering) است؛ یعنی، اگر رفتاری باعث درد و محنت فراوان در فرد شود، آن رفتار را نابهنجار خواهیم دانست.
📍انجمن روانشناسی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)
@ravanshenasi_rezvan